Վիքիպեդիա

Նոքսվիլ

Նոքսվիլ (անգլ.՝ Knoxville), քաղաք ամերիկյան Թենեսի նահանգում. Նոքս շրջանի վարչական կենտրոնը[2]։ Արևելյան Թենեսիում խոշորագույն և ամբողջ նահանգում մեծությամբ երրորդ բնակավայրն է (հաջորդում է Նեշվիլին ու Մեմֆիսին)[3]. 2019 թվականի հուլիսի 1-ի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 187.603[4]: Նույնանուն մետրոպոլիսային տարածքի գլխավոր բնակավայրն է, տարածք, որի բնակիչների թիվը 2015 թվականին կազմում էր 868.546[5]:

Բնակավայր
Նոքսվիլ
անգլ.՝ Knoxville
Դրոշ

ԵրկիրԱմերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
Հիմնադրված է1786 թ.
Առաջին հիշատակում1786
Մակերես269,798769 կմ², 269,793619 կմ²
ԲԾՄ270±1 մետր
Բնակչություն▲190 740 մարդ (ապրիլի 1, 2020)[1]
Հեռախոսային կոդ865
Փոստային դասիչ37902
Պաշտոնական կայքknoxvilletn.gov​(անգլ.)
Նոքսվիլ (ԱՄՆ)##
Նոքսվիլ (ԱՄՆ)

Նոքսվիլը հիմնադրվել է 1786 թվականին, անվանակոչվել Ջորջ Վաշինգտոնի կառավարության կազմում որպես ռազմական նախարար պաշտոնավարած Հենրի Նոքսի պատվին, եղել է Թենեսի նահանգի առաջին մայրաքաղաքը և այդ կարգավիճակը պահպանել մինչև 1815 թվականը (1797 թվականից)։ 1855 թվականին երկաթուղին հասել է Նոքսվիլ՝ նպաստելով բնակավայրի բուռն թափով զարգացմանը։ Քաղաքացիական պատերազմի տարիներին թեժ մարտերի վայր է դարձել, ձեռքից ձեռք անցել։ Պատերազմից հետո վերազարթոնք է ապրել, վերածվել արդյունաբերական ու առևտրային կենտրոնի։ 1982 թվականին այստեղ անցկացված համաշխարհային տոնավաճառը նոր զարկ է տվել քաղաքի տնտեսական զարգացմանն ու կառուցապատման աճին[6]։ Նոքսվիլում են գտնվում Pilot Flying J խոշոր ընկերության գլխավոր գրասենյակն ու արտադրական ձեռնարկությունը։ Բացի այդ, այս քաղաքում են Թենեսիի համալսարանի գլխավոր մասնաշենքն ու ուսանողական ավանը, Թենեսիի հովտի վարչական մարմինները, նահանգային գլխավոր դատարանը, համազգային ու տարածաշրջանային նշանակության մի ամբողջ շարք հիմնարկ-ձեռնարկություններ։ Նոքսվիլը համարվում է նաև ապալաչյան մշակույթի պահպանության ու զարգացման կենտրոններից մեկը, ինչպես նաև՝ Great Smoky Mountains ազգային պարկի դարպասներից մեկը[7][8]։

