Վիքիպեդիա

Հենրիխ Ֆրիդրիխ Ֆյուգեր

Հենրիխ Ֆրիդրիխ Ֆյուգեր (դեկտեմբերի 8, 1751(1751-12-08)[1][2][3][…], Հայլբրոն, Շտուտգարտի ադմինիստրատիվ օկրուգ, Բադեն-Վյուրթեմբերգ[4] - նոյեմբերի 5, 1818(1818-11-05)[1][2][3][…], Վիեննա, Ավստրիական կայսրություն[5]), գերմանացի և ավստրիացի նկարիչ, Գերմանիայում կլասիցիզմի խոշորագույն ներկայացուցիչներից մեկը։

Հենրիխ Ֆրիդրիխ Ֆյուգեր
գերմ.՝ Heinrich Friedrich Füger
ԿեղծանունFuger, Heinrich Friedrich
Ծնվել էդեկտեմբերի 8, 1751(1751-12-08)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՀայլբրոն, Շտուտգարտի ադմինիստրատիվ օկրուգ, Բադեն-Վյուրթեմբերգ[4]
Վախճանվել էնոյեմբերի 5, 1818(1818-11-05)[1][2][3][…] (66 տարեկան)
Մահվան վայրՎիեննա, Ավստրիական կայսրություն[5]
Քաղաքացիություն Սրբազան Հռոմեական կայսրություն և  Ավստրիական կայսրություն
ԿրթությունState Academy of Fine Arts Stuttgart?
Մասնագիտություննկարիչ և ծաղկարար
Ոճբարոկկո-կլասիցիզմ
Ժանրմանրանկարչություն, դիմանկարչություն
ԹեմաներԿերպարվեստ[6]
Ուշագրավ աշխատանքներՊրոմեթևսը մարդկանց կրակ է բերում
ՄեկենասներՌոբերտ Քեյթ
ՈւսուցիչNicolas Guibal? և Adam Friedrich Oeser?
ԱշակերտներJohann Friedrich Matthai?, Ֆերնանդ Յագեման, Carl Heinrich Rahl? և Johann Nepomuk Hoechle?
Պաշտոնպալատական նկարիչ
 Heinrich Friedrich Füger Վիքիպահեստում

Կյանքը և ստեղծագործումը խմբագրել

1764 թվականին Ֆրիդրիխ Ֆյուգերը սկսում է գեղանկարչություն ուսումնասիրել պալատական նկարիչ Նիկոլ Ժյուբալի մոտ, Լյուքսեմբուրգի Արվեստների ակադեմիային կից։ 1769 թվականին նա շարունակում է ուսումը Լայպցիգում, նկարչության ուսուցիչ Յոհան Վոլֆգանգ ֆոն Գյոթեի մոտ։ Այնուհետև նկարիչը ուսումնական այց է կատարում Իտալիա, Նեապոլում նա որմնանկարներ է նկարում Կազերտայի պալատում։ 1774 թվականին Ֆյուգերը գալիս է Վիեննա, որտեղ մշտական բնակություն է հաստատում։ Ֆյուգերի հովանավորը և մեկենասը Վիեննայում դառնում է անգլիական դեսպան սեր Ռոբերտ Քեյթը, նրա օգնությամբ նկարիչը հայտնիություն է ձեռքբերում վիեննական հասարակության վերին խավերում։

1776 թվականի աշնանը Ֆյուգերը ստանում է կրթաթոշակ Հռոմում ուսանելու համար։ 1781-1783 թվականներին նա ապրում և աշխատում է Նեապոլի արվարձաններում` կատարելով ավստրիական կառավարական տան պատվերները։ Այդ պահից սկսած նրա աշխատանքների մեջ զգացվում է Անտոն Մենգսի ստեղծագործության ազդեցությունը։ 1783 թվականին Ավստրիայի պետական կանցլեր կոմս Կաունիցի հրամանով Ֆյուգերը դառնում է վիեննական Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիայի փոխտնօրեն, որն այդ ժամանակ Եվրոպայի առաջատար գեղարվեստի ակադեմիա էր։ 1795 թվականին նա արդեն Ակադեմիայի տնօրեն էր, որը նրա ղեկավարության ժամանակ բարգավաճում ապրեց։ 1806 թվականին Ֆյուգերը նշանակվել է վիեննական գեղարվեստա-պատմական թանգարանի տնօրեն և Բելվեդեր ամրոցի պահապան։

