Վիքիպեդիա

Յուրկի Կատայնեն

Յուրկի Տապանի Կատայնեն (ֆիններեն՝ Jyrki Tapani Katainen, հոկտեմբերի 14, 1971(1971-10-14)[1][2][3], Siilinjärvi, Հյուսիսային Սավո, Kuopio Province, Ֆինլանդիա), Ֆիննական պետական գործիչ և քաղաքական գործիչ, Ֆինլանդիայի վարչապետ (2011-2014 թվականներ), Ազգային կոալիցիայի կուսակցության նախագահ (Կոկոմուս) (2004-2014 թվականներ), խորհրդարանի պատգամավոր (1999 թվականից[9])։

Յուրկի Կատայնեն
ֆիններեն՝ Jyrki Katainen
 
Կուսակցություն՝ Ազգային կոալիցիոն կուսակցություն
Կրթություն՝ University of Tampere?
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ
Դավանանք լյութերականություն
Ծննդյան օր հոկտեմբերի 14, 1971(1971-10-14)[1][2][3] (52 տարեկան)
Ծննդավայր Siilinjärvi, Հյուսիսային Սավո, Kuopio Province, Ֆինլանդիա
Քաղաքացիություն  Ֆինլանդիա
Ի ծնե անուն ֆիններեն՝ Jyrki Tapani Katainen
Ամուսին Mervi Katainen?
Զավակներ Saara Katainen? և Veera Katainen?
 
Կայք՝ jyrkikatainen.net
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ

2014 թվականի հուլիսի 16-ին Եվրախորհրդարանը հաստատեց Կատայնենին որպես Ֆինանսների եվրոպական հանձնակատար[10]։ Յունկերի եվրոպական հանձնաժողովում, որի մանդատը սկսվեց 2014 թվականի նոյեմբերին, Կատայնենը նշանակվեց փոխնախագահ՝ զբաղվածության, տնտեսական աճի, ներդրումների և մրցունակության հարցերով[11][12]։ 2020 թվականի սկզբից՝ Sitra նորարարության ֆոնդի տնօրեն։

Կենսագրություն խմբագրել

1990 թվականի մայիսին Յուրկին ավարտեց Սիլինյորվի անվան ճեմարանը և դարձավ դիմորդ։

1993 թվականից Սիյլինյարվի համայնքի ավագանու անդամ է։

1998 թվականին ավարտել է Տամպերի համալսարանը` մագիստրոսի կոչում ունենալով սոցիալական գիտությունների ոլորտում։ Նա իր աշխատանքային կարիերան սկսեց որպես ուսուցչի օգնական, ինչպես նաև պրակտիկա անցավ Լոնդոնում Ֆինլանդիայի դեսպանությունում։ Բացի այդ, ազգային կոալիցիա կուսակցության կրթության ասոցիացիայի (koulutussuunnittelija) ուսումնական ծրագրի (koulutussuunnittelija) կազմողն էր և հրահանգիչը։

1998-2000 թվականներին՝ Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության երիտասարդական մասնաճյուղի նախագահի տեղակալ[9]։

ԱԺ պատգամավոր խմբագրել

1999 թվականի մարտին ընտրվեց Էդուսկունտայի պատգամավոր խորհրդարանական ընտրություններում։

2001 թվականին Յուրկին ստանձնեց «Կոկումուս» կուսակցության փոխնախագահի պաշտոնը, իսկ երեք տարի անց (2004 թվականին) գլխավորեց «Կոկումուս» կուսակցությունը՝ որպես նախագահ[13]։

2005 թվականին ընտրվել է Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության փոխնախագահ։

Ֆինանսների նախարար խմբագրել

2007 թվականի ապրիլի 19-ին նա նշանակվեց ֆինանսների նախարար Վանհանենի երկրորդ կաբինետում, իսկ 2008 թվականի նոյեմբերին` The Financial Times-ի վարկածով, ճանաչվեց Եվրոպայի լավագույն ֆինանսների նախարար[14]։

Կիվինիեմիի կառավարությունում, որը ձևավորվել է 2010 թվականի հունիսի 22-ին, պահպանել է ֆինանսների նախարարի իր պաշտոնը։

2010 թվականին Կատայնենը, երբ քննարկում էր տնտեսական ճգնաժամից առավել տուժած ԵՄ անդամ երկրներին ֆինանսական օգնությունը, Ֆինլանդիային խնդրեց այդպիսի օգնություն ցուցաբերել։

