Միշել Գիյոմ Ժան դե Կրևկեր
Միշել Գիյոմ Ժան դե Կրևկեր (Կրևկյոր) (ֆր.՝ Michel Guillaume Jean de Crèvecœur, հունվարի 31, 1735[1][2], Կան - նոյեմբերի 12, 1813[1][3][4][…], Սարսել), ֆրանկո-ամերիկացի գրող։ Նյու Յորքում հպատակագրվել է Ջոն Էկտոր Սենթ Ջոն (անգլ.՝ John Hector St. John) անվամբ։
Միշել Գիյոմ Ժան դե Կրևկեր ֆր.՝ Michel Guillaume Jean de Crèvecœur | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունվարի 31, 1735[1][2] |
| Ծննդավայր | Կան |
| Վախճանվել է | նոյեմբերի 12, 1813[1][3][4][…] (78 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Սարսել |
| Գրական անուն | Saint-John de Crève Coeur[5], Saint-John de Crèvecoeur[5], J. Hector Saint John[5], Hector Saint John de Crèvecoeur[5] և J. Hector St John[5] |
| Մասնագիտություն | գրող, ռազմական գործիչ և դիվանագետ |
| Լեզու | ֆրանսերեն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆրանսիա և .svg){kind=small} ԱՄՆ |
| Կրթություն | Ստորին Նորմանդիայի համալսարան |
| Զավակներ | Q125427875? |
| Ազգականներ | Robert de Crèvecoeur?[6] |
 J. Hector St. John de Crèvecœur Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Կրևկերը ծնվել է 1735 թվականի դեկտեմբերի 31-ին Ֆրանսիայի Նորմանդիայի Կան քաղաքում, կոմս և կոմսուհի մանրակալվածք Կրևկերների ընտանիքում։
1755 թվականին նա արտագաղթել է Նոր Ֆրանսիա (Քվեբեկ)։ Այնտեղ նա մասնակցել է ֆրանսիացիների և հնդկացիների դեմ անգլիացիների պատերազմներին՝ որպես ֆրանսիական գաղութային աշխարհազորի գծագրագետ՝ հասնելով լեյտենանտի աստիճանի։ 1759 թվականին ֆրանսիական բանակի կողմից անգլիացիների կրած պարտությունից հետո նա տեղափոխվել է Նյու Յորք նահանգ, որտեղ քաղաքացիություն է ստացել, ընդունել անգլո-ամերիկյան Ջոն Էկտոր Սենթ Ջոն անունը, իսկ 1770 թվականին ամուսնացել է նյույորքցի առևտրական Մեիտեյբլ Թիպետի դստեր հետ։ Կրևկերը Նյու Յորք նահանգի Օրենջ շրջանում ձեռք է բերել «Փայն Հիլլ» (անգլ.՝ Pine Hill) մեծ ֆերման, որտեղ ստեղծել է ֆերմերային ծաղկուն տնտեսություն։ Նա շատ է ճանապարհորդել՝ աշխատելով տեղագրագետ[7]։
Կրևկերը սկսել է գրել ամերիկյան գաղութներում կյանքի և ամերիկյան անկախ հասարակության առաջին քայլերի մասին։
1779 թվականին՝ Ամերիկյան հեղափոխության ժամանակ, Կրևկերը փորձել է լքել երկիրը և վերադառնալ Ֆրանսիա՝ իր հոր խարխլված առողջության պատճառով։ Իր որդու ուղեկցությամբ Կրևկերն անցել է բրիտանացիների և ամերիկացիների շփման գիծը և հայտնվել Նյու Յորքում։ Այնտեղ նա կասկածվել է ամերիկացիների օգտին լրտեսության մեջ, և առանց որևէ դատավարության երեք ամսով բանտարկվել է[7] ։ Ի վերջո նա կարողացել է նավարկել դեպի Մեծ Բրիտանիա, բայց նրա նավը խորտակվել է Իռլանդիայի ափերին։ Նա ժամանել է Ֆրանսիա, որտեղ կարճ ժամանակով միացել է հորը։ Որոշ ժամանակ տոհմական կալվածքում անցկացնելուց հետո նա այցելել է նաև Փարիզ[8]։
1782 թվականին Լոնդոնում գտնվելու ժամանակ Կրևկերը հրապարակեց էսսեների ժողովածու, որը կոչվում էր նամակներ ամերիկացի ֆերմերից։ Գիրքը շուտով դարձավ Եվրոպայում առաջին ամերիկյան բեսթսելլերը և Կրևկերը դարձավ հայտնի։ Նա դարձավ առաջին հեղինակը, որը նկարագրեց կյանքը Հյուսիսային Ամերիկայում եվրոպական ընթերցողների համար՝ լայնորեն օգտագործելով ամերիկյան անգլերեն բառերը։ Կրևկերը նկարագրեց կյանքը ամերիկյան սահմանում (Սահմանապահ) և ուսումնասիրեց ամերիկյան երազանքի հայեցակարգը, նկարագրեց ամերիկյան հասարակությունը՝ հիմնվելով հավասար հնարավորությունների և ինքնորոշման սկզբունքների վրա:Նրա աշխատանքը բերեց շատ օգտակար տեղեկատվություն Նոր աշխարհը հասկանալու համար։ Նա օգնեց եվրոպացիներին հասկանալ ամերիկյան ինքնությունը` նկարագրելով մի ամբողջ երկիր, ոչ միայն հեռավոր գաղութ։ «Նամակները» փառաբանում էին ամերիկացիների սրամտությունը և նրանց կյանքի պարզ ձևը։ Նրանք նկարագրում են կրոնական բազմազանության ընդունումը մի հասարակության մեջ, որը ստեղծվում է տարբեր էթնիկական և մշակութային տարբեր ավանդույթների հիման վրա։ Հեղինակն օգտագործում է լատինական մաքսիմումը «Որտեղ լավ է, հայրենիք կա» ամերիկացի բնակիչների կյանքի վրա։ Նամակներից մեկում նա գովաբանեց Միջին գաղութներին՝ «արժանի քաղաքների, հարգելի գյուղերի, հսկայական դաշտերի համար ... պատշաճ տներ, լավ ճանապարհներ, այգիներ, մարգագետիններ և կամուրջներ, որտեղ հարյուր տարի առաջ ամեն ինչ վայրի էր, անտառներով գերաճած էր և չէր մշակվում»։ Դիվանագետ Կրևկերի գրքի հաջողությունը Ֆրանսիայում ազդեցիկ մարդկանց դրդեց նրան լսել, և նա նշանակվեց Ֆրանսիայի հյուպատոս Նյու Յորքում, ներառյալ Նյու Ջեյրերսիի և Կոնեկտիկուտի մասեր։ Կրրեվերը Նյու Յորք է վերադարձել որպես նորանշանակ հյուպատոս 1783-ի նոյեմբերին։ Իր ընտանիքի հետ վերամիավորվելու կապակցությամբ, նա պարզեց, որ հնդկական արշավանքի ժամանակ ոչնչացվել է նրա ֆերմայում, նրա կինը մահացել է, և նրա երկու ամենաերիտասարդ երեխաները անհայտացել են։ Նա մնաց իր ընկեր Ուիլյամ Սեթոնի տանը, [3]ով, որպես Նյու Յորքի թագավորական և նահանգի վերջին արքայական նոտար, օգնեց ապահովել նրա ազատումը 1780 թվականին բրիտանական բանտից։ Այժմ Սեթոնը օգնեց Կրեվկերին գտնել իր երեխաներին, ովքեր ապահով էին և ապրում էին իրենց ընտանիքի հետ Բոստոնում [4]: Հաջորդ գարունը Կրեվկերը կարողացավ վերամիավորվել իր երեխաների հետ։ 1780-ականների մեծամասնության համար Քվեկերը բնակվում էր Նյու Յորքում։ Այս տարիների ընթացքում Կրվկերը շատ բան արեց Ֆրանսիայի և Ամերիկայի միջև կապերի ամրապնդման համար [5]:Նյու Յորքի կաթոլիկ համայնքը։ Սուրբ Պետրոս եկեղեցի։ Խմբագրել Այդ ժամանակ Նյու Յորքը պետության մայրաքաղաքն էր, և նրա կաթոլիկ բնակիչների մեծ մասը կապված էին դիվանագիտական կորպուսի հետ։ Սկզբում նրանք հանդիպել են Իսպանիայի հյուպատոսի նստավայրում ծառայություններին։ Ժամանակի ընթացքում նրանց սկսեցին միանալ նավաստիները, առևտրականները, Իսպանիայի Արևմտյան Հնդկաստանի արտագաղթողները և «Ակադիա» գաղութից ներգաղթողները։ Կաթոլիկները հետագայում վարձեցին սենյակ Վոքսհոլ Գարդեն- ում, որը գտնվում էր Գրինվիչի փողոցում գտնվող Հյուսիսային գետի երկայնքով։ [6] 1785 թվականին Պորտուգալիայի և Իսպանիայի հյուպատոսները Կրեվկերից խնդրեցին աջակցել շենքի վարձակալության վերաբերյալ բանակցություններին:Չնայած Կրեվկերը բավականին անտարբեր էր կրոնի հանդեպ, նա համակրում էր խղճի ազատության գաղափարին և Լաֆայետի ընկերն էր։ Երբ վարձակալության առաջարկը մերժվեց, Կրեվկերը վիրավորված էր այս մերժումից և շատ ակտիվ սկսեց ստեղծել քաղաքում առաջին կաթոլիկ եկեղեցին։ Ավելի ուշ նա ծառայեց որպես Բարկլեյ փողոցում գտնվող Սուրբ Պետրոս եկեղեցու հոգաբարձուների առաջին խորհրդի նախագահ։
