Կոմպոզիցիա (այլ կիրառումներ)

բազմիմաստության փարատման էջ

Կոմպոզիցիա (լատին․՝ compositio - կազմում, հորինում), հորինվածք, կառուցվածք։

Օգտագործվում է հետևյալ իմաստներով՝

  • Կոմպոզիցիա (մշակույթ) - Գեղարվեստական ստեղծագործության կառուցվածքը, որը պայմանավորված է նրա բովանդակությամբ, ինչպես և բնույթով ու նշանակությամբ։
    • Տարածական արվեստներում կոմպոզիցիան միավորում է գեղարվեստական ձևի կառուցման միջոցները՝ տարածության և ծավալի իրական կամ պատրանքային ձևակազմում, սիմետրիա և ասիմետրիա, մասշտաբ, ռիթմ և համաչափություն, նրբերանգ և հակադրություն, հեռանկար, խմբավորում, գունային լուծում և այլն։
    • Գրականության մեջ կոմպոզիցիան գրական ստեղծագործությունների բոլոր բաղադրամասերի կառուցվածքը, խմբավորումը, դասավորությունն ու փոխադարձ կապն է։
    • Երաժշտական կոմպոզիցիան լայն առումով երաժշտական ստեղծագործությունն է, որպես ամբողջական դինամիկ երևույթ։
  • Կոմպոզիցիա կոչվում է նաև երաժշտական, գեղանկարչական, քանդակագործական կամ գրաֆիկական ստեղծագործության, կոմպոզիտորի կամ նկարչի, քանդակագործի ստեղծագործության վերջնական արդյունքը։
  • Կոմպոզիցիա է նաև արվեստների տարբեր տեսակներ միավորող գեղարվեստական բարդ ստեղծագործություն (գրական-երաժշտական կոմպոզիցիա)։
  • Երաժշտական ուսումնական հատուկ առարկա՝ երաժշտական ստեղծագործություն, որի ուսուցումը սերտորեն կապված է երաժշտա-տեսական մյուս առարկաների՝ ներդաշնակագիտության, պոլիֆոնիայի, գործիքավորման, երաժշտական երկերի վերլուծական ուսումնասիմանը։
  • Շախմատային կոմպոզիցիա - շախմատային խնդիրների և էտյուդների կազմումը։
  • Կոմպազիցիա (մաթեմատիկական) - մաթեմատիկայում, այնպիսի գործողության ընդհանուր անվանումը, որը a և b տարրերից կազմում է երրորդ տարրը c=a*b։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 547