Մոխրագույն քարադր[1] (լատին․՝ Pluvialis squatarola) քարադրների ընտանիքին պատկանող թռչուն (Charadriidae): Հիմնականում բնադրում են Արկտիկական տունդրայում։

Մոխրագույն քարադր
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Թռչուններ
Ընտանիք Քարադրներ
Տեսակ Մոխրագույն քարադր
Լատիներեն անվանում
Pluvialis squatarola
Հատուկ պահպանություն
Արեալ
պատկեր


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Բնութագիր խմբագրել

Մարմնի երկարությունը հասնում է մինչև 26-29 սմ, իսկ քաշը 170-320 գրամ։ Թևերի երկարությունը 56-63 սմ է։ Զուգավորման սեզոնի ընթացքում տարեց արուի գունավորումը՝ մարմնի ստորին մասը, պարանոցի շրջանը, գլխի և ճակատի շրջանը ՝ սև, մարմնի ներքին մասը ՝ սպիտակ, հետևի կողմը ՝ սև, մարմինը պատված է սպիտակ լայնակի շերտերով։ Էգերի հետևի մասը մի տեսակ դարչնագույն է, իսկ նրա մարմնի ստորին մասում կան սպիտակ նշաններ։ Աշնանը, մոխագույն քարադրերի մարմնի ներքևի մասը սպիտակ է, իսկ վերին մասը ՝ շագանակագույն, ոսկեգույն դեղին կետերով։ Կարճ կտուցը և աչքերը մուգ են, և ոտքերը՝ մոխրագույն։

Վարք խմբագրել

Մոխրագույն քարադրը արագ անցնում է ՝ միանգամից անսպասելի շարժումներ կատարելով և շուրջը նայելով։ Նա կողոպտում է դաշտը, որը հիմնականում պահում է հողի մակերեսին, ինչպես նաև խոտի կամ մամուռի վրա, որը բաց է պահվում։ Նա ջրի մակերևույթից բռնում է ջրային կենդանիներին, իսկ ձմռանը հավաքում է ցածր մթնոլորտից հետո ջրի ծովախորշերի մեջ մնացած ծովային անողնաշարավորներ։

Նրանց ձայնը այդքան էլ հաճելի չէ և նրանց արձակաց ձայնը այսպիսին է ՝«տուու-լի-տուու-լի» կամ «տյուիլի»։ Նրանց կյանքը տևում է մոտ 18 տարի։

Տարածվածություն խմբագրել

Մոխրագույն քարադրը միայնակ թռչուն է և բնակվում է հիմնականում Եվրասիայի Արկտիկական տունդրայում ՝ Կանինի թերակղզուց մինչև Չուկոտկա և Հյուսիսային Ամերիկայի տունդրայում։ Նրանց չվելը սկսվում է Կենտրոնական Եվրոպայի ափերից:Հիմնականում ձմեռում են Աֆրիկայում, Հարավային Ասիայում, Ավստրալիայում, Կենտրոնական և Հարավային Ամերիկայում։

Բուծում խմբագրել

Հասունության շրջանը տևում է մոտ երկու տարի։ Երբ որ մայր քարադրը բնադրում է, այդ ժամանակ իր ամբողջ ընտանիքին պահում է բնի տարածքում։ Նրանց բույնը բաց է, գտնվում է չոր տեղում՝ քարաքոսերի մեջ, որը պատրաստված է ծառի ճյուղերից։ Բնի մեջ կա 4 ձու ՝ վարդագույնից մինչև գորշավուն կամ ձիթապտղի գույն և մուգ շագանակագույն բծերով։ Մինչ ձագերի դուրս գալը տևում է 23 օր, էգը հիմնականում նստում է բնի վրա, իսկ արական սեռը ցանկացած բարձունքի վրա հսկում է բույնը։ 5-6 շաբաթվա ընթացքում ձագերը դառնում են անկախ։

Սնուցում խմբագրել

Սնվում են ճիճուներով, խեցգետիններով, գաստրոփոդներով, մոլլուսներով, միջատներով և դրանց թրթուրներով, երբեմն ՝ սերմերով և հատապտուղներով։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Бёме Р. Л., Флинт В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Птицы. Латинский, русский, английский, немецкий, французский / Под общ. ред. акад. В. Е. Соколова. — М.: Русский язык, РУССО, 1994. — 845 с. — 2030 экз. — ISBN 5-200-00643-0

Գրականություն խմբագրել

  • Svensson, L.; Grant, P. J.; Mullarney, K.; Zetterström, D.: Der neue Kosmos-Vogelführer — Alle Arten Europas, Nordafrikas und Vorderasiens. Franckh-Kosmos Verlags-GmbH & Co., Stuttgart. 1999. ISBN 3-440-07720-9

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մոխրագույն քարադր» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մոխրագույն քարադր» հոդվածին։