Շրի (սանսկրիտ՝ श्री, «փայլ, հաջողություն, երջանկություն, բարեկեցություն»), արքայական իշխանության աստվածուհի, համարվում է հաջողության և բարգավաճման, ինչպես նաև պտղաբերության աստվածուհի. դասական հինդուիզմում՝ Լակշմի աստվածուհու էպիտետը։

Շրիի մարմնացումը, Դրաուպադի
Բրնձի աստվածուհի Շրիի հին ինդոնեզական արձանը

Առաջին անգամ հիշատակվում է վեդայական «Շատապատխա-բրախմանա»–ում։ Մահաբհարաթայում Շրին Ինդրայի կինն է, ավելի ճիշտ՝ ցանկացած աստվածուհի, ով հասնում է Ինդրայի կարգավիճակին՝ դառնալով երկնային արքա։ Երկրային արքան նույնպես համարվում էր նրա ամուսինը՝ ճանաչվելով որպես Ինդրայի մարմնացում (Պանդավա եղբայրները՝ Ինդրայի մարմնավորումները, ունեն ընդհանուր ամուսին՝ Դրաուպադին, ով Շրիի մարմնացումն է)։ Շրիի պատկերը միաձուլվում է Լակշմիի հետ (ի սկզբանե, ըստ երեւույթին, գեղեցկության և անձնական երջանկության աստվածուհի)։ Շրի–Լակշմին ասոցացվում է Վիշնուի ամուսնու հետ[1]։

Ինդոնեզական հինդուիզմում՝ մասնավորապես Բալիում, Շրի աստվածուհին համարվում է Բրնձի Մայրը՝ ունենալով բրնձի դաշտերի և բերրիության աստվածության անկախ կարգավիճակ[2]։

Հնդկաստանում և մասամբ Հարավարևելյան Ասիայում «Շրի» էպիտետը հաճախ օգտագործվում է որպես հայտնի կրոնական և փիլիսոփայական ուսուցիչների (գուրու), սրբերի և կրոնական առաջնորդների անունների մի մաս (այս դեպքում դա կարող է նշանակել «մեծ, հարգարժան, բարձր, հայտնի, սուրբ, օրհնված, աստվածային»)։ Ծառայում է նաև որպես դիմելաձև, որը նշանակում է «տեր կամ տիրուհի»։ Նման իմաստով այս բառը գործածվում է Շրի Լանկա նահանգի անվան մեջ։

Տես նաև խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Бандиленко, Геннадий Георгиевич Индуизм в Юго-Восточной Азии // Индуизм. Джайнизм. Сикхизм: Словарь / Под общ. ред. Альбедиль, Маргарита Фёдоровна. — М.: Республика (издательство), 1996. — С. 209—216. — 576 с.
  • Васильков, Ярослав Владимирович Шри (Лакшми) // Индуизм. Джайнизм. Сикхизм: Словарь / Под общ. ред. Альбедиль, Маргарита Фёдоровна. — М.: Республика (издательство), 1996. — С. 466. — 576 с.
  • «Շրի». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Ծանոթագրություններ խմբագրել