ՄաթՎորքս (անգլ.՝ MathWorks), ամերիկյան մասնավոր կազմակերպություն, որը մասնագիտանում է մաթեմատիկական հաշվողական ծրագրաշարի մեջ։ Դրա հիմնական արտադրանքը ներառում է Մաթլաբ և Սիմուլինկ, որոնք աջակցում են տվյալների վերլուծությանը և սիմուլյացիային։

ՄաթՎորքս
MathWorks
Изображение логотипа
Տեսակբիզնես ձեռնարկություն և ձեռնարկություն
Հիմնադրված է1984
ՎայրՆաթիկ, Մասսաչուսեթս
ԵրկիրԱՄՆ
ԱրդյունաբերությունՄաթեմատիկական հաշվողական ծրագիր
ԱրտադրանքՄաթլաբ, Սիմուլինկ
Գործառնական շահույթ1050 միլիոն դոլար (2019)
Աշխատողների թիվ2800 (2013)
Կայքmathworks.com
Մասնակից էBusiness Software Alliance[1]
 MathWorks Վիքիպահեստում

Պատմություն խմբագրել

Ընկերության հիմնական արտադրանքը՝ Մաթլաբը, ստեղծվել է 1970-ականներին Քլիվ Մոլերի կողմից, ով այդ ժամանակ Նյու Մեխիկո համալսարանի համակարգչային գիտության ամբիոնի վարիչ էր։ Դա անվճար գործիք էր համալսարանի դասախոսների համար։ Ջեք Լիթլը, ով, ի վերջո, հիմնադրեց ընկերությունը, պատահաբար գտավ այդ գործիքը, երբ նա Սթենֆորդի համալսարանի էլեկտրատեխնիկա ֆակուլտետի շրջանավարտ էր[2][3]։

Լիթլն ու Սթիվ Բանգերտը վերափոխեցին Մաթլաբի կոդը C- ում, մինչդեռ նրանք գործընկերներ էին ինժեներական ընկերությունում[2][4] ։ 1984-ին նրանք հիմնադրեցին ՄաթՎորքսը ՝ Մոլերի հետ միասին[4] , Լիթլը սպառեց այն իր տանից` Պորտոլա հովտում, Կալիֆոռնիա[5]։ Լիթլը առաջին հաճախորդներին սկավառակներ ուղարկեց պայուսակներում (սննդի պահեստավորման տոպրակներում)[6]։ Ընկերությունը 1985 թվականի փետրվարին վաճառեց իր առաջին պատվերը ՝ Մաթլաբի 10 օրինակ ՝ 500 դոլարով Մասսաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտին (MIT)[7]։ Մի քանի տարի անց Լիթլն ու ընկերությունը տեղափոխվեցին Մասսաչուսեթս[5][8], և Լիթլը վարձեց Ժաննա Օ'Կեֆին ՝ համակարգչային փորձառու գործադիր, որպեսզի օգնի բիզնեսը պաշտոնականացնելու[2]։ 1997-ին ՄաթՎորքսը եկամտաբեր էր ՝ պահանջելով մոտ 50 միլիոն դոլար եկամուտ և ուներ շուրջ 380 աշխատող[2]։

 
Էփըլ Հիլլ կամպուսը՝ Նաթիկում

1999 թ.-ին ՄաթՎորքսը տեղափոխվեց Մասսաչուսեթս՝ Նաթիկում գտնվող Էփըլ Հիլլ գրասենյակային համալիր ՝ 2008 և 2009 թվականներին ձեռք բերելով համալիրի լրացուցիչ շենքեր[9], ի վերջո, գրավելով ամբողջ կամպուսը։ ՄաթՎորքսն ավելի ընդլայնվեց 2013 թ.-ին ՝ գնելով Բոստոնի գիտական հին շտաբի կամպուսը, որը մոտ է ՄաթՎորքսի շտաբներին Նաթիկում[10]։

Մինչև 2018 թվականը ընկերությունը Նաթիկում ուներ շուրջ 3000 աշխատակից և ասում էր, որ ունի շուրջ 900 միլիոն դոլար եկամուտ[11]։

