Կատրին Յակոբսդոուտիր (իսլ.՝ Katrín Jakobsdóttir, փետրվարի 1, 1976(1976-02-01)[2][3][4], Ռեյկյավիկ, Իսլանդիա), իսլանդացի քաղաքական ակտիվիստ, լրագրող և դասախոս։ 2017 թվականի նոյեմբերի 30-ից Իսլանդիայի վարչապետն է։

Կատրին Յակոբսդոուտիր
(28-րդ) Իսլանդիայի վարչապետ
 նոյեմբերի 30, 2017
Նախագահ Գյուդնի Յոհաննեսոն
Նախորդող Բյառնի Բենեդիկտսոն
Ձախ-կանաչ շարժման ղեկավար
 փետրվարի 24, 2013
Նախորդող Ստեինգրիմուր Սիգֆյուսոն
Կրթության, Գիտության և Մշակույթի նախարար
փետրվարի 2, 2009 - մայիսի 23, 2013
Վարչապետ Յոհաննա Սիգուրդարդոտիր
Նախորդող Թորնգերդուր Գունարսդոուտիր
Հաջորդող Իլուգի Գունարսոն
 
Կուսակցություն՝ Left-Green Movement?[1]
Կրթություն՝ Իսլանդիայի համալսարան (2004) և Իսլանդիայի համալսարան (1999)
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և բնապահպան
Ծննդյան օր փետրվարի 1, 1976(1976-02-01)[2][3][4] (48 տարեկան)
Ծննդավայր Ռեյկյավիկ, Իսլանդիա
Քաղաքացիություն  Իսլանդիա[1]
Մայր Signy Thoroddsen?

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է իսլանդական մտավորական ընտանիքում, որը երկրին տվել է մի քանի հայտնի գրողներ, գիտնականներ, ճարտարագետներ և քաղաքական գործիչներ։ Հայրը ուսուցիչ և բանկային աշխատող էր, իսկ մայրը` հոգեբան։ Նրա քույրն ու մեծ եղբայրները նույնպես զբաղվել են հումանիտար գիտություններով։

Կատրինը գերազանց սովորել է Իսլանդիայի համալսարանում, 1999-ին ավարտել է Իսլանդերեն և ֆրանսերեն լեզուների բաժինը՝ բակալավրի աստիճանով։ 2004 թվականին նույն համալսարանում պաշտպանել է մագիստրատուրայի թեզը, որը նվիրված էր հայտնի իսլանդացի հեղինակ Ադնալդյուր Ինդրիդասոնի ստեղծագործություններին։ Ուսանողական տարիներին նկարահանվել է իսլանդական ինդի-փոփ խմբի «Bang Gang» տեսահոլովակում։

1999-2003 թվականներին աշխատել է RÚV հանրային հեռուստաընկերության տեղեկատվական գործակալությունում՝ որպես լեզվի խորհրդատու։ 2004-2006 թվականներին աշխատել է որպես ազատ լրագրող հեռուստատեսության և տպագիր լրատվամիջոցների համար, ինչպես նաև 2004-2007 թվականներին եղել է տեսուչ կրթական ոլորտում։ 2005-2006 թվականներին աշխատել է «Edda» հրատարակչության և JPV ամսագրի խմբագրությունում։

2006-2007 թվականներին եղել է Իսլանդիայի համալսարանի, Ռեյկյավիկի համալսարանի և քոլեջի դասախոս։

Ամուսնացած է, ունի երեք երեխա։

Քաղաքական գործունեություն խմբագրել

Ակտիվորեն մասնակցել է ուսանողական և այլ քաղաքական գործողությունների, այդ թվում՝ որպես Ռեյկյավիկում քաղաքային խորհրդի անդամի օգնական։ Մեկնարկից ի վեր «Ձախ-կանաչ շարժման» մեջ է եղել։

2007 թվականից Իսլանդիայի խորհրդարանի պատգամավոր է՝ Ռեյկյավիկի Հյուսիսային ընտրատարածքից։

