Մարականայի մարզադաշտ (պորտ.՝ Estádio do Maracanã), հայտնի է որպես Մարականա, պաշտոնապես Estádio Jornalista Mário Filho, Ֆուտբոլի դաշտ է Ռիո դե Ժանեյրոյում, Բրազիլիա։

Մարականա մարզադաշտ
Տեսակմարզադաշտ, all-seater stadium? և ֆուտբոլային մարզադաշտ
Մարզաձևֆուտբոլ
ՏեղագրությունMaracanã District?
Երկիր Բրազիլիա[1]
Հիմնադրված1948 օգոստոսի 2
Անվանված էՄարիո Ֆիլյո
Կառուցված1947-1950
Բացված1950 հուլիսի 16
ՍեփականատերՌիո դե Ժանեյրո
ԳործաղեկավարՌիո դե Ժանեյրո
Տարողությունռեկորդային՝ 199,850, այժմ՝ 74,738
Տնային թիմՖլամենգո և Ֆլումինենսե
Դաշտի չափսեր105 x 68 մ
Ծածկույթի տեսակըգազոն
Կայքsuderj.rj.gov.br/maracana.asp
Քարտեզ
Քարտեզ
 Estádio do Maracanã Վիքիպահեստում

Սեփականաշնորհվելով Ռիո դե Ժանեյրոյի կառավարության կողմից, այն անվանվեց տեղի գետի անունով՝ մարականա, ջրահեռացման համակարգի գետ է։ Մարզադաշտը բացվել է 1950 թ. սպասարկելու ֆիֆայի աշխարհի առաջնությունը 1950 թ., որտեղ Բրազիլիայի հավաքականը պարտվեց Ուրուգվայի հավաքականին 2-1 հաշվով։

Դրանից հետո, Այս դաշտը օգտագործվում է գլխավորապես տեղային ֆուտբոլի թիմերի խաղերի համար, գլխավորապես Ֆլամենգո, Բոտաֆոգո և Վասկո դա Գամա թիմերի խաղերի համար։ Այն օգտագործվում է նաև համերգների և սպորտային այլ իրադարձությունների համար։

1950 թ. ֆիֆայի աշխարհի առաջնության եզրափակիչ խաղում ներկա էին 199,854 մարդ (դա աշխարհի բոլոր ժամանակների ռեկորդ է), իսկ այժմ այն ունի 78,838 նստատեղ, և այն առաջինն է այդ ցուցանիշով Բրազիլիայում, ու երկրորդը հարավային Ամերիկայում Մոնյումենտալ մարզադաշտից հետո, որը գտնվում է Պերուում.[2] Դա գլխավոր դաշտն էր 2007 թ. Պան ամերիկյան խաղերին, սպասարկելով ֆուտբոլային խաղերը, բացումն ու փակումը։

Մարականան վերակառուցվեց 2013 թ. սույն թվի Կոնֆեդերացիաների գավաթի, և 2014 թ. ֆիֆայի աշխարհի գավաթի համար։ Այստեղ են անցկացվելու այս երկու խաղերի եզրափակիչները։ Այս դաշտը նաև սպասարկելու է 2016 թ. օլիմպիական խաղերը և 2016 թ. Պարալիմպիկ խաղերը։

Անուն խմբագրել

Դաշտի պաշտոնական անվանումը,Մարիո Ֆիլհո, տրված է ի պատիվ Պերնանբուկացի լրագրողի, Նելսոն Ռոդրիգեսի եղբոր, ով մած դեր խաղաց դաշտի կառուցման վրա։

Հայտնի անունը տրված է Մարականա գետից, որի ծագման կետը Ջունգլիներում է հեռու բլուրնեի ետևում, որի հարևանությամբ է գտնվում Ռիոյի ծայր հյուսիսը, որոնք են Տիջուքան և Սան Կրիստովաոն, որոնց կողք ել գտնվում է Կանալ դո Մանքը։ Մարականա անունը գալիս է Տուպի-Գուարեներենի բառից, որը նշումէ մի թութակի անուն, որ էնդեմիկ է այդտեղ։ Մարզադաշտի կառուցումը մեծ համբավ տվեց Տիջուքային, քանի որ մի ժամանակ Տիջուքայի տարածքում է գտնվել այդ տեղը, որտեղ կառուցվել է դաշտը։

