Մերոպենեմ
Մերոպենեմ, վաճառքային անվանումը Մերրեմ, բակտերիալ ինֆեկցիաների բուժման նպատակով կիրառվող լայն ազդեցության հակաբիոտիկ[2]։ Այդ ինֆեկցիաներից են՝ մենինգիտը, ներորովայնային ինֆեկցիան, թոքաբորբը, սեպսիսը և սիբիրախտը[2]։ Տրվում է ներերակային ներարկման ձևով[2]։
| Մերոպենեմ | |
|---|---|
 | |
| Քիմիական բանաձև | C₁₇H₂₅N₃O₅S |
| Մոլային զանգված | 6,4E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
| Քիմիական հատկություններ | |
| Դասակարգում | |
| CAS համար | 96036-03-2 |
| PubChem | 441130 |
| EINECS համար | 641-424-1 |
| SMILES | CC1C2C(C(=O)N2C(=C1SC3CC(NC3)C(=O)N(C)C)C(=O)O)C(C)O |
| ЕС | 641-424-1 |
| ChEBI | 389924 |
| Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) | |
Հաճախակի հանդիպող կողմնակի ազդեցություններն են սրտխառնոցը, փորլուծությունը, փորկապությունը, գլխացավը, ցանը և ցավը ներարկման տեղում[2]։ Վտանգավոր կողմնակի ազդեցություններից են Clostridium difficile–ով հարուցված ինֆեկցիան, ցնցումները և ալերգիկ դրսևորումները ներառյալ անաֆիլաքսիան[2]։ Նրանք, ովքեր ալերգիկ են այլ բետա–լակտամային հակաբիոտիկների նկատմամբ, ավելի հակված են ալերգիայի մերոպենեմի նկատմամբ[2]։ Հղիության ժամանակ կիրառումը անվտանգ է[2]։ Կարբապենեմների խմբին պատկանող հակաբիոտիկ է[2]։ Մերոպենեմը սովորաբար հանգեցնում է բակտերիայի մահվան՝ ընկճելով բջջապատ սինթեզը[2]։ Մերոպենեմը ավելի կայուն է այն բակտերիաների նկատմամբ, որոնք բետա–լակտամազ են արտադրում[2]։
Մերոպենեմը արտոնագրվել է 1983 թվականին[3]։ Այն հաստատվել է բժշկական կիրառման համար ԱՄՆ–ում 1996 թվականին[2]։ Դա ներառված է ԱՀԿ–ի հիմնական՝ առողջության պահպանման համար ամենաարդյունավետ և անվտանգ դեղամիջոցների ցանկում[4]։ 2015 թվականի դրությամբ զարգացող աշխարհում մեծածախ վաճառքի արժեքը տատանվում է 3.44 և 20.58 ԱՄՆ դոլարի սահմաններում մեկ գրամ սրվակի համար[5]։ Միացյալ Թագավորությունում այն արժեցել է 16 ֆունտ ստերլինգ 2015 թվականին[6]։
Բժշկական կիրառություն խմբագրել
Ազդեցության միջակայքը ներառում է բազմաթիվ Գրամ–դրական և Գրամ–բացասական բակտերիաներ (ներառյալ Pseudomonasը) և անաերոբ բակտերիաներ։ Ընդհանուր ազդեցության միջակայքը նույնն է ինչ իմիպենեմինը, չնայած մերոպենեմը ավելի ակտիվ է Enterobacteriaceae–ի նկատմամբ և ավելի քիչ ակտիվ է Գրամ–դրական բակտերիաների նկատմամբ։ Դա արդյունավետ է լայն ազդեցության բետա–լակտամազների դեմ, բայց հավանաբար ավելի զգայուն է մետալո-բետա-լակտամազի (metallo-β-lactamases) դեմ[7]։ Մերոպենեմը հաճախ տրվում է ֆեբրիլ նեյտրոպենիայի բուժման ժամանակ։ Այս վիճակը հաճախ հանդիպում է արյան չարորակ հիվանդություններով և քաղցկեղով տառապող հիվանդների մոտ, ովքեր ընդունում են հակաքաղցկեղային դեղորայք, որոնք ճնշում են ոսկրածուծը։ Մերոպենեմի կիրառումը ապացուցված է մաշկի վարակային և բարդացած վիճակների, բարդացած ներորովայնային վարակների և բակտերիալ մենինգիտի համար։
2017 թվականին Սննդի և դեղերի վարչակազմում հաստատվում է մերոպենեմի և վաբորբակտամի համակցությունը բարդացած միզուղիների վարակների բուժման համար մեծահասակների մոտ[8]։
Ներմուծման եղանակ խմբագրել
Մերոպենեմը ներմուծվում է ներերակային ներարկման ձևով, որպես սպիտակ բյուրեղյա փոշի, լուծելով 5% միահիմք կալիումի ֆոսֆատի լուծույթում։ Դեղաչափը պետք է որոշվի երիկամի ֆունկցիայի և հեմոֆիլտրացիայից կախված[9]։
Ինչպես մնացած բետա–լակտամ հակաբիոտիկները, բուժման արդյունվետությունը կախված է այն ժամանակամիջոցից, որի ընթացքում մերոպենեմի դեղաչափի կոնցենտրացիան գերազանցում է այն նվազագույն ճնշող կոնցենտրացիան, որը հարուցում է ինֆեկցիա բակտերիայի կողմից[10]։ Բետտա–լակտամ հակաբիոտիկների համար, ներառյալ մերոպենեմը, կաթիլային ներերակային ներմուծումը ասոցացվում է ցածր մահացության հետ, քան շիթային ներերակային ներարկումը՝ այն անձանց մոտ, ովքեր ունեն ծանր ինֆեկցիա, որը հարուցված է մերոպենեմի նկատմամբ քիչ զգայուն բակտերիայով, ինչպես օրինակ կապտաթարախային ցուպիկը[10][11]։
