Կտավախոտ սովորական
Կտավախոտ սովորական | |
Կտավախոտ սովորական | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
Կարգ | Խուլեղինջածաղկավորներ (Lamiales) |
Ընտանիք | Ջղախոտազգիներ (Plantaginaceae) |
Ցեղ | Կտավախոտ (Linaria) |
Տեսակ | Կտավախոտ սովորական (L. vulgaris) |
Միջազգային անվանում | |
Linaria vulgaris |
Կտավախոտ սովորական (լատին․՝ Linaria vulgaris), խլածաղկազգիների ընտանիքին պատկանող դեղաբույս։
Նկարագրություն խմբագրել
Տահաճ հոտով, առանցքային արմատով և ուղուղ, վերին մասում գեղձային մազիկներով ծածկված ցողունով բազմամյա խոտաբույս է, որի բարձրություն 40-70 սմ է։ Նստադիր, կանաչ, հերթադիր, գծային-նշտարաձև տերևները խիտ են դասավորված։ Երկարավուն խիտ ողկույզներում հավաքված են դեղին ծաղիկները։ Բաժակը բաժանված է հինգ սրածայր երկարավուն-ձվաձև թերթիկների։ Երկշուրթ դեղին պսակի պսակաթերթիկները միաձուլվելով, առաջացնում են խողովակ, ունեն վառ նարնջագույն ուռուցիկ հատված ստորին շուրթի վրա, փակ երախ և երկար խթան։ Սև սկավառակաձև սերմերով պտուղը երկարավուն բազմասերմ տութիկ է, որը բացվում է գագաթնային մասում[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Որպես մոլախոտ աճում է խոտածածկ լանջերին, մերձալպյան մարգագետիններում, անտառաեզրերին և գետափերին։ Հանդիպում է Շիրակի, Լոռու, Գեղարքունիքի, Կոտայքի մարզերում։ Գեղարզարդային և թունավոր բույսեր են[1]։
Նշանակություն խմբագրել
Բուժական նպատակներով օգտագործում են բույսի վերգետնյա մասը, որը հավաքում են ծաղկման շրջանում։ Բույսի պատրաստուկներն ունեն քրտնաբեր, միզամուղ, լեղամուղ և թույլ լուծողական ազդեցություն, կիրառվում են նաև թութքի, որքինի և պսորիազի բուժման համար[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Ծատուրյան, Թամարա; Գևորգյան, Մարգարիտա (2014). Պողոսյան, Ա․; Զաքարյան, Ն․ (eds.). Հայաստանի վայրի դեղաբույսեր. Երևան: Լուսակն. էջ 315. ISBN 9789939834689.