Պատմություն խմբագրել

Կառուցում խմբագրել

1950 թ. Ֆիֆայի աշխարհի գավաթի սպարկողը դառնալուց հետո, բրազիլական կառավարությունը սկսեց նոր դաշտի կառուցումը։ Կառուցումը գլխավորվեց Կարլոս Լասերդայի կողմից, հետո կոնգրեսսի գլխավորը և քաղաքական թշնամիները, գլխավորապես գեներալ Անգելո Մենդես դե Մորաիսը, բողոքեցին դաշտի տեղի վերաբերյալ, պնդելով, որ այն պետք է կառուցվի արևմտյան գոտում Ջակապեգուայի հարևանությամբ։ Այդ ժամանակ այդտեդ՝ ընտրված տեղում էր գտնվում թենիսի դաշտը։ Այնուամենանիվ կառուցումը սկսվեց 1947 թ., ինժեներ Համբերտո Մենեսկալի (Humberto Menescal) նախագծով, ով յոթ ճարտարապետների հետ միասին ստեղծեցին մարզադաշտը։ այդ ճարտարապետներն էին Մայքլ Ֆելդմանը (Michael Feldman), Ուոլդիր Ռամոսը (Waldir Ramos), Ռաֆաել Գալվաոն (Raphael Galvão), Օսկար Վալդետարոն (Oscar Valdetaro), Օռլանդո Ազեվեդո (Orlando Azevedo), Պեդռո Պաուլո Բերնանդես Բաստոս (Pedro Paulo Bernardes Bastos),և Անտոնիո դիազ Կարնեիրոն (Antônio Dias Carneiro)[3]։

Առաջին քարը դրվեց Օգոստոսի 2ին, 1948[4]։ Առաջին խաղը ֆիֆայի աշխարհի գավաթի պետք է լիներ այստեղ հունիսի 24ին, 1950 թվականի, և սա պահանջում էր աշխատել շատ արագ՝ ընդամենը երկու տարի։ Ֆիֆան որոշեց օգնության հասնել պարոն Օտորինո Բասարիին (Ottorino Barassi), իտալական ֆուտբոլի գլխին, ով կազմակերպել էր 1934 թ. Ֆիֆայի աշխարհի գավաթը։ Աշխատուժը բաղկացած էր 1500 անձից, որոնք ավելացան վերջին օրերին, հասնելով 2000։ Ճիշտ է խաղերը սպասարկվեցին, սակայն դաշտը ամբողջովին պատրաստ էր 1965 թ.։

Բացումը և 1950 թվականի աշխարհի գավաթը խմբագրել

 

բացման խաղը եղավ հունիսի 16ին, 1950։ Ռիո դե Ժանեյրոյի աստղերը հաղթեցին Սան Պաուլոյի աստղերին 3-1 հաշվով, Դիդին դարձավ առաջին մարդը, ով գոլ խբեց այս դաշտում[5]։ Այդ խաղի ժամանակ դաշտը դեռ պատրաստ չէր։ Այն դեռ չուներ զուգարաններ և բոլորը կանգնած էին խաղը դիտում։ Բոլոր փորձագետներն ասում էին, որ այս դաշտը կարող է ունենալ 200.000 հանդիսատես։ Անտեսելով դաշտի անպատրաստ վիճակը, Ֆիֆան թույլատրեց, որ խաղերը լինեն այնտեղ, և հունիսի 24ին, 1950,մունդիալի առաջին խաղը եղավ, 81,000 հանդիսատեսով։

Մարականայի այդ խաղում Բրազիլիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականը հաղթեց Մեքսիկայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականին 4-0 հաշվով։ Այդ խաղում Ադեմիրը խբեց 2 գոլ, և Բալտասարն ու Ջայիրը դարձան մեկական գոլի հեղինակ։ Բրազիլիայի 6 խաղերից 5ը անցկացվեցին այդտեղ (բացառությամբ Բրազիլիա 2-2 Շվեյցարիա խաղը Սան Պաուլոյում)


