Կուլիս Ալեպիս (հուն․՝ Κούλης Αλέπης, սեպտեմբեր 1903, Արեոպոլիս - օգոստոսի 13, 1986(1986-08-13)), հույն բանաստեղծ, թարգմանիչ, նկարիչ։

Կուլիս Ալեպիս
հուն․՝ Κούλης Αλέπης
Ծննդյան անունհուն․՝ Κυριάκος Αλέπης
Ծնվել էսեպտեմբեր 1903
ԾննդավայրԱրեոպոլիս
Վախճանվել էօգոստոսի 13, 1986(1986-08-13) (82 տարեկան)
Մասնագիտությունբանաստեղծ
Քաղաքացիություն Հունաստան
ԿրթությունԱթենքի համալսարան

Կենսագրություն խմբագրել

Կուլիս Ալեպիսը ծնվել է Արեոպոլիսում, կապալառու և քանդակագործ Թեոդորոսի[1] և Ֆիոնեի ընտանիքում։ Նա եղել է 12 երեխաներից վեցերորդը[2]։ Ավարտել է Աթենքի համալսարանը, որտեղ ուսանել է գրականություն և իրավունք[3]։ Այնուհետև որպես ծառայող ընդունվել է Հունաստանի ֆինանսների նախարարություն, որտեղ աշխատել է 10 տարի։ 1960 թվականին անցել է թոշակի։

1983 թվականին տեղափոխվել է ծերանոց, որտեղ էլ մահացել է երեք տարի անց` 1986 թվականի օգոստոսի 13-ին[4]։

Կուլիս Ալեպիսը եղել է Հունարենի ազգային ընկերության հիմնադիրներից մեկը և տնօրենը[5]։ Տիրապետել է հունարենին, իտալերենին, ֆրանսերենին, գերմաներենին և հայերենին[2]։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Առաջին անգամ տպագրվել է 1924 թվականին, երբ լույս տեսավ նրա առաջին բանաստեղծությունը[2]։ 1926 թվականի հունիսի 15-ին նրա ստեղծագործությունը բանաստեղծ, գրաքննադատ Կոստիս Պալամասի դրական մեկնաբանություններով ներկայացվեց «Ελεύθερον Βήμα» թերթում։

Բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն՝ «Մենավոր պտույտներ», լույս է տեսել 1931 թվականին։ 1933 թվականին հրատարակել է Եվրիպիդեսի «Մեդեա» ողբերգության թարգմանությունը հին հունարենից։ Բանաստեղծությունների երկրորդ ժողովածուն («Ի խորոց», 1937) ինքնատիպ է՝ հագեցված մելամաղձիկ տրամադրություններով։

Ալեպիսը կատարել է թարգմանություններ ֆրանսերենից, գերմաներենից և իտալերենից։ Թարգմանել է հայ բանաստեղծների (Պետրոս Դուրյան, Մատթեոս Զարիֆյան, Ռափայել Պատկանյան, Հովհաննես Թումանյան, Ավետիք Իսահակյան, Վահան Տերյան և ուրիշներ) ընտիր գործերը։ 1938 թվականին կազմել և հրատարակել է «Հայկական մուսա» ժողովածուն։

Գնահատականներ, քննադատություն խմբագրել

Ալեպիսի բանաստեղծական և թարգմանչական գործունեությունը դրական է գնահատվել այնպիսի անձանց կողմից, ինչպիսիք են Կոստիս Պալամասը, Լամպրոս Պորֆիրասը, Սոտերես Սկիպեսը, Միլտիադես Մալակասեսը, Ի. Պանայատոպուլոսը[6], Կոստաս Ասեմակոպուլոսը[4], Պանայոտիս Կանելոպուլոսը[2] և այլք։

1939 թվականին արժանացել է Աթենքի հայկական համայնքի մրցանակին[2]։

Նկարչություն խմբագրել

Թոշակի անցնելուց հետո Ալեպիսը սկսել է նկարել։ Նկարչությամբ որոշ ժամանակ նա զբաղվել է դեռևս պատանեկության տարիներին[6]։ Իրենից հետո Ալեպիսը թողել է ավելի քան 40 գեղանկարչական աշխատանք[2]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Νικολάου Γ. Φραγκινέα, Λακωνική γη, Δίφρος, Αθήνα 1971, σ. 257.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Οβαννές Γαζαριάν, Αρμενικά, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2013 τεύχος 79.
  3. Βιογραφία στον ιστότοπο mani.org, ανάκτηση 23-5-2015.
  4. 4,0 4,1 Κώστας Ασημακόπουλος, "Κούλης Αλέπης", Νέα Εστία, τ. 1421, σελ. 1227 Արխիվացված 2016-04-10 Wayback Machine.
  5. Νικολάου Γ. Φραγκινέα, 1971, σ. 258 - 259.
  6. 6,0 6,1 Νικολάου Γ. Φραγκινέα, Λακωνική γη, Δίφρος, Αθήνα 1971, σ. 259.

Գրականություն խմբագրել

  • "Λακωνικά", Διμηνιαία επιθεώρηση του Συνδέσμου Λακεδαιμονίων Αττικής, Έτος Ε’, Τ.30 Νοέμβριος – Δεκέμβριος 1968.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 152