Նադիա Մուրադ Բասեե Թահա (քրդ.՝ نادیە موراد / Nadîye Murad, մարտի 10, 1994(1994-03-10), Kocho, Sinjar District, Նինվեի մարզ, Իրաքի Հանրապետություն[1][2]), եզդի իրավապաշտպան և ակտիվիստ[10][11], Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի թեկնածու[12][13]։ 2016 թվականի սեպտեմբերից հանդիսանում է ՄԱԿ-ի մարդկային թրաֆիքինգի կոմիտեի բարի կամքի դեսպան[14]։ Նադիա Մուրադը առևանգվել և եղել է գերության մեջ ԻԼԻՊ-ի գրոհայինների կողմից 2014 թվականի օգոստոսին[15]։

Նադիա Մուրադ
արաբ․՝ نادية مراد‎‎
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 10, 1994(1994-03-10) (30 տարեկան)
ԾննդավայրKocho, Sinjar District, Նինվեի մարզ, Իրաքի Հանրապետություն[1][2]
Քաղաքացիություն Իրաք[1]
ԿրոնԵզդիականություն
ԵրկերThe Last Girl (memoir)?[3]
Մասնագիտությունդասախոս, ակտիվիստ և քաղաքական ակտիվիստ
Զբաղեցրած պաշտոններԲարի կամքի դեսպան
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքnadiasinitiative.org
 Nadia Murad Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Մուրադը ծնվել է Իրաքի հյուսիսում գտնվող եզդիաբնակ Սինջար նահանգի Քոչո գյուղում։ Նրա ընտանիքը ունի եզդիական ծագումնաբանություն։ Մեծացել է ֆերմայում[16]։

2014 թվականի օգոստոսին 21 ամյա Մուրադը ուսանող էր, երբ ԻԼԻՊ-ի գրոհայինները կոտորեցին գյուղի եզդի ազգաբնակչությանը՝ սպանելով մոտ 600 մարդու, ներառյալ նաև Մուրադի 6 հարազատ եղբայրներին և զարմիկներին։ Նրանք երիտասարդ կանանց գերեվարում էին ստրկության։ Այդ տարի Մուրադը այն 6700 եզդի կանանցից մեկն էր, ով գերեվարվեց ահաբեկիչների կողմից[17]։ Նա պահվել է որպես ստրկուհի Իրաքի Մոսուլ քաղաքում, որտեղ ծեծվել է։ Նրա մարմնի վրա հայտնաբերվել են ծխախոտից ստացված այրվածքներից հետքեր։ Առաջին անգամ երբ փորձել է փախչել, բռնվել է և դաժանաբար բռնաբարվել։ 2014 թվական նոյեմբերին, Նադիան կարողացավ փախչել, երբ իր տիրացուն մոռացել էր կողպել տան դուռը[18]։ Նրան վերցրեց ճանապարհից մի ընտանիք, ովքեր կարողացան փախցնել աղջկան ԻԼԻՊ-ի կողմից չվերահսկվող տարածքներ՝ հնարավորություն տալով նրան հասնելու Իրաքի հյուսիսում գտնվող Դուհոկի ճամբար։ Այնոււհետև Նադիան տեղափոխվեց Գերմանիայի Շտուտգարտ քաղաք[19][20]։

Պարգևներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Who is the Nobel Peace Prize 2018 winner Nadia Murad?
  2. 2,0 2,1 2,2 Nobelprize.orgNobel Foundation.
  3. https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb45446960g
  4. Yazidi women win EU Parliament's Sakharov Prize
  5. AnnouncementNobel Foundation.
  6. Nadia Murad FactsNobel Foundation.
  7. Nobel Foundation database
  8. Yazidi Activist Wins Vaclav Havel Rights Award
  9. https://time.com/collection/women-of-the-year/6760090/women-of-the-year-2024-toasts-inspirations/#:~:text=2024%20TIME%20Women%20of%20the%20Year%20Toast%20to%20the%20Women,West%20Hollywood%20on%20March%205.
  10. «نادية مراد حكاية ضحية ام خطة مخفية». وكالة سكاي برس. 2015 թ․ դեկտեմբերի 29.
  11. Khudida, Ahmed (2016 թ․ օգոստոսի 18). «A Statement by Nadia Murad and Yazda`s Communication Team on Nadia and Yazda Visit to Australia». Yazda: A Global Yazidi Organization. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  12. Editorial Staff in Yazidis (2016 թ․ հունվարի 6). «Iraq nominates Islamic State Yazidi victim Nadia Murad for Nobel prize». Ekurd Daily. Baghdad. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.
  13. Mogul, Priyanka (2016 թ․ հունվարի 8). «Yazidi woman Nadia Murad: Former Isis sex slave could win next Nobel Peace Prize». International Business Times. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  14. del Campo, Carlos Gomez (2016 թ․ սեպտեմբերի 16). «Human trafficking survivor Nadia Murad named UNODC Goodwill Ambassador». United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  15. Westcott, Lucy (2016 թ․ մարտի 19). «ISIS sex slavery survivor on a mission to save Yazidi women and girls». Newsweek. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.
  16. Murad Basee Taha, Nadia (2015 թ․ դեկտեմբերի 16). «Nadia Murad Basee Taha (ISIL victim) on Trafficking of persons in situations of conflict - Security Council, 7585th meeting». United Nations Television (UNTV). Արխիվացված է օրիգինալից (Video) 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  17. 17,0 17,1 «Appointment Ceremony of Ms. Nadia Murad Basee Taha As UNODC Goodwill Ambassador for the Dignity of Survivors of Human Trafficking on the Occasion of the International Day of Peace». United Nations Television (UNTV). 2016 թ․ սեպտեմբերի 16. Արխիվացված է օրիգինալից (Video) 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  18. «Everything about Nadia Murad – The Yazidi Woman Who Escaped ISIS Slavery!». NationalViews. 2016 թ․ սեպտեմբերի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  19. Alter, Charlotte (2015 թ․ դեկտեմբերի 20). «Yezidi Girl Who Escaped Isis Sex Slavery: Please Help Us». Time. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  20. Whyte, Lara (2016 թ․ փետրվարի 18). «'Every Part of Me Changed in Their Hands': A Former ISIS Sex Slave Speaks Out». Broadly. Vice. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  21. WITW Staff (2016 թ․ սեպտեմբերի 15). «ISIS survivor Nadia Murad turns harrowing personal suffering into humanitarian initiative». Նյու Յորք Թայմս. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  22. «Iraq nominates Yezidi woman Nadia Murad for Nobel prize». Rudaw Media Network. 2016 թ․ մայիսի 1.
  23. «عێراق نادیە موراد بۆ وەرگرتنی خەڵاتی نۆبڵ بەربژێر دەکات». Rudaw Media Network. 2016 թ․ մայիսի 1.
  24. Monasebian, Simone (2016 թ․ սեպտեմբերի 14). «Nadia Murad Basee Taha to be appointed Goodwill Ambassador by United Nations Office on Drugs and Crime on 16th September». United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  25. «Why I am nominating Nadia Murad for Sakharov Prize». Beatriz Becerra. 2016 թ․ սեպտեմբերի 12. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  26. Becerra Basterrechea, Beatriz (2016 թ․ հուլիսի 20). «Yazidi genocide victims deserve European Parliament prize». EurActiv. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  27. «EU Parliament awards Sakharov prize to Yazidi women». 2016 թ․ հոկտեմբերի 27.

Արտաքին հղումներ խմբագրել