Կոսմոպոլիտներ (կենսաբանություն)

Կոսմոպոլիտներ (հին հունարեն՝ κοσμοπολίτης՝ կոսմոպոլիտ), բույսերի կամ կենդանիների տեսակներ, ցեղեր, ընտանիքներ, երբեմն ավելի խոշոր խմբեր, որոնք տարածված են ամբողջ երկրագնդում։ Իրականում, հավանաբար, գոյություն չունեն բույսերի և կենդանիների խիստ կոսմոպոլիտ տեսակներ։ Կոսմոպոլիտներ են հացազգիների ընտանիքը, ճնճղուկազգիների կարգը։ Կոսմոպոլիտները էնդեմների հակառակն են։

Երկտուն եղինջ (*Urtica dioica*)՝ կոսմոպոլիտ տեսակ

Կոսմոպոլիտ տեսակներ են նաև մարդը, կատուները, Parmelia sulcata քարաքոսը և Mytilus ցեղի փափկամարմինները^[1]։ Կոսմոպոլիտիզմը պայմանավորված է շրջակա միջավայրի հանդեպ ունեցած բարձր տոլերանտությամբ^[2]^[3] կամ էվոլյուցիայի տեմպերի համեմատ տեսակի տարածման բարձր արագությամբ^[4]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ Ian F. Spellerberg & John William David Sawyer, ed. (1999). «Ecological patterns and types of species distribution». An Introduction to Applied Biogeography. Cambridge University Press. էջեր 108–132. ISBN 978-0-521-45712-5.
↑ S. Kustanowich (1963). «Distribution of planktonic foraminifera in surface sediments of the south-west Pacific». New Zealand Journal of Geology and Geophysics. 6 (4): 534–565. doi:10.1080/00288306.1963.10420065.
↑ D. B. Williams (1971). «The distribution of marine dinoflagellates in relation to physical and chemical conditions». In B. M. Funnell & W. R. Riedel (ed.). The Micropalaeontology of Oceans: Proceedings of the Symposium held in Cambridge from 10 to 17 September 1967 under the title 'Micropalaeontology of Marine Bottom Sediments'. Cambridge University Press. էջեր 91–95. ISBN 978-0-521-18748-0.
↑ Judit Padisák (2005). «Phytoplankton». In Patrick E. O'Sullivan & Colin S. Reynolds (ed.). Limnology and Limnetic Ecology. The Lakes Handbook. Vol. 1. Wiley-Blackwell. էջեր 251–308. ISBN 978-0-632-04797-0.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 611)։

[Spellerberg-1] Ian F. Spellerberg & John William David Sawyer, ed. (1999). «Ecological patterns and types of species distribution». An Introduction to Applied Biogeography. Cambridge University Press. էջեր 108–132. ISBN 978-0-521-45712-5.

[2] S. Kustanowich (1963). «Distribution of planktonic foraminifera in surface sediments of the south-west Pacific». New Zealand Journal of Geology and Geophysics. 6 (4): 534–565. doi:10.1080/00288306.1963.10420065.

[3] D. B. Williams (1971). «The distribution of marine dinoflagellates in relation to physical and chemical conditions». In B. M. Funnell & W. R. Riedel (ed.). The Micropalaeontology of Oceans: Proceedings of the Symposium held in Cambridge from 10 to 17 September 1967 under the title 'Micropalaeontology of Marine Bottom Sediments'. Cambridge University Press. էջեր 91–95. ISBN 978-0-521-18748-0.

[4] Judit Padisák (2005). «Phytoplankton». In Patrick E. O'Sullivan & Colin S. Reynolds (ed.). Limnology and Limnetic Ecology. The Lakes Handbook. Vol. 1. Wiley-Blackwell. էջեր 251–308. ISBN 978-0-632-04797-0.

[1]

[2]

[3]

[4]