Արտադրանքներ խմբագրել

Ընկերության երկու առաջատար արտադրանքներն են Մաթլաբը, որը ծրագրավորողներին հնարավորություն է տալիս վերլուծել և պատկերացնել տվյալները և մշակել ալգորիթմներ, իսկ Սիմուլինկը ՝ գրաֆիկական և սիմուլյացիոն միջավայր է՝ դինամիկ համակարգերի վրա հիմնված նախագծման համար[12][13]։ Մաթլաբը և Սիմուլինկն օգտագործվում են օդատիեզերական, ավտոմոբիլային, ծրագրային և այլ ոլորտներում[14]։ Ընկերության մյուս արտադրանքներն են՝ Փոլիսփեյս, ՍիմԻվենթս և Սթեյթֆլո։

Կորպորատիվ գործեր խմբագրել

Ինտելեկտուալ ունեցվածք և մրցակցություն խմբագրել

2002-ին ԱՄՆ Արդարադատության նախարարությունը դատական հայց ներկայացրեց ՄաթՎորքսի և Վինդ Ռիվեր Համակարգի դեմ ՝ պնդելով, որ իրենց միջև համաձայնագիրը խախտում է հակամենաշնորհային օրենքները։ Համաձայնագրում նշված է, որ երկու ընկերությունները պայմանավորվել են դադարեցնել մրցակցությունը դինամիկ կառավարման համակարգի ձևավորման ծրագրային ոլորտում, ընդ որում ՄաթՎորքսը միայնակ վաճառում է Վինդ Ռիվերի Մատրիքքս ծրագիրը և որ Վինդ Ռիվերը կդադարեցնի այդ ոլորտում բոլոր հետազոտություններն ու զարգացումը, նաև՝ վաճառքը։ Երկու ընկերություններն էլ ի վերջո համաձայնության եկան Արդարադատության նախարարության հետ և պայմանավորվեցին MATRIXx ծրագրակազմը վաճառել երրորդ կողմի։ 2001-ին ՄաթՎորքսի ընդհանուր վաճառքը կազմում էր 200 միլիոն դոլար, իսկ դինամիկ կառավարման համակարգի ձևավորման ծրագրակազմը կազմում էր այդ վաճառքների կեսը[15]։

2003 թ.-ին ՄաթՎորքսի Սիմուլինկ ծրագրակազմը խախտել է Ազգային Գործիքներից 3 արտոնագիր, որը վերաբերում է տվյալների հոսքի դիագրամներին, որոշում, որը հաստատվել էր վերաքննիչ դատարանի կողմից 2004 թ-ին[16]։

2011-ին ՄաթՎորքը դատական գործ հարուցեց ԱքսելըրԱյսին `մեկ դատարանում հեղինակային իրավունքի խախտման համար, նաև արտոնագրային և ապրանքային նշանի խախտման մեջ` մեկ այլ դատարանում։ ԱքսելըրԱյսը երկու դեպքում էլ ընդունեց համաձայնության հրամանագրերը, նախքան դատավարությունների սկսվելը[17]։

2012 թ.-ին Եվրահանձնաժողովը բացեց հակամենաշնորհային հետաքննություն ՄաթՎորքսի նկատմամբ այն բանից հետո, երբ մրցակիցները պնդեցին, որ ՄաթՎորքսը մերժել է արտոնագրեր տրամադրել իր ինտելեկտուալ ունեցվածքի համար, ինչը մարդկանց թույլ կտա ստեղծել իր արտադրանքի հետ փոխգործունակ ծրագրեր[18][19]։ Գործը փակվեց 2014 թ-ին[20]։

Լոգո խմբագրել

Լոգոն ներկայացնում է մի բարակ L- ձևավորված մեմբրանի առաջին թրթռման մոդելը, որոնք ամրացված են ծայրերին և կառավարվում են ալիքի հավասարմամբ, ինչը Մոլերի ատենախոսության թեման էր[3]։

Համայնք խմբագրել

Ընկերությունն ամեն տարի հովանավորում է ինժեներական մի շարք ուսանողական մրցույթներ, ներառյալ ԷքոՔԱՐ-ը՝ Միացյալ Նահանգների Էներգետիկայի բաժնի (DOE) և Ջեներալ Մոթորսի (GM) ստեղծած առաջատար տրանսպորտային տեխնիկայի մրցույթ[21]։ ՄաթՎորքը հովանավորեց նաև Լոնդոնի Գիտությունների թանգարանում մաթեմատիկայի ցուցահանդեսը[22]։

