«Ուայլդ» (անգլ.՝ Wilde), կենսագրական դրամա ՝ վիկտորիանական դարաշրջանի գրող և բանաստեղծ Օսկար Ուայլդի մասին, Ռիչարդ Օլմանի ՝ «Օսկար Ուայլդ» գրքի էկրանավորումը։

Ուայլդ
անգլ.՝ Wilde
Երկիր Միացյալ Թագավորություն
 Գերմանիա
Ժանրկենսագրական ֆիլմ, ԼԳԲՏ թեմայով ֆիլմ և դրամա
ՀիմքOscar Wilde?
Թվականհոկտեմբերի 23, 1997[1] և 1997
Լեզուանգլերեն
ՌեժիսորBrian Gilbert?[2][3][4]
ՊրոդյուսերMarc Samuelson? և Peter Samuelson?
Սցենարի հեղինակՋուլիան Միտչել
ԴերակատարներՍթիվեն Ֆրայ[2][3][4][…], Ջուդ Լոու[2][3][4][…], Վանեսա Ռեդգրեյվ[2][3], Ջենիֆեր Էլ[2][3], Մայքլ Շին[2], Թոմ Ուիլկինսոն[2], Զոյի Ուոնամեյքեր[2], Իոան Գրիֆիդ[2], Օրլանդո Բլում[5], Ադամ Գարսիա[5], Ջուդի Պարֆիթ[2], Ջեմմա Ջոնս[2], Christine Moore?[5], David Westhead?[5], Joseph May?[5], Michael Fitzgerald?[5], Benedict Sandiford?, Mark Letheren? և Albert Welling?
ՕպերատորMartin Fuhrer?
ԵրաժշտությունԴեբի Ուայզման
ՄոնտաժMichael Bradsell?
Պատմվածքի վայրԼոնդոն և Անգլիա
ԿինոընկերությունCapitol Films?
Տևողություն118 րոպե
Բյուջե10 000 000 $[6]
Շահույթ2 000 000 $[7]
Պաշտոնական կայքէջ

Սյուժե խմբագրել

Ֆիլմի գործողությունները սկիզբ են առնում Ամերիկայում՝ Կոլորադո նահանգում։ Օսկար Ուայլդը ժամանում է արծաթի հանքավայր։ Նա ուրախությամբ ողջունվում և տեղեկացնում են, որ այսօր բացված երակը անվանել են ի պատիվ սիրելի հյուրի։ Ուայլդը կես շնորհակալ, կես կատակ ասում է. «Անհամբերությամբ կսպասեմ հեղինակային հատկացումներին»։ Դրանից հետո նա իջնում է հանքը և հենց այնտեղ դասախոսություն է տալիս Չելինիի աշխատանքների վերաբերյալ` առանց հայացքը թեքելու գեղեցիկ երիտասարդ հանքափորից։ Չնայած վայրի և հասարակության առանձնահատկություններին, դասախոսությունը հաջողություն ունեցավ։

Ուայլդը վերադառնում է Անգլիա։ Նա մտադիր է ամուսնանալ ոմն Կոնստանս Լոիդի` արքայական փաստաբանի դստեր հետ։ Ուայլդը սիրում է նրա լռությունը։ Օսկարը նկարագրում է իր ծանոթին, որի փաղաքշորեն անվանում է «Սֆինքս» ՝ ապագա ընտանեկան կյանքը։ Ադան, (սա իրականում Սֆինքսի անունն է), լավ իմանալով Ուայլդին, նրան չափազանց ձանձրալի գտավ այդպիսի մարդու համար։

Որոշ ժամանակ է անցել։ Կոնստանտը ծնում է Օսկարի որդուն։ Ուայլդը երջանիկ է թվում, բայց պուրակում քայլելիս Ադային խոստովանում է, որ ամուսնության մեջ չի գտել այն ամենը, ինչ փնտրում էր։ Միևնույն ժամանակ, նա Սֆինքսին ներկայացնում է մի նոր ծանոթի `հմայիչ երիտասարդ Ռոբերտ Ռոսին, ով ժամանակավորապես բնակվում է Ուայլդի ընտանիքում, մինչ նրա հարազատները ճանապարհորդում են Եվրոպայում։

