Հրիշկոյի անվան ազգային բուսաբանական այգի

Հրիշկոյի անվան ազգային բուսաբանական այգի
Տեսակ	բնության հատուկ պահպանվող տարածք և բուսաբանական այգի
Երկիր	Ուկրաինա
Վարչատարածք	Կիև
Տեղագրություն	Պեչերսկի ռայոն
Հիմնվել է	հուլիսի 22, 1983
Մակերես	130,2 հեկտար
Անվանված է	Nikolai Grishko?

Հրիշկոյի անվան ազգային բուսաբանական այգին (ուկրաիներեն՝ Національний ботанічний сад імені М.М. Гришка, Natsionalnyi botanichnyi sad im. M.M.Hryshka), գտնվում է Կիևում՝ Ուկրաինայի մայրաքաղաքում.

Հրիշկոյի ազգային բուսաբանական այգին կրում է սովետական բուսաբան Միկոլայ Հրիշկոյի անունը, որը ծնվել է Պոլտավայում։ Հրիշկոյի ազգային բուսաբանական այգին հիմնադրվել է 1936 թվականին, ընդգրկում է 1.3 կմ² տարածք (120 հա) և պարունակում է 13,000 տեսակի ծառեր, թփեր, ծաղիկներ և այլ բույսեր ամբողջ աշխարհից։ Այն ունի բազմաթիվ մերկասերմեր և Գլեդիչիա, ծաղիկներ, ինչպիսիք են վարդերը, մագնոլիան և թփեր, ներառյալ յասաման։ Այգում կան ջերմատներ, ջերմոցներ։ Այն ամենատարածվածն է բնակիչների շրջանում, որտեղ կարելի է տեսնել էկզոտիկ բույսեր և մասնակցել ծաղիկների ցուցահանդեսների։ Գարնան վերջում ծաղկող շուշանները հանրաճանաչ են կենտրոնական պարտեզում։

Այգու տարածքը բաժանված է ֆլորիստիկական համալիրների, ինչպիսիք են ուկրաինական Կարպատները, Ուկրաինայի հարթավայրերը, Ղրիմը, Կովկասը, Կենտրոնական Ասիան, Ալթայը և Արևմտյան Սիբիրը, Հեռավոր Արևելքը։ Յուրաքանչյուր գոտում կարելի է գտնել տվյալ շրջանի համար հատուկ բույսեր։ Ներկայացվում է նաև յուրաքանչյուր տարածքի աշխարհագրությունն ու լանդշաֆտը։ Այգին ունի նաև եզակի և հազվագյուտ արևադարձային և մերձարևադարձային բույսերի մեծ հավաքածու, որոնք ներկայացված են ջերմոցում։ Բուսաբանական այգին տպավորիչ է խոլորձների ավելի քան 350 տեսակներով։

Պատմություն խմբագրել

Գերեզմանոց խմբագրել

Ժամանակակից բուսաբանական այգու տարածքում 1798-1888 թվականներին Զվերինեցկի գերեզմանատան մի մասն էր^[2]^[3]^[4]։

Գաղափար խմբագրել

Բուսաբանական այգի ստեղծելու գաղափարը հայտնվեց 1918 թվականի աշնանը Գիտությունների ազգային ակադեմիայի ստեղծումից հետո։ Այգու գիտական հիմքերը մշակվել են Վլադիմիր Իպպոլիտովիչ Լիպսկի աշխատանքների շնորհիվ։ Նա Ուկրաինայի Գիտությունների ակադեմիայի առաջին նախագահներից մեկն էր, աշխարհահռչակ գիտնական, հայտնի բուսաբանական այգիների ճանապարհորդ և գիտակ։ Հենց նա էր, որ հիմնավորեց նման բուսաբանական այգու գաղափարը, ստեղծեց դրա կառուցվածքն ու գործունեությունը, մշակեց մանրամասն կառուցապատման ծրագիր։ Սկզբնապես Գոլոսևսկի անտառի հիմքի վրա նախատեսվում էր ստեղծել բուսաբանական այգի, և Լիպսկին կարող էր լինել դրա տնօրենը։ Բայց այս ծրագիրը չի իրականացվել։ 1928 թվականին ակադեմիկոս Լիպսկին տեղափոխվեց Օդեսա, որտեղ մինչև իր կյանքի վերջը նա ղեկավարեց Իլյա Մեխնիկովի Օդեսայի ազգային համալսարանի բուսաբանական այգին։ Ժամանակակից բուսաբանական այգու տարածքում 1798 թվականից մինչև 1888 թվականը գտնվել է Զվերինեցկի գերեզմանատան մի մասը։