Ֆյուգերը եղել է Մյունխենի և Միլանի գեղեցիկ արվեստների ակադեմիայի պատվավոր անդամ, Վյուրտեմբերգսկի թագի շքանշանի ասպետ։ 1780 թվականին նա մտնում է վիեննական «Արմավենու մոտ» մասսոնական ժողովարան, 1785 թվականին նա տեղափոխվում է «Արդարությանը» ժողովարան։ 1876 թվականին նրա պատվին Վիեննայում փողոց է անվանվել (Fügergasse):

Ֆյուգերի ստեղծագործության հիմնական ոլորտներն էին դիմանկարային պատկերանկարչությունը և գեղարվեստական մանրանկարչությունը։ Նա նկարում էր նաև բիբլիական, պատմական և դիցաբանական թեմաներով։ Իր ստեղծագործական ոճը համարվում է բարոկկոյից անցում դեպի կլասիցիզմ։ Ֆյուգերը մեծ ներդրում է ունեցել ավստրիական գեղանկարչության զարգացման գործում։ Դեռևս կենդանության օրոք նրան անվանում էին Վիեննայի նկարիչների Հայր[7]։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 RKDartists (նիդերլ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Web umenia (словацк.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118968696 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Wurzbach D. C. v. Füger, Friedrich Heinrich (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 5. — S. 1.
  6. ↑ Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  7. ↑ Claudia Reichl-Ham: Das Jahr 1809 im Spiegel der Objekte des Heeresgeschichtlichen Museums, in: Viribus Unitis. Jahresbericht 2009 des Heeresgeschichtlichen Museums, Wien 2010, S. 107.

Գրականություն խմբագրել

  • Karl Weiß: Füger, Heinrich. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 8, Duncker & Humblot, Leipzig 1878, S. 177—179.
  • Ferdinand Laban: Heinrich Friedrich Füger, der Porträtminiaturist. Grote, Berlin 1905.
  • Carl Wilczek: Heinrich Friedrich Füger. Seine Gemälde und Zeichnungen. Selbstverlag, Wien 1925.
  • Carl Wilczek: Füger, der Klassizist und Großmaler. In: Leo Planiscig (Hrsg.): Jahrbuch der kunsthistorischen Sammlungen in Wien, Neue Folge. Band II, Wien 1928, S. 329—354.
  • Steffi Röttgen: Heinrich Friedrich Füger. In: Zbornik. Za umetnostno zgodovino Archives d’histoire de l’art, Nova Vrsta XI—XII. 1974—1976, S. 323—333.
  • Ingeborg Schemper-Sparholz: Die Etablierung des Klassizismus in Wien. Friedrich Heinrich Füger und Franz Anton Zauner als Stipendiaten bei Alexander Trippel in Rom. In: Direktion des Schweizerischen Landesmuseums in Zürich (Hrsg.): Zeitschrift für Schweizerische Archäologie und Kunstgeschichte. Band 52, Heft 4, 1995, S. 247—270.
  • Robert Keil: Heinrich Friedrich Füger (1751—1818) — Nur wenigen ist es vergönnt das Licht der Wahrheit zu sehen. Amartis, Wien 2009 (Monografie mit Werkverzeichnis, 750 Abbildungen, davon 100 in Farbe).
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հենրիխ Ֆրիդրիխ Ֆյուգեր» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հենրիխ_Ֆրիդրիխ_Ֆյուգեր&oldid=7808138» էջից