Հեսպեր

Հեսպեր;
Տեսակ	հունական դիացաբանության աստված
Դիցաբանություն	հին հունական դիցաբանություն
Սեռ	արական
Երևի համընկնում է	Q4110210?, Ֆոսֆոր (դիցաբանություն) և Evening Star?
Հայր	Cephalus?
Մայր	Էոս
Քույր/Եղբայր	Ֆոսֆոր (դիցաբանություն)
Զավակներ	Դեդալիոն, Aegle? և Հեսպերիդա
	Hesperus Վիքիպահեստում

Հեսպեր (հին հունարեն՝ Ἓσπερος, գիշերային աստղ կամ Վեներա մոլորակ), հին հունական դիցաբանության մեջ գիշերային աստղ^[1], Ատլանտայի տղա կամ եղբայր, կամ Աստրեոսի որդի։ Հայր Հեսպերիդ։ Ապրում էր Հեսպերիտիդա երկրում^[2]։ Համարում էին Կեֆալի և Էոսի որդի, որն իր գեղեցկությամբ չէր զիջում Աֆրոդիտեին^[3]։ Նա Կարիի բնակիչ էր, ուներ գեղեցիկ ոչխարներ և երկու աղջիկ՝ Հեսպերիդներ^[4]։

Հեսպեր, Ատլանտայի որդին կամ եղբայրը, հեռացնելով քամին, վերածվում է գեղեցիկ աստղի^[5]։ Հունական հարսանեկան երգերի մեջ գովերգվում է որպես՝ հարսանեկան շքերթում, հարսին ուղեկցող։

Ըստ Հոմերոսի այս աստղին անվանում էին Հեսպեր^[6], երեկոյան այդպես էին անվանում նաև Վեներա մոլորակին^[7]։ Էոսֆոր («բանտարկյալ»), կամ Ֆոսֆոր

(լատ.՝ Լյուցիֆեր, «Լուսակիր»), ցերեկային աստղի անվանումը^[8]։ Երբ իմացան, որ գիշերային և ցերեկային աստղերը նույնն են, Հեսպերը նույնացվեց Էոսֆորի/Ֆոսֆորի, Լյուցիֆերի հետ։

Հռոմեացիները նրան կոչում էին Վեսպեր, (լատին․՝ Vesper), ինչպես նաև՝ Վեսպերուգո (Vesperugo), Նոկտիֆեր (Noctifer), Նոկտուրնուս (Nocturnus)^[9]^[10]:

Տես նաև խմբագրել

Գիշերային աստղ (դիցաբանություն)
Հեսպերիդներ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.298
↑ Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 27, 1-2
↑ Гигин. Астрономия II 42, 4
↑ Палефат. О невероятном 18
↑ Диодор Сицилийский. Историческая библиотека III 60, 3 (сын) // Лосев А. Ф. Мифология греков и римлян. М., 1996. С.786; Комментарий В. П. Завьяловой в кн. Античные гимны. М., 1988. С.325
↑ Гомер. Илиада XXII 318; Сапфо, фр.104 Лобель-Пейдж
↑ Цицерон. О природе богов II 53
↑ См. Гомер. Илиада XXIII 226 (Эосфор); Нонн. Деяния Диониса VI 18.
↑ Phosphorus // Դասական հնությունների իրական բառարան / հեղ.-կազմող. Ֆրիդրիխ Լյուբկեր ; Խմբագրվել է Բանասերների և պեդագոգների դասական համայնքի անդամներ՝ Ֆրիդրիխ Գելբկեի, Լև Գեորգիևսկիի, Թադեոս Զելինսկիի, Վասիլի Կանսկիի, Միխայիլ Կուտորգայի և Պյոտր Նիկիտինի կողմից։. — Սանկտ Պետերբուրգ, 1885.
↑ Collins Latin Concise Dictionary. Collins Reference, 2003, p. 231. ISBN 0-06-053690-X

Գրականություն խմբագրել

«Геспер». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հեսպեր» հոդվածին։

[1] Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.298

[2] Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 27, 1-2

[3] Гигин. Астрономия II 42, 4

[4] Палефат. О невероятном 18

[5] Диодор Сицилийский. Историческая библиотека III 60, 3 (сын) // Лосев А. Ф. Мифология греков и римлян. М., 1996. С.786; Комментарий В. П. Завьяловой в кн. Античные гимны. М., 1988. С.325

[:0-6] Гомер. Илиада XXII 318; Сапфо, фр.104 Лобель-Пейдж

[:1-7] Цицерон. О природе богов II 53

[8] См. Гомер. Илиада XXIII 226 (Эосфор); Нонн. Деяния Диониса VI 18.

[Любкер-9] Phosphorus // Դասական հնությունների իրական բառարան / հեղ.-կազմող. Ֆրիդրիխ Լյուբկեր ; Խմբագրվել է Բանասերների և պեդագոգների դասական համայնքի անդամներ՝ Ֆրիդրիխ Գելբկեի, Լև Գեորգիևսկիի, Թադեոս Զելինսկիի, Վասիլի Կանսկիի, Միխայիլ Կուտորգայի և Պյոտր Նիկիտինի կողմից։. — Սանկտ Պետերբուրգ, 1885.

[10] Collins Latin Concise Dictionary. Collins Reference, 2003, p. 231. ISBN 0-06-053690-X

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]