Վիքիպեդիա

Պաուլ Կլեե

Պաուլ Կլեե (գերմ.՝ Paul Klee, դեկտեմբերի 18, 1879(1879-12-18)[1][2][3][…], Մյուխենբուխզեե, Շվեյցարիա[1] - հունիսի 29, 1940(1940-06-29)[4][1][2][…], Մուրալտո, Subdistrict Locarno, Լոկարնո, Տիչինո, Շվեյցարիա[4][5][6]), գերմանացի նկարիչ, գրաֆիկ, արվեստի տեսաբան, 20-րդ դարի խոշոր ավանգարդիստ արվեստագետ։

Պաուլ Կլեե
գերմ.՝ Paul Klee[1]
Ծնվել էդեկտեմբերի 18, 1879(1879-12-18)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄյուխենբուխզեե, Շվեյցարիա[1]
Վախճանվել էհունիսի 29, 1940(1940-06-29)[4][1][2][…] (60 տարեկան)
Մահվան վայրՄուրալտո, Subdistrict Locarno, Լոկարնո, Տիչինո, Շվեյցարիա[4][5][6]
Քաղաքացիություն Պրուսիայի թագավորություն և  Շվեյցարիա[1]
ԿրթությունState University of Music and Performing Arts Stuttgart? և Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ, համալսարանի դասախոս, վիզուալ արտիստ, գծանկարիչ, վիմագրող, դիզայներ, նկարիչ-փորագրող, գծագրող և գծանկարիչ
Ոճէքսպրեսիոնիզմ[7], սյուրռեալիզմ, պուանտիլիզմ, Բաուհաուզ[7] և Color Field?[7]
Ժանրաբստրակցիոնիզմ[6] և geometric abstraction?[6]
Ուշագրավ աշխատանքներSumpflegende?, Twittering Machine? և Angelus Novus?
ԱշակերտներHarald W. Lauesen?
Ներշնչվել էՋեյմս Էնսոր[8], Պաբլո Պիկասո և Artistry of the Mentally Ill?[9]
ԱնդամակցությունDie Blaue Vier և Կապույտ հեծյալ
ԱմուսինLily Klee?
ստորագրություն
Изображение автографа
 Paul Klee Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Կլեեն ստացել է բազմակողմանի կրթություն, այդ թվում՝ երաժշտական։ Նվագել է ջութակ[10]։ Հետևելով Վասիլի Կանդինսկու օրինակին՝ Կլեեն 19 տարեկանում մեկնում է Մյունխեն և ընդունվում է ակադեմիա՝ Ֆրանց ֆոն Շտուկի դասարան։ 1901 թվականին ճանապարհորդում է Իտալիայով և հրապուրվում է իտակալան վերածննդի նկարչությամբ։ Կլեեի գեղագիտական հասունացման մեջ մեծ դեր է խաղում նրա այցելությունը Նեապոլ։ Նեապոլի ակվարիումում նա ազդվում է Հանս ֆոն Մարեի որմնանկարնեից և բուն ակվարիումից։

1911 թվականին Կլեեն հանդիպում է ժամանակի կերպարվեստի խոշոր բազմաթիվ ներկայացուցիչների՝ Կանդինսկի, Յավլենսկի, Ֆրանց Մարկ, Գաբրիելա Մյունտեր և այլն։ Նույն թվին Կլեեն մասնակցում է Կանդինսկու և Մարկի հիմնած «Կապույտ հեծյալ» (գերմ.՝ Der Blaue Reiter) խմբի ցուցահանդեսին։ Այդ ժամանակ Կլեեն ազդվում է Ռոբեր Դելոնեից, որի "Լույսի մասին" էսսեի իր թարգմանությունը լույս է տեսնում "Der Sturm" պարբերականում 1913 թվականի հունվարին։

Այդ ընթացքում Պաուլ Կլեեի մոտ ձևավորվում է ուրույն ոճ, որին նկարիչը հարազատ է մնում հետագա 30 տարիներին։ 1911 թվականին Պաուլ Կլեեն սկսում է պահել իր բոլոր ստեղծագործություններն ընդգրկող կատալոգ։ Ներառյալ վաղ տարիների նկարչական փորձերը` կատալոգը պարունակում է շուրջ 9000 աշխատանք։

 
Պաուլ Կլեեի կենտրոնը Բեռնում, Շվեյցարիա

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Paul Klee (նիդերլ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Paul Klee — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Клее Пауль // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11909820v
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 RKDartists (նիդերլ.)
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 https://artfacts.net/artist/paul-klee/2390
  8. ↑ Union List of Artist Names
  9. ↑ https://www.nybooks.com/daily/2015/12/30/art-of-instinct/
  10. ↑ Հերբերտ Ռիդ, "Արդի նկարչության համառոտ պատմություն", Սարգիս Խաչենց, 2002, Երևան, էջ 128
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պաուլ Կլեե» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պաուլ_Կլեե&oldid=7580276» էջից