Կոդավորող համայնքում ՄաթՎորքսը հյուրընկալում է Մաթլաբ Սենթրալին՝ առցանց փոխանակում, որտեղ օգտվողները հարցնում և պատասխանում են հարցերին և կիսվում են կոդերով:Մաթլաբ Սենթրալը ներկայումս ունի ավելի քան 145,000 հարց իր Մաթլաբ Պատասխանների շտեմարանում[23]։ Ընկերությունն ակտիվորեն աջակցում է բազմաթիվ գիտական հաստատությունների `ՍԹեՄ կրթությունը բարելավելու համար[24][25]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. https://www.bsa.org/membership
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Blanton, Kimberly (1997 թ․ ապրիլի 20). «At Mathworks, support + fun = success CEO Jack Little believes in power of his workers -- and their ideas». The Boston Globe. էջ J5. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 10-ին.
  3. 3,0 3,1 Haigh, Thomas (January 2008). «Cleve Moler: Mathematical Software Pioneer and Creator of MATLAB». IEEE Annals of the History of Computing. 30 (1): 87–91. doi:10.1109/MAHC.2008.2.
  4. 4,0 4,1 Nagar, Sandeep (2017). Introduction to MATLAB for Engineers and Scientists: Solutions for Numerical Computation and Modeling. New York: Apress. էջ 3. ISBN 1484231899. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  5. 5,0 5,1 Higham, Nicholas (2017 թ․ մարտի 16). «Tracing the Early History of MATLAB Through SIAM News». SIAM News. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  6. Blanton, Kimberly (1997 թ․ ապրիլի 20). «At Mathworks, support + fun = success CEO Jack Little believes in power of his workers -- and their ideas». The Boston Globe. էջ J1. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 10-ին.
  7. Ogewell, Verdi (2016 թ․ ապրիլի 25). «MathWorks: Product Digitization is a Boost for Smart Algorithms and Simulation». Engineering.com. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  8. Chesto, Jon (2018 թ․ հունիսի 18). «MathWorks expansion could bring up to 2,000 new jobs to Natick in the next five years». The Boston Globe. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  9. Breitrose, Charlie (2009 թ․ դեկտեմբերի 30). «MathWorks buys Natick building to create campus». The Metrowest Daily News.
  10. Grillo, Thomas (2013 թ․ ապրիլի 5). «MathWorks pays $55M for Boston Scientific's Natick HQ». Boston Business Journal.
  11. Chesto, Jon (2018 թ․ հունիսի 15). «Natick software firm to add 2,000 local jobs within five years». Boston Globe. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  12. «Matlab edges closer to electronic design automation world». EE Times. 2004 թ․ հոկտեմբերի 4. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 17-ին.
  13. Ogewell, Verdi (2016 թ․ ապրիլի 25). «MathWorks: Product Digitization is a Boost for Smart Algorithms and Simulation». Engineering.com. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  14. Welker, Grant (2017 թ․ մայիսի 29). «MathWorks now in more than 180 countries». Worcester Business Journal Online.
  15. «Press release: Justice Department Reaches Settlement with The MathWorks Inc». US Department of Justice. 2002 թ․ օգոստոսի 15.
  16. «Federal Circuit Affirms Decision For National Instruments In Patent Suit Vs. Mathworks». Law360 (անգլերեն). 2004 թ․ սեպտեմբերի 7.
  17. «MathWorks wins copyright and patent infringement cases». Jones Day. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  18. «Commission opens interoperability proceedings against MathWorks». King & Wood Mallesons (անգլերեն). 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  19. «Opening of Proceedings» (PDF). European Commission. 2012 թ․ փետրվարի 29.
  20. «Closing of Proceedings» (PDF). European Commission. 2014 թ․ սեպտեմբերի 2. «The Commission decided, as a result of the formal investigation, to close the antitrust proceedings initiated on 29 February 2012 against MathWorks in case AT.39840.»
  21. Lulka, Jess (2015 թ․ հոկտեմբերի 14). «EcoCAR3 and MathWorks Partner for Advanced Vehicle Technology». Digital Engineering. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 17-ին.
  22. Booth, Nick. «MathWorks - the proof is in the Science Museum». Computer Weekly. No. 22 December 2016. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 17-ին.
  23. Waterman, Pamela J. (2015 թ․ հունիսի 1). «Mainstreaming Math Tools for Engineers». Digital Engineering. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 17-ին.
  24. «MathWorks supports MIT with $2M funding». Worcester Business Journal Online. 2014 թ․ մարտի 21. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 17-ին.
  25. «MathWorks Sponsors Boston STEM Week». Digital Engineering. 2016 թ․ հոկտեմբերի 10. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 17-ին.

Հավելյալ ընթերցանության համար խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել