Կարել Պիչ (էսպերանտո՝ Karolo Piĉ, դեկտեմբերի 6, 1920(1920-12-06)[1], Լիտոմիշլ[1] - օգոստոսի 15, 1995(1995-08-15)[1], Լիտոմիշլ), չեխ էպերանտիստ (էսպերանտոյի հմուտ)[2][3][4][5], Էսպերանտոյի ակադեմիայի անդամ[6], բանաստեղծ և փոքր պատմությունների գրող։ Նրա նովելները էսպերանտոյով են[7][8][9][10][11][12]։

Կարել Պիկ
չեխ․՝ Karel Píč
Ծնվել էդեկտեմբերի 6, 1920(1920-12-06)[1]
ԾննդավայրԼիտոմիշլ[1]
Վախճանվել էօգոստոսի 15, 1995(1995-08-15)[1] (74 տարեկան)
Վախճանի վայրԼիտոմիշլ
Մասնագիտությունէսպերանտիստ, թարգմանիչ, բանաստեղծ և գրող
Լեզուէսպերանտո
Քաղաքացիություն Չեխոսլովակիա և  Չեխիա
ԱնդամակցությունԷսպերանտոյի ակադեմիա
Պարգևներ
 Karel Píč Վիքիպահեստում

Դերը էսպերանտո գրականության մեջ խմբագրել

Կարել Պիչը հայտնի ազդեցիկ գրող է էսպերանտո գրականությունում[13][14][15]։ Նա ծանոթացել և օգտագործել է նորաբանություն, որը վիճելի է[16]։ Բացի նորաբանությունից, նա նաև նշվել է իր էպերանտոյի փորձարական օգտագործումների համար. որոշ էսպերանտիստներ ասում են, որ Պիչը այնքան հեռու էր գնացել, որ էսպերանտոյի փոխարեն օգտագործում էր այլ, նրա կողմից հորինված լեզու[17]։

Նրա առավել հայտնի աշխատանքը, որը ամփոփում է իր լեզվաբանական փորձերը[18], կիսաինքնակենսագրական «La Litomiŝla tombejo» նորավեպն է, որը գտնվում է հայրենի քաղաքի Լիթոմուսլում։ Մահից ի վեր Կարել Պիկը թաղվածք է այդ գերեզմանոցում, և իր շիրմաքարը կրում է չեխերեն «Esperantský spisovatel» (հայերեն՝ Էսպերանտո գրող) բառերը։

Հրատարակություններ խմբագրել

  • Կարճպատմություններ
    • Ekkrioj de Georgino
    • Fabeloj el transe
    • La Davida harpo
    • Aboco
    • Angoro
  • Նորավեպեր
    • La Litomiŝla tombejo
    • Ordeno de verkistoj
    • Mistero de tri unuoj
    • La Bermuda triangulo
    • Klaĉejo
  • Հոդվածներ
    • La granda superstiĉo
  • Էսսեներ
    • Kritiko kaj recenzistiko en Esperanto
    • La interna vivo de Esperanto
    • Esperantaj neologismoj (էսպերանտո նորաբանություն, Esperantista 1949, pp. 57, 65)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  2. [1]
  3. [2]
  4. [3]
  5. «page 185». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 5-ին.
  6. [4]
  7. [5]
  8. "Concise Encyclopedia of the Original Literature of Esperanto" page 617
  9. Beletra Almanako 10 (Ba10 - Literaturo En Esperanto) - Page 41
  10. Reinhard Haupenthal: Bibliographie seiner Veröffentlichungen ... - Page 99
  11. Stilfiguroj En La Poezio de Esperanto - Page 13
  12. Esperanto: language, literature, and community - Page 165
  13. http://www.transparent.com/esperanto/five-periods-of-esperanto-literature/
  14. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 5-ին.
  15. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 5-ին.
  16. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 5-ին.
  17. eo:Karolo Piĉ
  18. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 5-ին.

Գրականություն խմբագրել

  • «Prefere karoli picxe ol paroli kicxe», Jorge Camacho
  • Pri La Litomisxla tombejo vidu Sten Johansson, Bohemia amoro: Karolo Picx kaj Eli Urbanová 2005
  • Pri homoj kaj verkoj. Eseoj pri la Esperanto-kulturo. UEA. Rotterdam. 2012. 143 pagxoj. Pagxoj 95-112
  • Vlastimil Novobilský: Skizo pri la Esperanta literaturo, p. 57, eldonis Esperanto-junularo ĉe Domo de Kulturo en Opava (1956)
  • S. Kamarýt: Historio de La Esperanto-movado en Ĉeĥoslovakio, p. 111, ĈEA 1982
  • Alfonso Pechan: Gvidlibro por supera ekzameno, p. 155, Budapest 1966.

Արտաքին հղումներ խմբագրել