Որոշ ժամանակ անց։ Երեկո. Կոնստանը, որն արդեն սպասում է երկրորդ երեխային, գնում է քնելու։ Նա խնդրում է Ուայլդին և Ռոսին շատ երկար չմնալ։ Ռոբերտը պարզապես ուզում է ծխել։ Ուայլդը կնոջից հետո բարձրանում է իր ննջասենյակ, բարի գիշեր է մաղթում նրան և իր որդուն և նորից իջնում հյուրասենյակ։ Ռոբերտը դեռ այնտեղ է։ Նա Ուայլդի հետ երկար զրույց է սկսում պլատոնական սիրո մասին, որն ավարտվում է կրքոտ համբույրներով և գրկախառնություններով։

Այդ գիշերվանից Օսկարը սկսել է երկակի կյանք վարել։ Նա իր ձևով սիրում էր կնոջը և հատկապես երեխաներին (Կոնստանտը ծնեց ևս մեկ տղա `Վիվիան), բայց այլևս չէր կարող հրաժարվել Ռոբբիի հետ հանդիպումներից։ Շուտով Ուայլդի տեսադաշտում հայտնվում է ևս մեկ երիտասարդ `Ջոն Գրեյը։ Նա ատաղձագործի որդին է, բայց գրավիչ և ոչ հիմար։ Մի անգամ ցուցահանդեսից հետո Օսկարը նրան հրավիրում է ճաշելու։ Ճաշը ավարտվում է կրքոտ սիրո գիշերով։

Նոր հոբբիները կերակրում էին Ուայլդի ստեղծագործական ուժերին։ Հայտնվում է նրա «Դորյան Գրեյի դիմանկարը» վեպը, որը իրարանցում է առաջացրել, և «Լեդի Վինդերմերի երկրպագուն» կատակերգությունը։ Պրեմիերայի ժամանակ Օսկարը հանդիպում է Ալֆրեդ Դուգլասին `անսանձ գեղեցկությամբ երիտասարդի։ Նա հիացած է բեմադրությունից և Օսկարին հրավիրում է դասախոսություններ վարելու իր քոլեջում, այնուամենայնիվ, նա խոստովանում է, որ շուտով պետք է վտարվեր։ Ուայլդը հետաքրքրում է, թե ինչպես կարելի է այդքան դաժան լինել այդպիսի գեղեցիկ երիտասարդի նկատմամբ, բայց համաձայն է գնալ։ Նա ևս սովորել է Մագդալենյան քոլեջում և կարող է այցելել նրան որպես հայտնի շրջանավարտ։ Բայց նույնիսկ նրա գալուց առաջ Օսկարը օգնում է Ալֆրեդին լուծել բավականին նուրբ խնդիր` նամակ գնելով շանտաժիստից։

Որոշ ժամանակ անց Ուայլդը ժամանում է Մագդալենայի քոլեջ։ Այս առիթով ուսանողները փոքրիկ տոնակատարություն են կազմակերպում։ Ալֆրեդը երգում է զվարճացնում Օսկարին, և նրանք միասին գիշերում են։