Կլիմա խմբագրել

Նոքսվիլ (ՄաքԳի Թայսոն օդանավակայան), 1981−2010 normals,[Ն 1] extremes 1871–present[Ն 2]ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °F (°C) 77
(25) 		83
(28) 		88
(31) 		93
(34) 		96
(36) 		105
(41) 		105
(41) 		102
(39) 		103
(39) 		96
(36) 		85
(29) 		80
(27) 		105
(41)
Միջին բարձր °F (°C) 47.3
(8.5) 		52.3
(11.3) 		61.4
(16.3) 		70.3
(21.3) 		78.1
(25.6) 		85.4
(29.7) 		88.2
(31.2) 		87.8
(31) 		81.8
(27.7) 		71.2
(21.8) 		60.4
(15.8) 		49.8
(9.9) 		69.6
(20.9)
Միջին ցածր °F (°C) 29.2
(−1.6) 		32.4
(0.2) 		39.2
(4) 		47.3
(8.5) 		56.2
(13.4) 		64.7
(18.2) 		68.7
(20.4) 		67.8
(19.9) 		60.4
(15.8) 		48.5
(9.2) 		39.0
(3.9) 		31.7
(−0.2) 		48.8
(9.3)
Ռեկորդային ցածր °F (°C) −24
(−31) 		−10
(−23) 		1
(−17) 		22
(−6) 		32
(0) 		42
(6) 		49
(9) 		49
(9) 		35
(2) 		24
(−4) 		5
(−15) 		−6
(−21) 		−24
(−31)
Տեղումներ դյույմ (մմ) 4.32
(109.7) 		4.26
(108.2) 		4.34
(110.2) 		4.01
(101.9) 		4.51
(114.6) 		3.81
(96.8) 		5.08
(129) 		3.27
(83.1) 		3.24
(82.3) 		2.51
(63.8) 		4.01
(101.9) 		4.50
(114.3) 		47,86
(1215,6)
Ձյան տեղումներ դյույմ (սմ) 2.7
(6.9) 		1.6
(4.1) 		0.9
(2.3) 		0.5
(1.3) 		0
(0) 		0
(0) 		0
(0) 		0
(0) 		0
(0) 		0
(0) 		trace 0.8
(2) 		6.5
(16.5)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 0.01 in) 11.2 11.0 12.0 10.7 11.4 11.4 11.3 8.8 7.7 8.2 9.9 11.6 125.2
Միջ. ձնառատ օրեր (≥ 0.1 in) 1.5 1.2 0.6 0.1 0 0 0 0 0 0 0 0.8 4.2
% խոնավություն 71.7 68.0 64.8 63.3 70.8 73.5 75.7 76.3 76.1 73.0 71.8 72.9 71.5
Միջին ամսական արևային ժամ 135.8 145.3 208.9 256.6 287.2 291.1 287.3 278.0 232.3 217.2 151.7 122.5 2613,9
Տոկոս հնարավոր արևի լույս 44 48 56 65 66 67 65 67 62 62 49 40 59
աղբյուր: NOAA (relative humidity and sun 1961–1990)[9][10][11]

Ժողովրդագրություն խմբագրել

21-րդ դարի առաջին տասնամյակի ընթացքում Նոքսվիլի բնակչության թիվն աճել է շուրջ 3 տոկոսով[12]։ Բնակիչների միջին տարիքը կազմել է 32.7[13]:

2017 թվականի տվյալներով քաղաքում ապրում էր 187 347 մարդ[14], որոնց 18,9%-ը՝ 18-ից ցածր, 13,2%-ը՝ 65-ից բարձր տարիքի[15]։ Կանայք կազմել են բնակչության 52,1%-ը։ Սպիտակամորթ էին բնակիչների 75,2%-ը, սևամորթ՝ 17,5%-ը, հնդկացիներ՝ 0,5%-ը[15]։

Քաղաքում բավական բարձր է աղքատության մակարդակը՝ 25%, այն դեպքում, երբ նահանգում այդ ցուցանիշը 16.1% է, ամբողջ ԱՄՆ-ում՝ 15.1%[12][16]:

2006 թվականին Տնտեսական հետազոտությունների ինստիտուտի անցկացրած ուսումնասիրությունների արդյունքներով Նոքսվիլը համարվել է բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների նորավարտների ապրելու համար առավել բարենպաստ բնակավայրերից մեկը[17]։ 2014 թվականին Forbes ամսագիրը Նոքսվիլը ներառել է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների՝ ապրուստի տեսակետից առավել բարենպաստ բնակավայրերի առաջին հնգյակում[18]։

Ռասայական կազմը 1970[19] 1990[19] 2000[20] 2010[20] 2018 est.[21]
Սպիտակամորթներ 87.0% 82.7% 79.9% 76.1% 75.3%
Աֆրաամերկացիներ/սևամորթներ 12.7% 15.8% 16.0% 17.1% 17.5%
Ասիացիներ 0.2% 1.0% 1.5% 1.7% 1.8%
Ամերիկացի բնիկներ 0.1% 0.2% 0.3% 0.4% 0.5%
Հավայացիներ և խաղաղօվկիանոսյան այլ կղզիների ներկայացուցիչներ - - 0.0% 0.2% 0.1%
[Այլ ռասաների պատկանողներ 0.1% 0.2% 0.7% 2.2% 1.8%
Երկու և ավելի ռասայի ներկայացուցիչներ - – 1.6% 2.5% 3.0%

Միջոցառումներ խմբագրել

Նոքսվիլում սուրբծննդյան բազմազան միջոցառումները ձգվում են մինչև ութ շաբաթ։ Դրանցից առավել հիշարժան են Singing Christmas Tree-ն, չմուշկներով սահքն ու սառցադաշտային զանազան խաղերն ու մրցույթները[22][23]։

Քույր քաղաքներ խմբագրել

Նոքսվիլը բարեկամական և գործընկերային հարաբերություններ է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ[24].