Հիմնական աշխատանքներ խմբագրել
- Letters from an American Farmer: Describing Certain Provincial Situations, Manners, and Customs, Not Generally Known; and Conveying Some Idea of the Late and Present Interior Circumstances of the British Colonies of North America, 1782. ;)
- Letters From an American, written to A.W.S. Ecuyer since the year 1770 up 'til 1781.
- Memoire sur le Commerce Entre la France et les États-Unis D'Amerique, 1784 (manuscript rests in the U.S. Embassy, Paris)
- Sketches of the Eighteenth Century America: More "Letters From an American Farmer, 1923."
- Eighteenth-century travels in Pennsylvania & New York, 1801.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 CERL Thesaurus — Consortium of European Research Libraries.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ Plotkin N. A. Saint-John de Crèvecœur Rediscovered: Critic or Paneygyrist? // French Historical Studies — Duke University Press, 1964. — Vol. 3, Iss. 3 (Spring 1964). — P. 390. — ISSN 0016-1071; 1527-5493
- ↑ 7,0 7,1 Moore, Andrew. "The American Farmer as French Diplomat", Journal of the Western Society for French History, Vol. 39, 2011
- ↑ "Houdetot", Dictionnaire de Rousseau, (ed. Raymond Trousson and Frédéric S. Eigeldinger), Paris: Champion, 1996, p. 421
Գրականություն խմբագրել
- К ВОПРОСУ ОБ ОСНОВНЫХ МОТИВАХ В «ПИСЬМАХ АМЕРИКАНСКОГО ФЕРМЕРА» СЕНТ ДЖОНА ДЕ КРЕВЕКЕРА
- Guy Wilson Allen and Roger Asselineau, An American Farmer: The Life of St. John de Crevecoeur, New York: Viking Penguin, 1987
- Gay W. Allen, An American Farmer, New York: Penguin Books, 1987
- Thomas Hallock, From the Fallen Tree: Frontier Narratives, Environmental Politics, and the Roots of a National Pastoral, Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2003
- David Eisermann: Crèvecoeur oder Die Erfindung Amerikas, Rheinbach-Merzbach: CMZ-Verlag, 1985
- Daniel Patterson, ed. Early American Writers: A Biographical Encyclopedia, Westport: Greenwood Press, 2008. "J. Hector St. John de Crevecoeur." Thomas Patchell. 96–104.
- Paul P. Reuben. "Chapter 2: Early American Literature: 1700–1800 – St. Jean De Crevecoeur", PAL: Perspectives in American Literature – A Research and Reference Guide https://web.archive.org/web/20091012031553/http://www.csustan.edu/english/reuben/pal/chap2/creve.html)
- Alan Taylor, "The American Beginning: The Dark Side of Letters from an American Farmer," New Republic July 18, 2013
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- J. Hector St. John de Crèvecoeurի գործերը Գուտենբերգ նախագծում
- Works by or about J. Hector St. John de Crèvecœur at Internet Archive
- Letters from an American Farmer, American Studies, University of Virginia.