Հաղթանակի փողոց (Սովետսկ)

Հաղթանակի փողոց
Երկիր	Ռուսաստան
Գտնվում է	Սովետսկ
Երկարություն	920 ± 1 մետր

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հաղթանակի փողոց (այլ կիրառումներ)

Հաղթանակի փողոց (ռուս.՝ Улица Победы), հետիոտնային փողոց Ռուսաստանի Կալինինգրադի մարզի Սովետսկ քաղաքում։ Անվանվել է Հայրենական պատերազմում ֆաշիստական Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի պատվին։ Քաղաքի գլխավոր առևտրային և զբոսանքի փողոցն է, անցնում է քաղաքի ամբողջ կենտրոնական հատվածով^[1]։

Երկարությունը մոտ 1 կմ երկարություն է (արևմուտքից դեպի արևելք)։

Պատմություն խմբագրել

16-րդ դարի սկզբին Տիլզիտ ամրոցի արևմտյան մասում գտնվող փոքր ձկնորսական գյուղը Տևտոնական օրդենի պետ Ալբրեխտ Հոհենցոլերներից ստանում է շուկայական առևտրի իրավունք (1511 թվական) և այդ վայրը սկսում է արագ զարգանալ. սկզբում այստեղ ձևավորվում է «գերմանական նրբանցք» (Գագարինի փողոց՝ քաղաքի ամենահին փողոց), այնուհետև ձևավորվում են այլ փողոցներ։

1540-1545 թվականներին ձևավորվել է «Երկար նրբանցքը», որը 1551 թվականին ստացել է «Լիտվայի նրբանցք» անունը, քանի որ շատ լիտվացիներ են եկել նոր փողոցը կառուցելու համար. նրանք ձգտում էին ավելի հաճելի և հարմարավետ բնակության պայմաններ գտնել Պրուսիայում, քան Լիտվայում։ Իմաստով, քաղաքի մյուս հիմնական փողոցը կոչվել է «Գերմանական փողոց» (Գագարինի փողոց), այն սկզբում բնակեցված էր գերմանացիների կողմից (Ալբրեխտի հրավիրված արհեստավորներ և առևտրականներ)։ «Hohe Strasse» («Հոէ շտրասե») եղել է Տիլզիտի գլխավոր առևտրային և զբոսանքի փողոցը։

բարձր փողոց Տիլզիտում

Գերմանական ժամանակներում փողոցը հետիոտնային դեր է խաղացել, գրեթե եղել է բուլվար։ «Բարձր փողոցը» անցել է Ֆլետչերի հրապարակի և Բարձր դարպասների միջև (այժմ՝ Լենինի հրապարակ)։

Փողոցն իր «Բարձր» պատմական անունը ստացել է միայն 17-րդ դարում, երբ հեղեղից պաշտպանության համար այն ժամանակվա «Littauische» («Լիտվական») նրբանցքը լցրցին Նեման գետի մակարդակից բարձր։ Այսօր փողոցը կոչվում է Հաղթանակի։

Փողոցն իր յուրօրինակ ճարտարապետական տեսքը ստացել է էկլետիզմի, մոդեռնի և պատմականության դարաշրջանում։ Չնայած խորհրդային և ռուսական ժամանակաշրջանում այս փողոցում տեղի ունեցած մեծ ռազմական ոչնչացման, մեդուզաների գլուխները, առյուծների լայն բացված բերանները, տարբեր հեքիաթային արարածներ տպավորիչ կերպով ներկայացված են շենքերի ճակատային մասերում, ինչպես նաև պատշգամբները և գեղարվեստական կերպով ստեղծված ջրհորդանները շատ բան են ասում նախկին սեփականատերերի բարեկեցության, էներգիայի և ոգու մասին։

Տեսարժանություն խմբագրել

Տիլզիտի հաշտության հուշաքար
Տրամվայի հուշարձան
Ազատարար զինվորի հուշարձան
Փոստի գլխավոր շենք
Քաղաքի պատմության թանգարան
Ասպետի քանդակով տուն
«Կատուն և աղունիկները» քանդակային կոմպոզիցիա
Լուիզա թագուհու թատրոնի շենք
«Արևելապրուսական լանդշաֆտ» բանկի մասնաճյուղի շենք
Վարկային բանկի շենք
Փողոցի հին բնակելի կառույց

Ներկա իրավիճակ խմբագրել

Այս պահին փողոցը ծառայում է որպես զբոսանքի և հինավուրց ճարտարապետությամբ հիանալու վայր, ինչպես նաև առևտրային գործառույթ ունի. շենքերի բոլոր առաջին հարկերը զբաղեցնում են հագուստի, հուշանվերների, ոսկերչական խանութներ և այլն։

Փողոցի կենտրոնում տեղադրված են շատ յուրօրինակ նստարաններ, աղբամաններ, ծաղիկներով ծաղկամաններ։ Փողոցն ասֆալտապատ է, բայց ապագայում պլանավորվում է այն ծածկել գետաքարով։ Ապագայում հետիոտնային փողոցը պետք է վերածվի զբոսաշրջային տարածքի՝ լապտերներով, սրճարաններով, ռեստորաններով, հրուշակեղենի խանութներով, ստեղծագործական արվեստանոցներով, հուշանվերների և ծաղկի խանութներով, փողոցում նկարող արվեստագետներով, հյուրատներով և այլն։

Փողոցի դիրք խմբագրել

Փողոցը սկսվում է Լենինի հրապարակից և ավարտվում է այն վայրում, որտեղ Ժուկով հրապարակը անցնում է դեպի Շևչենկոյի փողոց։ Փողոցն անցնում է արևմուտքից դեպի արևելք։