1950 Ֆիֆա աշխարհի գավաթ խմբագրել

ամսաթիվ ժամանակ (UTC-03) թիմ #1 հաշիվ թիմ #2 շրջան հանդիսատես
հունիսի 24, 1950 15։00   Բրազիլիա 4–0   Մեքսիկա Խումբ 1 82,000
հունիսի 25, 1950 15։00   Անգլիա 2–0   Չիլի Խումբ 2 30,000
հունիսի 29, 1950 15։00   Իսպանիա 2–0   Չիլի Խումբ 2 16,000
հուլիսի 1, 1950 15։00   Բրազիլիա 2–0  Հարավսլավիա Խումբ 1 142,000
հուլիսի 2, 1950 15։00   Իսպանիա 1–0   Անգլիա Խումբ 2 74,000
հուլիսի 9, 1950 15։00   Բրազիլիա 7–1   Շվեդիա եզրափակիչ 139,000
հուլիսի 13, 1950 15։00   Բրազիլիա 6–1   Իսպանիա եզրափակիչ 153,000
հուլիսի 16, 1950 15։00   Ուրուգվայ 2–1   Բրազիլիա եզրափակիչ 199,854

Մարականզո խմբագրել

Իրականում Բրազիլիան ուներ բացահայտ առավելություն։ Նրան միայն պետք էր ոչ ոքի և նա կդառնար չեմպիոն։ Սակայն Ուրուգվայը հաղթեց Բրազիլիային 2-1 հաշվով։ Այս պարտությունը մեծ արձագանք ունեցավ, անվանվելով «Մարականզա»։ Դաշտում պատք է լինեին 210.000 մարդ, բայց հավաքվել էր ընդամենը 199,854 հանդիսատես[6][7]։

2013 FIFA Confederations Cup խմբագրել

ամսաթիվ ժամանակ(UTC-03) թիմ #1 հաշիվ թիմ #2 շրջան այցելուներ
2013 հունիսի 16 16։00   Մեքսիկա 1–2   Իտալիա Խումբ Ա 73,123
2013 հունիսի 20 16։00   Իսպանիա 10–0 Թահիթի Խումբ Բ 71,806
2013 հունիսի 30 19։00   Բրազիլիա 3–0   Իսպանիա եզրափակիչ 73,531

2014 Ֆիֆա աշխարհի գավաթ խմբագրել

ամսաթիվ ժամանակ Թիմ #1 Հաշիվ Թիմ #2 Շրջան Այցելուներ
հունիսի 15, 2014 19։00   Արգենտինա 2–1   Բոսնիա և Հերցեգովինա խումբ F 74,738
հունիսի 18, 2014 16։00   Իսպանիա 0–2   Չիլի խումբ B 74,101
հունիսի 22, 2014 13։00   Բելգիա 1–0   Ռուսաստան խումբ HH 73,819
հունիսի 25, 2014 17։00   Էկվադոր 0–0   Ֆրանսիա Group E 73,750
հունիսի 28, 2014 17։00   Կոլումբիա 2–0   Ուրուգվայ 1/16 եզրափակիչ 73,804
հուլիսի 4, 2014 13։00   Ֆրանսիա 0–1   Գերմանիա քառորդ եզրափակիչ 74,240
հուլիսի 13, 2014 16։00   Գերմանիա 1–0 (a.e.t.)   Արգենտինա եզրափակիչ 74,738

Միջազգային սպորտային իրադարձություններ խմբագրել

  • 1980-ին և 1983, Վոլեյբոլի խաղեր Բրազիլիայի և ԽՍՀՄի միջև.
  • Սպասարկեց բացումն ու փակումը պան Ամերիկյան խաղերի, 2007.
  • Պիտի սպասարկի 2016 թ. Օլիմպիական և Պարալիմպիկ խաղերը.

Երգեր խմբագրել

Պատկերասրահ խմբագրել

 
մարզադաշտը 2013 թվականին

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. archINFORM (գերմ.) — 1994.
  2. «Maracanã fica mais moderno sem abrir mão de sua história» (Portuguese). Estado de S. Paulo. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  3. «El fútbol vuelve al histórico Maracanã tras nueve meses de espera» (Spanish). El País. 2006 թ․ հունվարի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  4. «Soccer Hall: 1950 FIFA World Cup». soccerhall.org. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 23-ին.
  5. «Sambafoot.com: Maracanã, the largest stadium of the world». Sambafoot.com. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 23-ին.
  6. «Futebol; the Brazilian way of life». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 23-ին.
  7. «Sambafoot.com: Maracanã, the largest stadium of the world». sambafoot.com. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 23-ին.
  8. «>Х> FRANK SINATRA – Era uma vez um mito chamado Frank Sinatra >». Duplipensar.Net. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 27-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 26-ին.

Աղբյուրներ խմբագրել