Կոդեքս Սերաֆինիանուս (լատին․՝ Codex Seraphinianus[1], պատկերազարդ երևակայական աշխարհի հանրագիտարան, որը ստեղծել է իտալացի նկարիչ, ճարտարապետ և արդյունաբերական դիզայներ Լուիջի Սերաֆինին 1976-1978 թվականների՝ երեք ամիսների ընթացքում[2]։ Գիրքն առաջին անգամ հրատարակվել է 1981 թվականին։ Գիրքը ունի մոտ 360 էջ (կախված հրատարակությունից) և գրված է գաղտնագիր այբուբենով[3]՝ երևակայական լեզվով[4]։

Կոդեքս Սերաֆինիանուս
իտալ.՝ Codex Seraphinianus
Օրիգինալ երկհատոր գիրքը
ՀեղինակԼուիջի Սերաֆինի
Տեսակգրավոր աշխատություն
Բնօրինակ լեզուlanguage without a specific language code? և անհայտ
Ստեղծման տարեթիվ1976
Էջեր367
Երկիր Իտալիա
ՀրատարակիչՖրանկո Մարիա Ռիկի
Հրատարակման տարեթիվ1981
OCLC12809403

Առաջին անգամ հրատարակվել է Իտալիայում և ապա՝ մի շարք այլ երկրներում[4]։

Նկարագրություն խմբագրել

Գիրքը ձեռագրով գրված հանրագիտարան է՝ երևակայական և տարօրինակ ֆլորայի, ֆաունայի, անատոմիայի, նորաձևության և սննդի ձեռքով նկարված, գունավոր պատկերներով[5]։ Այն համեմատվել է Վոյնիչի ձեռագրի[3] «Tlön, Uqbar, Orbis Tertius»[6] և Էշերի[7] ու Հիերոնիմոս Բոսխի աշխատանքներին[4][5]։

Գրքի պատկերները հաճախ իրական աշխարհի սյուրռեալիստական կրկնօրինակներն են[5][7][8]՝ արյունահոսող միրգ, աթոռի ձևով աճող բույս, սիրով զբաղվող զույգ, որը վերածվում է ալիգատորի և այլն։ Մյուս նկարները պատկերում են տարօրինակ, հաճախ անիմաստ սարքեր, որոնք միացած են իրար աննշան թիթեղներով։ Կան նաև պատկերներներ, որոնք նման են քարտեզների կամ մարդկային դեմքերի։ Իսկ ֆիզիկա բաժնի նկարները ընդհանրապես աբստրակտ են[4]։ Համարյա բոլոր նկարները վառ ներկված են և մանրամասն նկարված։

Գրային համակարգ խմբագրել

Գրային համակարգը, որը հնարավոր է կեղծ գրային համակարգ է, կառուցված է ինչպես սովորական արևմտյան գրային համակարգը (ձախից աջ գրային ուղղությամբ, մեծատառ և փոքրատառ այբուբենով, որոնցից որոշները կրկնակի են)։ Որոշ տառեր հայտնվում են միայն բառասկզբում կամ բառավերջում՝ սրանով նմանվելով սեմական գրային համակարգերին։ Տառերը օղակաձև են կամ թելաձև, կան օղակներ և հանգույցներ[3] և նման են Սինհալական գրին[9]։

Գրքի լեզուն տասնամյակներ շարունակ մանրամասն ուսումնասիրվել է լեզվաբանների կողմից։ Համարակալման համար կիրառված թվային համակարգը գաղտնազերծել է Ալլան Ս. Վեխսլերը[10] և բուլղարացի լեզվաբան Իվան Դերժանսկին[11]։ Թվային համակարգը 21-ական համակարգի տարատեսակ է[3]։

2009 թվականի մայիսի 11-ին Օքսֆորդի համալսարանի գրքասերների ընկերության ելույթի ժամանակ, Սերաֆինին պդնել է, որ Կոդեքսի գրային համակարգի տա ոչինչ թաքնված չէ, այն ասեմիկ է[12]։

