Հենրի Մորգենթաու Կրտսեր
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մորգենթաու (այլ կիրառումներ)
Հենրի Մորգենթաու (անգլ.՝ Henry Morgenthau, մայիսի 11, 1891[1][2][3], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] - փետրվարի 6, 1967[4][1][2][…], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[5]), ամերիկացի պետական գործիչ։
| Հենրի Մորգենթաու Կրտսեր | |
.jpg)
| |
| Կուսակցություն՝ | Դեմոկրատական կուսակցություն |
|---|---|
| Կրթություն՝ | Կոռնելի համալսարան, Ֆիլիպսի ակադեմիան Էքսետերում և Dwight School? |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ և տնտեսագետ |
| Դավանանք | հուդայականություն |
| Ծննդյան օր | մայիսի 11, 1891[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] |
| Վախճանի օր | փետրվարի 6, 1967[4][1][2][…] (75 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[5] |
| Թաղված | Mount Pleasant Cemetery |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ
|
| Հայր | Հենրի Մորգենթաու |
| Ամուսին | Elinor Morgenthau? |
| Զավակներ | Robert M. Morgenthau?, Henry Morgenthau III? և Joan Morgenthau Hirschhorn? |
| Ինքնագիր | 
|
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է Նյու Յորքում, հրեական ընտանիքում, գործարար և դիվանագետ Հենրի Մորգենթաուի ավագ որդին։ Կոռնելի համալսարանում սովորել է Գյուղատնտեսություն։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին որպես սպա ծառայել է նավատորմում։ 1913 թվականից նա ընկերական հարաբերություններ է ունեցել Ֆրանկլին Ռուզվելտի հետ։ 1915 թվականին ամուսնացել է Էլինոր Ֆեթմանի հետ, որը Մեյեր Լեմանի թոռնուհին է, Lehman Brothers բանկի հիմնադիր երեք եղբայրներից մեկը։
Նյու Յորք նահանգի Ռուզվելտի նահանգապետության ժամանակ Մորգենթաուն դարձել է գյուղատնտեսության գծով խորհրդական (1928), ապա՝ նահանգի արգելոցների կառավարիչ (1930)։
Ռուզվելտի նախագահության սկզբում Մորգենթաուն զբաղեցնում էր դաշնային գյուղատնտեսական բյուրոյի և գյուղատնտեսական վարկային կառավարման ղեկավարի պաշտոնները։ 1933 թվականին՝ ֆինանսների նախարարի տեղակալ։
ԱՄՆ ֆինանսների նախարար 1934-1945 թվականներին։ ԱՄՆ նախագահ Ֆ. Ռուզվելտի քաղաքական և տնտեսական խորհրդական։
Հայտնի է որպես Մորգենթաուի պլանի հեղինակ, որն ԱՄՆ-ին առաջարկել է 1944 թվականին հետպատերազմյան Գերմանիան արդյունաբերական և ռազմական առումով փոքր ագրարային թուլացած պետությունների շարքին վերափոխելու համար, որոնք այլևս չեն կարող սպառնալ Եվրոպային և ամբողջ աշխարհին։ Պլանն այդպես էլ կյանքի չի կոչվել։
Նա կառավարության այն անդամների թվում էր, որոնց գործունեությունը չէր սահմանափակվում նեղ մասնագիտական շրջանակներով, և որոնք ակտիվորեն մասնակցում էին ինչպես կառավարության ներքին, այնպես էլ արտաքին քաղաքականության ձևավորմանը։— Խորհրդային դիվանագետ Ն. Նովիկով[6]
1945-1950 թվականներին՝ նախագահ, իսկ 1951-1953 թվականներին՝ ամերիկյան Միացյալ հրեական կոչ հասարակական կազմակերպության պատվավոր նախագահ։ 1950-1951 թվականներին՝ Երուսաղեմի հրեական համալսարանի հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ, 1951-1954 թվականներին՝ Իսրայելի ֆինանսավորման և զարգացման ամերիկյան կորպորացիայի նախագահ[7]։
Հենրի և Էլինոր Մորգենթաուները ունեցել են երեք երեխա՝ Ջոան Մորգենթաու Հիրշհորնը (կլինիկական մանկաբուժության և կանխարգելիչ բժշկության պրոֆեսոր, Մաունթ-Սինայ բժշկական դպրոցի ուսանողների գծով դեկանի օգնական), Հենրի Մորգենթաու III (հեռուստապրոդյուսեր և գրող) և Ռոբերտ Մ. Մորգենթաուն (Մանհեթենի շրջանային դատախազ)։
Հիշատակ խմբագրել
Հենրի Մորգենթոյի պատվին Իսրայելում անվանակոչվել է մոշավ Թալ Շահարը (եբրայերեն՝ טל שחר , առավոտյան շաղ), որը Մորգենթոյի ազգանվան թարգմանությունն է գերմաներենից։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Моргентау Генри (ռուս.) / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118736930 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Воспоминания дипломата
- ↑ Моргентау՝ հոդվածը Հրեական էլեկտրոնային հանրագիտարանում
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հենրի Մորգենթաու Կրտսեր» հոդվածին։ |