Հիմեձի ամրոց
Սպիտակ ձկնկուլի ամրոցը (ճապ.՝ 姫路城 — Հիմեձի-ձյո) Ճապոնիայի հնադարյան ամենալավ պահպանված ամրոցներից է և ամենաճանաչվածը զբոսաշրջիկների շրջանում։ Ամրոցը կառուցվել է ֆեոդալական ժամանակաշրջանում, բաղկացած է 83 շինություններից[1]։ Օսկա քաղաքից (Ճապոնիա) արևմուտք գտնվող Հիմեձի քաղաքն աճել է Հիմեձի ամրոցի շուրջը։ Պաշտպանության անգերազանցելի համակարգով ապահովված նրբագեղ ամրոց է։ Համարվում է, որ նրա շինարարությունը 1346 թվականին սկսել է Սանդորիի Ակամացու անունով ֆեոդալը։ 1601թ․ սյուգուն Իկեդա Տերմուսան մասնակիորեն վերափոխել է ամրոցը։ Իր վերջնական տեսքին հասել է հազարավոր մարդկանց 9 տարվա աշխատանքի արդյունքում։ Շինության վրա հատուկ տեղեր կան, որտեղ հնարավոր է կրակել կամ նետ արձակել։ Խանդակներն ու սրածայր բարձր պատերը նույնպես թշնամու համար անառիկ պետք է պահեին ամրոցը։ Այն այնքան հաջող է նախագծված, որ պատերազմներում երբեք չի հանձնվել, չի վնասվել և համարվում է ճապոնական միջնադարյան ամրոցի լավագույն նմուշը։
 | |
| 姫路城* | |
|---|---|
| ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգություն | |
| |
| Հիմեձի ամրոցի տեսքը | |
| Երկիր |  Ճապոնիա
|
| Տիպ | Մշակութային |
| Չափանիշներ | i, iv |
| Ցանկ | ՅՈՒՆԵՍԿՕ֊ի ցանկ |
| Աշխարհամաս** | Ասիա և Ավստրալիա |
| Կոորդինատներ | 34°50′00″ հս․ լ. 134°50′00″ ավ. ե.HGЯO |
| Ընդգրկման պատմություն | |
| Ընդգրկում | 1993 (17-րդ նստաշրջան) |
| Համար | 661 |
| * Անվանումը պաշտոնական անգլերեն ցանկում ** Երկրամասը ըստ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի դասակարգման | |
Համաշխարհային  ժառանգություն
| |
1993 թվականին ամրոցն ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում[2]։
Պատմություն խմբագրել
Ամրոցի կառուցումը Հիմե լեռան ստորոտում սկսվել է 14-րդ դարի կեսերին։ Այդ անունը նա ստացել է իր կառուցվածքների մեծ հղկվածության և էլեգանտության համար, որը հիշեցնում էր աննման սպիտակ թռչունի։ Հիմեձի ամրոցը օրինակ է ծառայել վերջին ժամանակների ամրոցների համար։ Նրա բարձր քարե հիմքը, սպիտակեցված պատերը մտել են ճապոնական ճարտարապետության հնարքների մեջ։
Սկզբում ամրոցը բազմիցս անցել է մեկ սամուրայական կլանից մյուսին, հատկապես 1467-77 թվականների քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ։ 16-րդ դարի վերջին, երբ ամրոցը գտնվում էր զորավար Տոյոտոմի Խիդեյոսիի ձեռքում, մի քանի անգամ ավերվել էր և ենթակա էր հիմնանորոգման։ Եվ 1601-1609 թվականներին հայտնվեցին ներկայիս համարյա բոլոր կառույցները, որոնց վերևում 45 մ բարձրության վրա վեր բարձրացավ յոթհարկանի գլխավոր աշտարակը։
Տոյոտոմի ընտանիքի նախաձեռնությամբ ամրոցի վերականգնումը ավարտվել է 1618 թվականին։ Ավելացան մի խումբ օգնող աշտարակներ և վերահատակագծման տարածքներ։ Ամրոցի շուրջը կառուցվեց ընդարձակ այգի` պարույրաձև լաբիրինթոսներով և փակուղիներով, այնպես որ հարձակվող թշնամին ժամերով պետք է մոլորվեր լաբիրինթոսում, փոխանակ պատրաստվեր կրակ բացելու։
Այդ հնարամիտ հնարքը ոչ մի անգամ չի փորձվել կռվի ժամանակ, որովհետև ամրոցի շինարարության ավարտից հետո Ճապոնիայի այդ մասում սկսվել են խաղաղ ժամանակներ։ Վերջին 2 հարյուրամյակներում ամրոցի կողքին առաջ եկավ Հիմեջի քաղաքը։ 1871 թվականին Սպիտակ ձկնկուլի ամրոցը խլեցին նրա տերերից և մուրճի հարվածով վաճառվեց 23 իենով։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի վերջում ամրոցի շրջակայքը վնասվել էր ամերիկյան ավիացիայի ռմբակոծություններից, սակայն ամրոցը մնացել էր անվնաս։
Հիմեձի ամրոցը կինոյում խմբագրել
Ամրոցի շրջակայքում կատարվել են մի շարք ֆիլմերի նկարահանումներ։ Առաջին ֆիլմերից մեկում` «Ապրում ես երկակի», ամրոցը ներկայացվում է որպես նինջաների գաղտնի դպրոց, որտեղ տարվում են հրթիռային զենքի փորձարկումներ։ Ակիրա Կուրոսավան նկարահանում է այստեղ այնպիսի գլուխգործոցներ, ինչպիսիք են «Ռազմիկի ստվերը» և «Ռանը»։ 2003 թվականին ամրոցում նկարահանել է «Վերջին սամուրայը» պատմական ֆիլմը, գլխավոր դերում նկարահանվել է Թոմ Քրուզը։
Պատկերասրահ խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հիմեձի ամրոց» հոդվածին։ |