Բովանդակություն խմբագրել

Գիրքը կազմված է 11 գլուխներից, որոնք բաժանված են երկու մասում։ Առաջին գլուխը նկարագրում է բնական աշխարհը, ֆլորան, ֆաունան և ֆիզիկան։ Երկրորդ գլուխը պատմում է մարդկության և մարդկային կյանքի տարբեր ոլորտների մասին՝ հագուստ, պատմություն, խոհանոց, ճարտարապետություն և այլն։ Ամեն մի գլուխ ունի հանրագիտարանային բովանդակություն։

  1. Առաջին գլուխը պատմում է տարբեր տեսակի բույսերի մասին՝ ծաղիկներ, ծառեր, գաղթող ծառեր և այլն։
  2. Երկրորդ գլուխը պատմում է աշխարհի կենդանական աշխարհի մասին, պատկերելով ձիերի, գետաձիերի, ռնգեղջյուրների, թռչունների և այլ կենդանիների տարբեր տեսակներ։
  3. Երրորդ գլուխը պատմում է ինչ-որ տարօրինակ երկոտանի էակների առանձին թագավորության մասին։
  4. Չորրորդ գլուխը պատմում է երևակայական աշխարհի ֆիզիկայի և քիմիայի մասին։
  5. Հինգերորդ գլուխը պատմում է տարբեր սարքերի և տրասպորտի մասին։
  6. Վեցերորդ գլուխը բացահայտում է մարդկային կյանքի տարբեր ոլորտները՝ կենսաբանությունը, սեռականությունը, տարբեր աբորիգեն մարդկանց, մարդու կենցաղը։
  7. Յոթերորդ գլուխը պատմում է պատմության մասին։
  8. Ութերորդ գլուխը պատմում է Կոդեքսի գրային համակարգի մասին։
  9. Իններորդ գլուխը պատմումէ սննդի, սնման եղանակների և հագուստի մասին։
  10. Տասներորդ գլուխը պատմում է տարօրինակ խաղերի մասին։
  11. Տասնմեկերորդ գլուխը նվիրված է ճարտարապետությանը։

Գլուխներին հաջորդում է բովանդաությունը, ապա հաջորդում է վերջաբանը[4]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. as it were "the book (or manuscript) of Serafini"; the Latin noun codex referred to a book with pages (as opposed to a scroll), and is often applied in modern usage to a manuscript with pages, especially an antiquarian one. Harper, Douglas. «codex». Online Etymology Dictionary. Վերցված է 4 November 2013-ին. Seraphinianus is a Latinisation of the author's surname, Serafini (which in Italian, refers to the seraphs).
  2. Corrias, Pino (2006 թ․ փետրվարի 5). «L'enciclopedia dell'altro mondo» (PDF). La Repubblica. էջ 39.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Berloquin, Pierre (2008). «Chapter 10: The Cipher Gallery». Hidden Codes & Grand Designs: Secret Languages from Ancient Times to Modern Day. Sterling Publishing. էջեր 300–302. ISBN 1-4027-2833-6.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Peter Schwenger (2006). «Museal». The Tears of Things: Melancholy and Physical Objects. University of Minnesota Press. էջեր 119–124. ISBN 0-8166-4631-7.
  5. 5,0 5,1 5,2 Tim Conley; Stephen Cain (2006). «Codex Seraphinianus». Encyclopedia of Fictional and Fantastic Languages. Greenwood Publishing Group. էջեր 30–31. ISBN 0-313-33188-X.
  6. Antoinette LaFarge. «Codex Seraphinianus». University of California, Irvine. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  7. 7,0 7,1 Baird Searles (April 1984). Asimov's Science Fiction.
  8. Jim Dwyer (2010). Where The Wild Books Are: A Field Guide to Ecofiction. University of Nevada Press. էջ 91. ISBN 9780874178111.
  9. Christian Bök (2003). «Codex Seraphinianus». In Michael Ondaatje (ed.). Lost Classics. Bloomsbury Publishing. ISBN 0-7475-6175-3.
  10. «rec.arts.books: Codex Seraphinianus». Groups.google.com. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 20-ին.
  11. Ivan A. Derzhanski (2004 թ․ սեպտեմբերի 29). «Codex Seraphinianus: Some Observations». Math.bas.bg. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 20-ին.
  12. Jeff Stanley (2010). «To Read Images Not Words: Computer-Aided Analysis of the Handwriting in the Codex Seraphinianus (MSc dissertation)» (PDF). North Carolina State University at Raleigh. էջեր 8–9. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 9-ին.