Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը

«Կապիտան Ամերիկա։ և Ձմռան զինվորը» (անգլ.՝ Captain America: The Winter Soldier), Ռուսսո եղբայրների սուպերհերոսի մասին ֆիլմ, որը պատմում է Marvel Comics-ի հայտնի կերպար Կապիտան Ամերիկայի մասին։ Այն արտադրվել է Marvel Studios-ի և տեղայնացվել Walt Disney Studios Motion Pictures-ի կողմից։ Համարվում է 2011 թվականին թողարկված «Կապիտան Ամերիկա․ առաջին վրիժառուն» ֆիլմի սիկվելը և Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի թվով իններորդ կինոնկարը։ Սցենարի հեղինակներն են՝ Քրիստոֆեր Մարկուսը և Սթիվեն ՄաքՖիլին, ովքեր նախկինում գրել էին «Առաջին վրիժառու»-ի սցենարը։ Քրիս Էվանսի հետ մեկտեղ, ով կատարում է Կապիտան Ամերիկայի դերը, ֆիլմում նկարահանվել են նաև Սքարլեթ Յոհանսոնը, Սեմյուել Լերոյ Ջեքսոնը, Ռոբերտ Ռեդֆորդը, Սեբաստիան Սթենը, Էնթոնի Մաքին, Քոբի Սմալդերսը, Ֆրենկ Գրիլլոն և Էմիլի Վանքեմփը։ «Ձմռան զինվոր»-ում Կապիտան Ամերիկան, Սև Այրին և Բազեն միավորվում են, որպեսզի բացահայտեն S.H.I.E.L.D.-ի ներսում տեղի ունեցող դավադրությունների պատճառը, սակայն հանդիպում են մի առեղծվածային մարդասպանի, ով հայտնի է Ձմռան զինվոր անունով։

Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը
անգլ.՝ Captain America: The Winter Soldier
Երկիր ԱՄՆ
Ժանրմարտաֆիլմ[1][2][3][…], արկածային ֆիլմ, ֆիլմ սուպերհերոսների մասին և ֆանտաստիկ ֆիլմ
Թեմաահաբեկչություն, ամնեզիա, անօդաչու օդանավեր և անաղմուկ դիտարկում
ՀիմքԿապիտան Ամերիկա
Թվականապրիլի 4, 2014[3][4][5], մարտի 28, 2014[6], մարտի 27, 2014[7], մարտի 26, 2014[8][9], ապրիլի 10, 2014[10] և ապրիլի 3, 2014[11]
Լեզուանգլերեն
ՌեժիսորԷնթոնի Ռուսո[2][12][4][…] և Ջո Ռուսո[12][4][13]
ՊրոդյուսերՔևին Ֆայգի
Սցենարի հեղինակՔրիստոֆեր Մարկուս և Սթիվեն ՄաքՖիլի
ԴերակատարներՌոբերտ Ռեդֆորդ[3][14][15], Քրիս Էվանս[2][3][12][…], Սքարլեթ Յոհանսոն[3][12][14][…], Սթեն Սեբաստիան[3][14], Էնթոնի Մաքի[3][12][14][…], Քոբի Սմալդերս[3][14][15], Ֆրենկ Գրիլլո[3][14], Ժորժ Սեն-Պիեր[14], Սեմյուել Ջեքսոն[3][12][14][…], Աարոն Թեյլոր-Ջոնսոն[14], Ալան Դեյլ[14], Բեռնարդ Ուայթ[14], Քալեն Մուլվեյ[14], Չին Հան[14], Էլիզաբեթ Օլսեն[14], Էմիլի ՎանՔեմփ[3][14], Գարի Շենդլինգ[14], Հեյլի Էթուել[3][14][15], Ջեննի Էգատեր[16], Նեստոր Սերանո[14], Սթեն Լի[14], Թոմաս Կրեչման[14], Թոբի Ջոնս[14][15], Մաքսիմիլիանո Էռնանդես[17][18], Սալվատոր Քսարեբ[17], Բրայան Դաֆի[17], Զաք Դուեյմ[17], Ադետոկումբոհ Մ'Կորմակ[17], Քրիստոֆեր Ջորջ Սարիս[17], Աարոն Հիմելշտեյն[17][18], Ալան Չեյնս[17], Ջո Ռուսո[17], Քրիստոֆեր Մարկուս[17], Սթիվեն ՄաքՖիլի[17], Փեթ Հիլի[17], Էդ Բրուբեյքեր[17], ԴիՍի Փիրսոն[17], Դեննի Փուդի[17], Բերնարդ Զիլինսկաս[17], Բրանա Կատիչ[17][18], Angela Russo-Otstot?[17], Ջոն Սքլարոֆ[17], Չադ Թոդհանթեր[17], Աբիգայիլ Մարլոու[17], Ջերեմի Մաքսվել[17], Էմերսոն Բրուքս[17], Էվան Փարք[17][18], Ռիկարդո Չակոն[17], Գրիֆ Ալեն[17], Էնն Ռուսո[17], Ջո Ռոզալինա[17], Michael Debeljak?[17], Էդդի Ջ. Ֆեռնանդես[17], Ջոդի Հարթ[17], Սթիվեն Քալփ[17], Դերեք Հյուզ[17], Վենդի Հուփս[17], Իթան Ռեյնս[17], Դոմինիկ Ռեյնս[17], Չարլզ Ուիթման[17], Էնդի Մարտինես կրտսեր[17], Michael De Geus?[17], Թերենս Օ'Ռուրք[17], Anne Grimenstein?[17], Դանթե Ռոզալինա[17] և Հենրի Գուդման[17]
ՕպերատորԹրենթ Օփալոք
ԵրաժշտությունՀենրի Ջեքման
ՄոնտաժՋեֆրի Ֆորդ
Պատմվածքի վայրՎաշինգտոն, Կոլումբիայի շրջան, Նյու Ջերսի, Փենսիլվանիա, Նյու Յորք և Նյու Յորք
Նկարահանման վայրԼոս Անջելես
ԿինոընկերությունMarvel Studios
Տևողություն136 րոպե
Բյուջե170 000 000 $
Շահույթ714 421 503 $ և 259 766 572 $[19]
Պաշտոնական կայքէջ
 Captain America: The Winter Soldier Վիքիպահեստում

Ֆիլմի վրա մեծ ազդեցություն են թողել 1970-ականների լրտեսական թրիլերները, օրինակ՝ «Քոնդորի երեք օրերը»։ Սցենարը հիմնված է Ձմռան զինվորի պատմության վրա, որը գրվել է Էդ Բրաբեյքերի կողմից։ Վերջնական սցենարը գրել են Ռուսսո եղբայրները 2011 թվականին։ Պլանավորվել էր, որ բանակցությունները պետք է սկսվեին 2012 թվականի հունիսին, իսկ լսումները՝ նույն ամսվա ընթացքում։ Հիմնական նկարահանումները սկսեցին 2013 թվականի ապրիլին՝ Կալիֆորնիա նահանգի Լոս Անջելես քաղաքում, որից հետո տեղափոխվեցին Վաշինգտոն և Օհայո նահանգի Քլիվլենդ քաղաք։ Մինչ ռեժիսորները ցանկանում էին հասնել առավելագույն ռեալիստականության, որի համար նկարահանումները կատարվեցին շարժական տեսախցիկներով, արդեն ավելի քան 2500 վիզուալ էֆեկտներ ստեղծվել էին վեց տարբեր ընկերությունների կողմից։

Լոս Անջելեսում ֆիլմի պրեմիերան տեղի է ունեցել 2014 թվականի մարտի 13-ին, ողջ աշխարհում՝ մարտի 26-ին և Հյուսիսային Ամերիկայում նույն թվականի ապրիլի 4-ին՝ 2D, 3D և IMAX 3D ֆորմատներով[20]։ Ֆիլմը դրական արձագանքներ ստացավ քննադատների կողմից և ունեցավ կոմերցիոն հաջողություն՝ ողջ աշխարհում հավաքելով 714 միլիոն դոլար։ Այն նաև անվանակարգվեց «Օսկար»«Լավագույն վիզուալ էֆեկտներ» կատեգորիայում։ Սիկվելը, որի անունն է «Կապիտան Ամերիկա․քաղաքացիական պատերազմ», նկարահանվել է ռեժիսորներ Ռուսսո եղբայրների կողմից և լույս է տեսնելու 2016 թվականի մայիսի 6-ին։

Սյուժե խմբագրել

Սթիվ Ռոջերսը, Սև Այրիի և S.T.R.I.K.E.-ի թիմի հետ անցկացնում են S.H.I.E.L.D.-ի նավի ազատագրման առաքելությունը, որն առևանգվել է ծովահենների կողմից։ Այն կատարելուց հետո պարզ է դառնում, որ գործակալության տնօրեն Նիք Ֆյուրին խնդրել է Այրիին, որպեսզի նա գաղտնի տվյալներ փնտրի։ Ֆյուրին Կապիտանին է ցույց տալիս «Պայծառեցում» գաղտնի ծրագիրը․ 3 զինված հելիակարրիերներ (թռչող նավ), որոնք կարող են ոչնչացնել վտանգը՝ մինչ դրա վտանգավոր դառնալը։ Սթիվը չի ընդունում նման ծրագիրը, ինչպես նաև նրա մոտ Ֆյուրիի նկատմամբ կասկածներ են առաջանում։ Հերոսը, աչքի չընկնելով, այցելում է Սմիթսոնյան համալսարանում տեղի ունեցող իր ցուցահանդեսին, որտեղ նա վերհիշում է պատերազմում զոհված իր ընկեր Բաքի Բարնսին, սիրեցյալ Փեգի Քարթերին և գնդապետ Չեսթեր Ֆիլիպսին։ Այնուհետև նա հյուր է գնում արդեն ծերացած Փեգիին և զրուցում Սեմ Ուիլսոնի՝ զինված գործողությունների վետերանի հետ, ում հետ նա ծանոթացել է վազքի ժամանակ։ Ինչպես նաև Սթիվը սառեցված մնացել է 70 տսրի Փորձելով թաքցնել USB ֆլեշ կրիչի տվյալները՝ Նիք Ֆյուրին ուղևորվում է Մարիա Հիլլի հետ հանդիպման։ Նրան նկատում են, սակայն տնօրենին հաջողվում է ետ պահել մարդասպաններին։ Բայց սև հագուստով անծանոթը պայթեցնում է մեքենան։ Ֆյուրին կոյուղով փախչում է և գնում Ռոջերսի տուն՝ վերջինիս պատմելով այն մասին, որ S.H.I.E.L.D.-ում կան դավաճաններ։ Դրանից հետո նրան կրակում են, և նա կրիչը տալիս է Սթիվին՝ զգուշացնելով, որ չպետք է որևէ մեկի վստահել։ Սթիվի հարևանուհին, ով Գործակալ 13-ն է, հրահանգված է պաշտպանել հերոսին։

Ֆյուրին մահանում է հիվանդանոցի վիրահատական սեղանին։ Մինչ ղեկավարության հետ հանդիպման գնալը, Սթիվը ֆլեշը թաքցնում է հիվանդանոցում գտնվող սննդի սարքի մեջ։ S.H.I.E.L.D.-ի գործակալներից մեկը՝ Ալեքսանդր Փիրսը, հարցնում է նրան այն պատճառների մասին, որից դրդված Ֆյուրին կարող էր գնալ հերոսի տուն, ինչպես նաև գաղտնի տվյալների տեղը։ Սակայն նա հրաժարվում է պատասխանել։ Վերելակում նրա վրա են հարձակվում S.T.R.I.K.E.-ի թիմի անդամները։ Նա S.H.I.E.L.D.-ի շենքից կռվով է դուրս գալիս։ Հիվանդանոցում պարզվում է, որ Նատաշան սարքից վերցրել է ֆլեշը։ Համագործակցության դիմաց Այրին պատմում է Ֆյուրիին սպանողի՝ վարձկան-ուրվական «Ձմռան զինվոր»-ի մասին։ Կապիտանը որոշում է վստահել նրան։ Միասին նրանք ուղևորվում են մնացած տեղեկատվությունը որոնելու։

Որոնումները նրանց տանում են Նյու Ջերսիում գտնվող լքված ճամբար, որտեղ 40-ական թվականներին Սթիվն անցել է պատերազմական նախապատրաստում։ Լքված պահեստներից մեկում նրանք մտնում են սարքավորումներով և հին համակարգիչներով լի սենյակ։ Պարզվում է, որ այնտեղ Արնիմ Զոլան է՝ գիտնական-ֆաշիստ և Կարմիր Գանգի ամենամոտիկ գործընկերներից մեկը։ Պատերազմի ընթացքում նրան վերցնում են S.H.I.E.L.D.-ի գործակալները և զինված գործողությունների պատճառով կատարած ամնեզիաիայի դիմաց նրան ստիպում աշխատել իրենց համար։ Մահացու հիվանդության բացահայտումից հետո, գիտնականի գիտակցությունը տեղափոխում են համակարգչի մեջ։ Զոլան հայտնում է այն մասին, որ Հիդրա կազմակերպությունը, ում դեմ պատերազմի ժամանակ կռվում էր Ռոջերսը, չի վերացել, և դրա գործակալները աշխատանքի են անցել համաշխարհային մեծ կազմակերպություններում, այդ թվում նաև S.H.I.E.L.D.-ում՝ Ալեքսանդր Փիրսը։ Հենց Հիդրան է սարքել Հովարդ Սթարքի մահը և կամաց-կամաց իր ձեռքը վերցրել մոլորակի ղեկավարումը։ Զոլան պատմում է իր հանճարեղ ալգորիթմի մասին, որի շնորհիվ առաջ է գալու վերջնական փուլը։ Կապիտանն ու Այրին հրաշքով փրկվում են հրթիռից, որը շինության վրա էր ուղարկել S.H.I.E.L.D.-ը։

Օգտվելով Սեմ Ուիլսոնի օգնությունից, ում կոդային անունը «Բազե» է՝ Կապիտանը Հիդրայի գործակալ Ջասփեր Սիթուելից իմանում է ալգորիթմի մասին, ըստ որի ծրագիրն ունակ է բացահայտել Հիդրայի համար ապագա վտանգները, որոնց պետք է ոչնչացնեն հելիակարրիերները։ Սթիվը և թիմը ուղևորվում են դեպի S.H.I.E.L.D.՝ ծրագիրը չեղյալ հայտարարելու համար, սակայն իրենց վրա են հարձակվում S.H.I.E.L.D.-ի աշխատակիցները՝ Ձմռան զինվորի գլխավորությամբ։ Կռվի ժամանակ Սթիվին հաջողվում է հանել Զինվորի դիմակը, որի տակ թաքնվում էր Բաքի Բարնսը։ Նա փախչում է, իսկ Սթիվին, Նատաշային և Սեմին առևանգում են Հիդրայի գործակալները։ Մինչ նրանց մեքենայով տանում են, Մարիա Հիլլը ազատում է թիմին, այնուհետև նրանք գնում են դեպի մի լքված ամբարտակ, որտեղ էլ հենց թաքնվում է վիրավոր Նիք Ֆյուրին։ Նա «Պայծառեցում» ծրագրի չեղարկման համար պլան է առաջարկում, ըստ որի պետք է փոխվի ինքնաթիռները կառավարող միկրոսխեմաները։ Դրան Սթիվը պատասխանում է, որ նրանք ոչ միայն կոչնչացնեն հելիակարրիերները, այլ նաև հենց S.H.I.E.L.D.-ը։ Կապիտանը համալսարանից գողանում է իր հին ռազմական հագուստը, Սեմը հագնում է իր մեխանիկական թևերը և նրանք Մարիա Հիլլի հետ ուղևորվում են դեպի թռչող սարքերը։