2003 թվականին դարձել է «Ձախ-կանաչ շարժում» կուսակցության փոխնախագահ և 2003-2013 թվականներին, 37 տարեկան հասակում զբաղեցրել է նախկին առաջնորդ Սթեյնգրիմյուր Յ. Սիգֆուսոնի տեղը։

Կատրին Յակոբսդոուտիրը եղել է Իսլանդիայի կրթության, գիտության և մշակույթի նախարար, սոցիալ-դեմոկրատների և «Ձախ-կանաչ շարժման» կառավարությունում[5] , ինչպես նաև Հյուսիսային Եվրոպայի երկրների հետ համագործակցության նախարարը 2009 թվականի փետրվարի 2-ից մինչև 2013 թվականի մայիսի 23-ը։

Կարծիքները և հանրային հարցումները ցույց են տվել, որ Կատրին Յակոբսդոուտիրը ունեցել է ամենաբարձր վարկանիշը բոլոր իսլանդացի քաղաքական գործիչների միջև։ Ըստ 2016 թվականի գարնան հարցումների՝ կազմել է 59.2%․[6] այդ թվերը պահպանվել են հաջորդ տարիների ընթացքում ևս։

2016 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում իր կուսակցությունը, նրա պատմության մեջ առաջին անգամ, զբաղեցրել է երկրորդ տեղը։ Երբ առաջին տեղը զբաղեցրած պահպանողական Անկախության կուսակցության առաջնորդ Բյարնի Բենեդիկտսոնը չկարողացավ կառավարություն ձևավորել առաջին փորձով, նախագահ Գվյուդնի Յոհաննեսոնը հանձնեց դա Կատրին Յակոբսդոուտիրին։ Այնուամենայնիվ, ընդդիմության կուսակցությունների միջև կոալիցիա ձևավորելու նրա փորձերը նույնպես անհաջող եղան։

Իսլանդիայի վարչապետ խմբագրել

Մեկ տարի անց՝ 2017 թվականին հերթական խորհրդարանական ընտրություններում, Ձախ-կանաչ շարժումը, չնայած նրան, որ չի հաղթել (ինչպես և կանխատեսում էին սոցիոլոգիական հարցումները), սակայն ամրապնդում է իր դիրքերը, իսկ Կատրին Յակոբսդոուտիրն առաջինն է մանդատ ստանում նախագահից՝ նոյեմբերի 2-ին կառավարություն ձևավորելու համար[7]։

Սակայն ձախակենտրոնական ցանկալի կոալիցիան (4 քաղաքական ուժերից` «Ձախ-կանաչ շարժում», «Սոցիալ-դեմոկրատական դաշինք», «Ծովահեն և Առաջադիմական կուսակցություն») կրկին չկարողացավ ձևավորվել, և Կատրինը ստիպված եղավ կառավարություն ստեղծել իր քաղաքական ընդդիմախոսների հետ։ Բանակցություններն ավարտելուն պես նախագահ Գվյուդնի Յոհաննեսոնը նրան շնորհեց վարչապետի մանդատ, և 2017 թվականի նոյեմբերի 30-ից Կատրին Յակոբսդոուտիրը ղեկավարեց կառավարությունը։ Նա դարձավ Իսլանդիայի երկրորդ կին-վարչապետը Յոհաննա Սիգուրդարդոտիրից հետո[8]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 https://inhabitat.com/iceland-elects-41-year-old-environmentalist-as-prime-minister/
  2. 2,0 2,1 Internet Movie Database — 1990.
  3. 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  5. Katrín Jakobsdóttir, Secretariat of Althingi, Վերցված է 2009 թ․ հունվարի 31-ին {{citation}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  6. СМИ Скандинавии: Исландия — это почти Россия
  7. Jakobsdóttir summoned to Iceland's President, icelandmonitor.mbl.is, 2017 թ․ նոյեմբերի 2, Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 3-ին {{citation}}: Unknown parameter |język= ignored (օգնություն)
  8. Денис Пилаш. Левые на краю света. Часть 2: Исландия // Спільне. — 12.01.2017

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կատրին Յակոբսդոուտիր» հոդվածին։