Մոլբերտ
| Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Մոլբերտ (գերմ.՝ Malbrett, հարթակ նկարելու համար), պատվանդան, որի վրա նկարիչը տեղադրում է նկարը աշխատելու ընթացքում։ Սովորաբար այն պատրաստվում է փայտից։
Պատմություն խմբագրել
Մոլբերտներն սկսել են օգտագործվել դեռևս հին եգիպտացիների ժամանակներում։ Ի սկզբանե մոլբերտ էր համարվում նկարի հիմքը, որը պատրաստվում էր յուղաներկով տախտակե կամ պղնձե վահանի վրա։ Բացի բյուզանդական սրբապատկերից և ուշ անտիկ շրջանի եգիպտական նկարներից, մոլբերտներն առաջին անգամ կիրառվել են 9-րդ և 12-րդ դարերում զոհասեղանների (լատին․՝ Retabulus) կամ վարագույրների (լատին․՝ Antependium) պատրաստման համար, իսկ 16-րդ դարում գործածությունից դուրս մղվեցին փայտե շրջանակի վրա ձգված կտորի կիրառման արդյունքում։ Հոլանդացի նկարիչները և նրանց ընդօրինակողները շարունակում էին նկարել մոլբերտների վրա նաև ավելի ուշ ժամանակաշրջաններում։ 19-րդ դարում որպես մոլբերտ սկսեցին օգտագործվել նաև ավելի կայուն փայտե-տաշեղային սալիկներ։
Համարվում է, որ Malbrett-ը (ճիշտ արտասանությունը` մոլբրետ) այլևս չի օգտագործվում գերմաներենում։ Մոլբերտը չի կիրառվում իր սկզբնական նշանակությամբ, սակայն որպես նկարելու համար հենարան` մոլբերտներ կարելի է հանդիպել նկարչական պարագաների խանութներում։
Տեսակներ խմբագրել
Մոլբերտը կարող է ունենալ տարբեր կառուցվածք.
- Եռոտանի, որը հիմնվում է երեք ոտքի վրա։ Հայտնի էր դեռևս անտիկ դարաշրջանում։
- H-աձև շրջանակով, որը բաղկացած է հորիզոնական հիմքի վրա ամրացված ուղղահայաց կանգնակից։ Կողմերը սովորաբար զուգահեռ են միմյանց, իսկ հիմքը ուղղանկյունաձև է։
- Բազմակի ձև ունեցող, որն առաջարկում է բազմաթիվ հնարավորություններ և կարգավորումներ։