Հարձակումից առաջ Կապիտանը S.H.I.E.L.D.-ի հավատարիմ մնացած գործակալներին և Անվտագության Խորհրդի 4 աշխատակիցներին բարձր կապով նախազգուշացնում է ընկերության դավաճանների մասին։ Գործակալ 13-ը կանգնում է Կապիտանի կողքը և կռվում նրանց հետ։ Երկար մարտերից հետո, Կապիտանը և Բազեն կարողանում են փոխել երկու ինքնաթիռների միկրոսխեմաները հատուկ չիփերով, սակայն երրորդ նավի վրա իրենց է սպասում Ձմռան զինվորը։ Ջարդելով Բազեի թևերը՝ նա կռիվը շարունակում է Սթիվի հետ։

Այդ ընթացքում, երբ Փիրսը փորձում է սպանել Անվտագնության խորհրդի բոլոր անդամներին, նրանցից մեկը զինաթափում է պահապաններից մեկին։ Այդ կինը պարզվում է Սև Այրին է, ով սկսում է կոտրել Հիդրայի համակարգը, որպեսզի բացահայտի ծրագրերը՝ դրանք համացանցում հրապարակելով։ Վերջնական քայլից առաջ, որով պետք է տեսածրել S.H.I.E.L.D.-ի երկու տնօրենների աչքերի ցանցերը, հայտնվում է Նիք Ֆյուրին և օգտագործելով իր վնասված աչքը՝ ստանում է թույլտվությունը։ Սակայն Փիրսը բեյջերի միջոցով սպանում է Խորհրդի անդամներին և պատրաստվում է նույնն անել Նատաշայի հետ, սակայն վերջինս ինքն իրեն էլեկտրոշոկով հարվածելով՝ ոչնչացնում է իր բեյջը, իսկ Ֆյուրին սպանում է Փիրսին։

Երկար շարունակվող կռվից հետո Կապիտանին հաջողվում է հաղթել Ձմռան զինվորին, սակայն նա վիրավորվում է։ Վերջին պահին, երբ Սթիվը միացնում է երրորդ չիփը, Մարիա Հիլլը օդանավերի նշանակետերը փոխում է իրար վրա։ Դրանք սկսում են իրար վրա կրակ արձակել և կործանվել օդում։ Ռոջերսն օգնում է Զինվորին դուրս գալ փլատակների տակից, սակայն նա չի ճանաչում իր նախկին ընկերոջը՝ նրա մեջ տեսնելով միայն այն նշանակետը, որին նրան ստիպել են սպանել։ Կապիտանն առանց գիտակցության ընկնում է ջուրը, սակայն Ձմռան զինվորը նրան ափ է հանում։

Դրանից հետո ցույց է տրվում հետագա իրադարձությունները։ Գործակալ 13-ն աշխատանքի է անցնում Կենտրոնական հետախուզական վարչությունում, Մարիա Հիլլը տեղավորվում է Stark Industries-ում, Հիդրայի գործակալներին ձերբակալում են, S.T.R.I.K.E.-ի խմբի գլխավոր Բրոք Ռամլոուին ծանր վնասվածքներով տեղափոխում են հիվանդանոց, Նատաշան դատարանում ելույթ է ունենում՝ պատմելով Հիդրայի և այն մասին, որ S.H.I.E.L.D.-ը պետք է աշխարհին, իսկ Նիք Ֆյուրին այրում է իր իրերը և աչքի կապը՝ այն փոխարինելով մուգ ապակիներով ակնոցով։

Մինչ Եվրոպայում Հիդրայի դեմ կռվելը, նա հանդիպում է Սթիվի և Սեմի հետ՝ իր սուտ գերեզմանի մոտ։ Այնտեղ էլ նրանց հանդիպում է Նատաշան, ով նույնպես ստիպված է լինում լքել քաղաքը։ Գնալուց առաջ նա Սթիվին է տալիս Բաքիի գործերը, որտեղ ներկայացված է, թե ինչպես է նա ողջ մնացել, և ինչպես են ջնջել նրա հիշողությունը։ Ինչպես նաև ասում է Գործակալ 13-ի անունը՝ Շերոն, և խորհուրդ տալիս հանդիպել նրա հետ։ Սթիվը և Սեմն ուղևորվում են որոնելու Ձմռան զինվորին։

Լուսագրերից հետո առաջին տեսարանում բարոն Վոլֆգանգ ֆոն Շթրուքերն իր ստորերկրյա ապաստանում իրեն ծառայողներից մեկի հետ քննարկում է Հիդրայի հետագա պլանները։ Իր գիտնականներն ուսումնասիրում են ասգարդական աստված Լոկիի էներգետիկ գավազանը[21] և երկու գերի ընկած տարօրինակ «երկվորյակների»՝ գերմարդկային ունակությունների տեր պատանուն և տելեկինետիկ կարողություններով աղջկան։

Երկրորդ տեսարանում Ձմռան զինվորն այցելում է Կապիտան Ամերիկային նվիրված ցուցահանդեսը՝ Սմիթսոնյան համալսարանում։ Այստեղ նա բացահայտում է Ջեյմս Բյուքենեն «Բաքի» Բարնսի մասին տեղեկություն, որն էլ հենց իր իսկական անունն է։

Դերակատարներ խմբագրել

 
«Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան զինվորը» ֆիլմի դերասանական կազմն ու անձնակազմը 2013 թվականի San Diego Comic-Con International-ին։ (Ձախից-աջ՝ պրոդյուսեր Քևին Ֆեյջ, ՎանՔեմփ, Մակքի, Սմալդերս, Ջեքսոն, Յոհանսոն, ռեժիսորներ Էնթոնի և Ջո Ռուսսո, Էվանս, Գրիլլո, Սթեն)։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի վետերան, ում հաջողվել է հասնել մարդկային ֆիզիկական ուժի բարձրակետին՝ էքսպերիմենտալ շիճուկի միջոցով, որից հետո յոթանասուն տարի պահվել է սառույցի մեջ, իսկ հիմա պայքարում է ժամանակակից աշխարհը կարգի բերելու համար[22]։ Նկարագրելով իր կերպարի կարգավորումները ժամանակակից աշխարհում, Էվանսն ասել է, «դա իր շոկային իրավիճակը չէ կապված նոր տեխնոլոգիաների հետ․․․ Այն ավելի շատ սոցիալական տարբերություններն են։ Նա մեր ժամանակներ է եկել 40-ականներից, մի աշխարհից, որտեղ մարդիկ մի փոքր ավելի էին իրար վստահում, սպառնալիքներն այդքան խորը չէին։ Հիմա ավելի դժվար է ասել, թե ով է ճիշտ, ով՝ սխալ։ Գործողություններում դու փորձում ես պաշտպանել մարդկանց սպառնալիքներից, որոնք կարող են փոխզիջել ազատությունն ու գաղտնիությունը։ Այդպես դժվար է Սթիվին կուլ տալ»[23]։ Էվանսը պարապել է պարկուր, Բրազիլական ջիու-ջիթսու, կարատե, բոքս, քիքբոքսինգ և գիմնաստիկա, քանի որ ըստ Ռուսսո եղբայրների, Ռոջերսին բերելով ժամանակակից աշխարհ, նշանակում է, որ նա սովորել և հմտացել է ժամանակակից մարտարտվեստում և դրա տեխնիկաներում։ Ֆիլմմեյքերները նաև աչքի տակ ունեին ստեղծելու կերպարի վահանը, որն ավանդաբար օգտագործվում էր որպես պաշտպանական, սակայն այս անգամ նաև որպես հարձակողական զենք[24]։
Բարձր նախապատրաստում անցած լրտես, ով աշխատում է S.H.I.E.L.D.-ում և համագործակցում Ռոջերսի հետ[25]։ Սցենարիստ Քրիստոֆեր Մարկուսն ասել է, որ Սև Այրին Կապիտան Ամերիկայի «լիարժեք հակադրությունն է», նկարագրելով նրան որպես «շատ ժամանակակից, ոչ այնքան հարգալից, մինչդեռ Սթիվը համարվում է շատ պարզ ու հասարակ, գիտեք, նա 40-ականների տղամարդ է։ Նա տղա-հետախույզ չէ, սակայն զուսպ է և բարոյական, մինչդեռ Այրիի բարոյականությունը տատանվում է»[26]։ Ռուսսոներն ավելացրեցին, «նա կերպար է, ով խաբում է ապրելու համար։ Ահա թե ինչ է անում նա։ Կապիտանը կերպար է, ով ասում է ճիշտը։ Տուր նրանց խնդիր և նրանք կունենան դրանք լուծելու տարբեր ուղղիներ։ Այրին փորձում է մոդերնիզացնել նրան»[27]։ Երբ Յոհանսոնին հարցրեցին Նատաշայի և Ռոջերսի հարաբերությունների մասին, նա ասաց, «մի շարք անհաջող հանդիպումներից հետո նրանք կհայտնվեն այնպիսի իրավիճակում, որ իրենց ընկերությունը կդառնա ավելի անձնական։ Նրանք կիսում են շատ նմանություններ, քանի որ ապրում են պաշտպանվելով՝ առանց որևէ մեկին վստահելու։ Նաև երկուսն էլ ամբողջ ժամանակ աշխատել են կառավառության համար, հմտանալով իրենց կարիերաներում։ Իրենց ընկերությունով նրանք սկսել են իրենց հարց տալ, թե ինչ են ուզում և որն է իրենց իրական ինքնությունը»[28]։
Սթիվ Ռոջերսի լավագույն ընկերը, ով Երկրորդ համաշխարհայինի ռազմական գործողությունների ժամանակ համարվելով զոհված, առաջ է բերվում մեր ժամանակներ և դարձվում լվացված ուղեղով մարդասպան[24][29]։ Կերպարի մասին Ֆեյջն ասել է, «Ձմռան զինվորը հետևողականորեն, արդեն ռոբոտականորեն հետևում է 70 տարի առաջ եղած կարգ ու կանոնին»[30]։ Սթենն ասել է, որ չնայած Marvel Studios-ի հետ ունեցած ինը-ֆիլմանոց պայմանագրին, ներառյալ «Առաջին վրիժառուն», նա վստահ չէ Բաքիի մոտալուտ վերադարձի գաղափարին[31], և սիկվելի մասին լսել է այն ժամանակ, երբ Սան Դիեգոյում տեղի էր ունենում Comic-Con-ը[32]։ Դերասանն անցել է հինգամսյա ֆիզիկական պարապմունքներ, որպեսզի պատրաստ լինի իր կերպարի համար և արել պատմական հետազոտություն, «ես լիովին մխրճվել եմ մի բանի մեջ, ինչի անունը Սառը պատերազմ է։ Ես նայել եմ տարբեր տեսակի լրտեսական ֆիլմեր, տարբեր վավերագրական կինոնկարներ այդ ժամանակաշրջանի մասին և ինչի մասին է դա։ Ես այդ շրջանից հափշտակել եմ ամեն ինչ։ Ամեն ինչ ուղեղի լվացման մասին»[33]։ Սթենը նաև ամեն օր պարապում էր այն դանակով, որն օգտագործում է Ձմռան Զինվորը[34]։ Տեսնելով Բաքիի կերպարանափոխումը դեպի Ձմռան Զինվորի, Սթենն ասել է, «գիտեք, այս դրության ճշմարտությունը շատ տարբեր է, և կան շատ տարբեր կարծիքներ մի մարդու կողմից։ Ինձ թվում է դուք կուզենաք տեսնել դա հաշվի չառնելով ոչինչ։ Ես կարծում եմ, որ նա նույն տղան է»[35]։ Սեբաստիանի կարծիքով հերոսի իրական ինքնությունը դիտողները կարող են բացահայտել ֆիլմի սիկվելում՝ «Կապիտան Ամերիկա․քաղաքացիական պատերազմ»-ում[36]։
ԱՄՆ օդային ուժերի մարզված զինվոր, ով օգտագործում է երկաթե հատուկ թևեր[24]։ Դերի մասին Մաքին ասել է, «Ուիլսոնն իրոք խելացի տղա է, ով անցնելով ծառայության, դարձել է բանակի ղեկավար»[37]։ Հավելում, «նա առաջին աֆրո-ամերիկացի սուպերհերոսն է։ Դա մի այնպիսի զգացողություն է առաջացնում ինձ մոտ, որ այն ինչ ես անում եմ՝ լիովին վճարվում է։ Ես ունեմ որդի, զարմիկներ ու զարմուհիներ, և ինձ դուր է գալիս այն միտքը, որ նրանք Հելոուինին կարող են հագնել Բազեի կոստյումը։ Նրանք արդեն ունեն մեկին, ում կիդեալականացնեն։ Դա մեծ պատիվ է ինձ համար»[38]։ Marvel-ը Մաքիին միացրեց դերասանական կազմին իր «էներգիայի և հումորի զգացման համար»[27], սակայն չթողեց նրան ծանոթանալ սցենարի հետ, մինչև պայմանագրի ստորագրումը[39]։ Մաքին հինգ ամիս ծախսեց two-a-day մարզանքների և 11,000 կալորիա ուտելու վրա, որպեսզի համապատասխանի դերին[40][41]։
S.H.I.E.L.D.-ի բարձր վարկանիշ ունեցող գործակալ, ով գործում է Նիք Ֆյուրիի հետ համատեղ[42]։ Սմալդերսն ասել է, որ նա ֆիլմում կատարում է իր հնարքներից մի քանիսը։ Նա բացատրում է, «ես փորձում եմ ֆիլմին տալ իմ հնարքները, ինչքանով, որ կարողանում եմ։ Կա մի հրաշալի թիմ, ովքեր աշխատում են դրանց վրա, բայց ես շատ եմ պարապել թեկվոնդո։ Այդքան զենքերով մարզումներ ես անցկացրել եմ այն պատճառով, որ այլևս ինձ անհարմար չզգամ ատրճանակների կողքին․․․»[43]։
S.H.I.E.L.D.-ի ղեկավարը, ով կազմակերպել էր S.T.R.I.K.E.-ի թիմի տեռորը[44]։ Կերպարի մասին Գրիլլոն ասել է, «նա վատ տղա է։ Ֆիլմում նա իր բոլոր արածները գցում է ուրիշների վրա»[45]։ Նայելով Ռամլոուի ալտեր էգոյին, Գրիլլոն ասել է, «շատ շուտ Ռուսսոներն ասել էին, «տե՛ս, այս ֆիլմը կերպարի համար իսկականն է։ Մենք կբացահայտենք, թե ով է նա և սա մեծ ֆիլմ է շատ շարժվող մասերով, բայց մենք քեզ կբացահայտենք այս ֆիլմում և գիտես, ահա այն տեղեկությունը, թե ինչպես է Բրոք Ռամլոուն դառնում և բլա բլա բլա»։ Եվ մենք ունեցանք շատ զրույցներ այն մասին, թե ինչն ինչից հետո է գալիս»[46]։
S.H.I.E.L.D.-ի գործակալներից, ում առաքելությունն է պաշտպանել Ռոջերսին՝ առանց վերջինիս իմացության[24][47]։ Կերպարի մասին ՎանՔեմփն ասել է, «ես խաղում են Գործակալ 13 / Շերոն Քարթերի դերը, ում բոլորը գիտեն, սակայն այս ֆիլմում չեն կենտրոնանում նրա վրա։ Մենք ուղղակի ներկայացնում ենք նրան։ Երբ մենք առաջին անգամ տեսանք նրան, մենք հասկացանք, որ նա ապրում է Կապիտան Ամերիկայի կողքին․․․ Նրանք ունեն սիրային կապ։ Նրանց հարաբերությունները շատ խճճված են»[45]։ Նայելով նրա լսումները, Ջո Ռուսսոն ասաց, «մենք ունենք մի մարդու կարիք, ում վրա ուշադրություն կդարցնի Կապիտանը։ Նա պետք է լինի ուժեղ կամքի տեր անձնավորություն, և Էմիլիի «Վրեժ» հեռուստասերիալում կատարած աշխատանքը շատ լավ ապացուցում է այն, որ հենց նա է լինելու այդ կերպարը։ Նա ունի հրաշալի ֆիզիկական տվյալներ և ունի կոմիքսների գրքերի կերպարների տեսք»[48]։
Ոստիկանության գիտական-ստրատեգիական պաշարով աշխատակից, ով S.H.I.E.L.D.-ի համա-ստեղծողներից է և Սթիվ Ռոջերսի առաջին սերը[49]։ Ստանալով սցենարը, Էթուելը հասկացավ, որ իր կերպարը «96 տարեկան է և ունենալու է աչքերի տակի պրոթեզավորված» բարձիկներ[50]։ Վիզուալ էֆեկտների թիմի աշխատակիցները օգտագործելով համակարգչային գրաֆիկան, նույնպես օգնեցին Եթուելին երևալ ավելի ծեր[51]։
S.H.I.E.L.D.-ի գլխավոր ղեկավարներից մեկը[49], Աշխարհի Անվտանգության Խորհրդի անդամ և Նիք Ֆյուրիի արհմիութենական ընկերը[52]։ Մեծարելով Ռեդֆորդին, նա դերասանական կազմին միացավ, քանի որ 1970-ական թվականներին խաղացել էր մի շարք թրիլերներում, որոնցից է «Քոնդորի երեք օրերը» ֆիլմը[53]։ Ռեժիսորները նրան նկարագրում էին, որպես «չարագործ դերեր խաղացող լեգենդ»[54][55][56]։
S.H.I.E.L.D.- տնօրենը[57]։ Նայելով Ֆյուրիի կասկածելի կերպարին՝ Ջեքսոնն ասաց, «այն ամենն ինչ դուրս է գալիս Նիք Ֆյուրիի բերանից՝ որոշ առումող սուտ է։ Նա պետք է ինքն իրեն հարց տա, թե արդյո՞ք հենց իրեն էլ չի խաբում։ Նա շատ լավ գաղափար ունի ընթացող իրադարձությունների մասին, սակայն իր պարանոյան թույլ չի տալիս հավատալ դրան»[23]։ Ջեքսոնն ավելացրեց, «դուք տեսնում եք գրասենյակային աշխատող Նիք Ֆյուրիին և S.H.I.E.L.D.-ի նրա ամենօրյա աշխատանքը։ Շատ լավ է, որ նա կարողանում է կապվել Կապիտան Ամերիկայի հետ և խոսելով ինչպես զինվորը զինվորի հետ՝ բացատրել, թե ինչպես է աշխարհը բացասական կերպով փոխվել, մինչ նա երկար ժամանակով սառեցված էր։ Մարդկանցից մի քանիսը, որոնք նախկինում թշնամիներ էին, հիմա համագործակցում են նրանց հետ, որը նա փորձում է պարզել, թե «ինչպե՞ս կարելի է վստահել այս մարդկանց» կամ «ինչպե՞ս մենք կարող ենք վստահել այն տղաներին, որոնց դու չես վստահում և այդ անվստահությունը փոխադարձ է։ Լավ և վատ տղաների միջև, որոնց բնորոշ են սպիտակ ու սև գույները՝ առաջացել է նոր գույն՝ մոխրագույն»[52]։ ՄաքՖիլին ասաց, որ «Ֆյուրին որոշ առումով խոչընդոտ է հանդիսանում Սթիվի համար։ Նրանք ոչ միշտ են համաձայնության գալիս այն հարցում, թե ինչին պետք է ծառայի S.H.I.E.L.D.-ը»[27]։ Սցենարիստները Ֆյուրիին «Ձմռան զինվոր»-ում տվել են ավելի երևացող դեր, քանի որ S.H.I.E.L.D.-ում դավադրություններ սկսելուց նա «իր վրա է վերցնելու գլխավոր հարվածը»։ Այս կերպարին նրանք ֆիլմում ավելացրել են որպես ինքնավստահ, պատասխանատու և ուժեղ մարդ, որպեսզի մեծացնեն Հիդրայի կնքած պայմանագրի վախի զգացումը»[54]։

