Մթնոլորտային երևույթ
Մթնոլորտային երևույթ, ֆիզիկա-քիմիական պրոցեսների տեսանելի դրսևորում, որը տեղի է ունենում Երկրի օդային շերտում՝ մթնոլորտում։
Դասակարգում խմբագրել
Մթնոլորտային երևույթների խմբերը․
- Հիդրոասուպներ՝ ջրի կաթորիլների կամ սառույցի փոքր մասերիամբողջություն, որոնք առկա են օդում (ամպեր, մառախուղ), մթնոլորտից թափվող տեղումներ (անձրև, մանրամաղ անձրև, ձյուն, կարկուտ, սառցե անձրև, սառցե մանրակարկուտ, ձյունե մանրակարկուտ, ձյունե սերմեր), երկրային մակերևույթի վրա ձևավորվող և դրա վրա տեղակայվող վերերկրյա հիդրոասուպներ (ցող, եղյամ, սառցաշերտ (բյուրեղային և հատիկավոր), պինդ փչում, մերկասառույց, սառցակեղև), երկրայի մակերեույթից բարձրացվածները (բուք, ձնաբուք),
- Միտոասուպներ՝ պինդ (ոչ ջրային) մասունքների ամբողջություն, որոնք երկրային մակերևույթից բարձրացվում են քամով և տարվում համապատասխան հեռավորության վրա կամ էլ մնում օդում (փոշոտ փոթորիկ, փոշոտ (ավազե) բուք)
- Էլեկտրական երևույթներ՝ մթնոլորտային էլեկտրականության լուսային և ձայնային դրսևորումները (ամպրոպ, փայլակ, Սուրբ Էրազմուսի կրակներ, գնդաձև կայծակ),
- Օպտիկական երևույթներ՝ մթնոլորտում արևային կամ լուսնային լույսի բեկման կամ դիֆրակցիայի արդյուքները (ծիածան, հալո, միրաժ, շրջանակ Լուսնի շուրջը, պսալ Արևի շուրջը, արևային սյուն, արշալույս, գլորիա),
- Չդասակարգված՝ մթնոլորտում բազմաթիվ օդերևութաբանական երևույթներ, որոնք դժվար է առանձնացնել վերոնշյալ որոևէ տիպում՝ (փոթորկանք, փոշոտ հողմապտույտ, տորնադո, մշուշ, փոշոտ մշուշ, ձյունե մշուշ, սառցե ասեղներ)։
Աղբյուրներ խմբագրել
- Մթնոլորտային երևույթներ։ Դասակրգում և նկարագրություն։ Արխիվացված 2020-06-01 Wayback Machine
- Наставление гидрометеорологическим станциям и постам. Выпуск 3, часть 1. Ленинград, Гидрометеоиздат, 1985. Արխիվացված 2013-01-01 Wayback Machine
- Антонов В. С. Общий курс метеорологии. Черновцы, 2004 г.
- Колесник П. И. Метеорология (практикум). Киев, 1986 г.