Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Միտք (այլ կիրառումներ)

«Միտք» քանդակ (ռուս.՝ Скульптура «Мысль»), քանդակ Մոսկվայում, որի հեղինակն է քանդակագործ Սերգեյ Մերկուրովը։ Պատրաստվել է 1911-1913 թվականներին (գաբրո, ծիրանաքար)։ 1955 թվականին քանդակը տեղադրվել է Մերկուրովի գերեզմանին Նովոդևիչյան գերեզմանատանը։

«Միտք» քանդակ
«Միտք» քանդակը Սերգեյ Մերկուրովի գերեզմանին
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակգերեզման, քանդակ և պատմության հուշարձան
ՔանդակագործՍերգեյ Մերկուրով
Ստեղծում1911
Երկիր Ռուսաստան
ԲնակավայրԽամովնիկի շրջան
Շինության ձևՔանդակ
Մասն էՆովոդեվիչյան գերեզմանոց
Ներկա վիճակԿանգուն
 Cultural heritage monuments in Central Administrative Okrug Վիքիպահեստում

Պատմություն խմբագրել

«Միտք» քանդակը Սերգեյ Մերկուրովը ստեղծել է 1911-1913 թվականներին[1] Ցվետնոյ բուլվարի իր արվեստանոցում։ Այն ստեղծվել է որպես եռապատկերի կենտրոնական տարր, որի եզրային քանդակապատկերները պետք է լինեին նույն ժամանակահատվածում պատրաստված Ֆ. Մ. Դոստոևսկու և Լ. Ն. Տոլստոյի հուշարձանները[2]։

1918 թվականին «Միտքը» ձեռք է բերվել քանդակագործից և տեղադրվել Ցվետնոյ բուլվարի մուտքի մոտ` Տրուբնոյ հրապարակի կողմից մոնումենտալ քարոզարշավի լենինյան պլանի շրջանակներում[3]։ 1936 թվականին[4], բուլվարի վերակառուցման պատճառով, քանդակը տեղափոխվել է Պովարսկայա փողոց (այն ժամանակ` Վորովսկու փողոց) Ռոստովների տան մոտ, որտեղ գտնվում էր ԽՍՀՄ գրողների միությունը։ 1955 թվականին քանդակը տեղափոխվել է Նովոդևիչյան գերեզմանատուն, նրա հեղինակ` Ս. Դ. Մերկուրովի շիրմի վրա[5] (հողակտոր № 2)։

Նկարագրություն խմբագրել

Հուշարձանը պատրաստվել է Մերկուրովի նախահեղափոխական աշխատանքներին բնորոշ ոճով[3]։ Քանդակը պատրաստված է սև գրանիտի մեծ կտորից։ Քանդակագործն ակնհայտորեն ոգեշնչված է եղել Ռոդենի «Մտածողը» քանդակով[6][7]։ Մերկուրովը պատկերել է ամբողջ հասակով տղամարդու «Մտածողին» բնորոշ կեցվածքով։ Դեմքի ստորին մասը ծածկված է ձեռքով, ճաղատ գլուխը թեքված է առաջ։ Նրա ոտքերին ընկնում են արևելյան քրմերի հանդերձանքին նմանվող հագուստի շրջանաձև ծալքերը[2]։

Արվեստագետ Ն. Դ. Սոբոլևսկին 1947 թվականին նշել է. «Պատկերաքանդակի անշարժությունը, կաշկանդվածությունը քանդակում խաղաղ գոյակցում են գլխի համարձակ ռեալիստական մեկնաբանության հետ»[3]։ Ինքը` Մերկուրովը, այսպես է բնորոշել իր աշխատանքը. «Ես ստեղծեցի «Միտքը»։ Այդ քանդակը պատկերում է մի մարդու, որն իր խելքով փորձում էր գտնել աշխարհը վերափոխելու ուղիները»[6]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Среднее специальное образование. Советская наука, 1981
  2. 2,0 2,1 Литературная Армения, Выпуски 1-6. 1982
  3. 3,0 3,1 3,2 Соболевский Н. Д. Скульптурные памятники и монументы в Москве. — М.: Московский рабочий, 1947. — С. 61.
  4. Сытин П. В. Из истории московских улиц
  5. Доронина Л. Мастера русской скульптуры XVIII-XX веков. — М.: Белый город, 2008. — Т. II. — С. 85.
  6. 6,0 6,1 Прометей, Объемы 8-10. Молодая гвардия, 1971
  7. Ермонская В. В., Нетунахина Г. Д., Попова Т. Ф. Русская мемориальная скульптура. К истории художественного надгробия в России XI-начала XX в. «Искусство». М., 1978.