Զանգվածային մշակույթում խմբագրել

Ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն Նոքսվիլում են նկարահանվել հետևյալ ֆիլմերը.

  • «Հոկտեմբերյան երկինք» /October Sky[26]
  • Road Trip
  • «Լուսնալույսի տուփը»/Box of Moonlight
  • Սիմփսոնները սերիալի Bart on the Road դրվագաշարը[27]
  • The Heart Is Deceitful Above All Things-ի մի շարք տեսարաններ[28][29]

Գրականություն խմբագրել

  • Barber, John W., and Howe, Henry. All the Western States and Territories, . . . (Cincinnati, Ohio: Howe's Subscription Book Concern, 1867). pp. 631–632.
  • Carey, Ruth. "Change Comes to Knoxville." in These Are Our Voices: The Story of Oak Ridge 1942–1970, edited by James Overholt, Oak Ridge, Tennessee, 1987.
  • Deaderick, Lucile, ed. Heart of the Valley—A History of Knoxville, Tennessee Knoxville: East Tennessee Historical Society, 1976.
  • Jennifer Long; "Government Job Creation Programs-Lessons from the 1930s and 1940s" Journal of Economic Issues . Volume: 33. Issue: 4. 1999. pp 903+, a case study of Knoxville.
  • Isenhour, Judith Clayton. Knoxville, A Pictorial History. (Donning Company, 1978, 1980).
  • «Knoxville». The Tennessee Encyclopedia of History and Culture. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2006 թ․ մարտի 14-ին.
  • McDonald, Michael, and Bruce Wheeler. Knoxville, Tennessee: Continuity and Change in an Appalachian City University of Tennessee Press, 1983. the standard academic history
  • McKenzie, Robert Tracy. Lincolnites and Rebels: A Divided Town in the American Civil War (2009) on Knoxville excerpt and text search
  • The Future of Knoxville's Past: Historic and Architectural Resources in Knoxville, Tennessee. (Knoxville Historic Zoning Commission, October 2006).
  • Rothrock, Mary U., editor. The French Broad-Holston Country: A History of Knox County, Tennessee. (Knox County Historical Committee; East Tennessee Historical Society, 1946).
  • Temple, Oliver P. East Tennessee and the Civil War (1899) 588pp online edition
  • Wheeler, Bruce. "Knoxville, Tennessee: A Mountain City in the New South" (University of Tennessee Press, 2005).

Պատկերասրահ խմբագրել

  •  
    Քաղաքի համայնապատկերը
  •  
    Գործարար թաղամասը գիշերով
  •  
    Շրջանային դատարանի շենքը
  •  
    «Հոլստոնի դաշնագրի ստորագրումը» քանդակը
  •  
  •  
    Առափնյան գիշերով
  •  
    Թենեսիի համալսարանի մասնաշենքերից
  •  
    Կամուրջներ Թենեսի գետի վրա