Կողմնակի ազդեցություններ խմբագրել
Ավելի հաճախ հանդիպող կողմնակի ազդեցությունը փորլուծությունն է (4.8%), սրտխառնոցը և փսխումը (3.6%), ներարկման տեղում բորբոքումը (2.4%), գլխացավը (2.3%), ցանը (1.9%) և թրոմբոֆլեբիտը (0.9%)[12]։ Այս կողմնակի ազդեցություններից շատերը նկատվել են ծանր հիվանդ անհատների մոտ, ովքեր արդեն իսկ ընդունել են բազմաթիվ դեղորայք ներառյալ վանկոմիցին[13][14]։ Ի համեմատ իմիպենեմի, մերոպենեմի ցնցումներ առաջացնելու հավանականությունը ավելի ցածր է։ Նկարագրվել են հիպոկալեմիայի մի քանի դեպքեր[15][16]։ Մերոպենեմը, ինչպես այլ կարբապենեմներ, բակտերիաների մոտ առաջացնում է բազմադեղորայքակայունություն։
Ֆարմակոլոգիա խմբագրել
Ազդեցության մեխանիզմ խմբագրել
Մերոպենեմը առհասարակ ունի բակտերիոսպան ազդեցություն, բացառություն է կազմում Listeria monocytogenes–ը, որի նկատմամբ ցուցաբերում է բակտերիոստատիկ ազդեցություն։ Նա խոչնդոտում է բակտերիալ բջջապատի սինթեզը ինչպես մնացած բետտա–լակտամ հակաբիոտիկները։ Ի տարբերություն այլ բետտա–լակտամների, այն խիստ կայուն է բետա–լակտամազների և ցեֆալոսպորինազների կողմից քայքայմանը։ Ընդհանրապես կայունությունը ձևավորվում է պենիցիլին կապող սպիտակուցի մուտացիաների, մետալո–բետա–լակտամազների արտադրության, կամ բակտերիայի արտաքին թաղանթով դիֆֆուզիայի խանգարմամբ[12]։ Ի տարբերություն իմիպենեմի, այն կայուն է դեհիդրոպեպտիդազա-1–ի նկատմամբ, հետևաբար կարելի է տալ առանց ցիլաստատինի։
2016 թվականին հայտնաբերվեց սինթետիկ կոնյուգացված պեպտիդ, որը ընկճում է Նոր Դելի մետալո–բետա–լակտամազայի արտադրությունը, որը բազմաթիվ բազմադեղակայուն բակտերիաներ օգտագործում են կարբապենեմները քայքայելու համար[17][18]։
Հասարակություն և մշակույթ խմբագրել
Բրենդային անվանում խմբագրել
| Երկիր | Անվանում | Արտադրող |
|---|---|---|
| Հնդկաստան | Ինզապենում | Dream India |
| Aurobindo Pharma | ||
| Պենմեր | Biocon | |
| Մերոնիր | Nirlife | |
| Մերովին | Strides Acrolab | |
| Ակտիմեր | Aktimas Biopharmaceuticals | |
| Նեոպենեմ | Neomed | |
| Մեքսոպեն | Samarth life sciences | |
| Մերոպենիա | SYZA Health Sciences LLP | |
| Իվպենեմ | Medicorp Pharmaceuticals | |
| Մերոֆիտ | ||
| Լիկապիպեր | Lyka Labs | |
| Վինմերո | Parabolic Drugs | |
| Բանգլադեշ | Ինպեն | Navana pharma |
| Ի–Պենամ | Incepta | |
| Մերոցիլ | Pharmacil | |
| Ինդոնեզիա | Մերոֆեն | Kalbe |
| Բրազիլիա | Զիլպեն | Aspen Pharma |
| Ճապոնիա,Կորեա | Մերոպեն | |
| Ավստրալիա | Մերեն | |
| Թայվան | Մեպեմ | |
| Գերմանիա | Մերոնեմ | |
| ԱՄՆ | Մերոնեմ | AstraZeneca |
| ... | Մերոսան | Sanbe Farma |
| Մերոբատ | Interbat | |
| Զվիպեն | ||
| Կարբոնեմ | ||
| Ռոնեմ | Opsonin Pharma, BD | |
| Նեոպենեմ | ||
| Մերոկոն | Continental | |
| Կարնեմ | Laderly Biotech | |
| Պենրո | Bosch | |
| Մերոզա | German Remedies | |
| Մերոտրոլ | Lupin) | |
| Մերոմեր | Orchid Chemicals | |
| Մեպենոքս | BioChimico | |
| Մերոմաքս | Eurofarma | |
| Ռոպեն | Macter | |
| Միռաժ | adwic | |
| Մերոպեքս | Apex Pharma Ltd. | |
| Մերոստարկիլ | Hefny Pharma Group[19] |
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 meropenem
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 «Meropenem». The American Society of Health-System Pharmacists. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
- ↑ Fischer, Janos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (անգլերեն). John Wiley & Sons. էջ 497. ISBN 9783527607495.