Թոբի Ջոնսը[58], Մաքսիմիլիանո Էռնանդեսը[59] և Գերրի Շենդլինգն[60] իրենց Արնիմ Զոլայի, Ջասփեր Սիթուելի և քաղաքապետ Սթերնի դերերը համապատասխանաբար ստացել են Marvel Studios-ի նախկին կինոնկարներից։ Ջորջ Սեն-Պիերը խաղում է Ջորջ Բաթրոքի դերը[61][62]։ Քելլան Մալվին խաղում է S.H.I.E.L.D. գործակալության S.T.R.I.K.E. մասնաբաժնի անդամի՝ Ջեք Ռոլլինսի դերը[63][64]։ Չին Հենը, Ջեննի Էգաթեր (ով նախկինում նկարահանվել է «Վրիժառուներ»-ում), Ալան Դեյլը և Բերնարդ Ուայթը ֆիլմում կհայտնվեն որպես Աշխարհի Անվտանգության Խորհրդի անդամներ[65][66]։ Կատակերգու դերասաններ Դենի Փադին[66] և ԴԿ Փիրսոնը[67] ունեն փոքրիկ դերեր որպես S.H.I.E.L.D.-ի տեխնիկական սպասարկող և Apple Store-ի աշխատակից։ Գերի Սինիզը Սմիթսոնյան համալսարանում տեղի ունեցող Կապիտան Ամերիկայի ցուցահանդեսին խաղում է էքսկուրսավարի, իսկ Սթեն Լին անվտանգության աշխատակցի դերերը[66]։ Ձմռան զինվորի ստեղծող Էդ Բրաբեյքերը ֆիլմում հանդես եկավ որպես Զինվորի վրա աշխատող գիտնական[68][69]։ Ռեժիսոր Ջո Ռուսսոն[67] ունի բժիշկի, Քրիստոֆեր Մարկուսը և Սթիվեն ՄաքՖիլին S.H.I.E.L.D.-ի հետազոտողների դերեր։ Թոմաս Կրեչմանը, Հենրի Գուդմանը, Էլիզաբեթ Օլսենը և Աարոն Թեյլոր-Ջոնսոնը տիտրերից հետո ցուցադրվող տեսարաններում համապատասխանաբար խաղում են Բարոն Վոլֆգանգ վոն Սթրաքերի, բժիշկ Լիստի, Ալ վհուկի և Սնդիկի դերերը[70][71][72]։

Արտադրություն խմբագրել

Զարգացում խմբագրել

«Մենք երկրորդ կապիտանի համար ռեժիսորներ ենք վարձել հենց այդ պատճառով՝ նրանք չափազանց շատ էին ցանկանում սուպերհերոսների մասին ժամանակակից մարտաֆիլմի դիմակի տակ ներկայացնել 70-ական թվականների քաղաքական թրիլեր։ Մենք առաջին ֆիլմն էլ ենք նկարահանել այդ մեթոդիկայով՝ վարձելով Ջո Ջոնսթոնին, քանի որ նա դրական պատասխան տվեց մեր ցանկությանը, ըստ որի պետք է նկարահանվեր 40-ականների շնչով ֆիլմ՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մասին և թաքցնել դա սուպերհերոսային բլոկբասթերի անվան տակ։ Ինձ շատ է հետաքրքրում ժանրերի այդ փոփոխությունը։ Զվարճալի է։ Կոմիքսներում մշտապես այդպես են անում։»

2011 թվականի ապրիլին, մինչ «Կապիտան Ամերիկա․ Առաջին վրիժառուն» ֆիլմի պրեմիերան, սցենարիստներ Քրիստոֆեր Մարկուսը և Սթիվեն ՄաքՖիլլին հայտարարեցին, որ Marvel-ը նրանց արդեն վարձել է ֆիլմի սիկվելի համար[74]։ 2011 թվականի սեպտեմբերին Քրիս Էվանսն ասաց, որ շարունակությունը չի կարող դուրս գալ մինչ 2014 թվականը[22]։ 2012 թվականի հունվարին Նիլ ՄաքԴոնաֆը, ով «Առաջին վրիժառու»-ում կատարել է Դամ Դամ Դագընի դերը, նշել է, որ սիկվելը հավանաբար կնկարահանվի «Թոր։ Մռայլ աշխարհը» ֆիլմի աշխատանքների եզրափակումից հետո, որը կլինի 2012 թվականի վերջին[75]։ 2012 թվականի մարտին Marvel-ը հրապարակեց սիկվելի երեք ռեժիսորների հնարավոր ցուցակը՝ Ջորջ Նոլֆի, Ֆ․ Գերի Գրեյ և եղբայրներ Էնթոնի և Ժոզեֆ Ռուսսոները[76]։ Walt Disney Studios-ը հայտարարեց, որ «Կապիտան Ամերիկա․ առաջին վրիժառու»-ի սիկվելի պրեմիերան տեղի կունենա 2014 թվականի ապրիլի 4-ին։ Disney-ը նշեց, որ այն կլինի «Վրիժառուները» ֆիլմի շարունակությունը, որտեղ Սթիվ Ռոջերսը շարունակում է Նիք Ֆյուրիի և S.H.I.E.L.D.-ի հետ իր համագործակցությունը[77]։ Մարկուսն ավելի ուշ ավելացրեց, «Ես կարծում եմ, որ S.H.I.E.L.D.-ն այն ջուրն է, որում լողում է Ռոջերսը։ Սա միանգամայն Կապիտան Ամերիկայի ֆիլմն է։ Գիտեք, եթե առաջին ֆիլմը ԱՄՆ զինված ուժերի ու բանակի մասին էր, ապա այս մեկը պատմում է S.H.I.E.L.D.-ի մասին․․․ Դուք կիմանաք S.H.I.E.L.D.-ի մասին։ Կիմանաք, թե որտեղից է այն ծագում և ուր է գնում, ինչպես նաև մի քանի զիլ բաներ այն մասին, թե ինչեր ունեն նրանք»[27]։ Ապրիլին Ֆ․ Գերի Գրեյը դուրս եկավ ռեժիսորների ցանկից, քանի որ նախընտրեց նկարահանել «Ուղիղ Կոմպտոնից» կենսագրական ֆիլմը[78]։

Գրում խմբագրել

Մաքֆիլին ասաց, որ գրմաց գործընթացը նրանք սկսել են 2011 թվականի կեսերին՝ «Առաջին վրիժառուի» թողարկման հետ համատեղ։ «Ես և Մարկուսը մեծ հույսեր ունենք, որ դուրս կգա նաև երկրորդ ֆիլմը, քանի որ շատ բաներ ունենք կապված դրա հետ»[79]։ Գրման առաջին մի քանի ամիսները Marvel-ի հետ թղթագրությունների գործընթացն էր, բայց դրա ավարտից հետո սցենարն այդքան էլ չփոխվեց[80]։ Նրանք որոշեցին պատմություն գրել ներկա ժամանակի մասին, որից հետո «բլեշբեք տարրերի հետ էսպերիմենտներ կատարել՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ վերադառնալու համար»[81], ինչպես նաև թողեցին ռետրոսպեկտիվ կադրերը[79]։ Ֆիլմում «Կապիտանը դուրս է գալիս այն աշխարհի դեմ, որում մենք այսօր ապրում ենք»[82]։ Ըստ Մարկուսի Կապիտանն «աշխարհի ամենահարմարվող մարդն է»[79]։ Ի տարբերություն առաջին «Կապիտան Ամերիկա»-ի և «Վրիժառուներ»-ի՝ այս ֆիլմում նոր տեխնոլոգիաների և ֆենտեզի տարրերի հակադրություններն այդքան էլ շատ չեն[82]։ Չնայած դրան, կոմիքսների գիրքը երաշխավորում էր, որ ֆիլմը չի ունենալու նմանատիպը[54]։ Եվ դա ապացուցվեց Արնիմ Զոլայի բացահայտումով, քանի որ այն հիշեցրեց նախկին դարի թրիլերներ և մտցրեց ավելի գիտաֆանտաստիկ մոտիվներ[83]։ Մարկուսն ու ՄաքՖիլին ցանկացան ֆիլմում ավելացնել կոմիքսներում եղած Էդ Բրաբեյքերի Ջմռան զինվորին, ինչը բացատրվում է կինոնկարին «Կապիտանի ժամանակակից ֆիլմաշարի մի փոքր շունչ տալով»[84], սակայն զույգին հարկավոր եղավ վեց ամիս, որպեսզի նրանք հասկանային, թե արդյոք կարող են անել դա, թե ոչ[32]։

Նախ-արտադրություն խմբագրել

«Դժվար է քաղաքականացված ֆիլմ նկարահանել, որը ակտուալ չէ։ Ահա, թե ինչն է քաղաքական թրիլերի և սովորական թրիլերի տարբերությունը։ Սակայն մենք շատ ենք համակված փոփ-արվեստին և շատ ենք սիրում ակտուալություն։ Մենք շատ էինք ցանկանում ֆիլմում մտցնել քաղաքական շատ տարրեր, քանի որ այն ուժեղ հակադրություն կլիներ «Կապիտան Ամերիկայի» և ժամանակակից ֆիլմերի միջև»

- Էնթոնի Ռուսսո, «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ի ռեժիսորը[85]

2012 թվականի հունիսին Ռուսսո եղբայները բանակցությունների մեջ մտան, որպեսզի նկարահանեն սիկվելը[86], իսկ Սեմյուել Լ․ Ջեքսոնն արդեն հաստատվել էր S.H.I.E.L.D.-ի տնօրենի՝ Նիք Ֆյուրիի դերում[57]։ Ֆեյջը Ռուսսոներին էր փնտրում՝ ծաղր-ժանրի Համայնք հեռուստասերիալի դիտումից հետո, որը նրանք էին նկարահանել[87][88], և հավելյալ մտքերի համար նրանք նոր պատմություն հորինեցին[89]։ Ջո Ռուսսոն մանրամասնեց դա, քանի որ նրանք քաղաքական թրիլեր էին ցանկանում, «բոլոր քաղաքական թրիլերներում կան իրենց բնորոշ խնդիրներ, որն արտացոլվում է հանդիսատեսի լարվածության տեսքով»։ Այդ պատճառով եղբայրները որոշեցին ֆիլմում մտցնել դրոնների պատերազմների, նշանակված սպանությունների և համաշխարհային հետևման տարրեր։ Ջոն նաև նշեց, որ հիմնական նկարահանումների ժամանակ խնդիրներն ավելի ակտուալ դառան։ Խնդիրները Ազգային անվտանգության գործակալությունների հետ էին՝ կապված գլոբալ հետևման փաստաթղթերի հետ[90]։ 2012 թվականի San Diego Comic-Con International-ին հայտարարվեց, որ սիկվելի վերնագիրը «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր» է, իսկ ֆիլմի ռեժիսորները կրկին Ռուսսո եղբայրներն են[91]։ Ռեժիսորների պաշտոններում պաշտոնապես հաստատվելուց հետո Ռուսսո եղբյարները հանդիպեցին Էդ Բրաբեյքերի հետ, որպեսզի ավելի շատ բան իմանա Ձմռան զինվորի մասին, թե որտեղից է նա ծագում, նրա աշխարհայացը և բնորոշ կողմերը[92]։ 2012 թվականի հուլիսին Էնթոնի Մաքին բանակացությունների մեջ մտավ՝ Բազեի դերը խաղալու համար[29]։ Սեբաստիան Սթենը նույնպես հաստատվեց իր Ջեյմս Բարնսի դերում[29]։ 2012 թվականի օգոստոսից Աննա Քենդրիկը, Ֆելիսիթի Ջոնսը և Իմոջեն Փութսը համարվեցին ֆիլմի գլխավոր դերասանուհու դերակատարի ամենահավանական թեկնածուները[93]։

2012 թվականի սեպտեմբերին Քրիս Էվանսն ասաց, որ հիմնական նկարահանումները սկսելու են 2013 թվականի մարտից[94]։ Էվանսը նաև նշեց, որ Ռոջերսի հարմարեցումը ժամանակակից աշխարհին, որն իրականում պետք է տեղի ունենար «Վրիժառուներ»-ի մեջ, ավելի լավ կլինի «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան զինվոր»-ում[95]։ Ամսվա վերջում, Քլիվլենդական կինեմատոգրաֆիայի հանձնաժողովը հայտարարեց, որ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան զինվոր»-ը նկարահանվելու է Քլիվլենդի Օհայո քաղաքում՝ $9,5 միլիոն հարկ վճարելուց հետո[96]։ Պրոդյուսեր Նեյթ Մուրն ասաց, ««Վրիժառուների» համար տեղանք տալուց հետո Քլիվլենդի կառավարությանը օգտակար էր ֆիլմի նկարահանումների համար մեծ տարածքներ տալու համար, քանի որ եթե այդպես չլիներ, ապա այդ գումարը պետք է ծախսեին ստուդիայում հարմարություններ ստեղծելու համար»։ Մաքֆիլին կատակեց, որ գրելով մարտերի ամենաթեժ տեսարանները «Ես չէի պատկերացնում, որ ամերիկյան մեգապոլիսը կասեր իհարկե՜, փակեք երեք մղոնանոց մայրուղին և մտեք քաղաք»[34]։ Ֆիլմի որոշ կադրեր նկարահանվեցին նաև Կալիֆորնիայում և Վաշինգտոնում[96][97]։ Հոկտեմբեր ամսից Էմիլիա Քլարկին, Քեսիկա Բրաուն Ֆայնդլեյին, Թերեզա Փալմերին, Իմոջեն Փութսին և Էլիսոն Բրիին ֆիլմում դիտարկեցին որպես Ռոջերսի սիրային հետաքրքրություն[25], իսկ Սքարլեթ Յոհանսոնը ետ բերվեց, որպեսզի խաղա իր Սև Արու դերը[25]։ Ավելի ուշ Ֆրենկ Գրիլլոն փորձվեց չարագործ Քրոսբոունսի դերում[98] և ամսվա վերջին Գրիլլոն ստորագրեց պայմանագիր, ըստ որի պետք է խաղար այդ կերպարը։ Ետ բերվեց նաև Քոբի Սմալդերսը, ով ֆիլմում կշարունակեր իր մասնակցությւնը Մարիա Հիլլի դերով[42]։

2013 թվականի հունվարին Հեյլի Էթվելը, ով «Կապիտան Ամերիկա․ առաջին վրիժառուն» ֆիլմում խաղացել էր Փեգի Քարթերի դերը, ասաց, որ նա չի հայտնվի ֆիլմի սիկվելում[99]։ Չնայած դրան, Սթենլի Տուչին, ով նախկին ֆիլմում խաղացել էր Աբրահամ Էրսքինի դերը, ավելի ուշ ասաց, որ Էթվիլը կհայտնվի ֆիլմի ետադարձ-տեսարանում[100]։ Նաև հունվար ամսին Marvel Studios-ը հայտարարեց, որ ֆիլմը կթողարկվի 3D ֆորմատով, իսկ Էնթոնի Մաքին ասաց, որ նկարահանումները կսկսեն 2013 թվականի ապրիլի 1-ին[101][102]։ Այդ ամսվա վերջին, Թոբի Ջոնսը, ով խաղում էր Արնիմ Զոլայի դերը, ասաց, որ կներկայանա ֆիլմի սիկվելում[58]։ Ամսվա վերջում, բեմերն արդեն կառուցված էին, որոնք գտնվում էին Լոս Անջելեսի Մանհեթեն-բիչի Ռելի ստուդիայում[103]։

2013 թվականի փետրվարի Էմիլի ՎանՔեմփը բանակցությունների մեջ մտավ՝ կանացի գլխավոր դերը ստանալու համար[104]։ 2013 թվականի մարտից հաստատվեց, որ Մաքսիմիլիանո Էռնանդեսը կկատարի «Թոր»-ում և «Վրիժառուներ»-ում խաղացած S.H.I.E.L.D.-ի գործակալ Ջասփեր Սիթուելի դերը։ Ռոբերտ Ռեդֆորդը պայմանագիր կնքեց S.H.I.E.L.D.-ի բարձր վարկանիշով գործակալի դերը խաղալու համար[55][59][105]։ Մարտ ամսվա վերջին, UFC-ի ռազմիկ Ջորջ Սեն-Պիերը մտավ դերասանական կազմ՝ խաղալու Թռչող Բաթրոքը կոմիքսի գլխավոր հերոսի կերպարը[61]։

Կապիտան Ամերիկայի համազգեստի վրա կատարվել էին այն շտկումները, որոնք նկատվել էին նախորդ ֆիլմում։ Հիմնականում ավելացվել էին կեվլարային հիմքով բալլիստիկ կոմպոնենտներ, որոնք պետք է պաշտպանեին հերոսին, բայց միևնույն ժամանակ կատարել ծառայողական հագուստի դեր[24]։ Ջո Ռուսսոն ասաց, «Մենք ցանկանում էինք օգտագործել նրա Սուպեր զինվորի հագուստը՝ «Սթիվ Ռոջերս․ սուպեր զինվոր» կոմիքսների շարքից, որպեսզի ընդգծեինք, որ S.H.I.E.L.D.-ին ծառայելու ժամանակ նա ուրիշ էր, իսկ հիմա՝ ազատ Կապիտան Ամերիկան»[106]։ Բազեի կոստյումը ստեղծելուց ֆիլմմեյքերները հետաքրքրված էին ավելի մարտավարական դիզայն տալու մեջ՝ քան այնպիսին, ինչպիսին կար կոմիքսների գրքում։ Հագուստին ավելի ռեալիստականություն հաղորդելու համար վրայից հանվեցին, սակայն միևնույն ժամանակ ավելացվեցին շատ տարրեր[24]։

Նկարահանումներ խմբագրել

 
«Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան զինվոր» ֆիլմի National Mallում։

Հիմնական նկարահանումները սկսեցին 2013 թվականի ապրիլի 1-ին՝ Լոս Անջելեսում գտնվող Ռոլի Մանհեթեն-բիչ ստուդիայում՝ «Ֆրիզեր Բըրն» աշխատանքայոն վերնագրի տակ[107]։ Տեսարանները տեղ են գտել «Լեմուրիան աստղ» տեղանքում, որը գտնվում է Կալիֆորնիա նահանգի Լոնգ Բիչ քաղաքում[34]։ Մայիս ամսվա սկզբին Դոմինիկ Քուփերը հաստատեց, որ նա կվերադառնա որպես Հովարդ Սթարք[108]։ 2013 թվականի մայիսի 14-ին նկարահանվող անձնակազմը տեղափոխվեց Վաշինգտոն, որտեղ նկարահանումները շարունակվեցին National Mall-ում և Թեոդոր Ռուզվելտ-բրիջում[109]։ Այդ նույն օրը Գերի Շենդլինգը նկատվեց «Երկաթե մարդը 2» ֆիլմում խաղացած քաղաքապետ Սթերնի կերպարով[60]։ Վաշինգտոնում նկարահանումները շարունակվեցին նաև Willard Hotel-ում և Dupont Circle-ում[110]։

Քլիվլենդում նկարահանումները սկսեցին մայիսի 17-ին և ինչպես նկատվեց, երկարաձգվեց մինչև հունիս ամսվա կես՝ Ուեսթ Շորուեյում, Ստորգետնյա ջրերի աղբյուների և Լեյքվյուի գերեզմանատան մոտ[111]։ Քլիվլենդն ընտրվել էր այն պատճառով, որրպեսզի 6-րդ Իսթ-Սթրիթը փոխարիներ Վաշինգտոնի 7-րդ և D-փողոցները, որոնք գտնվում են Հարավարևմտյան Վաշինգտոնում[112]։ Քլիվլենդում նկարահանված այլ տեղաքներն են՝ Քլիվլենդի դաշնային բանկը, Հանրային գրադարանը, Նահանգային համալսարանը, Պատկերասրահը, Թաուեր սիթին, Արվեստի թանգարանը և Western Reserve Historical Society-ն[112][113][114][115][116]։ Ներսում նկարահանումները տեղի են ունեցել սեփական տներում և Ուխտագնացության կոնգրեգացիոնալ եկեղեցում[117]։ Քլիվլենդում նկարահանումներն ավարտվեցին 2013 թվականի հունիսի 27-ին[118]։

Տրենտ Օպալոկ, ով հայտնի է իր «9-րդ թաղամաս» և «Էլիզիում» ֆիլմերով, հանդես եկավ որպես գլխավոր օպերատոր։ Օպալոկն ասաց, որ փորձելով նմանեցնել 1970-ական թվականների թրիլերներին, որոնք ոգեշնչման աղբյուր էին հանդիսանում գրողների և ռեժիսորների համար, ետնանկարների ու լուսավորության միջողոց ֆիլմին փորձեցին ռեալիստականություն տալ «զարգացող դասական և նատուրալիստական լուսավորության» շունչ։ Նկարահանումները կատարվեցին տեղաշարժվող տեսախցիկներով։ Դրան հասնելու համար Օպալոկն օգտագործեց Arri Alexa Plus 4:3 տեսախցիկները՝ Panavisionանամորֆիկ ոսպնյակներով և Codex Digital ձայնագրիչներով[119]։ Մարտերի տեսարանները ծրագրվում էին մի քանի ամսվա ընթացքում՝ հատուկ խորեոգրաֆիայով, որը պետք է ընդգծեր Կապիտան Ամերիկայի գերմարդկային ունակությունները և «իմպրեսիոնիստական գործողություններից գնալ դեպի սպեցիֆիկի»[34]։

Ի տարբերություն ժամանակակից մարտաֆիլմերի արագ խմբագրումից և շարժվող տեսախցիկներից «Ձմռան զինվոր»-ը ձգտում էր ցույց տալ ավելի երկար մարտական տեսարաններ, որում ձգացվում էր շատ խորություն և վտանք[54]։ Ռուսսոները հիշեցրեցին «Բարձր ջերմաստիճան» ֆիլմում բանկի թալանման տեսարանը, որը գլխավոր ազդեցությունն է թողել։ Այն նրանք նկարագրեցին որպես «կինոթատրոնում երբևէ տեսած ամենաինտենսիվ ութ րոպեները»[34]։ Ինչպես նաև նշեցին Բրայան Դե Պալմայի «Առաքելությունն իրականացված չէ» ֆիլմը, որտեղ կային այնպիսի դրվագներ, որոնց դիտելու ժամանակ հանդիսատեսն ինքն իրեն հարցնում է, թե ինչպես հերոսը դուրս եկավ այդ անելանելի իրավիճակներից։ Այս ֆիլմում այդպիսի տեսարաններն են Նիք Ֆյուրիի փախուստը փողոցում և Կապիտան Ամերիկայինը՝ վերելակում[54]։

Հետ-արտադրություն խմբագրել

Հավելյալ նկարահանումները տեղի ունեցան 2013 թվականի դեկտեմբերին և 2014 թվականի հունվարին[120], որով Ռուսսոները ցանկացան ցույց տալ, թե ինչ է տեղի ունեցել S.H.I.E.L.D.-ի պարտությունից հետո ամեն հերոսի հետ և համապատասխանեցնել «Վրիժառուները․ Ալտրոնի դարաշրջանը» ֆիլմի սցենարի հետ[54]։ Միջտիտրային տեսարանը[121] գրել և նկարահանել է «Վրիժառուները» և «Վրիժառուները․ Ալտրոնի դարաշրջանը» ֆիլմերի ռեժիսոր Ջոսս Վեդոնը, որն ուղեկցվում էր Սնդիկի, Ալ վհուկի[71] և Բարոն Վոլֆգանգ վոն Շթրուքերի հետ[70]։ Վերնագրերի հերթականությունները ստեղծվել է Sarofsky դիզայներական կազմակերպության կողմից, որը նախկինում համագործակցել է Ռուսսոների հետ՝ «Հասարակության» ժամանակներում։ Sarofsky-ն համատեղ աշխատել է նաև կոմիքսների գրքերի նկարազարդող Դևիդ Մեքի հետ՝ հերթականության վրա[122]։

Էնթոնի Մաքին ասաց, որ Ռուսսո եղբայրները ձգտում են որքան հնարավոր է քիչ օգտագործել համակարգչով ղեկավարվող կկերպարներ, նշելով, «այն ինչ անում են Ռուսսոները՝ դա մեծ բան է, նրանք ցանկանում են կենդանի դերասանների հետ մնալ կինոյում, իսկ դա արվեստի մեռնող ճյուղ է։ Եթե նրանք կարողանան կառուցեն այն, ապա կանեն։ Եթե մենք կարողանանք դա անել, ապա կանենք։ Նրանք ցանկանում էին քիչ քանակությամբ CGI օգտագործել։ Ահա թե ինչու է ֆիլմն այդքան հանճարեղ»[123]։ Չնայած այդ ամենին, ֆիլմի վիզուալ էֆեկտները պատրաստել են թվով վեց ընկերություններ, որոնք են՝ Industrial Light & Magic (ILM), Scanline VFX, Lola VFX, Luma Pictures, Whiskytree և The Embassy[51]։ Ֆիլմն ներառում է 2,500 վիզուալ էֆեկտներ, որոնցից 900-ի վրա աշխատել է ILM-ը[124]։ ILM-ի վիզուալ էֆեկտների մասնագետ Ռասսել Էռլն ասաց, «Կերպարը, որի վրա կատարել ենք ամենամեծ աշխատանքը, դա Բազեն է։ Մենք գիտեինք, որ CG թևեր պիտի անենք։ Նրան ռեալիստականություն տալու համար մեզ շատ լավ կրկնակի թվայնացում էր պետք»[124]։

Lola VFX-ը այս և «Կապիտան Ամերիկա․ առաջին վրիժառուն» ֆիլմերում աշխատել է Սթիվ Ռոջերսի մարտերի տեսարանների նախնական տարբերակի նաև ծերացած Փեգի Քարթերի դրվագների վրա։ Այն թվային ձևաչափի մեջ ներառել է ծեր կնոջ դիմագծերի տեղափոխումը դերասանուհի Հեյլի Էթուելի դեմքի վրա, ով նկարահանումներին մասնակցել է առանց շպարի՝ վրան լինելով միայն մարկերով արված գծեր[51]։

Հելիկարրիերները լիովին համակարգչայնացված էին։ Էռլն ասել է ««Վրիժառուներ»-ում օգտագործված սարքերն ավելի շատ օդային կարրիերներ էին, իսկ այն անգամ օդային կարրիերներ են՝ լիովին պատված տարբեր կրակող զենքերով»[51]։

Ստեղծվեց ֆիլմի 350 տարբերակներ, որպեսզի ընտրվեր, թե որն է թողարկվելու իրենց երկրում, սկավառակների վրա, ինչպես նաև ընտրվեցին այլ ձևաչափեր։ Տարբերակները պետք է ընտրվեին 17 օրվա ընթացքում, մինչդեռ ժամանակակից ֆիլմերն ընտրվում են 3-4 շաբաթվա ընթացքում, որպեսզի որոշեն ֆիլմի թատրոնային պրեմիերայի օրը[125][126]։ Marvel-ը երկրագուներին հնարավորություն տվեց, որպեսզի քվեարկության միջոցով ընտրվեր, թե որ երկրի թողարկման տարրերն են ցանկանում լինեն ֆիլմում[127]։

Երաժշտություն խմբագրել

Captain America: The Winter Soldier (Original Motion Picture Soundtrack)
Հենրի Ջեքմենի Սաունդթրեք
ԹողարկվածԱպրիլի 1, 2014
Ժանրմարտաֆիլմ[1][2][3][…], արկածային ֆիլմ, ֆիլմ սուպերհերոսների մասին և ֆանտաստիկ ֆիլմ
Տևողություն74:32
ԼեզուԱնգլերեն
ԼեյբլHollywood Records
Marvel Music
ՊրոդյուսերՔևին Ֆայգի

2013 թվականի հունիսին Հենրի Ջեքմենն ասաց, որ նա կլինի ֆիլմի երաժշտության կոմպոզիտորը[128]։ Ստեղծագործությունների մասին Ջեքմենն ասել է, «․․․ սա արտադրության և հնարքների այն 50%-ն է, որը ես երկար տարիներ վատնել եմ ձայնագրման ասպարեզում, որն ներառում է սիմֆոնիկ, թեմատիկ, հերոսական երաժշտությունների տարրեր։ Հուսամ այն կարգավորված մասունք է»[129]։ Սաունդթրեքերի ալբոմը թողարկվել է 2014 թվականի ապրիլի 1-ին՝ Hollywood Records լեյբլի ներքո[130]։

# Անվանում Տևողություն
1. «Lemurian Star»   3:06
2. «Project Insight»   1:29
3. «The Smithsonian»   1:36
4. «An Old Friend»   3:05
5. «Fury»   4:07
6. «The Winter Soldier»   6:24
7. «Fallen»   2:51
8. «Alexander Pierce»   2:58
9. «Taking a Stand»   2:07
10. «Frozen in Time»   3:52
11. «Hydra»   6:46
12. «Natasha»   1:12
13. «The Causeway»   2:41
14. «Time to Suit Up»   2:05
15. «Into the Fray»   6:05
16. «Countdown»   4:26
17. «End of the Line»   2:51
18. «Captain America»   9:41
19. «It's Been a Long, Long Time»   3:23
20. «Trouble Man»   3:47

Քննադատների կողմից սաունդթրեքը հիմնականում ստացավ բացասական արձագանքներ։ Դրա պատճառը Ջեքմենի չափից շատ էլեկտրոնային ձայներն էին և Ալան Սիլվեստրիի երաժշտական թեմաների բացակայությունը, որոնք առկա էին «Առաջին վրիժառու»-ում։

Թողարկում խմբագրել

 
Քրիս Էվանսը «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան Զինվոր»-ի փարիզյան պրեմիերային։

«Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ը թողարկվեց 2014 թվականի մարտի 26-ին՝ 32 շուկաներում[131][132], իսկ Հյուսիսային Ամերիկայում 2014 թվականի ապրիլի 4-ին՝ 2D, 3D և IMAX 3D ձևաչափերով[77][101]։ Ֆիլմն ամբողջ աշխարհում իր դեբյուտը կատարեց 668 IMAX էկրաններին, որն ապրիլ ամսվա թողարկվող ֆիլմերի մեջ ռեկորդ էր[133]։ Ֆիլմի համաշխարհային պրեմիերան տեղի է ունեցել 2014 թվականի մարտի 13-ին՝ Հալիվուդի El Capitan Theatre-ում[134]։ Փարիզում ֆիլմը մեծ էկրանին բարձրացավ մարտի 17-ին՝ Le Grand Rex-ում[135], Լոնդոնում՝ մարտի 20-ին՝ Westfield London կինոթատրոնում[136], Պեկինում՝ մարտի 24-ին[137] և Քլիվլենդում՝ ապրիլի 1-ին[138]։ Քրիս Էվանսն ու Սքարլեթ Յոհանսոնը ներկա գտնվեցին պրեմիերաներից մեկին՝ որպես բարեգործական ակցիա[139]։

Մարքեթինգ խմբագրել

2013 թվականի հուլիսին Marvel Studios-ը հրատարակեց Կապիտան Ամերիկայի վահանի ջնջված և անգույն նկարով պաստառը[140]։ «Los Angeles Times»-ն ասաց, որ «պատկերն այն մասին է, որ Կապիտան Ամերիկան սիկվելում լուրջ մարտ է ունենալու», մինչ «Rolling Stone»-ը հայտարարեց, որ «նկարում պատկերվածը հուշում է այն մասին, որ ֆիլմում մութ թեմաներ են լինելու»[141][142]։ Նույն ամսում, ավելի ուշ, Marvel Studios-ի ղեկավար և պրոդյուսեր Քևին Ֆեյջը, ռեժիսորներ Ջո և Էնթոնի Ռուսսոները, դերասաններ Քրիս Էվանսը, Սքարլեթ Յոհանսոնը, Սեմյուել Լերոյ Ջեքսոնը, Սեբաստիան Սթենը, Էնթոնի Մաքին, Քոբի Սմալդերսը, Էմիլի ՎանՔեմփը և Ֆրենկ Գրիլլոն ներկա գտնվեցին 2013 թվականի San Diego Comic-Con International-ին և հենց այնտեղ կադրեր ցուցադրեցին ֆիլմից[143]։ Բացի այդ, Marvel-ը Սմիթսոնյան համալսարանում կազմակերպեց Կապիտան Ամերիկայի Ոռնացող թիմի հագուստների ցուցահանդես[144]։ Ամսվա վերջում «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ը համարվեց որպես Disnej XD-ի երկրորդ ֆազայի ֆիլմ[145]։

2013 թվականի օգոստոսին Ֆեյջը, Էվանսը, Սթենը և Մաքին Դիսնեյի D23 Expo ցուցահանդեսի ժամանակ ցուցադրեցին ֆիլմից մի հատված[146]։ 2013 թվականի սեպտեմբերին Marvel-ը հայտարարեց, որ կշարունակի Հարլի Դևիդսոնի հետ համագործակցությունը, հարաբերությունները պահպանելով «Կապիտան Ամերիկա․ առաջին վրիժառուն» ֆիլմից՝ Կապիտան Ամերիկայի համար տալով Softail ընկերության հրաշալի մոտոցիկլետը[147]։

 
Ջեքսոնը, Յոհանսոնը, Էվանսը և Ռուսսո եղբայրները 2014 թվականի մարտին Փարիզում գովազդում են ֆիլմը։

2013 թվականի հոկտեմբերին Marvel-ը թողարկեց «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր» ֆիլմի առաջին թրեյլերը։ «The Hollywood Reporter»-ը ասաց, որ «ֆիլմը նման է քաղաքական թրիլերի»[148]։ «The Los Angeles Times»-ն ասաց, որ «թրեյլերը տևում է ընդամենը 2½ րոպե, սակայն ներառում է մեծ քանակությամբ էքշն և Կապիտան Ամերիկայի ու S.H.I.E.L.D.-ի միջև եղած դավադրությունը»[149]։ «The Los Angeles Times»-ը նաև նշեց, որ «թրիլերի թողարկումից մեկ օր առաջ դուրս եկավ թրեյլերի թիզերը»[150]։ 24 ժամվա ընթացքում թրիլերը հավաքեց 23․5 միլիոն դիտում[151]։ 2013 թվականի նոյեմբերին Ջեդ Վեդոնը՝ «S.H.I.E.L.D.-ի գործակալները» հեռուստասերիալի ստեղծողներից մեկն ասաց, որ ֆիլմի իրադարձություններն ազդեցություն կունենան սերիալի սցենարի վրա և առաջին եթերաշրջանի վերջին սերիայում կհայտնվի Նիք Ֆյուրին[152]։

2014 թվականի հունվարին Disney-ը հայտարարեց, որ ֆիլմի պատվին Կապիտան Ամերիկան կհայտնվի Դիսնեյլենդում[153]։ Միջոցառումը տեղի ունեցավ 2014 թվականի մարտի 7-ին «Innoventions»-ում և ստացավ «Կապիտան Ամերիկա․ կենդանի լեգենդ և քաջության խորհրդանիշ» վերնագիրը[154]։ Ինչպես նաև հունվար ամսին Marvel-ը հրատարակեց «Marvel's Captain America: The Winter Soldier Infinite Comic» գիրքը, գրված Փիթեր Դեյվիդի և նկարազարդված Ռոք-Հի Քիմի կողմից[155]։ Կոմիքսը պատմում էր «Զոդիակ»-ի, առեղծվածային զենքի մասին, որն առաջին անգամ հայտնվել էր «One-Shot»-ի Գործակալ Քարթերի սխալ ձեռքերում։ Կապիտան Ամերիկան, Սև Այրին և Ռամլոուն առաջադրանք են ստանում, ըստ որի պետք է առգրավվեն այն և ետ վերադարձնեն S.H.I.E.L.D.-ին[156]։

«Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ի հեռուստատեսային առաջին գովազդային հոլովակը հեռարձակվեց 2014 թվականի փետրվարի 2-ին ընթացող Super Bowl XLVIII-ի ժամանակ։ Ըստ «The Hollywood Reporter»-ի, Disney-ը 30-վայրկյանանոց դրվագի համար վճարել է $4 միլիոն[157]։ «Los Angeles Times»-ն ասել է, «Հոլովակը, որը հեռարձակվեց ապրիլի 4-ին, ուներ մելանխոլիկ երանգ։ Քրիս Էվանսի հայրենասեր կերպարը հերոսաբար կռվում էր ժամանակակից անարդարությունների դեմ»[158]։ Ինչպես նաև փետրվարին Gameloft-ը հայտարարեց, որ բջջային վիդոխաղը, որի անունն է «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը՝ պաշտոնական խաղ» (անգլ.՝ Captain America: The Winter Soldier – The Official Game ), դուրս կգա ֆիլմի պրեմիերայից հետո՝ 2014 թվականի մարտի վերջին, որը հասանելի կլինի iOS և Android օպերացիոն համակարգերում[159]։ Մի քանի օր անց, General Motors-ը հայտարարեց, որ Marvel Entertainment-ի հետ համատեղ կառուցում է Սև Այրիի կողմից ֆիլմում օգտագործվող Corvette Stingray C7 մեքենան։ Փոխադրամիջոցը ցուցադրվեց 2014 թվականի Չիկագոյի ավտոշոուի ժամանակ, որտեղ երկրպագուները ստացավ Կապիտան Ամերիկայի մասին պատմող կոմիքսների գիրքը[160]։ Ֆիլմի պրեմիերան առաջ տանելու համար Էվանսը համարվեց 2014 թվականի Daytona 500-ի ավագ մարշալ[161]։ Նույն ամսվա վերջում 30-վայրկյանանոց հեռուստատեսային հոլովակում օգտագործված տողերը «մեծ ուշադրություն ստացան սոցիալական կայքերում»։ Տողերը, որն ասվում էր Ակպիտան Ամերիկայի կողմից, առաջարկում էր, որ Նիք Ֆյուրին ֆիլմում մահանա։ «The Hollywood Reporter»-ը նկատեց այն փաստը, որ Ջեքսոնը, ով խաղում է Ֆյուրիի դերը, լինելու է «Վրիժառուները․ Ալտրոնի դարաշրջանը» ֆիլմում, ուստի ամենայն հավանականությամբ այդ կադրերը ժամանակայից ետադարձության տեսարաններից են[162]։

2014 թվականի մարտին Marvel-ը թողարկեց Կապիտան Ամերիկայի փորձառության բջջային հավելվածը, որը հնարավորություն էր տալիս երկրպագուներին նկարվել Կապիտան Ամերիկայի հետ և կիսվել դրանք Ինստագրամում և Թվիթերում, այդպիսով Միացյալ Նահանգների տարածքում ակտիվացնելով թվով տասը ցուցադրումներ[163], որոնք տեղի ունեցան մարտի 20-ին[164]։

Տնային թողարկում խմբագրել

«Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ը թվային բեռնման համար թողարկվեց 2014 թվականի օգոստոսի 19-ին, Blu-ray, Blu-ray 3D և DVD սկավառակների վրա, 2014 թվականի սեպտեմբերի 19-ին՝ Walt Disney Studios Home Entertainment-ի ներքո։ Սկավառակներում նեռարված էր ետնաբեմային կարճամետրաժները, ձայնային մեկնաբանությունները, ջնջված տեսարանները և չստացված կադրերը[165]։ Ֆիլմը տեղ գտավ նաև 13 ֆիլմանոց սկավառակում, որտեղ ներառված էին Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի բոլոր ֆիլմերը։ Սկավառակը լույս տեսավ 2015 թվականի դեկտեմբերի 8-ին[166]։

Ընդունում խմբագրել

Շահույթ խմբագրել

«Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ը Հյուսիսային Ամերիկայում շահեց $259.8 միլիոն և աշխարհի այլ երկրներում՝ $454.7 միլիոն։ Ֆիլմի ողջ հասույթը կազմեց $714.4 միլիոն[167]։ Այն 2014 թվականի համաշխարհային մասշտաբով յոթերորդ ամենաշատ շահույթ հավաքած ֆիլմը[168]։ Deadline.com-ի կատարած հաշվարկները ցույց տվեցին, որ հանելով ֆիլմի վրա կատարած ծախսերը՝ մաքուր շահույթը կազմում է $166.2 միլիոն։ Այն տեղ գտավ նրա 2014 թվականի «ամենաարժեքավոր բլոկբասթերներ»-ի ցուցակի իններորդ հորիզոնականում[169]։

«Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ը ուրբաթ օրվա առաջին ցուցադրության ժամանակ ստացավ $10.2 միլիոն, ինչը նախորդ ֆիլմի մեկ օրվա ցուցադրությունից ստացված շահույթի կրկնակիից ավել է[170][171]։ Առաջին հանգստյան օրերին ֆիլմը հավաքեց $95.0 միլիոն, ինչը 46%-ով բարձր է «նախորդ ֆիլմի» շահույթից[172]։ Իր հավաքած գումարով երեք ուիքենդներ մնաց առաջին հորիզոնականում[173][174], որից հետո 4-րդ ուիքենդի ժամանակ դիրքերը զիջեց «Այլ կինը» ֆիլմին[175]։ Այն ապրիլ ամսվա թողարկված ֆիլմերից ամենաշատ շահույթը հավաքեց[176]։ Կինոթատրոններում ֆիլմի ցուցադրությունն ավարտվելուց հետո այն դարձավ 2014 թվականի ամենամեծ շահույթն ունեցող ֆիլմերից ցանկում 3-րդը՝ զիջելով միայն «Գալակտիկայի պահապաններին» և «Քաղցած խաղերը։ Ճայ-Ծաղրասարյակ - Մաս 1»-ին[177]։

«Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ը առաջին հանգստյան օրերին ցուցադրվելով 32 արտասահմանյան շուկաներում՝ հավաքեց $75.2 միլիոն[132]։ Ֆիլմը շատ երկրներում իր դեբյուտը կատարեց առաջին հորիզոնականներում՝ ներառյալ Ավստրալիայում, Չինաստանում և Ռուսաստանում[178], իսկ Չիաստանում 3 օրյա առաջին ուիքենդի ընթացքում հավաքելով $38.81 միլիոն՝ ռեկորդ սահմանեց Disney-ի ֆիլմերի մեջ[172]։ Երկու ուիքենդ շարունակ այն բարձրացնում էր շահույթը՝ Հյուսիսային Ամերիկայի սահմաններից դուրս[172], ետ մնալով միայն «Ռիո 2» անիմացիոն կինոնկարից[179][180]։

Քննադատական կարծիքներ խմբագրել

Rotten Tomatoes կայքում ֆիլմի վարկանիշը կազմում է 89%, միջին գնահատականը՝ 7.5/10՝ հիմնվելով 254 կարծիքի վրա։ Metacritic-ում ֆիլմի մասին կա թվով 44 կարծիք, ըստ որի, ֆիլմի վարկանիշն այնտեղ կազմում է 100-ից 70[181]։ CinemaScore-ի ընթերցողները «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ին տվեցին A+ գնահատական[182]։

«The Hollywood Reporter»Թոդ ՄակՔարթին ասաց, որ ֆիլմը «Marvel-ի համար քա5 որոշում է կայացրել՝ CGI-ի օգտագործումը նվազագույնի հասցնելով, որից օգտվում է հին-դպրոցի ինտենսիվ հաճույքի վերածնումը, կերպարի անսապասելի զարգացումն ու լարված անորոշությունը»[183]։ Սքոթ Ֆաունդասը, «Variety» ամսագրից, իր կարծիքում ֆիլմը նկարագրեց որպես «բարձրակետից լիովին խեղդող, որը բնորոշ է այդ ժանրին, սակայն միևնույն ժամանակ հարուստ դանդաղ ու նուրդ բնավորություն ունեցող կերպարներով, որոնք առաջին ֆիլմը դարձրել էին յուրօրինակ Marvel-ի կողմից վերջերս տված «կերերի» մեջ»[184]։ «Chicago Sun-Times»Ռիչարդ Ռոյփերն ասաց, որ «ֆիլմը գտնվում է «Վրիժառուներ»-ի և առաջին կամ երրորդ «Երկաթե մարդ»-ու նետ նույն սանդղակին, սակայն այն Marvel-ի լայնամասշտաբ ֆիլմերի պատմության մեջ մի նոր հիմնական գլուխ է»[185]։ «Entertainment Weekly»-ի խմբագիր Օուեն Գլեյբերմենը նշել է, որ ֆիլմի ակտուալությունն այն է, որ «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ը սուպերհերոսային ֆիլմերից դեռևս առաջինն է «Մռայլ ասպետը» տեռորիստական ֆիլմի ժամանակներից, որը քեզ տանում է դեպի այն իրադարձությունները, որոնք տեղի են ունենում ներկա ժամանակներում[186]։ «The Boston Globe»Թայ Բարրն ասաց, որ «ֆիլմն իր 3D CGI էֆեկտներով հանդիսատեսին մատուցում է Marvel-ի ֆիլմերին բնորոշ զվարճանքները, սակայն կոմիքսի մակերևույթի տակ թաքնված է մթությունն ու խառնաշփոթը»[187]։ «The Wall Street Journal»Ջո Մորգենսթերնն ասաց, «ահա թե ինչն է «Ջմռան զինվոր»-ում այդքան հաճելի, իր զգացմունքային շղթան, ամեն ինչ վառ է և մանրամասնորեն ապրում է իր կերպարների մեջ»։ Նրա կարծիքով ֆիլմում շտկված են «Առաջին վրիժառու»-ում թույլ տված բոլոր բացթողումները[188]։

Բոլոր դրական կարծիքների կողքին «Los Angeles Times»Քեննեթ Թարենն ասաց, որ ««Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվոր»-ում կա այն ամենը, ինչը բոնորոշ է բարձր բյուջեով ֆիլմերին՝ բացի ոգեշնչումից»[189]։ «Նյու Յորք Թայմս»Մանոուլա Դերգիսն ասաց, որ «իր նմանների պես «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» փայլատակում է իր կինետիկ սկիզբում միայն այն բանի համար, որպեսզի հետո գոլորշանա մինչև ամեն ինչի պայթելը»[190]։ «The Daily Telegraph»Ռոբին Քոլլինն ասել է, որ «դուք չեք կարող հիասթափություն չզգալ, քանի որ լրտեսական գործողություններով սկսվող ֆիլմի վերջում կորում է ողջ համարձակությունը»[191]։ «St. Louis Post Dispatch»-ի աշխատակից Ջո Ուիլիամսը զգաց, որ «թղթի վրա սիկվելն ունի շատ խոստացվող տարրեր, սակայն էկրանի վրա կարծես վերացել են կարևոր գործողությունները և «Կապիտան Ամերիկա․ առաջին վրիժառու»-ի ֆոնի վրա «Ջմռան զինվոր»-ն անգույն է»[192]։

Մրցանականեր խմբագրել

Տարի Մրցանակաբաշխություն / Կինոփառատոն Անվանակարգ Ստացող(ներ) Արդյունք Ծանոթ.
2014 Ոսկե Թրեյլեր մրցանակաբաշխություն Լավագույն էքշն ֆիլմ «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Առաջադրված [193]
Լավագույն հեռուստատեսային էքշն «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Հաղթանակ
Լավագույն երաժշտություն «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Առաջադրված
Teen Choice Awards Լավագույն (գիտա)ֆանտաստիկ ֆիլմ «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Առաջադրված [194]
Ֆանտաստիկ ֆիլմի լավագույն դերասան Քրիս Էվանս Առաջադրված
Ֆանտաստիկ ֆիլմի լավագույն դերասանուհի Սքարլեթ Յոհանսոն Առաջադրված
Երիտասարդ Հոլիվուդ մրցանակաբաշխություն Սուպեր Սուպերհերոս Քրիս էվանս Առաջադրված [195]
2015 Քննադատների ընտրության մրցնակաբաշխություն Լավագույն էքշն ֆիլմ «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Առաջադրված [196]
Էքշն ֆիլմի լավագույն դերասան Քրիս Էվանս Առաջադրված
Մարդկանց ընտրության մրցանակաբաշխություն Լավագույն ֆիլմ «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Առաջադրված [197]
Լավագույն դերասանուհի Սթարլեթ Յոհանսոն Առաջադրված
Ֆիլմի լավագույն զույգ Քրիս Էվանս և Սքարլեթ Յոհանսոն Առաջադրված
Լավագույն էքշն ֆիլմ «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Առաջադրված
Էքշն ֆիլմի լավագույն դերասան Քրիս Էվանս Հաղթանակ
Էքշն ֆիլմի լավագույն դերասանուհի Սքարլեթ Յոհանսոն Առաջադրված
Ակադեմիական մրցանակաբաշխություն Օսկար լավագույն վիզուալ էֆեկտների համար Դեն Դելայ, Ռասսել Էռլ, Բրայան Գրիլլ և Դեն Սթադիք Առաջադրված [198]
Սատուրն մրցանակաբաշխություն Կոմիքսից-ֆիլմ լավագույն կինոնկար «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Առաջադրված [199]
Լավագույն ռեժիսոր Ջո Ռուսսո և Էնթոնի Ռուսսո Առաջադրված
Լավագույն սցենար Քրիստոֆեր Մարկուս և Սթիվեն ՄաքՖիլի Առաջադրված
Լավագույն դերասան Քրիս էվանս Առաջադրված
Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան Էնթոնի Մաքի Առաջադրված
Սեմյուել Լերոյ Ջեքսոն Առաջադրված
Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի Սքարլեթ Յոհանսոն Առաջադրված
Լավագույն երաժշտություն Հենրի Ջեքմեն Առաջադրված
Լավագույն մոնտաժ Ջեֆրի Ֆորդ և Մեթյու Շմիդթ Առաջադրված
Լավագույն արտադրական դիզայն Փիթեր Ուենհեմ Առաջադրված
Լավագույն հատուկ էֆեկտներ Դեն Դելայ, Ռասսել Էռլ, Բրայան Գրիլլ և Դեն Սթադիք Առաջադրված
Empire Awards Լավագույն թրիլեր «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» Առաջադրված [200]
MTV կինոմրցանակաբաշխություն Լավագույն մարտ Քրիս Էվանս vs. Սեբաստիան Սթեն Առաջադրված
Լավագույն համբույր Սքարլեթ Յոհանսոն և Քրիս էվանս Առաջադրված

Սիկվել խմբագրել

«Կապիտան Ամերիկա․ քաղաքացիական պատերազմ»-ը կրկին նկարահանվել է Ռուսսո եղբայրների կողմից, որի պրեմիերան տեղի կունենա 2016 թվականի մայիսի 6-ին[201][202]։ Էվանսը, Յոհանսոնը, Սթենը, Մաքին, ՎանՔեմփը և Գրիլլոն համապատասխանաբար խաղալու են իրենց նախկին դերերը[203][204], որոնց կմիանան Ռոբերտ Դաունի կրտսերը՝ Թոնի Սթարք / Երկաթե մարդ, Փոլ Բեթթանին՝ Վիժըն, Ջերեմի Ռենները՝ Քլինթ Բարթոն / Բազեի աչք, Դոն Չիդլը՝ Ջեյմս «Ռուդի» Ռոդս / Պատերազմող մեքենա, Էլիզաբեթ Օլսենը՝ Վանդա Մաքսիմով / Ալ վհուկ, Փոլ Ռադդը՝ Սքոթ Լենգ / Մրջյուն-մարդ և Ուիլիամ Հարթը՝ Թադեուս Ռոսս[205]։ Այս բոլոր կերպարների դերակատարները նախկինում խաղացել են Մարվելի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի ֆիլմերում։

Նշումներ խմբագրել

  • Քևին Ֆեյջը հաստատեց, որ ֆիլմի վերջում երևացող գավազանը հենց այն է, որը Լոկին օգտագործել է «Վրիժառուներում»։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 http://www.nytimes.com/2014/04/04/movies/hero-returns-in-captain-america-the-winter-soldier.html
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.filmaffinity.com/en/film654236.html
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 http://www.metacritic.com/movie/captain-america-the-winter-soldier
  4. 4,0 4,1 4,2 http://www.imdb.com/title/tt1843866/
  5. Box Office Mojo — 1999.
  6. http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=intl&id=marvel14b.htm
  7. Internet Movie Database — 1990.
  8. http://www.sfi.se/sv/svensk-filmdatabas/Item/?itemid=79562&type=MOVIE&iv=Basic
  9. http://www.dfi.dk/faktaomfilm/film/da/87642.aspx?id=87642
  10. http://nmhh.hu/dokumentum/166259/premierfilmek_forgalmi_adatai_2014.xlsx
  11. http://nmhh.hu/dokumentum/198182/terjesztett_filmalkotasok_art_filmek_nyilvantartasa.xlsx
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=193113.html
  13. http://www.the-numbers.com/movie/Captain-America-The-Winter-Soldier
  14. 14,00 14,01 14,02 14,03 14,04 14,05 14,06 14,07 14,08 14,09 14,10 14,11 14,12 14,13 14,14 14,15 14,16 14,17 14,18 14,19 14,20 http://www.imdb.com/title/tt1843866/fullcredits?ref_=tt_ov_st_sm
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 http://www.bbfc.co.uk/releases/captain-america-winter-soldier-2014
  16. Smith D. Agutter, Jenny // Disney A to Z: The Official Encyclopedia — 1996.
  17. 17,00 17,01 17,02 17,03 17,04 17,05 17,06 17,07 17,08 17,09 17,10 17,11 17,12 17,13 17,14 17,15 17,16 17,17 17,18 17,19 17,20 17,21 17,22 17,23 17,24 17,25 17,26 17,27 17,28 17,29 17,30 17,31 17,32 17,33 17,34 17,35 17,36 17,37 17,38 17,39 17,40 17,41 17,42 https://www.imdb.com/title/tt1843866/fullcredits
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 ČSFD (չեխերեն) — 2001.
  19. Box Office Mojo — 1999.
  20. Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան զինվոր (2014) - Թողարկման ամսաթվեր
  21. «Քևին Ֆեյջի հարցազրույցը։ Կապիտան Ամերիկա, Վրիժառուները 2 և Բժիշկ Սթրենջ». CraveOnline. 2014 թ․ ապրիլի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է Ապրիլի 18, 2014-ին.
  22. 22,0 22,1 «Ըստ Քրիս Էվանսի խոսքերի «Կապիտան Ամերիկա»-ի սիկվելը հնարավոր է դուրս չգա մինչև 2014 թվականը». IndieWire. 2011 թ․ սեպտեմբերի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.
  23. 23,0 23,1 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան Զինվոր», Կապիտանը կռվում է ժամանակակից աշխարհի դեմ». Film.com. 2013 թ․ հուլիսի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է Հուլիսի 22, 2013-ին.
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի կերպարների կենսագրությունները, հետաքրքիր փաստերը (կողմնակի սպոյլեր)». Stitch Kingdom. 2014 թ․ փետրվարի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 15-ին.
  25. 25,0 25,1 25,2 «Թվով հինգ դերասանուհի փորձվում են «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան Զինվոր»-ում Սև Այրիի դերը ստանալու համար». Deadline.com. 2012 թ․ հոկտեմբերի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
  26. «Քրիստոֆեր Մարկուսը և Սթիվեն ՄաքՖիլին խոսում են «Կապիտան Ամերիկա 2»-ի և «Թոր 2»-ի մասին։ Սակայն Կապիտանը սպասվածից ավելի արագ է գնում և ունի շատ ետադարձեր». Collider.com. 2013 թ․ ապրիլի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 12-ին.
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 «Ձմեռային Զինվորը․ արդյո՞ք Ամերիկան այդքան շատ է փոխվել Կապիտան Ամերիկայի համար». IGN. 2014 թ․ մարտի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 10-ին.
  28. «Սքարլեթ Յոհանսոնը կերակուր է պատրաստում «Թոփ Շեֆ»-ում». Refinery29.com. 2013 թ․ սեպտեմբերի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 12-ին.
  29. 29,0 29,1 29,2 Graser, Marc (2012 թ․ հուլիսի 16). «Մաքին խոսում է «Կապիտան Ամերիկայի» մասին». Variety. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 16-ին.
  30. ««Թոր»-ի սիկվելի հետ գալիս են նաև Marvel-ի մռայլ դարաշրջանի չարագործները». Entertainment Weekly. 2013 թ․ հոկտեմբերի 31. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  31. «Կապիտան Ամերիկա․«Առաջին վրիժառու»-ի Սեբաստիան Սթենը և նրա ինը կինոնկարանոց պայմանագիրը». Newsarama. 2014 թ․ մարտի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 13-ին.
  32. 32,0 32,1 «40 բաներ, որոնք ես սովորել եմ «Կապիտան Ամերիկա․Ձմեռային Զինվորը» ֆիլմի նկարահանումների ժամանակ». Film.com. 2014 թ․ մարտի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 6-ին.
  33. «Սեբաստիան Սթենը խոսում է «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի մասին». MovieWeb.com. 2013 թ․ հուլիսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 28-ին.
  34. 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 Կապիտան Ամերիկա ֆիլմում տեղի ունեցող մարտերն ավելի մոտիկից (Featurette). Captain America: The Winter Soldier Blu-Ray: Walt Disney Home Entertainment. 2014.
  35. «Կապիտան Ամերիկա 2․ Սեբաստիան Սթենը խոսում է «Ձմեռային Զինվոր»-ի ապագայի մասին». Screen Rant. 2014 թ․ մարտի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 9-ին.
  36. «Արխիվացված պատճենը». Collider.com. 2015 թ․ սեպտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 19-ին. {{cite web}}: Text "titleՍեբաստիան Սթենն ասել է, որ Ձմեռային Զինվորը վերադառնալու է «Կապիտան Ամերիկա․քաղաքացիական պատերազմ» ֆիլմում" ignored (օգնություն)
  37. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»։ Էնթոնի Մաքին ձգտում է կրել Բազեի թևերը». Entertainment Weekly. 2013 թ․ հունիսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 18-ին.
  38. «'Hurt Locker's Anthony Mackie in '10 Years'». Newsday. 2012 թ․ սեպտեմբերի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  39. «« Կապիտան Ամերիկա»-ի դերասան Էնթոնի Մաքին դեր չի տեսել Բազեի իր հագուստը». MTV Splash Page. 2012 թ․ սեպտեմբերի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  40. «Էնթոնի Մաքին խոսում է «Կապիտան Ամերիկա»-ի մասին». New York Vulture Blog. 2012 թ․ սեպտեմբերի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  41. ««Կապիտան Ամերիկա»․Քրիս էվանսը «Ձմեռային Զինվոր»-ում կռվում է չարի». Los Angeles Times. 2014 թ․ հունվարի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 10-ին.
  42. 42,0 42,1 «Ֆրենկ Գրիլլոն կխաղա =«Կապիտան Ամերիկա»-ի սիկվելում». Variety. 2012 թ․ հոկտեմբերի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  43. Քոբի Սմալդերսը նոր «Կապիտան Ամերիկա»-ում. Katie (talk show) (video). ՅուԹյուբ. 2014 թ․ ապրիլի 3. Event occurs at 1:25. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 11-ին.{{cite AV media}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  44. Breznican, Anthony (2013 թ․ օգոստոսի 10). «Marvel-ը տարածել է «Թոր»-ի և «Կապիտան Ամերիկա»-ի սիկվելների նոր տեսարաններ». Entertainment Weekly. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  45. 45,0 45,1 «Հարցազրույց «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի մասին՝ Comic-Con-ին։ Ֆելքոն, Քրոսսբոունս և Գործակալ 13». Screen Rant. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 13-ին.
  46. Nemiroff, Perri (2014 թ․ հունիսի 14). «Frank Grillo Talks KINGDOM, His Involvement in THE RAID Remake, the Potential for More Rumlow / Crossbones in CAPTAIN AMERICA 3, and More». Collider. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 15-ին.
  47. «SDCC '13: Marvel-ն ասել է «Վրիժառուները․ Ալտրոնի դարաշրջանը» ֆիլմի պահապանների դերասանական կազմի մասին և ավելին». Newsarama. 2013 թ․ հուլիսի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 20-ին.
  48. Dennis (2013 թ․ սեպտեմբեր). «Քաղցր վրեժ». Nylon. Nylon Holding, Inc. 423 (6940): 580–2. Bibcode:2003Natur.423..580D. doi:10.1038/423580a. PMID 12789309.
  49. 49,0 49,1 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»։ Նկարահանումները սկսվել են». Marvel. 2013 թ․ ապրիլի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 8-ին.
  50. HeyUGuys (2014 թ․ մարտի 20). Հեյլի Էթուելի հարցազրույցը «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի պրեմիերայի մասին. ՅուԹյուբ. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  51. 51,0 51,1 51,2 51,3 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ը հասնում է նոր բարձունքների». Fxguide. 2014 թ․ մայիսի 1. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 3-ին.
  52. 52,0 52,1 Truitt, Brian (2013 թ․ օգոստոսի 18). «Sunday Geekersation: Jackson unleashes the Fury». USA Today. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  53. ««Երկաթե մարդը 3»-ից դուրս, Marvel Studios-ի մյուս գործողության՝ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի նոր նկարներն ու տպավորությունները». Entertainment Weekly. 2013 թ․ մայիսի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 2-ին.
  54. 54,0 54,1 54,2 54,3 54,4 54,5 Քրիստոֆեր Մարկուս, Սթիվեն ՄաքՖիլլի, Ջոն և Էնթոնի Ռուսսոներ (2014). «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի ձայնային մեկնաբանությունը. Captain America: The Winter Soldier Blu-ray: Walt Disney Home Entertainment.
  55. 55,0 55,1 «Ռոբերտ Ռեդֆորդի «նոր տարածությունը» «Կապիտան Ամերիկա»-ի սիկվելում». Los Angeles Times. 2013 թ․ մարտի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.
  56. «Sundance at 30: Robert Redford opens up about the festival and his upcoming projects – Exclusive». Entertainment Weekly. 2014 թ․ հունվարի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 25-ին.
  57. 57,0 57,1 «Russo brothers tapped for 'Captain America 2': Disney and Marvel in final negotiations with 'Community' producers to helm pic». Variety. 2012 թ․ հունիսի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 3-ին.
  58. 58,0 58,1 «Քննադատների Շրջանակ մրցանակաբաշխություն 2013 – Հարցազրույցներ». HeyUGuys.co.uk. 2013 թ․ հունվարի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 21-ին.
  59. 59,0 59,1 «Ֆիլմերի լսումներ։». Deadline.com. 2013 թ․ մարտի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 21-ին.
  60. 60,0 60,1 «Հեյ, դա Գերրի Շենդլինգը չէ՞ «Կապիտան Ամերիկա»-ի սիկվելում». The Washington Post. 2013 թ․ մայիսի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 15-ին.
  61. 61,0 61,1 «UFC's GSP lands role in Captain America sequel». Sportsnet. 2013 թ․ մարտի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 25-ին.
  62. «Ջորջ Սեն Պիերը քայլում է «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի պրեմիերայի կարմիր գորգին». Fox Sports. 2014 թ․ մարտի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  63. «Callan Mulvey Rounds Out Cast of 'Kill Me Three Times'». Variety. 2013 թ․ սեպտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  64. «Հոլլի Հանթերը, Քելլան Մալվին և Տաո Օկամոտոն կմիանան «Բեթմենն ընդդեմ Սուպերմենի» ֆիլմի դերասանական կազմին». IGN. 2014 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 24-ին.
  65. «Հանդիպեք Ռաբերտ Ռեդֆորդի S.H.I.E.L.D.-ի թիմի անդամներին՝ «Կապիտան Ամերիկա․ Ջմռան զինվորը» ֆիմի համար». Twitch Film. 2013 թ․ մայիսի 31. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 31-ին.
  66. 66,0 66,1 66,2 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվորը»». Entertainment Weekly. 2014 թ․ ապրիլի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 10-ին.
  67. 67,0 67,1 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվորը»». Screen Rant. 2014 թ․ ապրիլի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 15-ին.
  68. «Էնթոնի Ռւոսսոն և Ջո Ռուսսոն խոսում են Կապիտան Ամերիկայում Սթեն Լիի կամեոյի, տիտրերից հետո եկաղ տեսարանների և շատ այլ բաների մասին». Collider.com. 2013 թ․ հուլիսի 30. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 30-ին.
  69. «'Captain America: The Winter Soldier' Super Bowl ad hints at major death». Entertainment Weekly. 2014 թ․ փետրվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 5-ին.
  70. 70,0 70,1 McWeeny, Drew (2014 թ․ մարտի 21). «Կարծիք․ Կապիտան Ամերիկան հանդիպում է իր նման խելացի և ոճային Ձմեռային Զինվորի». HitFix. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 22-ին.
  71. 71,0 71,1 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվորը» արդեն հասնալեի է ամբողջ աշխարհի կինոթատրոններում». Entertainment Weekly. 2014 թ․ մարտի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 17-ին.
  72. Fitzpatrick, Kevin (2015 թ․ ապրիլի 7). «'Agents of S.H.I.E.L.D.' 'Afterlife': What Does That Major Marvel Return Mean for 'Age of Ultron'?». ScreenCrush. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 8-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 8-ին.
  73. «SFX 233 Preview: Marvel Boss On Phase 2». SFX. 2013 թ․ մարտի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 4-ին.
  74. Marshall, Rick (2011 թ․ ապրիլի 14). «'Captain America' Writers Talk Sequel, Post-'Avengers' Plans, And The Marvel Movie-Verse». MTV Splash Page. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 14-ին.
  75. «Զրույց "Justified's" –ի Նիլ ՄաքԴոնաֆի հետ». IMDb Television Blog. 2012 թ․ հունվարի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 28-ին.
  76. «Community Directors Are in Running to Helm the Captain America Sequel». New York. 2012 թ․ մարտի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 30-ին.
  77. 77,0 77,1 ««Կապիտան Ամերիկա»-ի սիկվելը կթողարկվի 2014 թվականի ապրիլին». Los Angeles Times. 2012 թ․ ապրիլի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 6-ին.
  78. «'Captain America 2' Helmer Job Narrows As F. Gary Gray Focuses On 'Straight Outta Compton'». Deadline.com. 2012 թ․ ապրիլի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 10-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 10-ին.
  79. 79,0 79,1 79,2 «Հարցազրույց «Կապիտան Ամերիկա 2»-ի սցենարիստներ Սթիվեն ՄաքՖիլիի և Քրիստոֆեր Մարկուսի հետ». Film.com. 2014 թ․ մարտի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  80. «'Captain America: The Winter Soldier' Sets Up Allegiances For 'The Avengers 2′». Film. 2013 թ․ ապրիլի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 12-ին.
  81. ««Կապիտան Ամերիկայի» սիկվելն արդեն աշխատանքի փուլում է». ScreenJunkies.com. 2011 թ․ հունիսի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 22-ին.
  82. 82,0 82,1 Buchanan, Kyle (2014 թ․ ապրիլի 5). «Spoiler Bomb: All of Captain America: The Winter Soldier's Big Twists Explained». Vulture. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  83. «Ջո և Էնթոնի Ռուսսոները կիսվել են «Կապիտան Ամերիկա․Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի 15». Empire. 2014 թ․ ապրիլի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  84. «ԷՔՍՔԼՅՈՒԶԻՎ։ Marvel-ի սցենարիստները խոսում են «Ձմեռային զինվորի» և «Կապիտան Ամերիկա 3»-ի մասին». SFX. 2014 թ․ օգոստոսի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  85. «Soldier showdown: Joe and Anthony Russo take the helm of 'Captain America' franchise». Film Journal International. 2014 թ․ ապրիլի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 2-ին.
  86. Patten, Dominic (2012 թ․ հունիսի 6). «Ռուսսո եղբայրները բանակցություններ են տանում Marvel-ի «Կապիտան Ամերիկայի» շարունակությունը». Deadline.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 6-ին.
  87. «A Blockbuster Landed in Their Laps Anthony and Joe Russo on 'Captain America: Winter Soldier'». New York Times. 2014 թ․ փետրվարի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 28-ին.
  88. «'Captain America 2′ directors talk filming in D.C., casting Robert Redford and the movie's very timely politics». Washington Post. 2014 թ․ ապրիլի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 5-ին.
  89. «Ձմեռային Զինվորը․ արդյո՞ք Ամերիկան այդքան շատ է փոխվել Կապիտան Ամերիկայի համար». IGN. 2014 թ․ մարտի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 10-ին.
  90. «Ֆիլմի ռեժիսորներն ասել են, որ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան զինվոր» ֆիլմը Օբամայի անտանգ-տեռորի մասին է». Mother Jones. 2014 թ․ ապրիլի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 5-ին.
  91. ««Գալակտիկայի պահապանները» պաշտոնական է, Marvel-ի մյուս ֆիլմերի նորությունների մասին». Newsarama.com. 2012 թ․ հուլիսի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  92. «Ձմեռային Զինվորը․ արդյո՞ք Ամերիկան այդքան շատ է փոխվել Կապիտան Ամերիկայի համար». IGN. 2014 թ․ մարտի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 10-ին.
  93. «'Captain' crunch for cast». New York Post. 2012 թ․ օգոստոսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 20-ին.
  94. «Քրիս Էվանսն ասաց, որ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի նկարահանումները սկսելու են 2013 թվականի մարտից». Collider.com. 2012 թ․ սեպտեմբերի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.
