Մարբուրգ
Մարբուրգ[3] (մինչև 1977[4] ` Մարբուրգ ան դեր Լան[3][5]) (գերմ.՝ Marburg) , համալսարանային քաղաք Գերմանիայում, Մարբուրգ Բիդենկոպֆ շրջանի կենտրոն` Հեսսեն երկրամասում։ Բնակչությունը շուրջ 73000։ Քաղաքը տեղակայված է Լան գետի վրա։ Այսօր այն հանդիսանում է Միջին Հեսսենի կենտրոն։ Մարբուրգի համալսարանը հիմնադրվել է 1527 թվականին, հանդիսանում է առաջին բողոքական համալսարանը Գերմանիայում։
| Բնակավայր | |||
|---|---|---|---|
| Մարբուրգ | |||
| գերմ.՝ Marburg | |||
| |||
.jpg) | |||
| Երկիր |  Գերմանիա | ||
| Ներքին բաժանում | Michelbach?, Dagobertshausen?, Wehrshausen?, Elnhausen?, Haddamshausen?, Cyriaxweimar?, Marbach?, Dilschhausen?, Hermershausen?, Wehrda?, Cappel?, Gisselberg?, Ronhausen?, Bortshausen?, Ginseldorf?, Bauerbach?, Schröck? և Moischt? | ||
| Հիմնադրված է | 1140 թ. | ||
| Մակերես | 123,91 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 186±1 մետր | ||
| Բնակչություն | ▲77 845 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2022)[1] | ||
| Ժամային գոտի | UTC+1[2] և UTC+2 | ||
| Հեռախոսային կոդ | 06421, 06420 և 06424 | ||
| Փոստային դասիչ | 35037, 35039, 35041 և 35043 | ||
| Ավտոմոբիլային կոդ | MR | ||
| Պաշտոնական կայք | marburg.de | ||
| |||
Պատմություն խմբագրել
Մարբուրգը հիմնադրվել է հեսսենյան երկրամասի կոմսի այրի` Սոֆյա Բրաբանտսկայաի կողմից 1228 թվականին։ Քաղաքի անունը ծագել է հին գերմաներեն «mar(c)» (սահման), քանի որ այն գտնվում էր Թյուրինգի կոմսության և Մայնցի եպիսկոպոսության սահմանին։ Մարբուրգում է կայացել հայտնի Մարբուրգյան դիսպուտը (Մարբուրգյան զրույցը կրոնի մասին)։ Դիսպուտ կայացել է Մարտին Լյութերի և Ուլրիխ Ցվինգելի միջև` ճաշակի նշանակության մասին։ 18-րդ դարի 30-ական թվականներին Մարբուրգի համալսարանում դասախոսել է գերմանացի գիտնական-հանրագիտարանագետ, փիլիսոփա, իրավաբան և մաթեմատիկ Քրիստիան ֆոն Վոլֆը։ 1736-1739 թվականներին նրա ուսանողն է եղել ռուս հայտնի գիտնական Լոմոնոսով Միխայիլը և ռուսական հախճապակու ստեղծող Դմիտրի Իվանովիչ Վինոգրադովը։ Մարբուրգում երկու հայտնի ռուս գիտնականների համար նրանց ապրած տների վրա տեղադրված են հուշատախտակներ։ 2012 թվականի հոկտեմբերին ուսանողական քաղաքի կենտրոնում տեղադրվել է Լոմոնոսովի բրոնզե քանդակը, որը նվիրված էր գիտնականի 300-ամյակին։ 1912 թվականին Մարբուրգի համալսարանում մեկ ամառային կիսամյակ սովորել է 22-ամյա ուսանող Բորիս Պաստեռնակը (1890—1960): Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո Սուրբ Ելիզավետա եկեղեցում թաղվել է ռեյխպրեզիդենտ Պաուլ ֆոն Հինդենբուրգը կնոջ հետ։
Զինանշան խմբագրել
Մարբուրգի զինանշանի կարմիր ֆոնի վրա պատկերված է հեսսենյան երկրամասի կոմսը ձիու վրա, դրոշով և վահանով։ Վահանի վրա պատկերված է կարմիր սպիտակ գծավոր հեսսենյան առյուծը, որը կարելի է տեսնել նաև Հեսսենի զինանշանի վրա, իսկ դրոշը իրենից ներկայացնում է ոճավորված М, երկնագույն` ոսկեգույն կամ դեղին ֆոնի վրա։ Զինանշանը դրոշի գույների համար հանդիսանում է աղբյուր։ Դրոշն ունի երեք հորիզոնական գիծ` վերևից ներքև, կարմիրը գալիս է ֆոնից, սպիտակ` ձիուց, երկնագույն` վահանից։
Սպորտ խմբագրել
Քաղաքում գործում է նույնանուն` Մարբուրգ ֆուտբոլային ակումբ ։
Հայտնի բնակիչները խմբագրել
- Հերման Գուպֆելդ (1796—1866) — գերմանացի արևելագետ
- Կարլ Յուստի (1832—1912) — գերմանացի փիլիսոփա, արվեստի պատմաբան, գրող
- Ֆերդինանտ Յուստի (1837—1907) — գերմանացի բանասեր, լեզվաբան, արևելագետ
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Սուրբ Ելիզավետա եկեղեցին Մարբուրգում -
Սուրբ Ելիզավետա եկեղեցու մուտք -
Մարբուրգի ամրոց -
Հին ռատուշա -
Մարբուրգի ամրոց
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2022 (գերմ.) — DESTATIS, 2023.
- ↑ GeoNames — 2005.
- ↑ 3,0 3,1 Արտասահմանյան երկրների աշխարհագրական անվանումների բառարան / խմբ․ Ա․ Մ․ Կոմիկով. — 3֊րդ հրատարակություն. — Մոսկվա: Նեդրա, 1986. — С. 217.
- ↑ Ulrich Hussong: Marburg „an der Lahn“. Die Beinamen der Stadt Marburg. Website der Stadt Marburg, abgerufen am 18. Dezember 2015.
- ↑ Германия // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 64—65. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Պաշտոնական կայք (գերմ.) (անգլ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարբուրգ» հոդվածին։ |