Ուայլդի նոր սիրավեպը ավելի շատ խնդիրներ առաջացրեց, քան ուրախություն։ Ալֆրեդը խանգարում էր նրա աշխատանքին, նվերներ պահանջում, խանդոտ էր։ Վերջին կաթիլը այն էր, որ Ալֆրեդը հրաժարվեց հիվանդ Ուայլդին մի բաժակ ջուր տալ և նույնիսկ կոտրեց բյուրեղապակյա ջրամանը, և ինքն էլ գնաց զվարճանալու։ Օսկարը որոշեց հեռանալ անհանգիստ սիրեկանից, բայց հետո սարսափելի բան տեղի ունեցավ։ Առեղծվածային պայմաններում մահացավ Ալֆրեդի ավագ եղբայրը ՝ Ֆրենսիսը։ Երիտասարդը, չնայած նշանադրված էր, կասկածվում էր, որ հարաբերությունների մեջ է իր տնօրենի` Արտաքին գործերի նախարարի հետ։ Ալֆրեդը սրտացավ էր և խոստացավ վրեժխնդիր լինել հորից ՝ Մարկիս Քվինսբերիից, որին մեղադրում էր եղբորըինքնասպանության հասցնելու մեջ։ Ուայլդը, որը ամենևին էլ ցանկություն չուներ հայտնվել հոր և որդի միջև, պետք է դառնար վրեժխնդրության գործիք։ Օսկարի կյանքը աստիճանաբար վերածվեց դժոխքի։ Նա հազիվ էր տեսակցում ընտանիքին։ Քուինսբերգը հետապնդում էր նրան և համարյա սկանդալ առաջացրեց Ուայլդի հաջորդ պիեսի` «Լուրջ լինելու կարևորությունը» պրեմիերայի ժամանակ։ Վերջապես Քուինսբերին վիրավորական ստորագրություամբ քարտ թողեց։ Ալֆրեդը համոզեց Ուայլդին զրպարտության գործ սկսել, և նա համաձայնվեց ՝ չհնազանդվելով Ռոբիի հեռանալու խելամիտ խորհրդին։ Դատավարության ժամանակ Քուինսբերը այնքան ապացույցներ տվեց, որ զրպարտության գործը վերածվեց ինքնին Ուայլդի նկատմամբ անպարկեշտ պահվածքի դեպքի։ Ալֆրեդը ցանկանում էր դատարան ներկայանալ, բայց Օսկարը նրան արգելեց։ Նա չէր ուզում, որ իր սիրեկանը բանտ գնա։ Նա գերադասեց միայնակ դիմանալ։ Երբ Օսկարին տանում էին ամբոխի միջով, որը բղավում էր «Ամոթ»։ և թքում կուռքի վրա, նա տեսավ Ռոբիին, ով գլխարկը հանեց նրա առաջ։

Օսկար Ուայլդը վերածվեց C33 բանտարկյալի։ Քրտնաջան աշխատանքը վնասեց նրա առողջությանը։ Կոնստանսը այցելեց նրան, հայտնեց, որ Ֆրանսիայում բեմադրել են «Սալոմեն» (ներկայացումը, որը արգելված էր Անգլիայում աստվածաշնչյան սյուժեի պատճառով), և խոստացավ, որ թույլ կտա, որ նա տեսնի երեխաներին։ Բայց, ավաղ, բանտը թողնելուց որոշ ժամանակ անց Ուայլդը գտավ։

Դերերում խմբագրել

  • Սթիվեն Ֆրայ - Օսկար Ուայլդ
  • Ջուդ Լոու- Լորդ Ալֆրեդ Դուգլաս (Բոսի)
  • Մայքլ Շին - Ռոբերտ Ռոս (Ռոբի Ռոս)
  • Վանեսա Ռեդգրեյվ - Լեդի Սպերանցա Ուայլդ
  • Ջենիֆեր Էլ - Կոնստանս Լլոյդ Ուայլդ
  • Թոմ Ուիլկինսոն - Մարկիզ Քուինսբերի
  • Յոան Գրիֆիթ - Ջոն Գրեյ
  • Օրլանդո Բլում - կանչով տղա
  • Ադամ Գարսիա-Ջոնս
  • Ջուդի Պարֆիտ - Լեդի Մաունթ-Թեմպլ
  • Ջեյմս Դարսի- ընկեր
  • Զոի Ուոնամեյկեր-Ադա Լեվերսոն

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել