Կիմ Անտոնի Լոդե Կլեյստերս[8] (հոլ.՝ Kim Antonie Lode Clijsters, հոլանդական արտասանությունը [kɪm klɛistərs], հունիսի 8, 1983(1983-06-08)[1][2][3][…], Բիլզեն, Թոնխերեն, Լիմբուրգ, Ֆլանդրիա, Բելգիա[1][9][10][…]), բելգիացի նախկին պրոֆեսիոնալ թենիսիստուհի։ Աշխարհի նախկին թիվ 1 ռակետ է եղել ինչպես մենախաղի, այնպես էլ զուգախաղի վարկանիշներում։

Ձայնային ֆայլն ստեղծվել է հետևյալ տարբերակի հիման վրա (մարտի 9, 2017) և չի պարունակում այս ամսաթվից հետո կատարված փոփոխությունները։ Տես նաև ֆայլի մասին տեղեկությունները կամ բեռնիր ձայնագրությունը Վիքիպահեստից։ (Գտնել այլ աուդիո հոդվածներ)
Կիմ Կլեյստերս
Սեռիգական
ՔաղաքացիությունԲելգիա Բելգիա
Բնակվելու վայրԲրե և Նյու Ջերսի
Ծննդյան ամսաթիվհունիսի 8, 1983(1983-06-08)[1][2][3][…] (40 տարեկան)
ԾննդավայրԲիլզեն, Լիմբուրգ, Բելգիա
Հասակ174 սմ
Քաշ68 կգ
Կարիերայի սկիզբ1997 թվական
Կարիերայի ավարտ2012 թվական
Աշխատող ձեռքաջ
Հարված ձախիցերկձեռքանի
ՄարզիչԲարի վան Կերհովեն (1992–1996)
Կառլ Մաես (1996–2002)
Մարկ Դեհուս (2002–2005)
Վիմ Ֆիսեթ (2009–2011)[4]
Կառլ Մաես (2011–2012)[5]
Պարգևավճար, USD24,442,340 (2016 թվականի օգոստոսի 29)[6]
Մենախաղ
Խաղեր Հ/Պ523–132[7]
Ամենաբարձր վարկանիշ1 (2003 օգոստոսի 11)
Մեծ Սաղավարտի մրցաշարեր
ԱվստրալիաՀաղթանակ (2011)
ՖրանսիաԵզրափակիչ (2001, 2003)
Ուիմբլդոն1/2 եզրափակիչ (2003, 2006)
ԱՄՆՀաղթանակ (2005, 2009, 2010)
Օլիմպիական խաղեր
Զուգախաղ
Խաղեր Հ/Պ131–56[7]
Ամենաբարձր վարկանիշ1 (2003 օգոստոսի 4)
Մեծ Սաղավարտի մրցաշարեր
Ավստրալիա1/4 եզրափակիչ (2003)
ՖրանսիաՀաղթանակ (2003)
ՈւիմբլդոնՀաղթանակ (2003)
ԱՄՆ1/4 եզրափակիչ (2002)
kimclijsters.com(անգլ.)
Ավարտել է կարիերան

Կլեյստերսը հաղթանակ է տարել WTA մենախաղի 41 և զուգախաղի 11 մրցաշարերում։ Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում նա հաղթանակ է տարել մենախաղի 4 մրցաշարում՝ 3 անգամ ԱՄՆ բաց առաջնությունում (2005, 2009, 2010) և մեկ անգամ Ավստրալիայի բաց առաջնությունում (2011)։ Եվս 4 անգամ նա եզրափակիչ է հասել Մեծ Սաղավարտի մենախաղի մրցաշարերում։ Կլեյստերսը հաղթողի տիտղոս է նվաճել նաև WTA Ամփոփիչ մրցաշարի մենախաղում (2002, 2003, 2010)։ Մեծ Սաղավարտի զուգախաղի մրցաշարերում նա տիտղոս է նվաճել 2003 թվականի Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում և Ուիմբլդոնի մրցաշարում, ինչպես նաև եզրափակիչ է դուրս եկել Մեծ Սաղավարտի ևս երկու մրցաշարերում։ Զուգախաղում նա մեկ անգամ դուրս է եկել WTA Ամփոփիչ մրցաշարի եզրափակիչ։ Եվս մեկ անգամ նա եզրափակիչ է դուրս եկել Մեծ Սաղավարտի խառը զուգախաղի մրցաշարում (2000, Ուիմբլդոն2001 թվականին Կլեյստերսը Բելգիայի ազգային հավաքականի կազմում նվաճել է Ֆեդերացիայի գավաթի հաղթողի տիտղոսը։ Կլեյստերսը կարիերայի ավարտի մասին հայտարարել է 2007 թվականի մայիսի 6-ին[11], սակայն մոտ երկու տարի անց՝ 2009 թվականի մարտի 26-ին, նա հայտարարել է 2009 թվականի ամառային հարդի շրջանում WTA մրցաշարեր վերադառնալու իր մտադրության մասին[12]։ Եվ վերադարձից ընդամենը երեք մրցաշար անց նա իր առաջին տիտղոսն է նվաճել ԱՄՆ բաց առաջնությունում (երկրորդը կարիերայում)՝ դառնալով առաջին չդասակարգված և հատուկ հրավեր ստացած (wildcard) թենիսիստուհին, ով հաղթանակի է հասել մրցաշարում։ Նա դարձել է նաև առաջին վարկանիշ չունեցող թենիսիստուհին, ինչպես նաև առաջին մայրը՝ 1980 թվականին Իվոն Գուլագոնգից հետո, ով հաղթել է Մեծ Սաղավարտի մրցաշարում[13]։

2011 թվականի հունիսին «TIME» ամսագիրը նրան ընդգրկել է «Կանանց թենիսի 30 լեգենդները. Անցյալ, Ներկա և Ապագա» ցանկում[14]։ Ըստ 2011 թվականի օգոստոսի Forbes-ի տվյալների, նա դարձել է 5-րդ ամենաբարձր վարձատրվող թենիսիստուհին՝ իր նախորդ տարիների համեմատությամբ[15]։

2012 թվականի մայիսի 20-ին Կլեյստերսը, ով նախկինում հայտնել էր, որ 2012 թվականի մրցաշրջանը կլինի իր վերջին մրցաշրջանը, պարզաբանել է, որ կարիերան կավարտի ԱՄՆ բաց առաջնությունից հետո[16]։ 2012 թվականի օգոստոսի 29-ին Կլեյստերսն անցկացրել է իր կարիերայի վերջին մենախաղային հանդիպումը, որտեղ ԱՄՆ բաց առաջնության երկրորդ շրջանում պարտվել է Լաուրա Ռոբսոնին։

Մարզական կարիերա խմբագրել

Պատանեկան կարիերա խմբագրել

Կլեյստերսը Բելգիայի պատանեկան առաջնությունում հաղթանակ է տարել 11 տարեկան հասակում և երկու տարի անց միացել է Անտվերպենի ակադեմիային։ Հենց այնտեղ էլ նա ծանոթացել է Կառլ Մաեսի հետ, ով նրա մարզիչն է եղել պրոֆեսիոնալ կարիերայի առաջին և վերջին շրջաններում[17]։ Կլեյստերսը փորձառու թենիսիստուհի էր պատանեկան թիմում։ Մենախաղում նա եզրափակիչ է հասել 1998 թվականի Ուիմբլդոնի աղջիկների մրցաշարում[18] և տարվա վերջին պատանեկան վարկանիշում զբաղեցրել է 11-րդ հորիզոնականը[19]։ Նույն թվականին, զուգախաղում, Կլեյստերսը հաղթանակ է տարել Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում՝ Ելենա Դոկիչի հետ միասին, եզրափակիչում հաղթելով Ելենա Դեմենտևային և Նադեժդա Պետրովային[20], ինչպես նաև ԱՄՆ բաց առաջնությունում՝ Եվա Դիրբերգի հետ, նախկին խաղընկերուհի Դոկիչին հաղթելով եզրափակիչում[21]։ Կլեյստերսը մրցաշրջանն ավարտել է որպես Թենիսի միջազգային ֆեդերացիայի զուգախաղի պատանեկան վարկանիշի թիվ 4 ռակետ[19]։

1999 թվական խմբագրել

1999 թվականը բեկումնային էր Կլեյստերսի պրոֆեսիոնալ կարիերայում։ Անտվերպենի WTA իր առաջին մրցաշարում նա, անցնելով որակավորման փուլը, քառորդ եզրափակիչում պարտվել է Սառա Պիտկովսկի-Մալկորին, չկարողանալով իրացնել մաթչ-փոինթը։ Բացի այդ, նա նույն մրցաշարի զուգախաղում հասել է քառորդ եզրափակիչ, հնդիկ Նիրուպամա Վայդյանաթհանի հետ, պարտվելով Վանեսա Մենգա-Միհո Սաեկի զույգին՝ 5-7, 4-6։

Խաղալով Ռոհամփթոնի մրցաշարում, նա իրավունք է ստացել մասնակցելու Ուիմբլդոնի մրցաշարի հիմնական ցանցին[22]։ Կլեյստերսը հաղթանակ է տարել 6 խաղ անընդմեջ, մրցակիցներին զիջելով ընդամենը 25 գեյմ։ Չորրորդ շրջանի ճանապարհին նա հաղթել է աշխարհի թիվ 10 ռակետ Ամանդա Կյոտցերին, իսկ չորրորդ շրջանում պարտվել է մանկության իր կուռք[23] Շտեֆի Գրաֆին, երկու սեթում, դժվարին անձրևային պայմաններում[22]։ Այնուհետև Կլեյստերսը հասել է ԱՄՆ բաց առաջնության երրորդ շրջան, որտեղ պարտվել է մրցաշարի ապագա հաղթող Սերենա Ուիլյամսին, հաղթանակի համար մատուցում ունենալուց հետո։ Աշնանը Կլեյստերսը իր առաջին տիտղոսն է նվաճել WTA մենախաղի մրցաշարում, հաղթանակ տանելով Լյուքսեմբուրգի մրցաշարում։ Դրան հաջորդել է առաջին տիտղոսը զուգախաղում՝ Բրատիսլավայի մրցաշարում, Լոուրենս Կուրտուայի հետ միասին։ Տարվա վերջին նա արժանացել է WTA «Տարվա նորեկ» մրցանակին, դառնալով միակ բելգիացի թենիսիստուհին, ով արժանացել է այդ մրցանակին։

2000-2002 թվականներ խմբագրել

Մոտակա տարիների ընթացքում Կլեյստերսը առաջընթաց է ունեցել վարկանիշային աղյուսակում։ 2001 թվականին նա իր առաջին եզրափակիչին է հասել Ինդիան Ուելսի I մակարդակի մրցաշարում, որտեղ պարտվել է Սերենա Ուիլյամսին, խաղում, որն ուղեկցվել է վիճաբանությամբ։ Կլեյստերսը հասել է նաև իր առաջին եզրափակիչին Մեծ Սաղավարտի մրցաշարում, 2001 թվականի Ֆրանսիայի բաց առաջնության եզրափակիչում պարտվելով Ջենիֆեր Կապրիատիին, երրորդ սեթում նրան զիջելով 10-12 հաշվով։ Այդ 2 ժամ 21 րոպե տևած խաղի երրորդ սեթը ամենաերկարն էր Ֆրանսիայի բաց առաջնության կանանց մենախաղի եզրափակիչների պատմության մեջ։ Կլեյստերսին չորս անգամ երկու միավոր էր բաժանում Կապրիատիի նկատմամբ հաղթանակի հասնելու համար։ Նրա հաջորդ կարևոր բեկումը տեղի է ունեցել 2002 թվականին, երբ նա տարվա վերջին հաղթանակ է տարել Լոս Անջելեսի «Home Depot Championships» մրցաշարում, եզրափակիչում պարտության մատնելով բարձրագույն վարկանիշ ունեցող Սերենա Ուիլյամսին։ Դա Սերենայի համար մրցաշրջանի ընթացքում միայն 5-րդ պարտությունն էր և ավարտին է հասցրել նրա 18 անպարտելի խաղերի շարքը։ Եզրափակիչի ճանապարհին Կլեյստերսը հաղթել էր թիվ 4 ռակետ Ժյուստին Էնենին և թիվ 2 ռակետ Վենուս Ուիլյամսին, դառնալով չորրորդ թենիսիստուհին, ով նույն մրցաշարի ընթացքում հաղթանակ է տարել Ուիլյամս քույրերի նկատմամբ։

2003 թվական. Վերելք մինչև № 1 խմբագրել

Կլեյստերսը մրցաշրջանը սկսել է «Adidas International» մրցաշարում, որտեղ նա տիտղոս է նվաճել տարվա առաջին մրցաշարում, եզրափակիչում երկու սեթում հաղթելով Լինդսեյ Դևենպորտին[24]։ Կլեյստերսը եզրափակիչ է դուրս եկել Պատի Շնայդերի[25], Չանդա Ռուբինի[26] և Ժյուստին Էնենի[27] նկատմամբ հաղթանակներ տանելուց հետո։ Ավստրալիայի բաց առաջնությունում նա կիսաեզրափակիչում պարտվել է Սերենա Ուիլյամսին՝ 6-4, 3-6, 5-7, երրորդ սեթում 5-1 հաշվով առավելություն ունենալով և երկու միավոր չբավականացնելով վերջնական հաղթանակի համար[28][29]։ Կիսաեզրափակիչի ճանապարհին նա հաղթել էր Սամանտա Ռիվզին, ընդամենը 3 գեյմ զիջելով մրցակցուհուն[30] և «չոր» հաշվով առավելության էր հասել Պետրա Մանդուլայի նկատմամբ[31]։ Այնուհետև նա պայքարից դուրս էր թողել Տատյանա Պուչեկին[32], Ամանդա Կյոտցերին և Անաստասիա Միսկինային[33]։ Ինդիան Ուելսի «Pacific Life Open» մրցաշարում նա եզրափակիչում հաղթանակ է տարել Լինդսեյ Դևենպորտի նկատմամբ։

 
Կիմ Կլեյստերսը 2003 թվականին

Կլեյստերսը եզրափակիչ է դուրս եկել «WTA German Open» մրցաշարում, կիսաեզրափակիչ խաղի որոշիչ սեթում 6-4 հաշվով առավելության հասնելով Ջենիֆեր Կապրիատիի նկատմամբ[34]։ Եզրափակիչում նա պարտվել է Ժյուստին Էնենին, կորցնելով երեք մաթչ-փոինթ և որոշիչ սեթում զիջելով 5-7 հաշվով[35]։ Այդ նույն օրը Կլեյստերսը պարտվել էր նաև զուգախաղի մրցաշարի եզրափակիչում[36]։

Տարվա ընթացքում Կլեյստերսը երրորդ տիտղոսը նվաճել է Հռոմի «Telecom Italia Masters» մրցաշարում, որտեղ նա եզրափակիչում պարտության է մատնել Ամելի Մորեսմոյին[37][38]։ Եզրափակիչի ճանապարհին նա հաղթանակ էր տարել նաև Անաստասիա Միսկինայի[39] և զուգախաղի իր խաղընկերուհի Աի Սուգիյամայի նկատմամբ[40]։

Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում Կլեյստերսը վերջին երեք տարվա ընթացքում երկրորդ անգամ հասել է եզրափակիչ, Նադեժդա Պետրովայի նկատմամբ հաղթանակից հետո[41]։ Եզրափակիչում Կլեյստերսը պարտվել է Ժյուստին Էնենին՝ 0-6, 4-6[42], կրկին նրան զիջելով նաև ԱՄՆ բաց առաջնության եզրափակիչում՝ 5-7, 1-6։ Բացի այդ, նա մինչ այդ Ուիմբլդոնի մրցաշարի կիսաեզրափակիչում պարտվել էր Վենուս Ուիլյամսին, հաղթանակի հասնելով առաջին սեթում։

2003 թվականի օգոստոսի 11-ին Կլեյստերսը հասել է աշխարհի թիվ 1 ռակետի վարկանիշին, տարվա մնացած մասի ընթացքում դիրքը պահպանելով 12 շաբաթ անընդմեջ և դառնալով առաջին թենիսիստուհին, ով WTA բարձրագույն վարկանիշին հասել է առանց Մեծ Սաղավարտի մենախաղի մրցաշարում հաղթանակ տանելու։

2003 թվականի օգոստոսի 18-ին Կլեյստերսը աշխարհի թիվ 1 ռակետի վարկանիշին է հասել նաև զուգախաղում, միանալով չորս թենիսիստուհիներից բաղկացած խմբին՝ Մարտինա Նավրատիլովա, Արանչա Սանչես-Վիկարիո, Մարտինա Հինգիս և Լինդսեյ Դևենպորտ, ովքեր միաժամանակ վարկանիշային առաջին հորիզոնականն են զբաղեցրել ինչպես մենախաղում, այնպես էլ զուգախաղում։ Մինչ 2010 թվականը այդ խմբին կարողացել է միանալ միայն Սերենա Ուիլյամսը։

Աշխարհի թիվ 1 ռակետի վարկանիշը խաղաքարտին էր դրված նաև գերմանական Ֆիլդերշտադտի «Porsche Tennis Grand Prix» մրցաշարի եզրափակիչում, որտեղ նրա մրցակիցը Ժյուստին Էնենն էր։ Մրցախաղը նշվում է որպես ութերորդ անգամ, երբ երկու լավագույն թենիսիստուհիները մրցակցում էին թոփ-վարկանիշի համար[43]։ Կլեյստերսը պարտվել է առաջին սեթում, սակայն այնուհետև հաղթանակ է տարել մրցախաղում։ Այնուամենայնիվ, նա տարին ավարտել է որպես թիվ 2 ռակետ, անմիջապես Էնենից հետո։

2004 թվական խմբագրել

Կլեյստերսը 2004 թվականի մրցաշրջանը սկսել է Հոպմանի գավաթում խաղալով։ Ավստրալուհի Ալիսիա Մոլիկի դեմ խաղում նա վնասել է ոտնաթաթը[44]։ Մի քանի օր Կլեյստերսը հենակներով էր և երկյուղ ուներ, որ անհրաժեշտ կլինի վիրահատական միջամտություն։ Կլեյստերսը վնասվածքի պատճառով դուրս է մնացել «Adidas International» մրցաշարից[45]։ Վերականգնվելուց հետո Կլեյստերսը հասել է Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում կարիերայում չորրորդ եզրափակիչին՝ Ավստրալիայի բաց առաջնությունում, որտեղ նա ևս մեկ անգամ պարտվել է Ժյուստին Էնենին[46]։ Եզրափակիչի ճանապարհին նա հաղթանակներ է տարել Մարլեն Վեյնգարտների, Մարիա Ելենա Կամերինի («չոր» հաշվով)[47], Դինարա Սաֆինայի[48], Սիլվիա Ֆարինա Էլիայի[49],, Անաստասիա Միսկինայի (որի ընթացքում Կլեյստերսը խորացրել է ոտնաթաթի վնասվածքը)[50] և Պատի Շնայդերի նկատմամբ։ Այնուհետև Կլեյստերսն երկու անընդմեջ տիտղոսներ է նվաճել Փարիզի և Անտվերպենի մրցաշարերում։ Փարիզում նա եզրափակիչում հաղթել է տեղացի հավակնորդ Մարի Պիրսին[51]։ Եզրափակիչ հասնելու համար Կլեյստերսը հաղթել է Մարիա Սանչես Լորենցոյին[52], Սիլվիա Ֆարինա Էլիային[53] և Դինարա Սաֆինային[54]։ Այնուհետև, պաշտպանելով տիտղոսը I մակարդակի «Pacific Life Open» մրցաշարում, Կլեյստերսը վնասել է դաստակը՝ առաջին շրջանում Անժելիկա Ռոյչի հետ հաղթական մրցախաղում։ Նա հրաժարվել է երկրորդ շրջանի հանդիպումից[55]։ Հաջորդ շաբաթ նա դուրս է մնացել Մայամիի մրցաշարից[56]։ Կլեյստերսը վերսկսել է ելույթները վեց շաբաթ անց, հայրենի Բրի քաղաքում, Ֆեդերացիայի գավաթի Խորվաթիայի հավաքականի հետ հանդիպման ժամանակ[57], հաղթանակ տանելով երկու մենախաղում։ Կլեյստերսը մրցաշրջան է վերադարձել Բեռլինում, որտեղ երրորդ շրջանում հրաժարվել է Կարոլինա Սպրեմի հետ մրցախաղից[58]։ Կլեյստերսը հայտարարել է, որ դադար է վերցնում հինգ շաբաթով, որի արդյունքում նա բաց է թողել Ֆրանսիայի բաց առաջնությունը[59]։ Այնուհետև Կլեյստերսը վիրահատության է ենթարկվել, որի հետևանքով բաց է թողել մրցաշրջանի երեք ամիսը, այդ թվում Ուիմբլդոնի մրցաշարը և ԱՄՆ բաց առաջնությունը[60][61]։ Կլեյստերսը բաց է թողել նաև Օլիմպիական խաղերը, որից հետո նա չի մասնակցել մրցաշարերին մարզահագուստ տրամադրող ընկերությունների հետ տարաձայնությունների պատճառով[62][63]։ Կլեյստերսը մրցաշարերին վերադարձել է «Gaz De France Stars»-ում[64]։ Այնտեղ նա հասել է մինչև կիսաեզրափակիչ, հաղթելով Իվետա Բենեշովային[65][66] և Մագդալենա Մալեևային[67][68], որից հետո դադարեցրել է պայքարը Ելենա Բովինայի հետ մրցախաղի երկրորդ սեթում[69][70]։ Կլեյստերսը խորացրել էր վնասվածքը և, չնայած նրան վիրահատական միջամտություն անհրաժեշտ չէր, բաց է թողել մրցաշրջանի մնացած մասը[71]։ Նա երկյուղ ուներ, որ վնասվածքը կարող է ստիպել ավարտին հասցնելու թենիսիստուհու պրոֆեսիոնալ կարիերան[72]։

2005 թվական. Մեծ Սաղավարտի առաջին տիտղոս խմբագրել

Կլեյստերսը վնասվածքի պատճառով բաց է թողել Ավստրալիայի բաց առաջնությունը[73]։ Փետրվարին՝ քառամսյա դադարից հետո, Կլեյստերսը վերադարձել է մրցաշարերին՝ մասնակցելով Անտվերպենի «Proximus Diamond Games» մրցաշարին։ Նա իր առաջին խաղում երկու սեթում հաղթել է Ելենա Կոտանիչին[74], սակայն քառորդ եզրափակիչում պարտվել է Վենուս Ուիլյամսին[75][76]։

Կլեյստերսն իր վերադարձը ավարտուն է դարձրել մարտ-ապրիլ ամիսներին, երբ նա որպես չդասակարգված թենիսիստուհի հաղթանակ է տարել 17 խաղ անընդմեջ, տիրելով I մակարդակի երկու մրցաշարերի հաղթողի տիտղոսին և վերադարձել է Թոփ 20։ Ինդիան Ուելսի «Pacific Life Open» մրցաշարում Կլեյստերսը համարվում էր աշխարհի թիվ 133 թենիսիստուհի։ Բելգուհին հաղթանակներ է տարել Նիկոլ Պրատի[73], Ասագոե Շինոբուի[77], Աննա Չակվետաձեի[78], և Եվգենիա Լինեցկայաի[79] նկատմամբ, մրցակցուհիներին չզիջելով ոչ մի սեթ։ Կիսաեզրափակիչում նա երկու սեթում հաղթել է աշխարհի թիվ 5 ռակետ Ելենա Դեմենտևային[80] և եզրափակիչում երեք սեթում առավելության է հասել աշխարհի թիվ 1 ռակետ Լինդսեյ Դևենպորտի նկատմամբ[81]։ Այդ հաղթանակից մեկ շաբաթ անց Կլեյստերսը երկու սեթում հաղթել է Թոփ 6-ի չորս թենիսիստուհիների, որպեսզի հաղթանակ տանի «NASDAQ-100 Open» մրցաշարում։ Տիտղոսը նվաճելու համար Կլեյստերսը հաղթել է Սանդրա Կլոսելին[82], Էմի Ֆրայզերին[83], Նատալի Դեշիին[84], Անաստասիա Միսկինային[85], Ելենա Դեմենտևային, Ամելի Մորեսմոյին[86] և Մարիա Շարապովային[87], ամբողջ մրցաշարն անցնելով առանց մեկ սեթ զիջելու։

Ուշադրությունը կենտրոնացնելով գրունտի մրցաշարերին, Կլեյստերսը շարունակել է հաղթական շարքը J&S Cup մրցաշարում։ Կլեյստերսը հաղթել է Տատյանա Պերեբիյնիսին[88], Մարիա Կիրիլենկոյին[89] և Ելենա Բովինային։ Բովինայի հետ հանդիպման ժամանակ Կլեյստերսը ուսի փոքրիկ վնասվածք է ստացել[90]։ Կլեյստերսի 17 խաղից բաղկացած հաղթական շարքն ընդհատվել է Սվետլանա Կուզնեցովայի կողմից[90]։ Այնուհետև խաղալով «WTA German Open» մրցաշարում, Կլեյստերսը հաղթել է Յուլիանա Ֆեդիկին[91] և Դինարա Սաֆինային, վնասելով նաև աջ ծունկը[92] և հրաժարվել է Պատի Շնայդերի հետ մրցախաղի ընթացքում[93]։ Նա վնասվածքից բուժվել է մինչ Ֆրանսիայի բաց առաջնությունը[94]։ Երկու տարվա մեջ առաջին անգամ խաղալով Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում, նա հաղթել է Մեյլեն Տուին[95], Չերվանովային և Դանիելա Հանտուխովային[96], որպեսզի դուրս գա չորրորդ շրջան, որտեղ պարտվել է Լինդսեյ Դևենպորտին՝ 6-1, 5-7, 3-6, երկրորդ սեթում 3-1 հաշվով առավելություն ունենալուց հետո[97]։

Կլեյստերսն իր լավագույն մեկնարկ է ունեցել խոտածածկի մրցաշարքում, հաղթանակ տանելով «Hastings Direct» միջազգային մրցաշարում։ Նա հաղթել է Ելենա Յանկովիչին[98], Կոնչիտա Մարտինեսին, Մաշոնա Վաշինգտոնին[99], Սվետլանա Կուզնեցովային[100] և Վերա Դուշևինային, իր երրորդ տիտղոսը նվաճելով տարվա ընթացքում[101]։ Ուիմբլդոնի մրցաշարում նա հաղթել է Քեթի Օ'Բրայանին[102], Մարիսա Իրվինին[103] և Ռոբերտա Վինչիին[104], սակայն 16 ուժեղագույնների փուլում պարտվել է Լինդսեյ Դևենպորտին, Մեծ Սաղավարտի երկրորդ մրցաշարն անընդմեջ[105]։

Ուիմբլդոնից հետո Կլեյստերսը հիանալի մարզավիճակ է ցուցադրել, որի ժամանակ նա հուլիս-օգոստոս ամիսների ընթացքում միայն մեկ պարտություն է կրել։ Կլեյստերսի հաղթարշավը սկսվել է «Bank of the West Classic» մրցաշարում Աի Սուգիյամայի նկատմամբ հաղթանակից հետո[106], որից հետո նա հաղթել է Դանիելա Հանտուխովային[107], Աննա Լենա Գրյոֆելդին և Վենուս Ուիլյամսին, որպեսզի նվաճի տարվա ընթացքում իր չորրորդ տիտղոսը[108]։ Կլեյստերսի հաղթական շարքը շարունակվել է Սան Դիեգոյի մրցաշարում, որտեղ նա հաղթել է Մարտա Դոմաչովսկային[109] և Ելենա Յանկովիչին[110], նախքան այդ շարքում միակ պարտություն կրելը Պեն Շուայից[111]։

Շուային պարտվելուց հետո նա շարունակել է հաղթական շարքը։ Նա հաղթանակ է տարել 22 խաղ անընդմեջ, այդ ընթացքում նվաճելով չորս տիտղոս, այդ թվում առաջին տիտղոսը Մեծ Սաղավարտի մրցաշարում։ 22 հաղթանակների շարքը մեկնարկել է Կարոլինա Շպրեմի նկատմամբ հաղթանակից[112], որին հետևել են հաղթանակներ Դինարա Սաֆինայի, Նադեժդա Պետրովայի[113] և Ֆրանչեսկա Սկիավոնեի նկատմամբ[114]։ Կլեյստերսը նվաճել է տարվա մեջ իր հինգերորոդ տիտղոսը[115]։ Հաղթարշավը շարունակվել է Տորոնտոյում, որտեղ Կլեյստերսը հաղթել է Վիրխինիա Ռազանոյին[116], Անա Իվանովիչին (առանց խաղի)[117], Ֆլավիա Պենետային[118], Անաստասիա Միսկինային[119] և Ժյուստին Էնենին՝ դառնալով «Rogers Cup» մրցաշարի հաղթող[120]։ Ամերիկյան ամառային հարդի շրջանի չորս մրցաշարերից երեքում հաղթանակից հետո Կլեյստերսը հաղթել է «US Open Series» շարքը, որն իրար է կապում այդ մրցաշարերը և կրկնակի է դարձնում հաղթողի մրցանակային գումարը ԱՄՆ բաց առաջնությունում։ Դա Կլեյստերսին հնարավորություն է տալիս ԱՄՆ առաջնության $ 1,1 միլիոն մրցանակային գումարը դարձնել $ 2,2 միլիոն[121]։

Կլեյստերսը Մեծ Սաղավարտի մենախաղի իր առաջին տիտղոսը նվաճել է ԱՄՆ բաց առաջնությունում, նախկինում չորս անգամ հասնելով մինչև եզրափակիչ։ Կլեյստերսը մրցաշարը սկսել է երկու սեթում Մարտինա Մյուլերին[122], Ֆաբիոլա Զուլուագային[123], Աի Սուգիյամային[124] և Մարիա Վենտո Կաբչիին[125] հաղթելով, դուրս գալով մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ։ Այնտեղ Կլեյստերսը հաղթել է 10-րդ դասակարգված Վենուս Ուիլյամսին՝ 4-6, 7-5, 6-1, հաղթանակ տանելով վերջին 13 գեյմերից 11-ում, 4-6, 2-4 հաշվով պարտվելիս[126]։ Կլեյստերսը հինգ մաթչ-փոինթ է կորցրել Մարիա Շարապովայի հետ կիսաեզրափակիչ խաղի երկրորդ սեթում, սակայն արդյունքում հաղթանակ է տարել 6-2, 6-7 (4), 6-3 հաշվով[127]։ Հինգերորդ փորձից Կլեյստերսը հաղթանակ է տարել Մեծ Սաղավարտի մրցաշարի եզրափակիչում, առավելության հասնելով Մարի Պիրսի նկատմամբ։ Հաղթելով ԱՄՆ բաց առաջնությունում, Կլեյստերսը հաղթանակի համար տրվող 1,1 միլիոն մրցանակային գումարի փոխարեն շահել է 2,2 միլիոն գումար[128][129]։ Տվյալ մրցանակային գումարը առավելագույնն էր կանանց մարզական պատմության մեջ[130]։

Սեպտեմբերի 15-ին, ԱՄՆ առաջնությունում հաղթանակից մեկ շաբաթ անց, հայտարարվել է, որ Կլեյստերսը և նրա մարզիչ Մարկ Դեհուսը բաժանվել են, այն պատճառով, որ $ 2,200,000 մրցանակային գումարից մարզիչը որպես պարգևավճար ստացել է ընդամենը $ 9000 ԱՄՆ դոլլար[131][132]։

Կլեյստերսի հաղթարշավը շարունակվել է, այն հասցնելով մինչև 21 խաղի, նույնիսկ առանց մարզչի։ «Fortis Championships» մրցաշարում Կլեյստերսը հաղթել է Կլարա Կոուկալովային[133], Ֆրանչեսկա Սկիավոնեին[134], Նատալի Դեշիին և Աննա Լենա Գրյոնեֆելդին, բոլորն էլ առանց մրցակիցներին գոնե մեկ սեթ զիջելու և նվաճել է տարվա ընթացքում իր ութերորդ տիտղոսը[135]։ Դա նրա չորրորդ անընդմեջ տիտղոսն էր[136]։ «Porsche Grand Prix» մրցաշարում Կլեյստերսը հաղթել է Կատարինա Սպրեմինref>[2] Արխիվացված 2020-06-23 Wayback Machine</ref>, իսկ հաղթարշավի 22-րդ հանդիպումը Ելենա Դեմենտևայի հետ ավարտվել է պարտությամբ[137]։

Այնուհետև Կլայստերսը նվաճել է տարվա ընթացքում իր իններորդ և վերջին տիտղոսը, հաղթանակ տանելով «Gaz De France Stars» մրցաշարում, եզրափակիչում հաղթանակ տանելով Ֆրանչեսկա Սկիավոնեի նկատմամբ, ամբողջ մրցաշարն անցնելով առանց մրցակիցներին որևէ սեթ պարտվելու[138]։ Մրցաշարի ընթացքում նա հաղթել է Եկատերինա Բիչկովային[139] Կատարինա Սպրեմին[140] Յուլիա Շրուֆին[141] և Դինարա Սաֆինային[142]։

Տարվա ամփոփիչ «Sony Ericsson Championships» մրցաշարում Կլեյստերսը պայքարից դուրս է մնացել խմբային փուլում։ Նա պարտվել է առաջին խաղում, ԱՄՆ բաց առաջնության ռևանշ-մրցամարտում, Մարի Պիրսին զիջելով 6-1, 4-6, 7-6 հաշվով[143]։ Ամելի Մորեսմոյի հետ երկրորդ հանդիպումը նույնպես ավարտվել է պարտությամբ՝ 6-3, 7-6։ Դա բելգուհուն ստիպում էր հաղթանակի հասնել վերջին հանդիպման ժամանակ և հուսալ, որ մյուս հանդիպումը կունենա իր համար բարեհաջող ավարտ[144]։ Ցավոք այն բարեհաջող չէր և Կլեյստերսը մրցաշարից դուրս է մնացել վերջին խաղը չխաղացած[145]։ Նա մրցաշրջանն ավարտել է Ելենա Դեմենտևային երկու սեթում հաղթելով[146] և համաշխարհային վարկանիշային աղյուսակում զբաղեցրել է 2-րդ հորիզոնականը։

2006 թվական խմբագրել

 
Կիմ Կլեյստերսը 2006 թվականին

Կլեյստերսը մրցաշրջանն սկսել է Սիդնեյի WTA մրցաշարում, որտեղ դադարեցրել է պայքարը կիսաեզրափակիչում, պատճառաբանելով ձախ ոտքի մկանների լարվածությունը։

Ավստրալիայի բաց առաջնության քառորդ եզրափակիչում նա հաղթել է նախկին չեմպիոնուհի Մարտինա Հինգիսին՝ 6-3, 2-6, 6-4, սակայն կիսաեզրափակիչում երրորդ սեթում դադարեցրել է Ամելի Մորեսմոյի հետ հանդիպումը ոտնաթաթի վնասվածքի պատճառով։ Չնայած պարտությանը, նրա կուտակած միավորները բավարար էին աշխարհի թիվ 1 ռակետի վարկանիշը վերականգնելու համար, որին նա վերջին անգամ հասել էր 2003 թվականի նոյեմբերի 9-ին։ Նա դարձել է առաջին թենիսիստը (տղամարդկանց և կանանց շրջանում), ով լինելով Թոփ 100-ի սահմաններից դուրս (աշխարհի թիվ 134 ռակետ), հասել է թիվ 1 վարկանիշին մեկ տարուց քիչ ժամանակում։ Չնայած նրան, որ, ինչպես սպասվում էր, նա բաց կթողնի առնվազն ութ շաբաթ, Կլեյստերսը մրցաշարերին վերադարձել է երկու շաբաթ անց, Անտվերպենի «Proximus Diamond Games» մրցաշարում։ Մրցաշարի եզրափակիչում նա երեք սեթում զիջել է Ամելի Մորեսմոյին։

Կլեյստերսը տարվա ընթացքում իր առաջին տիտղոսը նվաճել է Վարշավայի գրունտային մրցաշարում, եզրափակիչում հաղթելով Սվետլանա Կուզնեցովային։ Մայիսին, Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում, Կլեյստերսը հասել է մինչև կիսաեզրափակիչ, չզիջելով ոչ մի սեթ, քառորդ եզրափակիչում հաղթելով Մարտինա Հինգիսին՝ 7-6, 6-1։ Այնուամենայնիվ, նա կիսաեզրափակիչում պարտվել է Ժյուստին Էնենին՝ 3-6, 2-6, իր ծննդյան 23-րդ տարեդարձի օրը։ Ուիմբլդոնի մրցաշարում նա երկրորդ դասակարգվածն էր, սակայն պարտվել է կրկին կիսաեզրափակիչում, կրկին Ժյուստին Էնենին՝ 4-6, 6-7(4)։

 
Կիմ Կլեյստերսը 2006 թվականի Ուիմբլդոնի մրցաշարում

Կլեյստերսը տարվա մեջ իր երկրորդ տիտղոսը նվաճել է Սթենֆորդի մրցաշարում, որպես վերին դասակարգված։ Եզրափակիչում նա առավելության է հասել Պատի Շնայդերի նկատմամբ։ Այնուհետև նա դուրս է եկել Սան Դիեգոյի մրցաշարի եզրափակիչ, որտեղ երկու սեթում պարտվել է 2-րդ դասակարգված Մարիա Շարապովային։ Դա նրա առաջին պարտությունն էր կարիերայի ընթացքում Շարապովայի հետ կայացած հինգ հանդիպումներում։

Օգոստոսի 16-ին, Մոնրեալի I մակարդակի «Rogers Cup» մրցաշարի առաջին շրջանում ազատ լինելուց հետո, Կլեյստերսը երկրորդ շրջանում բախվել է կանադուհի Ստեֆանի Դյուբուայի հետ։ 6-1 հաշվով հաղթելով առաջին սեթում և 2-3 հաշվով երկրորդ սեթում զիջելիս Կլեյստերսը սայթաքել է և վայր ընկել ձախ դաստակի վրա, որի պատճառով ստիպված էր դադարեցնել պայքարը։ 2006 թվականի օգոստոսի 18-ին Կլեյստերսն իր պաշտոնական կայքում հայտարարել է, որ իր դաստակի վնասվածքը ավելի լուրջ է, քան ինքը ենթադրում էր, և նա չի կարողանա պաշտպանել տիտղոսը ԱՄՆ բաց առաջնությունում։ Նա նաև բաց է թողել Իտալիայի հավաքականի հետ Ֆեդերացիայի գավաթի եզրափակիչ հանդիպումը, որում իտալացիները հաղթանակ են տարել 3-2 հաշվով[147]։

Մասնակցելով Փարիզի «Gaz de France Stars» մրցաշարին, առաջին մրցաշարում ավելի քան երկու ամիս ժամանակաշրջանում, Կլեյստերսը հաջողությամբ պաշտպանել է տիտղոսը՝ եզրափակիչում հաղթելով որակավորված Կայա Կանեպիին։ Տարվա վերջին, WTA Ամփոփիչ մրցաշարում, Կլեյստերսը կիսաեզրափակիչում պարտվել է Ամելի Մորեսմոյին՝ 2-6, 6-3, 3-6, խմբային փուլում Ելենա Դեմենտևային և Սվետլանա Կուզնեցովային հաղթելուց և Մարիա Շարապովային պարտվելուց հետո։

2007 թվական. Կարիերայի ավարտ խմբագրել

2007 թվականը պետք է վերջինը լիներ մրցաշարերին մասնակցելու համար, քանի որ նա 2005 թվականին նախատեսել էր կարիերան ավարտել 2007 թվականի մրցաշրջանի վերջում[148]։ Կլեյստերսը մրցաշրջանն սկսել է Հոնգկոնգի «Watson Water Challenge» ցուցադրական մրցաշարում հաղթելով։ Տիտղոս նվաճելու ճանապարհին նա հաղթել է Չժեն Ցզեին, Պատի Շնայդերին և թոփ-դասակարգված Մարիա Շարապովային։ Այնուհետև Կլեյստերսը հաղթել է Սիդնեյի «Medibank International» մրցաշարում, հաղթելով Նիկոլ Պրատին[149], Շահար Պիիրին[150], Նա Լիին և Ելենա Յանկովիչին[151], եզրափակիչում մրցակցուհու մաթչ-փոինթ ունենալու պայմաններում[152]։

 
Կիմ Կլեյստերսը «J & S Cup» մրցաշարում

Ավստրալիայի բաց առաջնությունում Կլեյստերսը 4-րդ դասակարգվածն էր։ Բելգուհին մրցաշարն սկսել է Վասիլիսա Բարդինայի նկատմամբ «չոր» հաղթանակով, որից հետո պայքարից դուրս է թողել Ակիկո Մորիգամիին[153], Ալյոնա Բոնդարենկոին[154] և Դանիելա Հանտուխովային[155]։ Քառորդ եզրափակիչում նա երեք սեթում հաղթել է 6-րդ դասակարգված Մարտինա Հինգիսին[156], սակայն կիսաեզրափակիչում պարտվել է Մարիա Շարապովային[157]։

Այնուհետև Կլեյստերսը խաղացել է Բելգիայում, մասնակցելով «Proximus Diamond Games» մրցաշարին, «Open Gaz de France» մրցաշարին ազդրի վնասվածքի պատճառով չմասնակցելուց հետո[158]։ Մինչ մրցաշարը Կլեյստերսը հայտարարել է, որ հնարավոր է բաց թողնի Ֆրանսիայի բաց առաջնությունը[159]։ Մրցաշարում Կլեյստերսը հաղթել է Օլգա Պուչկովային[160], Անա Իվանովիչին[161] և Տատյանա Գոլովինայյին[162], որպեսզի դուրս գա եզրափակիչ, մրցակցուհիներին չզիջելով ոչ մի սեթ, սակայն եզրափակիչում նա պարտվել է Ամելի Մորեսմոյին[163][164][165]։

Այդ մրցաշարից հետո Կլեյստերսը հաստատել է, որ բաց կթողնի Ֆրանսիայի բաց առաջնությունը[166] և ԱՄՆ բաց առաջնությունը, Ուիմբլդոնը դարձնելով կարիերայում վերջին Մեծ Սաղավարտի մրցաշարը։ Բելգուհին նաև հայտարարել է, որ իր վերջին երկու մրցաշարերը կլինեն Լյուքսեմբուրգի մրցաշարը և Շտուտգարտի WTA Ամփոփիչ մրցաշարը[167][168]։

Կի Բիսկեյնի «Sony Ericsson Open» մրցաշարում Կլեյստերսը չորրորդ շրջանում երեք սեթում պարտվել է Նա Լիին[169], Ակիկո Մորիգամիին[170] և Սամանտա Ստոսորին[171] հաղթելուց հետո։ Մեկ ամիս անց, տարվա իր առաջին Վարշավայի գրունտային մրցաշարում, Կլեյստերսը չի կարողացել պաշտպանել տիտղոսը, երկրորդ շրջանում պարտվելով Յուլիա Վակուլենկոյին՝ 6-7(3), 3-6[172]։

2007 թվականի մայիսի 6-ին, հիմնվելով վնասվածքների վրա, Կլեյստերսը իր պաշտոնական կայքում հայտարարել է, որ նա ընդհատում է մրցաշրջանը և ներկայացրել է պրոֆեսիոնալ թենիսից հեռանալու իր մտադրության մասին։ Կլեյստերսը որոշել է անհապաղ հեռանալ սպորտից[173]։

2009 թվական. վերադարձ և ԱՄՆ բաց առաջնության երկրորդ տիտղոս խմբագրել

Պրոֆեսիոնալ կարիերան դադարեցնելուց համարյա երկու տարի և դստեր ծնվելուց մեկ տարի անց, 2008 թվականի փետրվարին, հայտարարվել է, որ Թիմ Հենմանի, Շտեֆի Գրաֆի և Անդրե Աղասու հետ միասին Կլեյստերսը մայիսին ցուցադրական խաղ է անցկացնելու Ուիմբլդոնի կենտրոնական կորտում, որպեսզի ստուգվի կորտի նոր ծածկը[174]։

Ուիմբլդոնի ցուցադրական մրցախաղի նախապատրաստման ժամանակ Կլեյստերսը մարտի 26-ին հրավիրել է մամլո-ասուլիս, իսկ այնուհետև հայտարարել է, որ վերադառնում է պրոֆեսիոնալ թենիս։ Նա ասել է, որ 2009 թվականի հունվարին նա ոգևորվել է ցուցադրական մրցախաղի նախապատրաստման ընթացքում։ Կլեյստերսը հայտարարել է, որ ինքը հատուկ հրավեր է (wildcard) խնդրել Ցինցինատիի և Տորոնտոյի մրցաշարերի համար[175]։ Բացի այդ, Կլեյստերսը նաև հատուկ հրավեր է խնդրել ԱՄՆ բաց առաջնության համար, որից հետո նա ծրագրել է գնահատել վերադարձի հնարավորությունը՝ կախված արդյունքներից և ընտանեկան կյանքի հետ համատեղելու հնարավորությունից։ Կլեյստերսը նաև հայտարարել է, որ նա նախընտրում է դրա մասին մտածել որպես «երկրորդ կարիերա», քան վերադարձ, որովհետև բավականին շատ գործոններ (ամուսնություն, երեխա, հոր մահը ոչ վաղ անցյալում) տարբերվում են նրա առաջին կարիերայից[176]։

Ուիմբլդոնի ցուցադրական մրցախաղում Կլեյստերսը և Հենմանը 7-6 հաշվով թայ-բրեյքում հաղթել են Գրաֆին և Աղասիին[177]։ Կլեյստերսը նաև մենախաղ է ունեցել Գրաֆի հետ, որում հաղթանակ է տարել 6-4 հաշվով[178]։ Միջոցառման ընթացքում նա ասել է, որ մեկ ամսվա ընթացքում մարզվում է և սկսել է իրեն վստահ զգալ փետրվարի սկզբին[179]։ Հուլիսին նա հաղթանակ է տարել «St. Louis Aces» և «World Team Tennis» մրցաշարերի զուգախաղի երկու հանդիպումներում[180]։

Կլեյստերսն իր երկրորդ կարիերան սկսել է Ցինցինատիի «Western & Southern Financial Group Women's Open» մրցաշարում, հատուկ հրավեր ստանալուց հետո։ Առաջին շրջանում նա հաղթել է աշխարհի թիվ 13 ռակետ Մարիոն Բարտոլիին՝ 6-4, 6-3[181]։ Իր հաջորդ երկու հանդիպումներում նա հաղթել է աշխարհի թիվ 20 ռակետ Պատի Շնայդերին՝ 6-2, 7-5 և թիվ 6 ռակետ, Ֆրանսիայի բաց առաջնության գործող չեմպիոն Սվետլանա Կուզնեցովային՝ 6-4, 4-6, 6-2։ Քառորդ եզրափակչում նա պարտվել է աշխարհի 1-ին ռակետ Դինարա Սաֆինային՝ 2-6, 5-7։

Ցինցինատիից հետո Կլեյստերսը խաղացել է Տորոնտոյի «Rogers Cup» մրցաշարում, կրկին հատուկ հրավերով։ Նա առաջին շրջանում հաղթել է բրիտանացի որակավորված Ելենա Բալտաչային։ Երկրորդ շրջանում նա հաղթել է աշխարհի 9-րդ ռակետ Վիկտորիա Ազարենկային՝ 7-5, 4-6, 6-1, սակայն երրորդ շրջանում պարտվել է թիվ 4 ռակետ Ելենա Յանկովիչին՝ 6-1, 3-6, 5-7՝ 5-3 հաշվի ժամանակ հաղթանակի համար մատուցում ունենալու պայմաններում։

 
Կիմ Կլեյստերսը 2009 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնությունում

Այնուհետև նա հատուկ հրավեր է ստացել մասնակցելու ԱՄՆ բաց առաջնության հիմնական ցացին։ Առաջին շրջանում նա 6-1, 6-1 հաշվով հաղթել է Վիկտորիա Կուտուզովային։ Երկրորդ շրջանում նա հաղթել է աշխարհի 14-րդ ռակետ Մարիոն Բարտոլիին, երկրորդ անգամ երեք շաբաթվա ընթացքում՝ 5-7, 6-1, 6-2։ Այնուհետև նա հաղթանակ է տարել հայրենակցուհի Կիրստեն Ֆլիպկենսի նկատմամբ՝ 6-0, 6-2, երրորդ շրջանում[182]։ Չորրորդ շրջանում, նա պայքարից դուրս է թողել աշխարհի 3-րդ ռակետ Վենուս Ուիլյամսին՝ 6-0, 0-6, 6-4։ Դա վերադարձից հետո Կլեյստերսի ընդամենը 11-րդ մրցախաղն էր։ Կլեյստերսը աշխարհի 18-րդ ռակետ Նա Լիին երկու սեթում, 6-2, 6-4 հաշվով, հաղթել է քառորդ եզրափակչում և դուրս եկել կիսաեզրափակիչ։ Կիսաեզրափակչում նա բախվել է աշխարհի 2-րդ ռակետ և գործող չեմպիոն Սերենա Ուիլյամսի հետ, ում հաղթել է 6-4, 7-5 հաշվով, այն բանից հետո, երբ Ուիլյամսը տուգանային միավոր է ստացել խաղի ընթացքում մրցավարի հետ վիճաբանության համար[183]։ Կլեյստերսը դարձել է ԱՄՆ բաց առաջնության եզրափակչի առաջին չդասակարգված մասնակիցը՝ 1997 թվականին Վենուս Ուիլյամսից հետո, և առաջին թենիսիստուհին, ով wildcard ստանալով երբևիցե հասել է ԱՄՆ բաց առաջնության եզրափակիչ։ Սերենա Ուիլյամսի նկատմամբ հաղթանակից հետո Կլեյստերսը դարձել է միակ թենիսիստուհին, ով տարվա ընթացքում Ուիլյամս քույրերին հաղթել է միևնույն մրցաշարի ընթացքում։ Եզրափակչում նա հաղթանակ է տարել 9-րդ դասակարգված Կարոլին Վոզնյացկիի նկատմամբ՝ 7-5, 6-3 և իր երկրորդ տիտղոսն է նվաճել ԱՄՆ բաց առաջնությունում[184]։ Մրցաշարում հաղթանակը նրան թույլ է տվել տեղ զբաղեցնել համաշխարհային վարկանիշի Թոփ 20-ում։ Բացի այդ, նա դարձել է մրցաշարի պատմության մեջ առաջին հաղթողը, ով մրցաշարին մասնակցել է wildcard ստանալու միջոցով և առաջին մայրը, ով Բաց դարաշրջանում տիտղոս է նվաճել Մեծ Սաղավարտի մրցաշարում, 1980 թվականին Ուիմբլդոնում Իվոն Գուլագոնգի հաղթանակից հետո։

Այնուհետև Կլեյստերսը wildcard է ստացել նաև Լյուքսեմբուրգի «BGL Luxembourg Open» մրցաշարին, որտեղ 2-րդ դասակարգվածն էր։ Առաջին շրջանում նա հաղթել է Մեգան Շոնեսիին՝ 6-2, 6-2, սակայն երկրորդ շրջանում, համառ պայքարում, պարտվել է Պատի Շնայդերին՝ 4-6, 6-3, 6-7[185]։

Դեկտեմբերի 10-ին նա Բելգիայի Անտվերպեն քաղաքում անցկացված ցուցադրական խաղում 6-1, 7-5 հաշվով հաղթել է Վենուս Ուիլյամսին[186]։ Նա տարին ավարտել է զբաղեցնելով վարկանիշային աղյուսակի 18-րդ հորիզոնականը։

2010 թվականի մարտին Կլեյստերսն արժանացել է «Laureus World Sports Award» մրցանակի՝ 2009 թվականին ԱՄՆ բաց առաջնությունում վերադարձի համար։ Նա նաև արժանացել է WTA-ի «Տարվա վերադարձ» և «Karen Krantzcke Sportsmanship Award» մրցանակի՝ յոթերորդ անգամ։

2010 թվական. Մեծ Սաղավարտի երրորդ տիտղոս խմբագրել

Կլեյստերսը 2010 թվականի մրցաշրջանը սկսել է «Brisbane International» մրցաշարում, որպես վերին դասակարգված։ Առաջին երկու շրջաններում նա հաղթել է Տատյանա Գարբինին[187] և Ալիսիա Մոլիկին[188], չզիջելով ոչ մի սեթ։ Այնուհետև նա երեք սեթում հաղթել է Լյուսիա Շաֆարժովային[189] և դուրս եկել կիսաեզրափակիչ, որտեղ նա առավելության է հասել Անդրեա Պետկովիչի նկատմամբ, որպեսզի եզրափակիչում հանդիպի հայրենակցուհի Ժյուստին Էնենի հետ[190]։ Կլեյստերսը առավելություն ուներ 6-3, 4-1 հաշվով, սակայն Էնենը հաղթել է ութ գեյմ անընդմեջ՝ հաղթանակի հասնելով երկրորդ սեթում և 3-0 հաշվով առավելություն ունենալով որոշիչ սեթում։ Կլեյստերսը առաջ է անցել 5-3 հաշվով՝ երկու մաթչ-փոինթ ունենալով վերջնական հաղթանակի համար, սակայն խաղը տեղավոխվել է թայ-բրեյք։ Թայ-բրեյքի ընթացքում Կլեյստերսը կատարել է ընթացքից հարված, որը դիպել է գծին։ Նա արդեն տոնում էր հաղթանակը, սակայն մրցավարը պնդել է, որ գնդակը դաշտից դուրս է եղել։ Չնայած դրան և հանդիսատեսի աղմուկին, Կլեյստերսը չի կորցրել կենտրոնացումը և վստահությունը, հաղթանակ տանելով 6-3, 4-6, 7-6(6) հաշվով, Էնենի կրկնակի սխալի և Կլեյստերսի մաթչ-փոինթն իրացնելուց հետո[191]։

 
Կիմ Կլեյստերսը և Կարոլին Վոզնյացկին պաշտոնական ընդունելության ժամանակ

Կլեյստերսի հաջորդ մրցաշարը եղել է Ավստրալիայի բաց առաջնությունը, մրցաշրջանի Մեծ Սաղավարտի առաջին մրցաշարը, որտեղ նա 15-րդ դասկարգվածն էր։ Կլեյստերսը հասել է մինչև երրորդ շրջան, Վալերի Թեթրաուլտի[192] և Թամարին Թանասուգարնի[193] նկատմամբ հաղթանակներից հետո։ Երրորդ շրջանում նա պարտվել է աշխարհի 20-րդ ռակետ Նադեժդա Պետրովային, հաղթելով ընդամենը մեկ գեյմ և վատագույն պարտությունը կրելով կարիերայի ընթացքում[194]։

Կլեյստերսը մրցաշարերին չի մասնակցել մինչև Ինդիան Ուելսի «BNP Paribas Open» մրցաշարը։ Այնտեղ նա 14-րդ դասակարգվածն էր, սակայն երրորդ շրջանում պարտվել է 23-րդ դասկարգված Ալիսա Կլեյբանովային, զիջելով նրան որոշիչ սեթի թայ-բրեյքում[195]։ Կլեյստերսը լավ մարզավիճակի է հասել «Sony Ericsson Open» մրցաշարում, որտեղ նա նվաճել է հաղթողի տիտղոսը։ Որպես 14-րդ դասակարգված, նա ընդամենը երեք գեյմ է զիջել Պետրա Կվիտովային[196] և Շահար Պիիրին[197]։ Այնուհետև Կլեյստերսը հաղթել է Վիկտորիա Ազարենկային, զիջելով չորս գեյմ[198]։ Քառորդ եզրափակիչում նա հաղթել է աշխարհի 10-րդ ռակետ Սամանտա Ստոսուրին[199], իսկ կիսաեզրափակիչում, երրորդ սեթի թայ-բրեյքում, առավելության է հասել Ժյուստին Էնենի նկատմամբ և դուրս եկել եզրափակիչ[200]։ Եզրափակիչում նա երկու սեթում հաղթել է Վենուս Ուիլյամսին, ավարտին հասցնելով ամերիկուհու 15 խաղից բաղկացած անպարտելի շարքը։ Երկրորդ անգամ նվաճելով մրցաշարի հաղթողի տիտղոսը, Կլեյստերսը վարկանիշային աղյուսակում բարձրացել է մինչև 10-րդ հորիզոնական[201]։

Երեք տարվա ընթացքում իր առաջին մրցաշարին մասնակցելով գրունտի ծածկույթի վրա, նա 3-րդ դասակարգվածն էր «Andalucia Tennis Experience» մրցաշարում։ Առաջին շրջանում Կլեյստերսը երեք սեթում հաղթել է Ալեքսանդրա Դուլգերուին։ Այնուամենայնիվ, երկրորդ սեթում, Կլեյստերսը պարտվել է աշխարհի 258-րդ ռակետ Բեաթրիս Գարսիա Վիդագանիին[202]։ Կլեյստերսը Բելգիայի հավաքականի կազմում խաղացել է Ֆեդերացիայի գավաթի Էստոնիայի հավաքականի հետ խաղում, մենախաղի մեկնարկային խաղում հեշտությամբ հաղթանակ տանելով Մարետ Անիի նկատմամբ՝ 6-4, 6-2։ Այնուամենայնիվ, հայտնաբերվել է, որ վնասել է ձախ ոտքի մկանը, որը ստիպել է նրան հրաժարվել Կայա Կանեպիի հետ հաջորդ մենախաղից։ Բժիշկները նրան խորհուրդ են տվել չմասնակցել մրցաշարերին վեց շաբաթվա ընթացքում, սակայն Կլեյստերսը հույս ուներ վերականգնվել ավելի շուտ[203]։ Ավելի ուշ նա մամլո-ասուլիսում հայտարարել է, որ նա ստիպված է հրաժարվել մրցաշրջանի մնացած գրունտային մասից, այդ թվում Ֆրանսիայի բաց առաջնությունից[204]։

Կլեյստերսն իր ելույթները վերսկսել է խոտածածկի շրջանի սկզբում, Իսթբորնի մրցաշարում, որպես Ուիմբլդոնի մրցաշարի նախամարզում, որտեղ նա հաղթել էր 2005 թվականին։ Որպես 5-րդ դասակարգված, նա հաղթել է հայրենակցուհի Յանինա Վիկմայերին և Լյուսիա Շաֆարժովային[205] և դուրս եկել քառորդ եզրափակիչ, որտեղ երկու սեթում պարտվել է Վիկտորիա Ազարենկային[206]։ Չնայած այդ պարտությանը, Կլեյստերսի վարկանիշը բարձրացել է մինչև աշխարհի թիվ 8 ռակետ և նա 2006 թվականից ի վեր իր առաջին Ուիմբլդոնի մրցաշարում դասակարգված էր 8-րդ համարի տակ։ Նա մրցաշարը սկսել է Մարիա Ելենա Կամերինի[207], Կարոլինա Սպրեմի[208] և Մարիա Կիրիլենկոյի[209] նկատմամբ հաղթանակներով և չորրորդ շրջանում բախվել է 17-րդ դասկարգված Ժյուստին Էնենի հետ։ Կլեյստերսը երեք սեթում հաղթանակ է տարել 2-6, 6-2, 6-3 հաշվով[210]։ Սակայն քառորդ եզրափակիչում նա պարտվել է 21-րդ դասակարգված և մրցաշարի եզրափակիչի ապագա մասնակից Վերա Զվոնարյովային, երեք սեթում[211]։

Ուիմբլդոնի և ԱՄՆ գրունտային շրջանի միջև ընկած ժամանակահատվածում Կլեյստերսը խաղացել է Բելգիայի «Best of Belgium» ցուցադրական մրցաշարում։ Այնտեղ նա երկու սեթում հաղթել է Սերենա Ուիլյամսին, բարելավելով վերադարձից հետո Ուիլյամս քույրերի հետ հակամարտության արդյունքը՝ 5-1 (3-1 ընդդեմ Վենուսի և 2-0 ընդդեմ Սերենայի)[212]։

Կլեյստերսի հաջորդ մրցաշարը եղել է Ցինցինատիի «Western & Southern Financial Group Women's Open»-ը, որտեղ նա նախորդ տարի վերադարձ էր կատարել մրցաշարերին։ Դա ԱՄՆ բաց առաջնության շարքի առաջին մրցաշարն էր։ Առաջին շրջանում ազատ լինելուց հետո, 4-րդ դասակարգված Կլեյստերսը հաղթել է աշխարհի նախկին թիվ 1 ռակետ Դինարա Սաֆինային[213], Կրիստինա ՄակՀեյլին[214] և Ֆլավիա Պենետային[215], բոլորն էլ երկու սեթում և դուրս եկել կիսաեզրափակիչ։ Կիսաեզրափակիչում Կլեյստերսը հաղթում էր 2-1 հաշվով, երբ նրա մրցակցուհի Անա Իվանովիչը ստիպված էր դադարեցնել պայքարը ոտքի վնասվածքի պատճառով[216]։ Եզրափակիչում Կլեյստերսը բախվել է 10-րդ դասակարգված Մարիա Շարապովայի հետ և առաջին սեթում զիջելուց հետո նա պարտվում էր նաև երկրորդ սեթում՝ 3-5։ Խաղն ընդհատվել է անձրևի պատճառով։ Իսկ վերսկսելուց հետո նա երկրորդ սեթը հաղթել է թայ-բրեյքում, չնայած 0-3 զիջելուն։ Այնուհետև նա հաղթել է նաև երրորդ սեթը և 2-6, 7-6(4), 6-2 հաշվով վերջնական հաղթանակ տարել[217]։ Այդ հաղթանակի շնորհիվ նրա վարկանիշը բարձրացել է մինչև աշխարհի թիվ 4 ռակետ[218]։ Դա Կլեյստերսի մենախաղի կարիերայում 38-րդ տիտղոսն էր։

Կլեյստերսը խաղացել է ԱՄՆ շարքի եզրափակիչ մրցաշարում, Մոնրեալի «Rogers Cup»-ում, որտեղ նա 5-րդ դասակարգվածն էր։ Առաջին շրջանում նա հաղթել է Բեթանի Մատեկ Սանդսին, չնայած 4-6, 1-4 հաշվով պարտվելուն[219]։ Կլեյստերսը հասել է մինչև քառորդ եզրափակիչ, որտեղ երեք սեթում պարտվել է Վերա Զվոնարյովային։

 
Կիմ Կլեյստերսը 2010 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնության ժամանակ

Այնուհետև Կլեյստերսը մրցակցել է ԱՄՆ բաց առաջնությունում, որտեղ նա 2-րդ դասակարգվածն էր։ Կլեյստեսրը դուրս է եկել քառորդ եզրափակիչ, Գրետա Արնի, Սալի Պիրսի, Պետրա Կվիտովայի և Անա Իվանովիչի հետ հանդիպումներում մրցակիցներին չզիջելով ոչ մի սեթ։ Այնտեղ Կլեյստերսը երրորդ, որոշիչ սեթում 5-րդ դասակարգված Սամանտա Ստոսուրին 6-3 հաշվով հաղթելուց հետո անցել է կիսաեզրափակիչ փուլ։ Կիսաեզրափակիչում նա բախվել է Վենուս Ուիլյամսի հետ և հաղթանակ տարել երեք սեթում, ԱՄՆ բաց առաջնություններում հաղթական շարքը երկարաձգելով մինչև 20-ի[220], երկրորդ ցուցանիշը 1975-1979 թվականներին Կրիս Էվերտի 31 խաղ ցուցանիշից և հավասարվելով Վենուս Ուիլյամսին և Մոնիկա Սելեշին։ Եզրափակիչում նա հանդիպել է Վերա Զվոնարյովայի հետ՝ Ուիմբլդոնի քառորդ եզրափակիչի ռևանշ-մրցամարտում։ Կլեյստերսը հաղթանակ է տարել մրցակցուհուն զիջելով ընդամենը երեք գեյմ և պահպանել տիտղոսը, այն նվաճելով երրորդ անգամ և երկրորդ անգամ որպես մայր։ Հաղթանակը ԱՄՆ բաց առաջնությունում նրա հաղթական շարքը հասցրել է 21-ի և դա եղել է նրա 27-րդ հաղթանակը մրցաշարի վերջին 28 հանդիպումներում, միակ պարտությունը կրելով Ժյուստին Էնենից, 2003 թվականի մրցաշարի եզրափակիչում։ Շահելով $ 2,2 միլիոն մրցանակային գումար, նա կրկնել է կանանց սպորտի պատմության մեջ ամենախոշոր մրցանակային գումարի 2005 թվականի սեփական ռեկորդը։ Այնուհետև վնասվածքը նրան որոշ ժամանակ անմասնակից է դարձրել WTA մրցաշարերին։

Տարվա վերջին WTA Ամփոփիչ մրցաշարում Կլեյստերսը հասել է եզրափակիչ։ Ելենա Յանկովիչի[221] և Վիկտորիա Ազարենկայի նկատմամբ հաղթանակներից և Վերա Զվնարյովային[222] պարտվելուց հետո նա դուրս է եկել կիսաեզրափակիչ, որտեղ երկու սեթում հաղթել է Սամանտա Ստոսուրին[223][224]։ Եզրափակիչ խաղում նա մրցակցում էր աշխարհի թիվ 1 ռակետ Կարոլին Վոզնյացկիի հետ՝ 2009 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնության եզրափակիչի ռևանշ-մրցամարտում։ Կլեյստերսը մրցաշրջանն ավարտել է Վոզնյացկիի նկատմամբ հաղթանակով, նվաճելով երրորդ տիտղոսը WTA Ամփոփիչ մրցաշարում և հինգերորդ տիտղոսը տարվա ընթացքում[225][226]։ Վարկանիշային աղյուսակում նա հասել է թիվ 3 ռակետի վարկանիշին։

Կլեյստերսի տարվա եզրափակիչ խաղը կայացել է Բելգիայի «Best of Belgium» ցուցադրական մրցաշարում, որտեղ նա հանդիպել է Ժյուստին Էնենի հետ։ Խաղն անց է կացվել «Diamond Games» կորտում, բելգիական հանդիսատեսի առջև։ Կլեյստերսը հաղթող է դուրս եկել, 10-5 հաշվով առավելության հասնելով թայ-բրեյքում[227]։

Մրցաշրջանի ընթացքում իր արդյունքների համար Կլեյստերսը երկրորդ դանգամ արժանացել է WTA «Տարվա թենիսիստ» (անգլ.՝ «Player of the Year award») մրցանակին (առաջին անգամ 2005 թվականին), դառնալով առաջին թենիսիստուհին, ով մրցանակին է արժանացել «Տարվա վերադարձ» (անգլ.՝ «Comeback Player of the Year») մրցանակին տիրելուց հետո։

2011 թվական. Ավստրալիայի բաց առաջնության հաղթող և վերադարձ թիվ 1 ռակետի խմբագրել

 
Կիմ Կլեյստերսը 2011 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնությունում

Նոր տարվա առաջին օրը Կլեյստերսը աշխարհի թիվ 1 ռակետ Կարոլին Վոզնյացկիին հաղթել է Թաիլանդի ցուցադրական մրցաշարում։ Կլեյստերսը հաղթել է երեք սեթում, որոշիչ սեթի թայ-բրեյքում հաղթելով 12-10 հաշվով[228]։

Կլեյստերսի առաջին մրցաշարային ելույթը եղել է Սիդնեյի «Medibank International Sydney» մրցաշարում։ Առաջին շրջանում նա երկու սեթում հաղթել է Ալեքսանդրա Դուլգերուին՝ 6-1, 6-2։ Այնուհետև նա հաղթել է Բարբորա Ստրիցովային, Վիկտորիա Ազարենկային և Ալիսա Կլեյբանովային և դուրս եկել եզրափակիչ, որտեղ պարտություն է կրել աշխարհի 11-րդ ռակետ Նա Լիից՝ 6-7(3), 3-6, չնայած առաջին սեթում 5-0 առավելությանը[229]։

Կլեյստերսը Ավստրալիայի բաց առաջնությունը սկսել է բավականին ուժեղ, առաջին շրջանում 6-0, 6-0 հաշվով առավելության հասնելով աշխարհի նախկին թիվ 1 ռակետ Դինարա Սաֆինայի նկատմամբ։ Դա առաջին անգամ էր Բաց դարաշրջանում, որ աշխարհի նախկին 1-ին ռակետը «չոր» հաշվով պարտություն է կրել Մեծ Սաղավարտի մրցաշարում։ Այնուհետև Կլեյստերսը հաղթել է Կարլա Սուարես Նավարոյին՝ 6-1, 6-3 և Ալիզե Կորնեին՝ 7-6(3), 6-3, իսկ չորրորդ շրջանում առավելության է հասել ռուսաստանցի Եկատերինա Մակարովայի նկատմամբ՝ 7-6(3), 6-2։ Քառորդ եզրափակիչում Կլեյստերսը շարունակել է իր առաջընթացը, կրկին ոչ մի սեթ չզիջելով 12-րդ դասակարգված Ագնեշկա Ռադվանսկային՝ 6-3, 7-6(4)։

Կիսաեզրափակիչում նա հաղթել է աշխարհի թիվ 2 ռակետ Վերա Զվոնարյովային՝ 6-3, 6-3, ինչը նրան ապահովում էր աշխարհի թիվ 2 ռակետի վարկանիշը, բարձրագույն վարկանիշը վերադարձից հետո։ Կլեյստերսը նվաճել է 2011 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնության կանանց մենախաղի հաղթողի տիտղոսը, եզրափակիչում 3-6, 6-3, 6-3 հաշվով հաղթանակ տանելով Նա Լիի նկատմամբ[230]։ Դա նրա առաջին խոշոր հաղթանակն էր ԱՄՆ սահմաններից դուրս և չորրորդը Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում։ Հաղթանակից հետո Կլեյստերսը հայտարարել է, որ նա վերջապես նվաճել է «Aussie Kim» («Ավստրալուհի Կիմ») տիտղոսը[230]։

Այնուհետև Կլեյստերսը ուղևորվել է մասնակցելու Փարիզի փակ մարզասրահում մրցաշարին։ Քառորդ եզրափակիչում Ելենա Դոկիչի նկատմամբ հաղթանակից հետո Կլեյստերսը վերադարձել է WTA վարկանիշի գագաթնակետ, առաջին անգամ հինգ տարվա ընթացքում, առաջ անցնելով Կարոլին Վոզնյացկիից[231]։ Վերջիվերջո, Կլեյստերսը հասել է մրցաշարի եզրափակիչ, որտեղ երկու սեթում պարտություն է կրել Պետրա Կվիտովայից՝ 4-6, 3-6։

Կլեյստերսի հաջորդ մրցաշարը եղել է Ինդիան Ուելսի «Indian Wells Masters»-ը, որտեղ նա երկրորդ դասակարգվածն էր։ Առաջին շրջանում ազատ լինելուց հետո նա երկրորդ շրջանում հաղթել է ռուսաստանցի Ալլա Կուդրյավցևային՝ 6-2, 6-0։ Երրորդ շրջանում նա երեք սեթում հաղթել է իտալուհի Սառա Էրանիին՝ 6-3, 2-6, 6-4։ Սակայն հաջորդ հանդիպման ընթացքում, ուսի վնասվածքի պատճառով, նա ստիպված էր ընդհատել Մարիոն Բարտոլիի հետ մրցախաղը 6-3, 1-3 հաշվի ժամանակ։

Կլեյստերսը Մայամիի մրցաշարի գործող չեմպիոնն էր և մրցաշարում դասակարգվել էր 2-րդ համարի տակ։ Անաստասիա Յակիմովայի նկատմամբ 6-1, 6-2 հաշվով և Մարիա Խոսե Մարտինես Սանչեսի նկատմամբ 6-4, 4-6, 6-3 հաշվով հաղթանակներ տանելուց հետո նա չորրորդ շրջանի երրորդ սեթում 1-5 0-40 հաշվով Անա Իվանովիչին պարտվելիս վերագտել է խաղը և հաղթանակ տարել 7-6(4), 3-6, 7-6(5) հաշվով։ Սակայն քառորդ եզրափակիչում նա երկու սեթում պարտվել է Վիկտորիա Ազարենկային՝ 3-6, 3-6։

2011 թվականի ապրիլի 21-ին Կլեյստերսն ընդգրկվել է ամենաազդեցիկ մարդկանց «Time Top 100» ցուցակի մեջ, զբաղեցնելով 16-րդ հորիզոնականը, առաջին մարզուհին 2011 թվականի ցուցակում[232]։

Կլեյստերսը ոտնաթաթի վնասվածք է ստացել հարսանիքի ժամանակ պարելիս և բաց է թողել գրունտային շրջանի մեծ մասը, ընդհուպ մինչև Ֆրանսիայի բաց առաջնությունը[233]։ Կլեյստերսը երկրորդ դասակարգվածն էր Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում։ Երկրորդ շրջանում նա 6-3, 5-7, 1-6 հաշվով պարտություն է կրել Արանչա Ռուսից, 6-3, 5-2 հաշվով առավելություն և երկու մաթչ-փոինթ ունենալով[234]։ Այնուհետև նա խորացրել է վնասվածքը «UNICEF Open» մրցաշարում, ինչը նրան ստիպել է հրաժարվել Ուիմբլդոնի մրցաշարին մասնակցությունից[235]։

Կլեյստերսը մրցաշրջան է վերադարձել 2011 թվականի «Rogers Cup» մրցաշարում։ Երկրորդ շրջանում նա խաղացել է որակավորված Չժեն Ցզեի հետ։ Առաջին սեթում 6-3 հաշվով հաղթելուց հետո նա երկրորդ սեթի երեք գեյմից հետո դադարեցրել է պայքարը որովայնի շրջանում սուր ցավերի պատճառով[236]։ Վնասվածքը նրպան ստիպել է հրաժարվել «Western & Southern Open» մրցաշարից[237], իսկ այնուհետև նաև ԱՄՆ բաց առաջնությունից, որտեղ նա նախորդ երկու մրցաշարերի հաղթողն էր[238]։

Այդ մասին նա հայտնել է իր կայքում, նշելով, որ բաց կթողնի մրցաշրջանի մնացած մասը, որպեսզի լիարժեք վերականգնվի և պատրաստ լինի 2012 թվականի Օլիմպիական խաղերին։ Նա նաև նշել է, որ հնարավոր է վերադառնա Անտվերպենի «Diamond Games» մրցաշարի ժամանակ[239]։ Չորս ամիս հարկադրված դադարից հետո Կլեյստերսը հաջողությամբ վերադարձել է մրցաշարերին, թոփ-վարկանիշ ունեցող Կարոլին Վոզնյացկիին 6-2, 7-6(5) հաշվով հաղթելով ցուցադրական մրցաշարում[240]։

2012 թվական. Վերջին մրցաշրջան խմբագրել

 
Կիմ Կլեյստերսը 2012 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնությունում

Կլեյստերսը 2012 թվականի մրցաշրջանը սկսել է «Brisbane International» մրցաշարում։ Նա առաջին շրջանում հաղթել է Սիմոնա Հալեպին, իսկ այնուհետև 6-1, 1-6, 6-3 հաշվով երկրորդ շրջանում առավելության է հասել Անա Իվանովիչի նկատմամբ։ Քառորդ եզրափակիչում նա հեշտությամբ հաղթանակ է տարել Իվետա Բենեշովայի նկատմամբ՝ 6-3, 6-2։ Կիսաեզրափակիչ խաղում Կլեյստերսը հանդիպել է Դանիելա Հանտուխովայի հետ և 6-7, 2-1 հաշվի ժամանակ բժշկական դադար է վերցրել։ Այնուհետև նա խաղացել է ընդամենը մեկ գեյմ և դադարեցրել պայքարը 6-7, 3-1 հաշվի ժամանակ[241]։

Կլեյստերսը մրցակցել է 2012 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնությունում[242], որտեղ 11-րդ դասակարգվածն էր։ Նա առաջին և երկրորդ շրջաններում հաղթել է Մարիա Ժոաո Կելերին և Ստեֆանի Ֆորեց Գակոնին։ Երրորդ շրջանում նա հաղթել է Դանիելա Հանտուխովային՝ 6-3, 6-2, երկու շաբաթ առաջ Բրիսբենի մրցաշարի քառորդ եզրափակչի ռևանշ-մրցամարտում։ Չորրորդ շրջանում Կլեյստերսը խաղացել է Նա Լիի հետ, ում նա հաղթել էր 2011 թվականի տիտղոսի համար եզրափակիչ խաղում։ Առաջին սեթում 3-3 հաշվի ժամանակ Կլեյստերսը վնասել է ոտնաթաթը և բժշկական դադար է վերցրել։ Չնայած նրա շարժումներում լուրջ խոչընդոտներին, Կլեյստերսը շարունակել է պայքարը և առաջին սեթը զիջել 4-6 հաշվով։ Երկրորդ սեթում պայքարը հասել է թայ-բրեյք, որտեղ 2-6 հաշվով զիջելիս Կլեյստերսը շահել է հաջորդ 6 միավորները և հաղթանակ տարել թայ-բրեյքում՝ 8-6։ Որոշիչ սեթում նա առավելություն ուներ 5-1 հաշվով, սակայն Լին վերականգնել է խաղը և հաշիվը դարձրել 5-4։ Այնուամենայնիվ, Կլեյստերսը համախմբվել է և վերջնական հաղթանակ տարել 4-6, 7-6, 6-4 հաշվով[243]։ Այնուհետև Կլեյստերսը հաղթանակ է տարել վերին դասակարգված Կարոլին Վոզնյացկիի նկատմամբ՝ 6-3, 7-6, անտեսելով նախորդ փուլում ոտնաթաթի մկանների լարվածությունը։ Նա կիսաեզրափակչում պարտվել է 3-րդ դասակարգված և մրցաշարի ապագա հաղթող Վիկտորիա Ազարենկային՝ 4-6, 6-1, 3-6։ Կլեյստերսի վարկանիշը անկում է ունեցել մինչև 30-րդ հորիզոնական՝ 2011 թվականի մրցաշարի հաղթողի միավորները պաշտպանելու անհաջող փորձից հետո[244]։

Կլեյստերսը բաց է թողել «BNP Paribas Open» մրցաշարը, Ավստրալիայում ստացած ոտնաթաթի վնասվածքի խորացումից հետո[245]։ Կլեյստերսի հաջորդ մրցաշարը եղել է Մայամիի «Sony Ericsson Open»-ը։ Այնտեղ նա երրորդ շրջանում 4-6, 6-7 հաշվով պարտվել է հայրենակցուհի Յանինա Վիկմայերին։ Խաղից հետո Կլեյստերսը հայտարարել է, որ տառապում է ազդրի վնասվածքից և մրցաշարերին չի մասնակցի առնվազն չորս շաբաթ[246]։ Նա հույս ուներ մրցաշրջան վերադառնալ մայիսին, «Madrid Open» մրցաշարին։ Սակայն 2012 թվականի ապրիլի 17-ին Կլեյստերսը հայտարարել է, որ բաց կթողնի մրցաշրջանի գրունտային շրջանը, այդ թվում Ֆրանսիայի բաց առաջնությունը, քանի որ նրա վնասվածքը լրիվ չի վերականգնվել։ Հերտոգենբոսի մրցաշարում Կլեյստերսը հաղթել է Ռոմինա Օպրանդիին, Եկատերինա Բոնդարենկոյին և Ֆրանչեսկա Սկիավոնեին։ Այնուհետև նա որովայնի վնասվածքի պատճառով լքել է մրցաշարը Ուրսուլա Ռադվանսկայի հետ կիսաեզրափակիչ խաղից առաջ։ Ուիմբլդոնի մրցաշարում, որպես թիվ 53 ռակետ և չդասակարգված, առաջին անգամ 2000 թվականից ի վեր[247], նա առաջին և երկրորդ շրջաններում հաղթել է Ելենա Յանկովիչին և Անդրեա Հլավաչկովային, իսկ երրորդ շրջանում պայքարից դուրս է թողել Վերա Զվոնարյովային, առաջ շարժվելով դեպի մրցաշարի երկրորդ շաբաթ։ Չորրորդ շրջանում Կլեյստերսը պարտվել է Անժելիկա Քերբերին, ավարտին հասցնելով Ուիմբլոնի մրցաշարում ելույթները[248]։

2012 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերում Կլեյստերսը հաղթել է Ռոբերտա Վինչիին և Կարլա Սուարես Նավարոյին։ Երրորդ շրջանում նա խաղացել է Անա Իվանովիչի հետ՝ հաղթելով 6-3, 6-4 հաշվով[249] դուրս է եկել քառորդ եզրափակիչ, որտեղ պարտվել է Մարիա Շարապովային՝ 2-6, 5-7[250]։

Կլեյստերսի եզրափակիչ մրցաշարը եղել է ԱՄՆ բաց առաջնությունը, որտեղ նա նախկինում երեք անգամ հաղթանակի էր հասել։ Մենախաղի մրցաշարում նա առաջին շրջանում հաղթել է Վիկտորիա Դյուվալին՝ 6-3, 6-1, սակայն երկրորդ շրջանում պարտվել է Լաուրա Ռոբսոնին՝ 6-7, 6-7, կրելով մրցաշարի մենախաղում իր առաջին պարտությունը ինը տարվա ընթացքում։ Նա մասնակցել է նաև կանանց զուգախաղի մրցաշարին, հայրենակցուհի Կիրստեն Ֆլիպկենսի հետ, սակայն առաջին իսկ շրջանում պարտվել են Չժուան Ցզյաժուն-Չժան Շուայ զույգին։ Բոբ Բրայանի հետ մասնակցելով խառը զուգախաղի մրցաշարին, նրանք երկորոդ շրջանում պարտվել են Եկատերինա Մակարովային և Բրունո Սուարեսին։ Կլեյստերսը պրոֆեսիոնալ կարիերան ավարտելու մասին պաշտոնապես հայտարարել է 2012 թվականի սեպտեմբերի 2-ին[251]։

Կարիերայի ավարտից հետո խմբագրել

2012 թվականի դեկտեմբերին Կլեյստերսը մրցակցել է «Diamond Games» ցուցադրական մրցաշարում, որը ստացել է «Kim's Thank You Games»[252][253][254] անվանումը, որպես հանդիսավոր հրաժեշտ հայրենի Բելգիային։ Մենախաղում նա հաղթանակ է տարել Վենուս Ուիլյամսի նկատմամբ՝ 6-3, 6-3։ Այնուհետև նա և Ամելի Մորեսմոն զուգախաղում զիջել են Վենուս Ուիլյամսին և Կիրստեն Ֆլիպկենսին[255]։ Ավելի քան 13000 Կլեյստերսի երկրպագուներով լեփ-լեցում Անտվերպենի «Antwerp Sports Palace»-ը հրաժեշտ էր տալիս սիրելի թենիսիստուհուն[256]։

2013 թվականի դեկտեմբերին Կլեյստերսը Անտվերպենի «Antwerp Sports Palace»-ում թենիսի նախկին և ներկա աստղերի հետ մասնակցություն է ունեցել մենախաղի և խառը զուգախաղի ցուցադրական մրցաշարին։ Նա և Խավիեր Մալիսը խառը զուգախաղի մրցաշարում հաղթանակ են տարել Կիրստեն Ֆլիպկենսի և Անրի Լեկոնտի նկատմամբ՝ 7-5, 6-2[257][258]։

Կլեյստերսը 2014 թվականի հունիսին մասնակցել է նաև 2014 թվականի Ֆրանսիայի բաց առաջնության «Women's Legends Doubles» կանանց զուգախաղի մրցաշարին, որպես խաղընկեր ունենալով Մարտինա Նավրատիլովային[259]։ Խմբային փուլում նրանք հաղթել են Իվա Մաջոլի-Անաստասիա Միսկինա զույգին, իսկ այնուհետև նաև Կոնչիտա Մարտինես-Նատալի Տոզիա զույգին։ Կլեյստերսը և Նավրատիլովան եզրափակիչ են դուրս եկել որպես Բ խմբի հաղթողներ։ Եզրափակիչում նրանք առավելության են հասել Նատալի Դեշի-Սանդրին Թեստյուդ զույգի նկատմամբ՝ 5-7, 7-5, [10-7][260]։

Կլեյստերսը 2014 թվականին հանդես է եկել որպես «Proximus Diamond Games» մրցաշարի տնօրեն, որտեղ նա նախկինում մասնակցել է մրցաշարերին, իսկ այնուհետև նաև ցուցադրական խաղերին[261]։ Կլեյստերսը և Անդրեա Պետկովիչը անց են կացրել ընկերական հանդիպում, որում նա հաղթանակ է տարել 5-3 հաշվով[262]։

Խաղաոճ խմբագրել

 
Կլեյստերսը 2011 թվականի Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում

Կլեյստերսը տիրապետում է հզոր մարմնակազմության։ Բելգուհին կատարում է հզոր և խորը հարվածներ, ընթացքից հարվածներ[263]։ Նրա աջից հարվածը հանդիսանում է նրա գլխավոր զենքը։ Նա նաև ունի ուժեղ երկձեռքանի հարված ձախից, որը, հնարավոր է, լավագույններից մեկն է կանանց թենիսում։ Կլեյստերսի առաջին մատուցումը հզոր չէ, բայց լավ նախապատրաստված է։ Նա տիրապետում է նաև ուժեղ երկրորդ մատուցման։ Այնուամենայնիվ, նրան երբեմն չի բավարարում վստահություն և ժամանակի հաշվարկ, որի արդյունքում նա կատարում է բազմաթիվ կրկնակի սխալներ։ Նա իրեն լավ է զգում բոլոր ծածկույթների վրա։ Մարիա Շարապովան, 2005 թվականին «Nasdaq-100 Open» մրցաշարում Կլեյստերսին պարտվելուց հետո, հարցազրույցում ասել է. «Դուք ուղղակի պետք է սպասեք, որ նա պատրաստ է հետ ուղարկել բոլոր գնդակները»[263]։

Անձնական կյանք խմբագրել

Կիմ Կլեյստերսը ծնվել է 1983 թվականի հունիսի 8-ին, Բիլզեն, Լիմբուրգ, Բելգիական Ֆլանդրիայում։ Նա դուստրն է Լեյ Կլեյստերսի՝ նախկին ֆուտբոլիստ, և Էլս Վանդեկեթչբեկի՝ նախկին մարմնամարզության չեմպիոնուհի։ Լեյ Կլեյստերսը մահացել է թոքերի քաղցկեղից, 2009 թվականի հունվարի 4-ին[264]։ Կլեյստերսն ասել է, որ նա ֆուտբոլիստ հորից ժառանգել է ոտքերը և մարմնամարզուհի մորից ճկունությունը[265]։ Նրա կրտսեր քույր Էլկեն 2002 թվականն ավարտել է որպես պատանիների շրջանում ITF աշխարհի չեմպիոն զուգախաղում և կարիերան ավարտել է 2004 թվականին՝ մեջքի վնասվածքից հետո։ Կլեյստերսը թենիս սկսել է խաղալ 5 տարեկան հասակում, խորթ եղբայրների հետ[266]։ Նրա սիրելի թենսիստուհին եղել է Շտեֆի Գրաֆը[266]։

2003 թվականի դեկտեմբերին Կլեյստերսը հայտարարել է ավստրալիացի թենիսիստ Լեյթոն Հյուիթի հետ իր նշանադրության մասին, սակայն նրանց հարաբերություններն ավարտվել են 2004 թվականի հոկտեմբերին[267]։ Կլեյստերսին Ավստրալիայում քնքշորեն անվանում են «Aussie Kim» («Ավստրալուհի Կիմ»)[268]։ 2006 թվականի հոկտեմբերին Կիմը հայտարարել է ամերիկացի բասկետբոլիստ Բրայան Լինչի հետ նշանադրության մասին, ով այն ժամանակ խաղում էր նրա հայրենի Բրիի թիմի կազմում։ «Sportweekend»-ին (մարզական հաղորդում Բելգիայի ֆլամանդական հեռուստատեսությունում) տված հարցազրույցում Կլեյստերսն ասել է, որ նա դադարեցնում է կարիերան ընտանիք կազմելու համար[11]։ Կլեյստերսը և Լինչը ամուսնացել են 2007 թվականի հուլիսի 13-ին, առավոտյան ժամը 6-ին, Բրիի քաղաքային սրահում։ Նրանք ամուսնացել են քաղաքապետի, նրա քույր Էլկեի, Լինչի եղբայր Պետ Լինչի և երկու կողմի ծնողների ներկայությամբ[269]։

2008 թվականի փետրվարի 27-ին Կլեյստերսն ունեցել է դուստր՝ Ջադա Էլլա, ժամը 1:35-ին, Տոնգերեն քաղաքի հիվանդանոցում[270]։ 2013 թվականի փետրվարի 25-ին, Twitter կայքի միջոցով, Կլեյստերսը հայտարարել է, որ հղի է իր երկրորդ երեխայով[271][272]։ 2013 թվականի սեպտեմբերի 18-ին Կլեյստերսն ունեցել է որդի՝ Ջեկ Լեոն Լինչ[273]։ 2016 թվականի ապրիլի 17-ին նա հայտարարել է իր երրորդ հղիության մասին։ Հոկտեմբերի 30-ին ծնվել է նրա երկրորդ որդին[274]` Բլեյք Ռիչարդ Լինչ[275]։

Ընտանիքն ամբողջ ժամանակ բաժանված է. նրանք միասին են անցկացնում միայն ամառային արձակուրդները Նյու Ջերսիի Ուոլ Թաունշիպի իրենց տանը[276]։

Մրցակցություն խմբագրել

Կլեյստերսն ընդդեմ Էնենի խմբագրել

Կիմ Կլեյստերսը և Ժյուստին Էնենը 12 տարվա մրցակցության ընթացքում հանդիպել են 25 անգամ։ Նրանց մրցակցությունում առավելություն ունի Կլեյստերսը՝ 13-12, չնայած Էնենը հաղթանակ է տարել Մեծ Սաղավարտի բոլոր երեք որոշիչ խաղերում։

Կլեյստերսն ընդդեմ Զվոնարյովայի խմբագրել

Կիմ Կլեյստերսը և Վերա Զվոնարյովան միմյանց հետ առաջին անգամ հանդիպել են 2002 թվականին և Կլեյստերսն առավելություն ունի 8-3 հաշվով[278]։

Մինչ 2007 թվականին կարիերան ավարտելը, Կլեյստերսը հաղթանակ էր տարել բոլոր հինգ հանդիպումներում։ Նրանք միմյանց հետ կրկին հանդիպել են 2010 թվականի մրցաշրջանի ընթացքում, որտեղ Զվոնարյովան հաղթանակ է տարել չորս հանդիպումներից երեքում, բացառությամբ ԱՄՆ բաց առաջնության եզրափակիչը։ Զվոնարյովան առաջին հաղթանակը տարել է Ուիմբլդոնի մրցաշարում։ 2011 թվականի նրանց միակ հանդիպումը կայացել է Ավստրալիայի բաց առաջնությունում, որում հաղթանակ է տարել Կլեյստերսը։ Կլեյստերսը հաղթել է նաև 2012 թվականիի մրցաշրջանի միակ հանդիպումում, Ուիմբլդոնի մրցաշարում, որից հետո Զվոնարյովան ավարտել է կարիերան շնչառության հետ խնդիրների պատճառով։

Կլեյստերսն ընդդեմ Վենուս Ուիլյամսի խմբագրել

Կիմ Կլեյստերսը և Վենուս Ուիլյամսը 2001 թվականից սկսած հանդիպել են 13 անգամ և Կլեյստերսն առավելություն ունի 7-6 հաշվով։ Կլեյստերսը Վենուս Ուիլյամսին վերջին անգամ պարտվել է 2005 թվականի «PROXIMUS Diamond Games» մրցաշարում, երբ հանդիպումների առագելությունը Ուիլյամսի կողմն էր՝ 6-2։ Այնուհետև հինգ անգամ անընդմեջ հաղթանակ է տարել Կլեյստերսը, այդ թվում երեք անգամ ԱՄՆ բաց առաջնությունում։ Վերջին անգամ նրանք պրոֆեսիոնալ մրցաշարում խաղացել են 2010 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնության կիսաեզրափակիչում, որտեղ Կլեյստերսը հաղթանակ է տարել երեք սեթում։

Կլեյստերսն ընդդեմ Սերենա Ուիլյամսի խմբագրել

Կիմ Կլեյստերսը և Սերենա Ուիլյամսը 1999 թվականից սկսած միմյանց հետ ընդհանուր առմամբ հանդիպել են 9 անգամ և Ուիլյամսը առավելություն ունի 7-2 հաշվով։ Նրանց վերջին հանդիպումը կայացել է 2009 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնությունում, նրանց միակ հանդիպումը բելգուհու վերադարձից հետո, որտեղ հաղթանակ է տարել Կլեյստերսը։

Մարզիչներ խմբագրել

  • 1992–1996 - Բարտ վան Կերհովեն
  • 1996–2002 - Կառլ Մաես
  • 2002–2005 - Մարկ Դեհուս
  • 2009–2011 - Վիմ Ֆիսետ[4]
  • 2011–2012 - Կառլ Մաես[5]

Մարզագույք և հովանավորներ խմբագրել

Կլեյստերսը 1999 թվականից օգտագործել է Babolat Pure Drive ռակետ[279]։ 2002 թվականի մայիսին Կլեյստերսը պայմանագիր է ստորագրել «Fila» ընկւերության հետ[280][281]։ Նա նախկինում կրում էր «Nike» ընկերության հագուստ և մարզակոշիկ[282], բայց առանց պայմանագրի։ «Fila»-ի հետ նրա պայմանագիրը երկարաձգվել է 2012 թվականի հունվարին[283]։

Կլեյստերսը դժկամությամբ է հավանություն տալիս որոշ մթերքների, այդ թվում Nutella[284] և հրաժարվում է աջակցել անառողջ սննդին[285]։ Նա մերժել է նաև հովանավորությունները, որոնք կապված են եղել նրա դստեր հետ[285][286]։ 2009 թվականին նա երկու տարվա հպայմանագիր է ստորագրել «Adecco» կազմակերպության[287][288] և մեկ տարով «Thomas Cook Group» տուրիտական ընկերության հետ[285][289]։ 2010 թվականի հունվարին Կլեյստերսը համագործակցության պայմանագիր է ստորագրել մարզական ըմպելիքներ արտադրող «AA drink» ընկերության հետ։ Նա նաև հովանավորվել է բելգիական Telenet հեռուստաընկերության կողմից[290] և բանաններ արտահանող «Chiquita» ընկերության հետ[285][291]։ Նա 2010 թվականին դարձել է «Citizen Watch Signature Collection» ընկերության բրենդի դեսպանը[292]։ 2011 թվականին Կլեյստերսը նշանակվել է «USANA» սննդային ընկերության բրենդի դեսպանը[293][294]։ Նա ներկայացրել է բելգիական սպորտային, մասսայական լրատվության և զվարճանքի «Golazo Sports» ընկերությունը[295]։

Բարեգործություն խմբագրել

Ներկայումս Կլեսստերսը հանդիսանում է Բելգիայի «SOS Children's Villages»-ի («SOS Մանկական գյուղակ») դեսպանը[296]։

Կարիերայի վիճակագրություն խմբագրել

Գլխավոր մրցաշարերի վիճակագրություն խմբագրել

Մրցաշարեր 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 ՀՄ Հ–Պ
Ավստրալիայի բաց առաջնություն ՉՄ ՉՄ ՉՄ 1 շրջան 4 շրջան 1/2 1/2 Ե ՉՄ 1/2 1/2 ՉՄ ՉՄ 3 շրջան Հ 1/2 1 / 10 43–9
Ֆրանսիայի բաց առաջնություն ՉՄ ՉՄ ՉՄ 1 շրջան Ե 3 շրջան Ե ՉՄ 4 շրջան 1/2 ՉՄ ՉՄ ՉՄ ՉՄ 2 շրջան ՉՄ 0 / 7 23–7
Ուիմբլդոն ՉՄ ՉՄ 4 շրջան 2 շրջան 1/4 2 շրջան 1/2 ՉՄ 4 շրջան 1/2 ՉՄ ՉՄ ՉՄ 1/4 ՉՄ 4 շրջան 0 / 9 29–9
ԱՄՆ բաց առաջնություն ՉՄ ՉՄ 3 շրջան 2 շրջան 1/4 4 շրջան Ե ՉՄ Հ ՉՄ ՉՄ ՉՄ Հ Հ ՉՄ 2 շրջան 3 / 9 38–6
Հ–Պ 0–0 0–0 5–2 2–4 17–4 11–4 22–4 6–1 13–2 14–3 5–1 0–0 7–0 13–2 8–1 9–3 4 / 35 133–31
WTA Ամփոփիչ մրցաշար ՉՄ ՉՄ ՉՄ 1/4 1/2 Հ Հ ՉՄ ԽՓ 1/2 ՉՄ ՉՄ ՉՄ Հ ՉՄ ՉՄ 3 / 7 19–7

Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի եզրափակիչներ խմբագրել

Մենախաղ 8 (4–4) խմբագրել

Արդյունք Թվական Մրցաշար Ծածկույթ Մրցակից Հաշիվ
Պարտություն 2001 Ֆրանսիայի բաց առաջնություն Գրունտ   Ջենիֆեր Կապրիատի 6–1, 4–6, 10–12
Պարտություն 2003 Ֆրանսիայի բաց առաջնություն (2) Գրունտ   Ժյուստին Էնեն 0–6, 4–6
Պարտություն 2003 ԱՄՆ բաց առաջնություն Հարդ   Ժյուստին Էնեն 5–7, 1–6
Պարտություն 2004 Ավստրալիայի բաց առաջնություն Հարդ   Ժյուստին Էնեն 3–6, 6–4, 3–6
Հաղթանակ 2005 ԱՄՆ բաց առաջնություն Հարդ   Մարի Պիրս 6–3, 6–1
Հաղթանակ 2009 ԱՄՆ բաց առաջնություն (2) Հարդ   Կարոլին Վոզնյացկի 7–5, 6–3
Հաղթանակ 2010 ԱՄՆ բաց առաջնություն (3) Հարդ   Վերա Զվոնարյովա 6–2, 6–1
Հաղթանակ 2011 Ավստրալիայի բաց առաջնություն Հարդ   Նա Լի 3–6, 6–3, 6–3

Զուգախաղ 3 (2-1) խմբագրել

Արդյունք Թվական Մրցաշար Ծածկույթ Խաղընկեր Մրցակիցներ Հաշիվ
Պարտություն 2001 Ուիմբլդոն Խոտածածկ   Աի Սուգիյամա   Լիզա Ռեյմոնդ
  Ռենե Ստաբս
4–6, 3–6
Հաղթանակ 2003 Ֆրանսիայի բաց առաջնություն Գրունտ   Աի Սուգիյամա   Վիրխինիա Ռուանո Պասկուալ
  Պաոլա Սուարես
6–7(5–7), 6–2, 9–7
Հաղթանակ 2003 Ուիմբլդոն Խոտածածկ   Աի Սուգիյամա   Վիրխինիա Ռուանո Պասկուալ
  Պաոլա Սուարես
6–4, 6–4

Խառը զուգախաղ 1 (0-1) խմբագրել

Արդյունք Թվական Մրցաշար Ծածկույթ Խաղընկեր Մրցակիցներ Հաշիվ
Պարտություն 2000 Ուիմբլդոն Խոտածածկ   Լեյթոն Հյուիթ   Կիմբերլի Պո
  Դոնալդ Ջոնսոն
4–6, 6–7(3–7)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Collins B. The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book — 2 — NYC: New Chapter Press, 2010. — P. 687. — ISBN 978-0-942257-70-0
  2. 2,0 2,1 Internet Movie Database — 1990.
  3. 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 «Clijsters confirms split with coach Wim Fissette». Tennis.com. 2011 թ․ սեպտեմբերի 28. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  5. 5,0 5,1 Clarey, Christopher (2012 թ․ հունվարի 18). «Clijsters Seeks Meaning as She Winds Down Her Career». The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  6. «Career Prize Money Leaders» (PDF). WTA. 2016 թ․ օգոստոսի 29. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  7. 7,0 7,1 WTA կայքէջ
  8. «Kim Clijsters». espn.co.uk. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
  9. 9,0 9,1 http://www.crwflags.com/fotw/flags/be-vlibr.html
  10. 10,0 10,1 https://flagspot.net/flags/be-vlibr.html
  11. 11,0 11,1 Sport.be, Kim's Diary-Thanks you, 6 May 2007 Արխիվացված 7 Նոյեմբեր 2006 Wayback Machine
  12. Reuters.com, Clijsters announces return to tour, 26 March 2009
  13. «SportsIllustrated.cnn.com». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  14. William Lee Adams (2011 թ․ հունիսի 22). «30 Legends of Women's Tennis: Past, Present and Future – Kim Clijsters». TIME. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 8-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 19-ին.
  15. Kurt Badenhausen (2011 թ․ օգոստոսի 1). «The 10 Highest-Paid Female Athletes – No. 5 Kim Clijsters». Forbes. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 20-ին.
  16. «Clijsters to quit after US Open». ESPN. 2012 թ․ մայիսի 22. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 22-ին.
  17. Kim Clijsters: A Legacy in Two Parts Tennis View Magazine. Retrieved 09-06-2014.
  18. «1998 JUNIOR WIMBLEDON CHAMPIONSHIPS». Clgandjrtennis.com. 1998 թ․ հուլիսի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  19. 19,0 19,1 «FINAL 1998 ITF JUNIOR RANKINGS». Collegeandjuniortennis.com. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  20. «1998 JUNIOR FRENCH OPEN». Clgandjrtennis.com. 1998 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  21. «U.S. Open Junior Championships». Collegeandjuniortennis.com. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  22. 22,0 22,1 «Wimbledon Website – The Championships and The All England Lawn Tennis Club». Wimbledon.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 18-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  23. «WTA profile, lists Graf as most admired player in 'biography' section».
  24. «Blistering Clijsters blasts former world number one Davenport». The Star. 2003 թ․ հունվարի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  25. «Clijsters may stop Serena's slam». The Age. Melbourne, Australia. 2003 թ․ հունվարի 9. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  26. «Clijsters through to Sydney semis». The Age. Melbourne, Australia. 2003 թ․ հունվարի 9. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  27. «Clijsters through to Sydney final». The Age. Melbourne, Australia. 2003 թ․ հունվարի 11. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  28. Attwood, Alan (2003 թ․ հունվարի 24). «'Our Kim' misses her cue to stop the Williams show». The Age. Melbourne, Australia. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  29. «Australian Open, 2003, Serena stages superb comeback». BBC Sport. 2003 թ․ հունվարի 23. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  30. Niall, Jake (2003 թ․ հունվարի 15). «Serena fails to sparkle». The Age. Melbourne, Australia. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  31. «Kuerten falls, Serena, Safin through to third round». ABC News Online. 2003 թ․ հունվարի 16. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  32. «Hewitt through, Safin forced to withdraw». RTÉ Sport. 2003 թ․ հունվարի 18. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  33. «Australian Open, 2003, Clijsters secures semi-final place». BBC Sport. 2003 թ․ հունվարի 22. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  34. «Clijsters breaks Capriati jinx». ABC News. 2003 թ․ մայիսի 11. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  35. «Henin-Hardenne follows in Graf's footsteps in Berlin». The Star. 2003 թ․ մայիսի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  36. «Clijsters looses also the double final». MSN Sports. 2003 թ․ մայիսի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  37. SportingLife.com Արխիվացված 2007-09-30 Wayback Machine, Clijsters takes Italian Open
  38. «Clijsters rallies past Mauresmo to win Italian Open». SI.com. 2003 թ․ մայիսի 18. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  39. «Serena, Clijsters coast into Rome semis». ABC News. 2003 թ․ մայիսի 17. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  40. Dampf, Andrew (2003 թ․ մայիսի 18). «Mauresmo edges out Serena at last – Tennis, Sport». The Independent. UK. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  41. «Henin-Hardenne books final date with Clijsters». ABC News. 2003 թ․ հունիսի 6. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  42. Kirk, David (2003 թ․ հունիսի 8). «Henin holds all the aces». Telegraph. London. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  43. ChinaDaily.com.cn, Clijsters wins to keep No. 1 ranking
  44. «Clijsters doubt for Open». BBC Sport. 2004 թ․ հունվարի 7. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  45. «No. 2 seed says she might need surgery». ESPN. 2004 թ․ հունվարի 13. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  46. Atkin, Ronald (2004 թ․ փետրվարի 1). «Justine inflicts hard times on Clijsters again». The Independent. UK. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  47. «Williams and Clijsters roll through to third round». Sydney Morning Herald. 2004 թ․ հունվարի 22. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  48. No Page Found Արխիվացված 2012-09-28 Wayback Machine. Khaleejtimes.com. Retrieved 4 May 2012.
  49. «Clijsters continues to impress». The Telegraph. London. 2004 թ․ հունվարի 26. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  50. «Australian Open 2004, Injured Clijsters battles through». BBC Sport. 2004 թ․ հունվարի 28. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  51. «Clijsters takes Paris title». BBC Sport. 2004 թ․ փետրվարի 15. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  52. «Hantuchová out with illness». BBC Sport. 2004 թ․ փետրվարի 12. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  53. «Clijsters battles through». BBC Sport. 2004 թ․ փետրվարի 13. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  54. «Pierce reaches Paris final». BBC Sport. 2004 թ․ փետրվարի 14. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  55. «Clijsters pulls out». BBC Sport. 2004 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  56. «Clijsters to miss Nasdaq». BBC Sport. 2004 թ․ մարտի 17. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  57. «Clijsters to represent Belgium at Fed Cup». SI.com. 2004 թ․ ապրիլի 23. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  58. «Clijsters toils on return». BBC Sport. 2004 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  59. «Clijsters to miss Paris». BBC Sport. 2004 թ․ մայիսի 7. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  60. «Clijsters faces long absence». BBC Sport. 2004 թ․ հունիսի 8. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  61. «Clijsters out of US Open». BBC Sport. 2004 թ․ հունիսի 13. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  62. «Rogge won't intervene in Clijsters Games row, Sport». Evening Standard. UK. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  63. «Clijsters out of Olympics in sponsor dispute». ESPN. 2003 թ․ դեկտեմբերի 1. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  64. «Clijsters set to return». BBC Sport. 2004 թ․ սեպտեմբերի 27. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  65. «After Injury, Clijsters Returns With a Victory». New York Times. 2004 թ․ սեպտեմբերի 30. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  66. «Clijsters wins on return». BBC News. 2004 թ․ սեպտեմբերի 29. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  67. «Sharapova advances to Korea Open semifinals». USA Today. 2004 թ․ հոկտեմբերի 1. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  68. «Tennis, Clijsters sees off Maleeva». BBC News. 2004 թ․ հոկտեմբերի 1. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  69. «Injured Clijsters likely to miss rest of season». SI.com. 2004 թ․ հոկտեմբերի 2. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  70. «Clijsters comeback ends». BBC Sport. 2004 թ․ հոկտեմբերի 2. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  71. «Left wrist acts up at Gaz de France». ESPN. 2004 թ․ հոկտեմբերի 5. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  72. «Clijsters vows to return». BBC News. 2004 թ․ հոկտեմբերի 7. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  73. 73,0 73,1 «Clijsters out of Australian Open». Rediff Sports. 2005 թ․ հունվարի 7. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  74. «Clijsters marks comeback with win». BBC Sport. 2005 թ․ փետրվարի 15. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  75. «Venus beats Clijsters in Antwerp». SI.com. 2005 թ․ փետրվարի 18. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  76. «Venus curtails Clijsters comeback». BBC News. 2005 թ․ փետրվարի 18. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  77. «Tennis, Clijsters eases into third round». BBC News. 2005 թ․ մարտի 13. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  78. «Mauresmo slumps to surprise defeat». CNN. 2005 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  79. «Sharapova battles into Pacific quarters». Independent Newspapers Online. 2005 թ․ մարտի 16. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  80. «Sharapova humiliated by Davenport». BBC News. 2005 թ․ մարտի 18. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  81. «Clijsters wins Indian Wells title». BBC News. 2005 թ․ մարտի 19. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  82. «Clijsters continues winning run». BBC News. 2005 թ․ մարտի 24. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  83. «Agassi, Federer come through heat». Television New Zealand. Reuters. 2005 թ․ մարտի 28. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  84. «Safin humbled by Hrbaty». Rediff Sports. 2005 թ․ մարտի 28. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  85. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  86. Harwitt, Sandra (2005 թ․ ապրիլի 1). «Sharapova Puts Her Best Foot Forward». New York Times. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  87. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  88. «Clijsters works hard for victory». BBC News. 2005 թ․ ապրիլի 26. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  89. «Clijsters maintains winning form». BBC News. 2005 թ․ ապրիլի 27. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  90. 90,0 90,1 «Clijsters run ended by Kuznetsova». BBC News. 2005 թ․ ապրիլի 30. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  91. «Dream start for injured Clijsters». ABC News. 2005 թ․ մայիսի 4. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  92. «Sharapova bundled out of German Open». ABC News. 2005 թ․ մայիսի 7. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  93. «Clijsters forced to retire from German Open». Independent Newspapers Online. 2005 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  94. «Clijsters commits to French Open». BBC News. 2005 թ․ մայիսի 21. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  95. «Davenport, Clijsters march on». The Age. Melbourne. 2005 թ․ մայիսի 24. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  96. «Davenport, Clijsters into last 16». Sydney Morning Herald. 2005 թ․ մայիսի 28. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  97. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  98. «Clijsters through in Eastbourne». BBC Sport. 2005 թ․ հունիսի 14. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  99. «Clijsters wins in damp Eastbourne». BBC News. 2005 թ․ հունիսի 16. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  100. «Clijsters makes Eastbourne final». BBC News. 2005 թ․ հունիսի 17. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  101. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  102. «O'Brien suffers Wimbledon exit to Clijsters». Yorkshire Post. 2005 թ․ հունիսի 21. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  103. «Scud bows out, Federer, Clijsters through». ABC News Online. 2005 թ․ հունիսի 23. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  104. «Federer and Sharapova underline their class». ABC News. 2005 թ․ հունիսի 26. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  105. «Roddick Shows Dominant Form in Win Over Coria». New York Sun. 2005 թ․ հունիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  106. «Davenport beaten by back injury». BBC News. 2005 թ․ հուլիսի 29. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  107. «Clijsters too good for Hantuchová». BBC News. 2005 թ․ հուլիսի 30. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  108. «Clijsters cruises past Venus to win in Stanford». The Star. 2005 թ․ օգոստոսի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  109. «Mirza shocks Petrova in San Diego». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 4. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  110. «Kuznetsova goes out to Sugiyama». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 5. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  111. «Peng upsets Clijsters in quarters». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 6. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  112. «Kuznetsova makes early exit in LA». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 11. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  113. «Clijsters, Dementieva advance». Rediff Sports. 2005 թ․ օգոստոսի 13. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  114. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  115. Dillman, Lisa (2005 թ․ օգոստոսի 15). «Clijsters in Control Throughout Victory». Los Angeles Times. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  116. «Henin-Hardenne seals Toronto win». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 17. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  117. «Struggling Kuznetsova loses again». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 18. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  118. «Clijsters makes Toronto last four». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 19. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  119. «Henin-Hardenne overcomes Mauresmo». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 21. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  120. «Clijsters triumphant in Toronto». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 21. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  121. «Andy Roddick and Kim Clijsters Win 2005 US Open Series Titles; Both To Compete For Record $2.2 million in Prize Money at US Open – Highest Winner's Share in Men's and Women's Sports History». WTA. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
  122. «Serena & Venus progress with ease». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 29. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  123. «Sharapova & Clijsters go through». BBC News. 2005 թ․ օգոստոսի 31. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  124. «Sharapova sets up Mirza meeting». BBC News. 2005 թ․ սեպտեմբերի 2. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  125. «Sharapova sees off Mirza threat». BBC News. 2005 թ․ սեպտեմբերի 4. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  126. Hodgkinson, Mark (2005 թ․ սեպտեմբերի 8). «Clijsters moves a step closer to major ambition». Telegraph. London. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  127. «Clijsters battles past Sharapova». BBC News. 2005 թ․ սեպտեմբերի 9. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  128. «Clijsters sweeps to US Open title». BBC News. 2005 թ․ սեպտեմբերի 11. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  129. «Clijsters savours US Open triumph». BBC News. 2005 թ․ սեպտեմբերի 11. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  130. «Olympus US Open Series reaches more people on ESPN2 through four weeks than ever before». US Open Series. 2010 թ․ օգոստոսի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  131. «Coach De Hous quits Clijsters role». CNN. 2005 թ․ սեպտեմբերի 16. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  132. The Backspin Quiz Page: November 2005. Backspinquizzes.blogspot.com (20 November 2005). Retrieved 4 May 2012.
  133. «Classy Clijsters back with a bang». BBC Sport. 2005 թ․ սեպտեմբերի 28. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  134. «Clijsters wins last five games to take match». ESPN. 2005 թ․ սեպտեմբերի 30. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  135. «Clijsters wins eighth title of the year in Luxembourg». The Star. 2005 թ․ հոկտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  136. «Davenport hails phenomenal Clijsters». ABC News. 2005 թ․ հոկտեմբերի 4. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  137. «Dementieva Ends Clijesters' Bid for No. 1». bdnews24.com. 2005 թ․ հոկտեմբերի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  138. «Clijsters Grabs Ninth Title This Year in Hasselt Open». People's Daily. 2005 թ․ հոկտեմբերի 31. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  139. «Roundup: Clijsters starts of quest for eighth title of year». USA Today. 2005 թ․ հոկտեմբերի 26. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  140. «Clijsters reaches quarterfinals at Hasselt». People's Daily Online. 2005 թ․ հոկտեմբերի 28. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  141. «Clijsters Unstoppable on Home Soil at Gaz de France Stars». People's Daily. 2005 թ․ հոկտեմբերի 29. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  142. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  143. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  144. «Belgian Clijsters faces early exit after second defeat». The Star. 2005 թ․ նոյեմբերի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  145. «www.kimclijsters.be: Kim out of LA Masters». Sport.be.msn.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  146. «www.kimclijsters.be: A well-deserved break». Sport.be.msn.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  147. «Sport.be». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  148. «Troubled Clijsters to quit in '07». BBC Sport. 2005 թ․ օգոստոսի 26. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  149. «Clijsters, Mauresmo manage opening Sydney wins». Monsters and Critics. 2007 թ․ հունվարի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  150. «Defending champion Mauresmo beaten». RTÉ Sport. 2007 թ․ հունվարի 10. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  151. «Clijsters To Face Janković in Sydney Final». WCVB Boston. 2007 թ․ հունվարի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 20-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  152. «Clijsters in thrilling victory». The Daily Telegraph. 2007 թ․ հունվարի 12. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  153. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  154. «Clijsters shows no mercy to Bondarenko». ABC News. 2007 թ․ հունվարի 20. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  155. Newman, Paul (2007 թ․ հունվարի 23). «Clijsters looks forward to 'fun' of facing Hingis on farewell tour». The Independent. UK. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  156. «RTÉ Sport: Sharapova will face Clijsters in semi-finals». Rte.ie. 2007 թ․ հունվարի 24. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  157. Hodgkinson, Mark (2007 թ․ հունվարի 26). «Williams answers her critics again». Telegraph. London. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  158. Independent Newspapers Online (2007 թ․ փետրվարի 1). «Clijsters pulls out of Paris event – Sport – IOL, Breaking News, South Africa News, World News, Sport, Business, Entertainment». IOL.co.za. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  159. «Cljisters may miss French Open». BBC Sport. 2007 թ․ փետրվարի 9. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  160. «Clijsters eases to winning start». BBC Sport. 2007 թ․ փետրվարի 14. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  161. «Clijsters reaches Antwerp semis». BBC Sport. 2007 թ․ փետրվարի 16. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  162. «Clijsters & Mauresmo reach final». BBC Sport. 2007 թ․ փետրվարի 17. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  163. «Proximus Diamond Games». Sport.be.msn.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  164. «Clijsters bids a teary-eyed farewell, Mail Online». Daily Mail. UK. 2007 թ․ փետրվարի 19. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  165. «Mauresmo beats Clijsters in final». BBC Sport. 2007 թ․ փետրվարի 18. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  166. «People's Daily Online – Clijsters says she'll skip French Open». People's Daily. 2007 թ․ փետրվարի 19. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  167. Indian Muslims. «Clijsters to make Grand Slam goodbye at Wimbledon, Indian Muslims». Indianmuslims.info. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  168. «Clijsters may opt out of US Open». BBC Sport. 2007 թ․ մարտի 19. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  169. «Li Na sends Clijsters crashing out». The Indian Express. India. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  170. «Clijsters classic – Sport – DNA». Dnaindia.com. 2007 թ․ մարտի 25. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  171. «Clijsters sends Stosur packing». The Australian. 2007 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  172. «Clijsters endures sad clay finale». BBC Sport. 2007 թ․ մայիսի 3. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  173. Foxnews.com. Foxnews.com. Retrieved 4 May 2012.
  174. «Wimbledon Website – The Championships and The All England Lawn Tennis Club». Wimbledon.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  175. «Clijsters confirms comeback was inspired by Wimbledon gala day». The Guardian. London. 2009 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 7-ին.
  176. Report: Clijsters to enter WTA events Sports.Espn.go.com, 24 March 2009
  177. «Highlights – Graf/Agassi v Henman/Clijsters». BBC Sport. 2009 թ․ մայիսի 17. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  178. Wimbledon - A Celebration Tennis DVD World. Retrieved 13-06-2014.
  179. «Clijsters shows she's ready for full-time return " The Wimbledon Blog». Blog.wimbledon.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  180. Tennisgrandstand.com Արխիվացված 2009-07-26 Wayback Machine. Tennisgrandstand.com (23 July 2009). Retrieved 4 May 2012.
  181. TheStar.com Արխիվացված 2011-06-22 Wayback Machine, Clijsters makes winning start in comeback, 12 August 2009.
  182. «USopen.org». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  183. «USopen.org». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  184. Addley, Esther (2009 թ․ սեպտեմբերի 14). «Kim Clijsters made it look easy, but for most it's a different story». The Guardian. London. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  185. ESPN.go.com. Sports.espn.go.com (22 October 2009). Retrieved 4 May 2012.
  186. «Thomas Cook Diamond Games 2009». Sport.be.msn.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  187. «Clijsters steps confidently into second round – Brisbane International Tennis». Brisbaneinternational.com.au. 2010 թ․ հունվարի 3. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  188. «Clijsters shows friend Molik no mercy – Brisbane International Tennis». Brisbaneinternational.com.au. 2010 թ․ հունվարի 5. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  189. «Clijsters joins Henin, Ivanovic in semis – Brisbane International Tennis». Brisbaneinternational.com.au. 2010 թ․ հունվարի 7. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  190. «Henin and Clijsters in dream final – Brisbane International Tennis». Brisbaneinternational.com.au. 2010 թ․ հունվարի 8. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  191. «Clijsters beats Henin in a thriller – Brisbane International Tennis». Brisbaneinternational.com.au. 2010 թ․ հունվարի 9. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  192. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  193. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  194. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  195. «Clijsters, Azarenka Crash Out in Third round». BNP Paribas Open. 2010 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  196. «Tennis – Sony Ericsson Open – Azarenka Begins Title Defence in Style». Sony Ericsson Open. 2010 թ․ մարտի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  197. «Tennis – Sony Ericsson Open – Kim Finds Her Swing, Faces Defending Champ Next». Sony Ericsson Open. 2010 թ․ մարտի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  198. «Tennis – Sony Ericsson Open – Venus Shrugs Off Slow Start». Sony Ericsson Open. 2010 թ․ մարտի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  199. «Tennis – Sony Ericsson Open – Clijsters Sets Belgian Blockbuster». Sony Ericsson Open. 2010 թ․ մարտի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  200. «Tennis – Sony Ericsson Open – Clijsters Wins Belgian Battle in Thriller». Sony Ericsson Open. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  201. «Tennis – Sony Ericsson Open – Clijsters Shuts Down Williams To Claim Second Sony Ericsson Open Title». Sony Ericsson Open. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  202. «Clijsters ousted by Spanish qualifier in Marbella». Reuters. 2010 թ․ ապրիլի 8. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  203. «Kim Clijsters out up to 6 weeks with torn foot muscle – News, FOX Sports on MSN». Msn.foxsports.com. 2010 թ․ ապրիլի 25. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  204. French Open (2010 թ․ մայիսի 14). «French Open 2010: Kim Clijsters pulls out of Roland Garros with ankle injury». Telegraph. London. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  205. «Clijsters, Baltacha win in Eastbourne – Yahoo! Eurosport». Uk.eurosport.yahoo.com. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  206. Herman, Martyn (2010 թ․ հունիսի 17). «Tennis-Clijsters loses to Azarenka in Eastbourne, Stosur through, Reuters». Uk.reuters.com. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  207. «2010 Wimbledon Championships Website – Official Site by IBM». 2010.wimbledon.org. 2010 թ․ հունիսի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  208. «2010 Wimbledon Championships Website – Official Site by IBM». 2010.wimbledon.org. 2010 թ․ հունիսի 23. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  209. «2010 Wimbledon Championships Website – Official Site by IBM». 2010.wimbledon.org. 2010 թ․ հունիսի 25. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  210. «2010 Wimbledon Championships Website – Official Site by IBM». 2010.wimbledon.org. 2010 թ․ հունիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  211. «2010 Wimbledon Championships Website – Official Site by IBM». 2010.wimbledon.org. 2010 թ․ հունիսի 29. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  212. «www.kimclijsters.be: Kim beats Serena in record match». Sport.be.msn.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  213. WTA | News | Latest News | Clijsters Beats Safina. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  214. WTA | News | Latest News | Kim Cruises Into QFs. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  215. WTA | News | Latest News | Sharapova Storms Into SFs. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  216. WTA | News | Latest News | Maria & Kim: Former No.1s To Collide. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  217. WTA | News | Latest News | Clijsters Edges Sharapova, Wins Cincy. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  218. WTA | News | Latest News | Ranking Watch: Clijsters Climbs. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  219. «WTA, News, Latest News, Clijsters Claws Back». Wtatour.com. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  220. WTA | News | Latest News | Clijsters Wins Third Straight US Open. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  221. WTA | News | Latest News | Kim Beats Jelena. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  222. WTA | News | Latest News | Zvonareva Secures Year-End No.2. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  223. [1](չաշխատող հղում)
  224. WTA | News | Latest News | Clijsters & Wozniacki Into Final. Wtatennis.com. Retrieved 4 May 2012.
  225. «Clijsters conquers Doha». wtatour.com. 2010 թ․ հոկտեմբերի 31.
  226. «www.kimclijsters.be: Kim claims third Masters in three sets». Sport.be.msn.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  227. «GDFSUEZ Diamond Games 2010». Gdfsuezdiamondgames.be. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  228. Kim Clijsters beats Wozniacki in exhibition match Արխիվացված 2011-02-06 Wayback Machine Hindustan Times. 01-11-2014. Retrieved 13-06-2014.
  229. «Li defeats Clijsters to take women's singles». WTA. 2011 թ․ հունվարի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 17-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 20-ին.
  230. 230,0 230,1 Walton, Darren (2011 թ․ հունվարի 29). «Never-say-die Clijsters wins Aussie Open». The Sydney Morning Herald. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 29-ին.
  231. «World No.1 Clijsters». WTA. 2011 թ․ փետրվարի 11. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 12-ին.
  232. «The 2011 Tome Top 100». Time. 2011 թ․ ապրիլի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 21-ին.
  233. Hodgkinson, Mark (2011 թ․ մայիսի 21). «French Open 2011: Kim Clijsters in contention to go all the way on return to Roland Garros clay». The Telegraph. London. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 26-ին.
  234. «Kim Clijsters stunned in 2nd round of French Open». Yahoo! Sports. 2011 թ․ մայիսի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 18-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 26-ին.
  235. «Foot injury forces Kim Clijsters to withdraw from Wimbledon». The Guardian. London. 2011 թ․ հունիսի 15. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 15-ին.
  236. «Clijsters US Open title defence in doubt». Agence France-Presse. 2011 թ․ օգոստոսի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  237. «Kim pulls out of Rogers Cup». KimClijsters.be. 2011 թ․ օգոստոսի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 19-ին.
  238. «Kim Clijsters pulls out of US Open defence with injury». The Guardian. 2011 թ․ օգոստոսի 19. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 19-ին.
  239. «Eyeing 2012». 2011 թ․ օգոստոսի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 20-ին.
  240. «Clijsters tops Wozniacki in exhibition return». USA Today. 2011 թ․ դեկտեմբերի 8. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
  241. «Kim Clijsters withdraws with hip injury». ESPN. 2012 թ․ հունվարի 6. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 6-ին.
  242. «Kim Clijsters: 'Me and Dad had this thing about the number one'». The Guardian. 2012 թ․ հունվարի 9. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 11-ին.
  243. «Clijsters saves four match points to stun Li Na». Australian Open. 2012 թ․ հունվարի 21. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 22-ին.
  244. «WTA Singles Rankings». WTA. 2012 թ․ հունվարի 30. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 30-ին.
  245. Stephanie Kuzydym (2012 թ․ փետրվարի 16). «Kim Clijsters Withdraws from Indian Wells». SBNation.com. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 19-ին.
  246. «Kim Clijsters to miss four weeks». ESPN. 2012 թ․ մարտի 28. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 18-ին.
  247. Newman, Paul (2012 թ․ հունիսի 21). «Venus Williams and Kim Clijsters denied seedings for probable Wimbledon swansongs». The Independent. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  248. «Angelique Kerber brings Kim Clijsters' Wimbledon career to end». The Times of India. 2012 թ․ հուլիսի 2. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  249. «Clijsters ousts Ivanovic to reach quarters». Yahoo! Sports. 2012 թ․ օգոստոսի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  250. «1st-time Olympian Maria Sharapova reaches semifinals by beating Kim Clijsters». Star Tribune. 2012 թ․ օգոստոսի 2. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 2-ին.(չաշխատող հղում)
  251. «Kim Clijsters' career ends». Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  252. Diamond games named Kim's Thank You Games for once Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine Kim Clijsters official website. 27-08-2012. Retrieved 09-06-2014.
  253. Kim's Thank You Games (Diamond Games 2012) Արխիվացված 2015-10-17 Wayback Machine Tele Ticket Service. 12-12-2012. Retrieved 09-06-2014.
  254. Kim's Thank You Games- Diamond Games Արխիվացված 2012-12-27 Wayback Machine Antwerp Sports Palace. 29-10-2012. Retrieved 09-06-2014
  255. Farewell... Kim Clijsters News. 13-12-2012. Retrieved 09-06-2014.
  256. Kim Clijsters beats Venus Williams espn.go.com. 12 December 2012.
  257. CLIJSTERS WINS IN ANTWERP EXHIBITION WTA Tennis. 20-12-2013. Retrieved 08-06-2014
  258. 10 QUESTIONS WITH: KIM CLIJSTERS WTA Tennis. 12-12-2013. Retrieved 08-06-2014
  259. Kim Clijsters returns to Paris for Legends event Tennis World USA. 03-06-2014. Retrieved 08-06-2014.
  260. French Open Women´s Final! How Sharapova won her second title! Tennis World USA. 07-06-2014. Retrieved 08-06-2014.
  261. «Tournament director Clijsters pleased with players in Antwerp». Tennis.com. 2015 թ․ փետրվարի 12. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 15-ին.
  262. «Petkovic won Antwerp via walkover, played exhibition with Clijsters». WTA. 2015 թ․ փետրվարի 15. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 15-ին.
  263. 263,0 263,1 «Kim Clijsters Photos». about.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 18-ին.
  264. "Father of Kim Clijsters Dies" SportsIllustrated.cnn.com, 4 January 2009 Արխիվացված 24 Հունվար 2009 Wayback Machine
  265. Face to face, The Guardian (5 October 2003)
  266. 266,0 266,1 Baker, David (2012 թ․ օգոստոսի 10). «Kim Clijsters is Ready for Life Outside the Lines». What's Up, USANA?. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  267. News.BBC.co.uk, Hewitt and Clijsters reveal split, BBC Sport (22 October 2004)
  268. "'Aussie Kim' bids farewell", Australian Associated Press, Thursday, January 26, 2012
  269. «Sports.Yahoo.com». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  270. IHT.com, Retired tennis player Kim Clijsters gives birth to daughter
  271. Clijsters, Kim (2013 թ․ փետրվարի 25). «Twitter / Clijsterskim : Hi everyone, we have some exciting ...». Twitter.com. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 25-ին.
  272. Bouche, Michaël (2013 թ․ փետրվարի 25). «Kim Clijsters bientôt maman pour la deuxième fois» (French). 7SUR7.be. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 25-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  273. Clijsters, Kim (2013 թ․ սեպտեմբերի 18). «Twitter / Clijsterskim : Jack Leon Lynch is Born!...». Twitter.com. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  274. Kim Clijsters announces birth of third child
  275. https://twitter.com/Clijsterskim
  276. Orr, Conor. "Belmar's Brian Lynch balances Jersey life, Belgian culture with tennis champ wife Kim Clijsters", NJ Advance Media for NJ.com, September 10, 2010. Accessed October 20, 2015. "They spend their summers in New Jersey in between tournament stops at a house they own in Wall. They spend their falls in Belgium, where Jada will most likely attend school."
  277. «Kim Clijsters versus Justine Henin». ITFTennis.com. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.(չաշխատող հղում)
  278. «Head to Head with Zvonareva». wtatennis.com. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
  279. «Kim Clijsters: Welcome Back to the Babolat Team!». TennisIndustryMag.com. 2009 թ․ մայիսի 15. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  280. Kaplan, Daniel (2002 թ․ մայիսի 20). «Fila adds Clijsters to its roster». SportsBusiness Journal. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  281. «Fila Signs WTA #3 Kim Clijsters; Fila Team Features Three of the World's Top 10». PR Newswire. 2002 թ․ մայիսի 14. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  282. «What they're wearing (and hitting with) at Wimbledon». SportsBusiness Journal. 2001 թ․ հունիսի 25. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  283. «FILA EXTENDS AGREEMENTS WITH GRAND SLAM CHAMPIONS KIM CLIJSTERS AND SVETLANA KUZNETSOVA». FILA. 2012 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  284. «Kim Clijsters proves again that nice girls can win». The Times. 2010 թ․ սեպտեմբերի 13. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  285. 285,0 285,1 285,2 285,3 Rossingh, Danielle (2010 թ․ նոյեմբերի 5). «Tennis's Kim Clijsters May Sign With Olympic Games Sponsor, Her Agent Says». Bloomberg. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  286. Crouse, Karen (2010 թ․ սեպտեմբերի 12). «Clijsters's Focus Is Family, With Eye on Majors». The New York Times. {{cite web}}: Missing or empty |url= (օգնություն)
  287. «Adecco Sponsors Tennis Champion Kim Clijsters' Second Career». Adecco. 2009 թ․ հուլիսի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  288. Long, Michael (2009 թ․ օգոստոսի 3). «Adecco backing Clijsters' comeback». SportsPro Media. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  289. «Kim flies Thomas Cook». Sport.be. 2009 թ․ սեպտեմբերի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  290. «Clijsters, Wickmayer sign endorsement deals». Tennis.com. 2010 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  291. «Chiquita – Make the world love fruit and families moov!». Hilton+Knowlton Strategies. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  292. Fernandez, Anthony (2012 թ․ հուլիսի 23). «Citizen Watch Serves Up Tennis Legend Kim Clijsters An Endorsement». Athlete Promotions. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  293. «CLIJSTERS & USANA CELEBRATE IN PARIS». WTA Tennis. 2013 թ․ ապրիլի 8. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  294. «USANA EXTENDS SPONSORSHIP OF WTA, NAMES SIX NEW BRAND AMBASSADORS» (PDF). USANA. 2010 թ․ հունվարի 10. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  295. «MANAGEMENT». KimClijsters.be. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  296. «Kim Clijsters and Vincent Kompany team up for children». SOS Children's Villages. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կիմ Կլեյստերս» հոդվածին։