Մամրիչ
| Մամրիչ | |
| |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Գորտնուկածաղկավորներ (Ranunculales) |
| Ընտանիք | Գորտնուկազգիներ (Ranunculaceae) |
| Ենթաընտանիք | Գորտնուկայիններ (Ranunculoideae) |
| Տրիբա | Anemoneae |
| Ցեղ | Մամրիչ (Clematis) L., 1753 |
Մամրիչ, պատաղին (լատին․՝ Clematis), հրանունկազգիների ընտանիքին պատկանող ընտանիքի բազմամյա թփերի կամ խոտաբույսերի ցեղ։ ներառում է շուրջ 300 տեսակ։
Կենսաբանական նկարագիր խմբագրել
Բազմամյա խոտաբույսեր են և լիաններ։ Ցողունը մագլցող է (լիան)՝ փաթաթվող կամ կանգուն։ Տերևները փետրաձև են, երկարակոթուն, հաճախ փաթաթվում են հենարանին։ Ծաղկաբույլը հուրանանման է, ծաղիկները՝ դեղնավուն, սպիտակ, ծաղկապատը պարզ է, 4-8 թերթային։Վարսանդները շատ են։ Պտուղները հասունանալիս սռնակները մեծանում են՝ առաջացնելով փետրաձև, թռչող պտուղ, պտուղը բազմընկուզիկ է։ Ծաղկում է մայիս-հուլիսին։
Գեղազարդիչ է և թունավոր։
Հայաստանում խմբագրել
Հայաստանում՝ 2 տեսակ՝
- Մամրիչ սովորական կամ խաղողատերև (C. vitalba)
- Մամրիչ արևելյան (C. orientalis)։
Տարածում խմբագրել
Տարածված է Արագածոտնի, Կոտայքի, Արարատի, Սյունիքի և այլ մարզերում։ Աճում է անտառի բացատներում, թփուտներում, գետահովիտներում և այլն։
Դասակարգում խմբագրել
Տաքսոնոմիա խմբագրել
| ավելի քան 4 ենթաընտանիք (համաձայն APG II Համակարգի) | ևս 6 դաս | |||||||||||||||
| Ընտանիք Հրանունկազգիներ | Ցեղ Anemoneae | f1 | ||||||||||||||
| Բային Ranunculales | Ենթաընտանիք Ենթաընտանիք | դաս Մամրիչ |
||||||||||||||
| ավելի քան 9 կարգի ծաղկավոր բույսեր' (համաձայնAPG II Համակարգի) |
ևս 8 ցեղ (համաձայն APG II Համակարգի) |
f2 | ||||||||||||||
Տեսակներ խմբագրել
Սորտեր խմբագրել
Մամրիչի ծաղիկները կարող են լինել շատ հասարակ և բազմապսակաթերթ[3].
Որոշ սորտերը
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ По данным книги «Деревья и кустарники СССР» (см. раздел Литература).
- ↑ Виды рода Clematis на сайте «The Plant List»
- ↑ Protocol for distinctness, uniformity and stability tests. Clematis // European Union Community Plant Variety Office. — 2007. Архивировано из первоисточника 22 Ապրիլի 2014.
Գրականություն խմբագրել
- Brickell, C., Ed. Gardeners' Encyclopedia of Plants and Flowers. Dorling Kindersley. 1989.
- Toomey, M. and E. Leeds. An Illustrated Encyclopedia of Clematis. Charles Chesshire (Timber Press).
- Риекстиня В. Э., Риекстиньш И. Р. Клематисы. — Л.: Агропромиздат Ленингр. отд-ние, 1990. — 287 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-10-000157-7
- Raymond J. Evison. Clematis For Small Spaces. — Timber Press, 2007. — ISBN 978-0881928518
- John Howells, M.D. Clematis The Montanas. — Garden Art Press, 2005. — ISBN 1-870673-51-4
- Mary K. Toomey. Timber Press Pocket Guide to Clematis. — Timber Press, 2006. — ISBN 0881928143
- Kaye Heafey, et al. A Celebration Of Clematis. — Half Full Press, 2007. — ISBN 0-9719552-6-3
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Ломонос на сайте USDA NRCS
- Выращивание клематиса в Энциклопедии садовых растений
- Немченко Э. Клематисы. Журнал «В мире растений», 2001, № 8.
- Сорта клематиса в Энциклопедии садовых растений
- Виды и агротехника в Энциклопедии садовых растений
- Описания и фотографии сортов Արխիվացված 2015-01-11 Wayback Machine на сайте Clematis on the Web Արխիվացված 2011-10-26 Wayback Machine
- International Clematis Society
- «Интервью с Фридрихом Манфредом Вестфалем (владельцем питомника Westphal)». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 5–ին-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մամրիչ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մամրիչ» հոդվածին։ |