Վարչապետ խմբագրել

2011 թվականի հունիսի 22-ին Ֆինլանդիայի խորհրդարանը (էդուսկունտա) ընտրեց Յուրկի Կատայնենին որպես Ֆինլանդիայի նոր վարչապետ։ Կատայնենը դարձավ Ֆինլանդիայի կառավարության 63-րդ ղեկավարը և գլխավորեց նախարարների 72-րդ կաբինետը երկրի պատմության մեջ[15]։ Դրանից առաջ վերջին անգամ կոալիցիայի կուսակցության ներկայացուցիչը կառավարության ղեկավարն էր 1987-1991թվականներին (Հարրի Հոլկերի)[16]։

Փիլիսոփա Պեկկա Հիմանենի ֆիրմայից Ֆինլանդիայի զարգացման հեռանկարների վերաբերյալ ուսումնասիրություն կատարելու և Ֆինլանդիայի ճշմարիտ ֆրանսիացի պատգամավոր Պենտտի Օնոնենի կողմից Վարչապետին վստահություն քվեարկելու նախաձեռնության վերաբերյալ Կատայնենի գործողությունների հետաքննության հետ կապված, 141 պատգամավոր (16 դեմ, 14 պատգամավոր ձեռնպահ, 28-ը բացակայում էին) կողմ քվեարկեցին վարչապետին[17]։

2014 թվականի հունվարի 28-ին Եվրախորհրդարանում EPP-ի աջ կենտրոնամետ խմբի ղեկավար Ժոզեֆ Դոուլը EurActiv հանդեսին տված հարցազրույցում ֆինն վարչապետին անվանել էր Եվրահանձնաժողովի նախագահի պաշտոնի հնարավոր թեկնածուների թվում (նաև հնարավոր թեկնածուներ են ճանաչվել Լատվիայի նախկին վարչապետ Վալդիս Դոմբրովսկիսը, ներքին շուկայի հարցերով եվրահանձնակատար Միշել Բարնյեն և Լյուքսեմբուրգի նախկին վարչապետ Ժան Կլոդ Յունկերը)։ Ինքը՝ Կատայնենը, խոստացել է 2014 թվականի ապրիլին պատմել իր կարիերայի պլանների մասին[18]։ Ապրիլի 5-ին Կատայնենը հայտարարեց, որ ինքը չի առաջադրվի իրեն նախագահի պաշտոնում հունիսին կայանալիք Կոալիցիոն կուսակցության համագումարում և, համապատասխանաբար, կլքի վարչապետի պաշտոնը կուսակցության նոր առաջնորդ ընտրվելուց հետո։ Կատայնենը ասաց, որ ինքը հետաքրքրված է միջազգային ոլորտում աշխատանքով. մասնավորապես, չի բացառում Եվրամիությունում պաշտոն ստանձնելու հնարավորությունը, օրինակ՝ Եվրահանձնաժողովի անդամ[19]։

2014-ի հունիսի 13-ին, Կոալիցիա կուսակցության համագումարում, Կատայնենը իր հրաժեշտի խոսքում ասաց, որ «կարողացավ իրականացնել իր երազանքները» և շատ բան արեց որպես կուսակցության նախագահ, վարչապետ և ֆինանսների նախարար[20]։ Հունիսի 14-ին Ալեքսանդր Ստուբբը ընտրվեց կուսակցության նոր նախագահ[21]․ Հունիսի 16-ին Կատայնենը ներկայացրեց իր հրաժարականը վարչապետի պաշտոնից, որը հաստատեց Ֆինլանդիայի Նախագահ Սաուլի Նինիստոն[22]։ Հունիսի 24-ին Ֆինլանդիայի նախագահ Սաուլի Նիինիստոն հաստատեց Կատայնենի հրաժարականը և նշանակեց նոր կաբինետ Ալեքսանդր Ստուբի գլխավորությամբ[23]։

Աշխատանք Եվրոպական հանձնաժողովում խմբագրել

 
Կատայնենը՝ Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության համագումարում: Բրյուսել, 2019 թվականի հուլիս

2014 թվականի հուլիսի 16-ին Եվրախորհրդարանը Կատայնենին հաստատեց որպես Ֆինանսների եվրոպական կոմիսար (քվեարկության արդյունքներ՝ 421 կողմ, 170 դեմ ձայներ)։ Այս պաշտոնում նա փոխարինեց Ֆինլանդիայից ժամանած մեկ այլ քաղաքական գործչի՝ Օլի Ռենին, որը լքեց իր պաշտոնը Եվրախորհրդարանում ընտրվելու կապակցությամբ և հուլիսի 1-ին ընտրվեց Եվրախորհրդարանի նախագահի տեղակալ[10][24]։ Պլանավորվում է, որ Կատայնենը կմնա որպես Ֆինանսների հանձնակատար՝ մինչև 2014 թվականի հոկտեմբերի վերջ (այսինքն՝ մինչ Բարոզոյի երկրորդ Եվրոպական հանձնաժողովի լիազորությունների ավարտը)[10]։

