Հաջորդական և զուգահեռ միացումներ

Հաջորդական և զուգահեռ միացում, էլեկտրատեխնիկայում էլեկտրական շղթայի տարրերի երկու հիմնական միացման ձևեր։ Հաջորդական միացման դեպքում բոլոր տարրերը միացված են իրար այնպես, որ նրանց պարունակող շղթայի այդ հատվածում հանգույցներ չկան։ Զուգահեռ միացված տարրերը միանում են իրար երկու հանգույցով և այլ հանգույցների հետ կապ չունեն, եթե դա չի հակասում պայմանին։ Հաջորդական միացման դեպքում հոսանքի ուժը բոլոր հաղորդիչներում նույնն է, ընդհանուր լարումը հավասար է հաղորդիչներից յուրաքանչյուրի ծայրերին կիրառված լարումների գումարին, իսկ ընդհանուր դիմադրությունը հավասար է հաղորդիչների դիմադրությունների գումարին։

Հաղորդիչների հաջորդական և զուգահեռ միացումներ.

Զուգահեռ միացման դեպքում լարման անկումը հանգույցների միջև գտնվող յուրաքանչյուր հաղորդչի վրա նույնն է, իսկ դիմադրության հակադարձ մեծությունը հավասար է յուրաքանչյուր զուգահեռ միացված հաղորդչի դիմադրության հակադարձ մեծության գումարին։

Հաջորդական միացում

Հաջորդական միացման դեպքում հոսանքի ուժը բոլոր հաղորդիչներում նույնն է$I\mathrm {=} I_{1}=I_{2}=\cdots =I_{n}$, ընդհանուր լարումը հավասար է հաղորդիչներից յուրաքանչյուրի ծայրերին կիրառված լարումների գումարին$U\mathrm {=} U_{1}+U_{2}+\cdots +U_{n}$, իսկ ընդհանուր դիմադրությունը հավասար է հաղորդիչների դիմադրությունների գումարին։

Ռեզիստորներ

$R=R_{1}+R_{2}+\cdots +R_{n}$

Ինդուկցիոն կոճեր

$L=L_{1}+L_{2}+\cdots +L_{n}$

Էլեկտրական կոնդենսատորներ

${\frac {1}{C}}={\frac {1}{C_{1}}}+{\frac {1}{C_{2}}}+\cdots +{\frac {1}{C_{n}}}$.

Մեմիստորներ

$M=M_{1}+M_{2}+\cdots +M_{n}$

Բանալիներ (անջատիչ)

Շղթան փակ է, եթե բոլոր բանալիները (անջատիչ) անջատված են։ Շղթան բաց է, եթե գոնե մեկ բանալին բաց է։

Զուգահեռ միացում

Չճյուղավորված մասում հոսանքի ուժը հավասար է զուգահեռ միացված տեղամասերում հոսանքի ուժերի գումարին։$I\mathrm {=} I_{1}+I_{2}+\cdots +I_{n}$

Լարումը ամբողջ տեղամասի ծայրերին և զուգահեռ տողամասերի ծայրերին նույնն է $U\mathrm {=} U_{1}=U_{2}=\cdots =U_{n}$

Ռեզիստորներ

Ռեզիստորների զուգահեռ միացման դեպքում դիմադրության հակադարձ մեծությունը ${\frac {1}{R}}$հավասար է յուրաքանչյուր զուգահեռ միացված ռեզիստորի դիմադրության հակադարձ մեծության${\frac {1}{R_{i}}}$ գումարին։

Եթե շղթան հնարավոր է բաժանել հաջորդական կամ զուգահեռ միացված տեղամասերի, ապա սկզբում հաշվում են այդ տեղամասերի դիմադրությունները, որից հետո հաշվում ընդհանուր դիմադրությունը։

Ապացույց  

Քանի որ, ճյուղավորման դեպքում լիցքը պահպանվում է (տես. Կիրխհոֆի օրենքները), ապա։ $I=I_{1}+I_{2}+I_{3}+\ldots$

Օհմի օրենքից 

$I_{i}$ հոսանքի ուժը ամեն մի ռեզիստորում $I_{i}={\frac {U_{i}}{R_{i}}}$ , իսկ պոտենցիալների տարբերությունը բոլոր ռեզիստորներում նույնն է։ Դրանից հետևում է, որ հոսանքի ուժերի գումարը կլինի։ ${\frac {U}{R}}={\frac {U}{R_{1}}}+{\frac {U}{R_{2}}}+{\frac {U}{R_{3}}}+\ldots$ Բաժանում ենք հավասարման 2 մասերը լարման արժեքի վրա և ստանում ընդհանուր դիմադրությունը։ $R={\frac {1}{{\frac {1}{R_{1}}}+{\frac {1}{R_{2}}}+{\frac {1}{R_{3}}}+\ldots }}$

Երբ զուգահեռ միացված ռեզիտորները երկուսն են, ընդհանուր դիմադրությունը հավասար է։ $R={\frac {R_{1}R_{2}}{R_{1}+R_{2}}}$.

Եթե $R_{1}=R_{2}=R_{3}=...=R_{n}$, ապա դիմադրությունը հավասար է ։ $R={\frac {R_{1}}{n}}$.

Զուգահեռ միացված ռեզիստորների ընդհանուր դիմադրությունը փոքր է ամենափոքր դիմադրությունից ,որ ունեն առանձին ռեզիստորները։

Ինդուկցիոն կոճեր

${\frac {1}{L_{\mathrm {total} }}}={\frac {1}{L_{1}}}+{\frac {1}{L_{2}}}+\cdots +{\frac {1}{L_{n}}}$

Էլեկտրական կոնդենսատորներ

$C_{\mathrm {total} }=C_{1}+C_{2}+\cdots +C_{n}$.

Մեմիստորներ

$M_{total}=M_{1}\|M_{2}\|\cdots \|M_{n}=\left(M_{1}^{-1}+M_{2}^{-1}+\cdots +M_{n}^{-1}\right)^{-1}$

Բանալիներ

Շղթան փակ է, եթե փակ է գոնե մեկ բանալի։

Տես նաև

• Չափիչ կամրջակ
• Օհմի օրենք

Գրականություն

• Перышкин А. В. Учебник для общеобразовательных учреждений 10 класс. М.: 2011. С.121
• Перышкин А. В. Учебник для общеобразовательных учреждений 8 класс № 42