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 2020 թվականի ԱՄՆ մարդահամար / United States Census Bureau
  2. ↑ «Find a County». National Association of Counties. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 7-ին.
  3. ↑ U.S. Census Bureau, 2010 Census Interactive Population Search Արխիվացված Հունվար 21, 2012 Wayback Machine. Retrieved: December 20, 2011.
  4. ↑ «U.S. Census Bureau QuickFacts: Knoxville city, Tennessee». www.census.gov.
  5. ↑ «Census: Nashville, Knoxville Areas Continue to Lead the State in Population Growth». Tennessee Today. 2017 թ․ մարտի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 21-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 20-ին.
  6. ↑ "Ask Doc Knox", "Downtown's Homegrown Revival", Metro Pulse, November 16, 2011. Accessed at the Internet Archive, October 1, 2015.
  7. ↑ King, Niki (2011 թ․ դեկտեմբերի 12). «Urban Appalachia: Who, Where and What is it?!». The Hillville. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. «Knoxville, Roanoke and Pittsburgh all had spots in Planetizen's list of top 100 public spaces, an indication of the urban-loving lifestyles that flourish there.»{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  8. ↑ Harlan, Will (2012 թ․ նոյեմբերի 29). «Knoxville plans greenway to the Smokies». Blue Ridge Outdoors. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 28-ին. «Knoxville, the self-proclaimed "Gateway to the Smokies," has big plans to build a greenway system that connects it to the country's most popular national park.»{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  9. ↑ «NowData - NOAA Online Weather Data». National Oceanic and Atmospheric Administration. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  10. ↑ «Station Name: TN KNOXVILLE MCGHEE TYSON AP». National Oceanic and Atmospheric Administration. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 23-ին.
  11. ↑ «WMO Climate Normals for KNOXVILLE/MUNICIPAL, TN 1961–1990». National Oceanic and Atmospheric Administration. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 10-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 U.S. Census Bureau, QuickFacts sheet for Knoxville (city), Tennessee Արխիվացված Հունիս 8, 2007 Wayback Machine. Retrieved: December 20, 2011.
  13. ↑ Jack Neely, "Knoxville By the (Census) Numbers", Metro Pulse, June 29, 2011. Accessed at the Internet Archive, October 1, 2015.
  14. ↑ «Knoxville city, Tennessee» (անգլերեն). United States Census Bureau. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 24-ին.
  15. ↑ 15,0 15,1 «QuickFacts Knoxville city, Tennessee; Knox County, Illinois; UNITED STATES» (անգլերեն). United States Census Bureau. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 24-ին.
  16. ↑ U.S. Census Bureau, "Poverty - Highlights Արխիվացված Դեկտեմբեր 24, 2011 Wayback Machine, September 13, 2011. Retrieved: December 21, 2011.
  17. ↑ Economic Research Institute, Inc., ERI Economic Research Institute Releases Survey on Best and Worst Cities for College Grads – Based on salary/cost of living, Knoxville, TN rated best Արխիվացված Սեպտեմբեր 27, 2007 Wayback Machine, press release, July 6, 2006
  18. ↑ Erin Carlyle, "America's Most Affordable Cities Արխիվացված Հուլիս 29, 2017 Wayback Machine", Forbes.com, March 11, 2014.
  19. ↑ 19,0 19,1 «Table 43. Tennessee – Race and Hispanic Origin for Selected Large Cities and Other Places: Earliest Census to 1990» (PDF). U.S. Census Bureau. 2005 թ․ հուլիսի 13. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 27-ին.
  20. ↑ 20,0 20,1 «Knoxville city, Tennessee». United States Census Bureau. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
  21. ↑ «U.S. Census Bureau QuickFacts: Knoxville city, Tennessee». census.gov. United States Census Bureau. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 18-ին.
  22. ↑ Moon Blue Ridge & Smoky Mountains - Page 279 1612380662 Deborah Huso - 2011 Christmas in the City (865/215-4248, www.cityofknoxville.org, Nov.–Dec.) covers eight weeks of festivities at various locations throughout the city. The activities include ... Santa, as well as ice skating on Knoxville's Holidays on Ice skating rink.
  23. ↑ «Knoxville's Holidays on Ice». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 18-ին.
  24. ↑ «Sister City Directory». Sister Cities International. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 1-ին.
  25. ↑ «Արխիվացված պատճենը». chelm.pl. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 24-ին. {{cite web}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  26. ↑ Morrow, Terry (2010 թ․ սեպտեմբերի 20). «'October Sky' cast & crew reunite in Oliver Springs». Knoxville News-Sentinel. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 1-ին.
  27. ↑ «The Simpsons: "Bart on the Road" Episode». Knoxville News-Sentinel. 1996 թ․ մայիսի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 1-ին.
  28. ↑ Bruce Handy, "The Boy Who Cried Author Արխիվացված Հուլիս 13, 2016 Wayback Machine," Vanity Fair, May 2006.
  29. ↑ Filmography Արխիվացված Օգոստոս 4, 2016 Wayback Machine, Visit Knoxville Film/Knox website. Retrieved: July 31, 2016.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Վիքիճամփորդն ունի Knoxvilleին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նոքսվիլ» հոդվածին։


Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Ն", but no corresponding <references group="Ն"/> tag was found

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Նոքսվիլ&oldid=9749338» էջից