2014 թվականի սեպտեմբերի 10-ին հայտարարվեց Եվրոպական խորհրդարանի կազմը, որը նոյեմբերից ղեկավարում էր Ժան Կլոդ Յունկերը․ Կատայնենը նշանակվել է զբաղվածության, տնտեսական աճի, ներդրումների և մրցունակության հարցերով եվրոպական հանձնակատար, ինչպես նաև Եվրոպական հանձնաժողովի փոխնախագահներից մեկը[11]։ Հոկտեմբերի 22-ին Եվրախորհրդարանը հաստատեց հանձնաժողովի նոր կազմը[12]։

2019 թվականի հոկտեմբերի 31-ին ավարտվում են հանձնաժողովի լիազորություններն։

Եվրահանձնաժողովից հետո խմբագրել

2019 թվականի սեպտեմբերի 20-ին նա նշանակվեց Sitra-ի՝ Ֆինլանդիայի պետական նորարարական ֆոնդի 800 միլիոն եվրո կապիտալով տնօրեն․ 2020 թվականի սկզբին Կատայնենը կսկսի իր պարտականությունները[25]։

Ընտանիք խմբագրել

Կինը (2003 թվականից)՝ Մերվի Մարիկա Կատայնեն, ծնված Կույտտինեն։ 2005 թվականին նրանք ունեցան դուստր՝ Սաարան, 2008 թվականին՝ իրենց երկրորդ դուստրը ՝ Վերաան[9]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Դավոս 2014 մասնակիցների ցանկ
  4. ↑ https://www.parlament.gv.at/dokument/XXIV/AB/10542/imfname_251156.pdf — P. 2022.
  5. ↑ 5,0 5,1 https://ritarikunnat.fi/?page_id=8223
  6. ↑ https://president.ee/et/teenetemargid/teenetemarkide-kavalerid/30128-jyrki-katainen
  7. ↑ https://www.hameensanomat.fi/paikalliset/5130802
  8. ↑ https://www.hs.fi/kotimaa/art-2000002597905.html
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Юрки Катайнен Արխիվացված 2011-08-13 Wayback Machine, персональная страница депутата на сайте Эдускунты(ֆին.)(Ստուգված է 29 Հուլիսի 2012)
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Экс-премьер Катайнен избран еврокомиссаром по финансам // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 16 июля 2014.(Ստուգված է 17 Հուլիսի 2014)
  11. ↑ 11,0 11,1 «Жан-Клод Юнкер обнародовал новый состав Еврокомиссии». ИТАР-ТАСС / Ведомости. 2014 թ․ սեպտեմբերի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 Европарламент одобрил новый состав Еврокомиссии // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 22 октября 2014.(Ստուգված է 22 Հոկտեմբերի 2014)
  13. ↑ Коалиционная партия недовольна своим председателем // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 22 июля 2013.(Ստուգված է 22 Հուլիսի 2013)
  14. ↑ «Financial Times: Katainen vuoden valtiovarainministeri, 18.11.2008». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  15. ↑ «Hallitukset aikajärjestyksessä (Правительства в хронологическом порядке)». Valtioneuvosto (Правительство Финляндии). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 1-ին.(ֆին.)(շվեդ.)(անգլ.)
  16. ↑ Парламент избрал Катайнена премьер-министром // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Novosti po-russki. — 22 июня 2011.(Ստուգված է 22 Հունիսի 2011)
  17. ↑ Катайнен получил доверие парламента // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 19 сентября 2013.(Ստուգված է 22 Սեպտեմբերի 2013)
  18. ↑ Глава EPP: Катайнен — один из возможных кандидатов на пост председателя Еврокомиссии // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 28 января 2014.(Ստուգված է 28 հունվարի 2014)
  19. ↑ Катайнен покинет пост председателя Коалиционной партии, Финляндия получит нового премьер-министра в июне // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 5 апреля 2014.(Ստուգված է 6 Ապրիլի 2014)
  20. ↑ Катайнен: я смог реализовать свои мечты // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 13 июня 2014.(Ստուգված է 16 Հունիսի 2014)
  21. ↑ Александер Стубб — новый премьер-министр страны // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 14 июня 2014.(Ստուգված է 16 Հունիսի 2014)
  22. ↑ Катайнен подал заявление об уходе // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 16 июня 2014.(Ստուգված է 16 Հունիսի 2014)
  23. ↑ Президент назначил правительство // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 24 июня 2014.(Ստուգված է 24 Հունիսի 2014)
  24. ↑ Олли Рен назначен на пост зампредседателя Европарламента // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 1 июля 2014.(Ստուգված է 21 Հուլիսի 2014)
  25. ↑ «Новым директор Государственного фонда инноваций Sitra избран Юрки Катайнен». Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. 2019 թ․ սեպտեմբերի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Յուրկի_Կատայնեն&oldid=9425551» էջից