- ↑ «WHO Model List of Essential Medicines (20th List)» (PDF). World Health Organization. March 2017. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 29-ին.
- ↑ «Single Drug Information». International Medical Products Price Guide. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
- ↑ British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. էջ 379. ISBN 9780857111562.
- ↑ AHFS Drug Information (2006 ed.). American Society of Health-System Pharmacists. 2006.
- ↑ Commissioner, Office of the. «Press Announcements - FDA approves new antibacterial drug». www.fda.gov (անգլերեն).
- ↑ Bilgrami, I; Roberts, JA; Wallis, SC; Thomas, J; Davis, J; Fowler, S; Goldrick, PB; Lipman, J (July 2010). «Meropenem dosing in critically ill patients with sepsis receiving high-volume continuous venovenous hemofiltration» (PDF). Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 54 (7): 2974–8. doi:10.1128/AAC.01582-09. PMC 2897321. PMID 20479205. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
- ↑ 10,0 10,1 Yu Z, Pang X, Wu X, Shan C, Jiang S (2018). «Clinical outcomes of prolonged infusion (extended infusion or continuous infusion) versus intermittent bolus of meropenem in severe infection: A meta-analysis». PLoS ONE. 13 (7): e0201667. doi:10.1371/journal.pone.0201667. PMC 6066326. PMID 30059536.
{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link) - ↑ Vardakas KZ, Voulgaris GL, Maliaros A, Samonis G, Falagas ME (January 2018). «Prolonged versus short-term intravenous infusion of antipseudomonal β-lactams for patients with sepsis: a systematic review and meta-analysis of randomised trials». Lancet Infect Dis. 18 (1): 108–120. doi:10.1016/S1473-3099(17)30615-1. PMID 29102324.
- ↑ 12,0 12,1 Mosby's Drug Consult 2006 (16 ed.). Mosby, Inc. 2006.
- ↑ Erden, M; Gulcan, E; Bilen, A; Bilen, Y; Uyanik, A; Keles, M (2013 թ․ մարտի 7). «Pancytopenýa and Sepsýs due to Meropenem: A Case Report» (PDF). Tropical Journal of Pharmaceutical Research. 12 (1). doi:10.4314/tjpr.v12i1.21.
- ↑ «Meropenem side effects - from FDA reports». eHealthMe. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
- ↑ Margolin, L (2004). «Impaired rehabilitation secondary to muscle weakness induced by meropenem». Clinical Drug Investigation. 24 (1): 61–2. doi:10.2165/00044011-200424010-00008. PMID 17516692.
- ↑ Bharti, R; Gombar, S; Khanna, AK (2010). «Meropenem in critical care - uncovering the truths behind weaning failure». Journal of Anaesthesiology Clinical Pharmacology. 26 (1): 99–101.
- ↑ «New molecule knocks out superbugs' immunity to antibiotics». newatlas.com. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 25-ին.
- ↑ K., Sully, Erin; L., Geller, Bruce; Lixin, Li; M., Moody, Christina; M., Bailey, Stacey; L., Moore, Amy; Michael, Wong; Patrice, Nordmann; M., Daly, Seth (2016). «Peptide-conjugated phosphorodiamidate morpholino oligomer (PPMO) restores carbapenem susceptibility to NDM-1-positive pathogens in vitro and in vivo». Journal of Antimicrobial Chemotherapy (անգլերեն). 72 (3): 782–790. doi:10.1093/jac/dkw476. PMC 5890718. PMID 27999041.
{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - ↑ «Hefny Pharma Group». hefnypharmagroup.info (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 23-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 22-ին.