Կապոդիմոնտե աստղադիտարան

Կապոդիմոնտեի աստղադիտարան (իտալ.՝ Osservatorio astronomico di Capodimonte, կոդը` "044"), աստղադիտարան է Իտալիայում, հիմնվել է 1812 թ. Նեապոլում։ Մտնում է Ազգային աստղաֆիզիկական ինստիտուտի կազմի մեջ։

Կապոդիմոնտե աստղադիտարան
Osservatorio astronomico di Capodimonte
Изображение логотипа
Տեսակաստղագիտական ​​աստղադիտարան, շենք և գիտության թանգարան
Կազմված էMuseum of Astronomical Instruments?
Աստղադիտարանի կոդ044
Երկիր Իտալիա
ՏարածքաշրջանԿոպոդիմոնտե
ՎայրՆեապոլ[1]
ԲԾՄ150 մետր
Հիմնադրվել է՝հունվարի 29, 1807 և 1812[2]
Կայքoacn.inaf.it(իտալ.)
 Naples Capodimonte Observatory Վիքիպահեստում

Աստղադիտարանի ղեկավարները խմբագրել

  • 1791 - 1808 Ջուզեպպե Կասելլա
  • 1809 - 1810 Ֆերդինանդ Մեսիա դե Պրադո
  • 1811 - 1817 Ֆեդերիգո Ցուկարի
  • 1817 - 1833 Կարլո Բրիոսկի
  • 1833 - 1850՝ Էրնեստո Կապոչի դի Բելմոնտե
  • 1850 - 1855՝ Լեոպոլդ թագավորի (միջանկյալ)
  • 1855 - 1860 Լեոպոլդ թագավորի
  • 1860 - 1864 Էրնեստո Կապոչի դի Բելմոնտե
  • 1864 - 1889՝ Անիբալե դե Գասպարիս
  • 1889 - 1909 Էմանուելե Ֆերգոլա
  • 1910 - 1912 Ֆրանչեսկո Կոնտարինո
  • 1912 - 1932՝ Ացելիո Բեմպորադ
  • 1932 - 1948՝ Լուիջի Կարներա
  • 1948 - 1953 Ատիլիո Կոլաչևիչ
  • 1953 - 1955 Տիտո Նիկոլինի (միջանկյալ)
  • 1955 - 1957 Մասիմո Չիմինո
  • 1957 - 1969 Տիտո Նիկոլինի
  • 1969 - 1992 Մարիո Ռիգուտտի
  • 1993 - 2005 Մասիմո Կապաչիոլի
  • 2005 - 2010 Լուիջի Կոլանգելի
  • 2010 - 2017 Մասիմո Դելլա Վալլե
  • 2018 - 2023 Մարսելա Մարկոնի
  • 2024 - Պիետրո Սկիպանի

Աստղադիտարանի պատմությունը խմբագրել

Աստղադիտարանը հիմնվել է 1812 թ. Յոախիմ Մյուրատի հրամանով։ Ծրագիրը ավարտվել է 1819 թ., երբ Նեապոլում գահն արդեն վերադարձվել էր Ֆերդինանդ I-ին, ով և հաստատեց Իտալիայում առաջին հատուկ աստղադիտարանի համար նախատեսված շենքի կառուցման նախագիծը։

Աստղադիտարանի գործիքները խմբագրել

  • 40-սմ Ռիչի-Կրետյեն
  • Երկայնական շրջան

Աստղադիտարանի բաժինները խմբագրել

  • Արևի ֆիզիկայի լաբորատորիա
  • Տիեզերական ֆիզիկայի և մոլորակագիտության լաբորատորիա
  • Աստղերի ֆիզիկայի լաբորատորիա
  • Գալակտիկաների ֆիզիկայի և տիեզերագիտության լաբորատորիա
  • Երկրի մակերևույթից կատարվող դիտարոկւմների տեխնոլոգիաների լաբորատորիա
  • Տիեզերքում կատարվող դիտարկումների տեխնոլոգիաների լաբորատորիա
  • Աստղագիտական գործիքների թանգարան
  • Պլնետարիում

Հոտազոտությունների ուղղությունները խմբագրել

  • Արեգակ
  • Արեգակնային համակարգի փոքր մարմիններ
  • Աստղեր
  • Միջաստղային տարածություն
  • Գալակտիկաներ
  • Տիեզերագիտություն

Հիմնական նվաճումները խմբագրել

Հայտնի աշխատակիցներ խմբագրել

Հետաքրքիր փաստեր խմբագրել

  • Կապոդիմոնտե աստղադիտարանն Իտալիայում աստղադիտարան դառնալու նպատակով հատուկ կառուցված առաջին շենքն է։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Փոքր մոլորակների կենտրոնում հրատարակումներ՝

NASA ADS տվյալների բազայում հրատարակումներ՝

1870 թվականից հետո կատարված գիսաստղերի և մոլորակների արբանյակների դիտարկումները՝

Տես նաև խմբագրել