  95. «Քրիս Էվանսը խոսում է «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի մասին, ասելով, որ ֆիլմում կլինեն պահեր, որոնք տեղ չեն գտել «Վրիճառուներ»-ի մեջ». Collider.com. 2012 թ․ սեպտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  96. 96,0 96,1 «Կապիտան Ամերիկայի սիկվելը կնկարահանվի 2013 թվականին, Քլիվլենդում». The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 2012 թ․ սեպտեմբերի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.
  97. Abdusshahid, Basheerah (2012 թ․ օգոստոսի 21). «Interview with Leslie Green». DC Office of Motion Picture and Television Development (Podcast). Event occurs at 7:00. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. «We have Captain America 2 that should be shooting here in the Spring of 2013. So we're very excited about Marvel and Disney coming here for that.»
  98. «Ֆրենկ Գրիլլոն փորձվում է «Կապիտան Ամերիկա․ Ջմռան զինվորը» ֆիլմի չարագործ Քրոսբոունսի դերում». Collider.com. 2012 թ․ հոկտեմբերի 22. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  99. «Հարցազրույց։ Hayley Atwell for 'Restless'». Time Out. 2013 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.
  100. «Սթենլի Տուչին ասաց, որ Հեյլի Էովելը կունենա փոքրիկ դեր «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի ետադարձ տեսարաններում». Collider.com. 2013 թ․ փետրվարի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 13-ին.
  101. 101,0 101,1 «Կապիտան Ամերիկան և Գալակտիկայի պահապանները կթողարկվեն 3D ձևաչափով». Marvel. 2013 թ․ հունվարի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 14-ին.
  102. «Էնթոնի Մաքին խոսում է «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի Բազեի մասին։ Նրա խոսքերով նա կարող է թռնել». Collider.com. 2013 թ․ հունվարի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 7-ին.
  103. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ը կնկարահանվի Լոս Անջելեսի Մանհեթենի-բիչ Ռելի ստուդիայում». Collider.com. 2013 թ․ հունվարի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 31-ին.
  104. ««Վրեժ»-ի Էմիլի ՎանՔեմփը ստացել է «Կապիտան Ամերիկա 2»-ի գլխավոր դերը». Deadline.com. 2013 թ․ փետրվարի 1. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 1-ին.
  105. «Marvel-ի անակնկալը։ Ռոբերտ Ռեդֆորդը գտնվում է բանակցությունների փուլում՝ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմռան զինվոր» ֆիլմում կնկարահանվելու համար». Deadline.com. 2013 թ․ մարտի 22. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 22-ին.
  106. «Ձմեռային Զինվորի ռեժիսորները խոսում են Կապիտան Ամերիկայի նոր տեսքի մասին». SFX. 2014 թ․ փետրվարի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 17-ին.
  107. . On Location Vacations. 2013 թ․ ապրիլի 1 http://www.onlocationvacations.com/2013/04/01/captain-america-the-winter-soldier-filming-officially-underway-in-los-angeles/. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 2-ին. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն); Text "«Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի նկարահանումները պաշտոնապես սկսել են Լոս Անջելեսում" ignored (օգնություն)
  108. «The Social Network». Total Film (207): 17. Հունիս, 2013. «Liam Baskerville: "Are you in Captain America 2"? Dominic Cooper: "Well... it's hard to say. We're shooting something for it. I've worn the costume again. But whether they just had me put it on as a joke, I don't know! [laughs] It was good fun getting back into it and he's got some very cool shades now. But who knows..."»
  109. «Կապիտան Ամերիկան կփակի Վաշինգտոնի որոշ փողոցներ». WRC-TV. 2013 թ․ մայիսի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 14-ին.
  110. «Կապիտան Ամերիկայի նկարահանումներն այսօր երեկոյան Dupont Circle-ում». DCist.com / Gothamist. 2013 թ․ մայիսի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 16-ին.
  111. «Սկսել են «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի Քլիվլենդյան նկարահանումները». The Plain Dealer. Քլիվլենդ, Օհիո. 2013 թ․ մայիսի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 18-ին.
  112. 112,0 112,1 «'Captain America: The Winter Soldier' kicks off its Cleveland shoot with gunfire and Samuel L. Jackson». The Plain Dealer. Քլիվլենդ, Օհիո. 2013 թ․ մայիսի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 21-ին.
  113. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի նկարահանումները Քլիվլենդում։ Օր 10, ուղիղ բլոգ». The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 2013 թ․ մայիսի 30. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 30-ին.
  114. «Սքարլեթ Յոհանսոնը փակեց շրթունքները Քրիս էվանսի հետ անակնկալ համբույրի ժամանակ․ Կապիտան Ամերիկա – Սև Այրի՝ համբույր». The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 2013 թ․ հունիսի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 8-ին.
  115. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի Քլիվլենդյան նկարահանումների վերջին շաբաթը սկսված է». The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 2013 թ․ հունիսի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 8-ին.
  116. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի Քլիվլենդյան նկարահանումները շարունակվում են պատմության պահպանման ակումբում». The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 2013 թ․ հունիսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 8-ին.
  117. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»։ Ներսի նկարահանումները Սքարլեթ Յոհանսոնի և Քրիս Էվանսի համար». The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 2013 թ․ հունիսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 8-ին.
  118. «'Captain America: The Winter Soldier': It's been a gas but Marvel movie shoot wraps in Greater Cleveland today; 'Draft Day' also wraps». The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 2013 թ․ հունիսի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 27-ին.
  119. «Thoroughly Modern Marvel». Codex Digital. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 8-ին.
  120. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ը ետ է եկել հավելյալ նկարահանումներ կատարլու». ComingSoon.net. 2013 թ․ դեկտեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
  121. «Ջոսս Վեդոնը նկարահանել է «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի տիտրերից հետո եկող տեսրաններից մեկը». Collider. 2014 թ․ մարտի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 14-ին.
  122. «Sarofsky-ն մտել է Marvel-ի տիեզերք, զարդարում է Կապիտան Ամերիկայի գլխավոր վերնագրերը». Screen. 2014 թ․ մարտի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  123. «Էնթոնի Մաքին «Կապիտան Ամերիկայի» սիկվելի մասին». MTV Splash Page. 2013 թ․ օգոստոսի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 19-ին.
  124. 124,0 124,1 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի վիզուալ էֆեկտները բացահայտվել են». The Hollywood Reporter. 2014 թ․ ապրիլի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 17-ին.
  125. «Imax, 4D and Dolby Atmos Mixes Trigger 'Controlled Chaos' Distribution Demands». The Hollywood Reporter. 2014 թ․ ապրիլի 16. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 16-ին.
  126. «What's on Captain America's To-Do List Across the Globe?». Yahoo!. 2014 թ․ ապրիլի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  127. Սթիվ Ռոձերսի նոթբուքը (Featurette). Captain America: The Winter Soldier Blu-Ray: Walt Disney Home Entertainment. 2014.
  128. Հարցազրույց կոմպոզիտորի հետ․ Հենրի Ջեքմեն. Film Music Media via =ՅուԹյուբ. 2013 թ․ հունիսի 14. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 17-ին. {{cite AV media}}: Missing pipe in: |publisher= (օգնություն)CS1 սպաս․ url-status (link)
  129. «HeyUGuys –ին տված հարցազրույցը։ Հենրի Ջեքմենը ստեղծում է «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի սաունդրեքերի ալբոմը». HeyUGuys.co.uk. 2014 թ․ փետրվարի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 16-ին.
  130. «Մանրամասն տեղեկություններ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի սաունդրեքի մասին». Film Music Reporter. 2014 թ․ մարտի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 13-ին.
  131. «Marvel-ը «Կապիտան Ամերիկա․ Ջմռան զինվոր»-ի համար թողարկել է նոր պաստառներ և թրեյլերներ». GMA Network. 2014 թ․ փետրվարի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 12-ին.
  132. 132,0 132,1 ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ը գլխավորում է $75.2 միլիոն համաշխարհային շահույթով». Screen Daily. 2014 թ․ մարտի 30. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 15-ին.
  133. «Կապիտան Ամերիկայի սիկվելը ողջ աշխարհում ռեկորդ կգրանցի». Variety. 2014 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  134. «Marvel-ը ոտտնատակ է արել Հոլլիվուդը՝ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի պրեմիերայի համար». Marvel.com. 2014 թ․ մարտի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 13-ին.
  135. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի Փարիզյան պրեմիերան Le Grand Rex կինոթատրոնում». Getty Images. 2014 թ․ մարտի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 19-ին.
  136. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի Լոնդոնյան պրեմիերան». Facebook. 2014 թ․ մարտի 21. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 21-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)(չաշխատող հղում)
  137. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ը հասավ Չինաստան». Washington Post. 2014 թ․ մարտի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 25-ին.
  138. «'Captain America: The Winter Soldier' jam-packed premiere shines superheroic spotlight on Cleveland». The Plain Dealer. Cleveland, Ohio. 2014 թ․ ապրիլի 1. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 1-ին.
  139. «Հանդիպիր Սքարլեթ Յոհանսոնին և Քրիս էվանսին «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի 2014 թվականի ապրիլին տեղի ունեցող պրեմիերայի ժամանակ». Charitybuzz. 2013 թ․ նոյեմբերի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 16-ին.
  140. «Epic Captain America: The Winter Soldier Teaser Poster Revealed». Marvel. 2013 թ․ հուլիսի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 29-ին.
  141. «Արդեն հասանելի է «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի պաստառը». Los Angeles Times. 2012 թ․ հուլիսի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 30-ին.
  142. «Marvel-ը կատարեց «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի պաստառի դեբյուտը». Rolling Stone. 2012 թ․ հուլիսի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 30-ին.
  143. «SDCC 2013: Marvel Studios Takes Over Hall H». Marvel. 2013 թ․ հուլիսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 29-ին.
  144. «Today at the Marvel booth: these costumes will be part of a fake Smithsonian exhibit in CAP 2 #ComicCon». Twitter. 2013 թ․ հուլիսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 29-ին.
  145. «Disney XD Transforms into Disney Fandom, a Three-Night Event Showcasing Programming From Disney, Pixar, Star Wars, Marvel and More». TV by the Numbers. 2013 թ․ հուլիսի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 29-ին.
  146. «D23: Disney Brings Out Angelina Jolie for 'Maleficent,' Screens New Footage of 'Saving Mr. Banks'». The Hollywood Reporter. 2013 թ․ օգոստոսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  147. «Կապիտան Ամերիկան «Ձմեռային Զինվոր»-ում կքշի Հարլի Դևիդսոնի Breakout-ը». Milwaukee Business Journal. 2013 թ․ սեպտեմբերի 16. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  148. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի թրեյլերը․ Տե՛ս Բազեին գործողության մեջ (Տեսահոլովակ)». The Hollywood Reporter. 2013 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  149. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»․ թրեյլեր, թիզեր, պաստառ». Los Angeles Times. 2013 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  150. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի փոքրիկ տեսահոլովակը հուշում է եկող թրիլեր մասին». Los Angeles Times. 2013 թ․ հոկտեմբերի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  151. «Despite leak, 'Avengers: Age of Ultron' trailer breaks Marvel record». Entertainment Weekly. 2014 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  152. «S.H.I.E.L.D.-ի գործակալները։ Thor Might Not Be The Only Crossover». TV Guide. 2013 թ․ նոյեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  153. «Հանդիպիիր «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի Կապիտան Ամերիկային այս գարնանը՝ Էնեհեյմի Դիսնեյլենդ այգում». DisneyParks Blog. 2014 թ․ հունվարի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 10-ին.
  154. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ի Կապիտան Ամերիկան արդեն Էնեհեյմի Դիսնեյլենդ այգում է». DisneyParks Blog. 2014 թ․ փետրվարի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 10-ին.
  155. «Marvel Debuts 'Winter Soldier' Digital Comic Prelude». The Hollywood Reporter. 2014 թ․ հունվարի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 29-ին.
  156. «Marvel Reveals Captain America: The Winter Soldier Prelude Comic». ComingSoon.net. 2014 թ․ հունվարի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 11-ին.
  157. «Super Bowl: Disney Seeking Last-Minute Ad Buy». The Hollywood Reporter. 2014 թ․ հունվարի 22. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 24-ին.
  158. ««Կապիտան Ամերիկա»։ Կապիտանը, Այրին, Բազեն «Ջմռան զինվոր»-ի գովազդային հոլովակում». Los Angeles Times. 2014 թ․ փետրվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 3-ին.
  159. «Gameloft-ը կթողարկի Marvel-ի «Կապիտան Ամերիկա․ Ջմռան զինվոր»-ի պաշտոնական խաղը». Wall Street Journal. 2014 թ․ փետրվարի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 4-ին.
  160. «Black Widow's Corvette from next Captain America movie is filmed noir». Autoblog.com. 2014 թ․ փետրվարի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 6-ին.
  161. «2014 թվականի Daytona 500-ի ավագ մարշալը Կապիտան Ամերիկան է». USA Today. 2014 թ․ փետրվարի 16. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 16-ին.
  162. «New 'Captain America: The Winter Soldier' Ad Teases Unexpected Spoiler (Video)». The Hollywood Reporter. 2014 թ․ փետրվարի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 21-ին.
  163. «Bring a Cap Screening to Your Town With the Captain America Experience». Newsarama. 2014 թ․ մարտի 1. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 6-ին.
  164. «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային զինվորը ֆիլմի համար հայտարարված են վաղաժամկետ ցուցադրումներ՝ տասը քաղաքների համար». Comicbook.com. 2014 թ․ մարտի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 6-ին.
  165. «Գնեք «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր» ֆիլմի Blu-Ray և DVD սկավառակները». Marvel.com. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 30-ին.
  166. «'Marvel Cinematic Universe: Phase Two Collection' Unveiled; Contains First Look at Phase 3». Collider.com. 2015 թ․ հոկտեմբերի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  167. «Captain America: The Winter Soldier (2014)». Box Office Mojo. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  168. «2014 թվականի ֆիլմերի շահույթները». Box Office Mojo. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  169. «№ 9 «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»– 2014 թվականի ամենաարժեքավոր բլոկբասթերները». Deadline.com. 2015 թ․ մարտի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 13-ին.
  170. «Շահույթ։ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ն առաջին ցուցադրությունը հավաքեց հսկայական գումար՝$10.2 միլիոն». The Hollywood Reporter. 2014 թ․ ապրիլի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 5-ին.
  171. «Box Office: 'Captain America: Winter Soldier' Nabs Record $37 Million Friday». The Hollywood Reporter. 2014 թ․ ապրիլի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 8-ին.
  172. 172,0 172,1 172,2 «Ուիքենդի նորություններ։ Կապիտան Ամերիկան ռեկորդ սահմանեց ապրիլ ամսվա շահույթով». Box Office Mojo. 2014 թ․ ապրիլի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 8-ին.
  173. «Weekend Report: 'Captain America' Wins Close Fight with 'Rio 2'». Box Office Mojo. 2014 թ․ ապրիլի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 26-ին.
  174. «Weekend Report: 'Captain' Three-peats, 'Heaven' Rises Over Easter Weekend». Box Office Mojo. 2014 թ․ ապրիլի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 26-ին.
  175. «Weekend Report: 'Woman' Gets Women, Ousts 'Captain America'». Box Office Mojo. 2014 թ․ ապրիլի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 28-ին.
  176. «Weekend Report: 'Neighbors' Hazes 'Spider-Man'». Box Office Mojo. 2014 թ․ մայիսի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 17-ին.
  177. «2014 Domestic Grosses». Box Office Mojo. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 6-ին.
  178. «'Captain America 3' Gets Release Date as Marvel's 'Captain America: The Winter Soldier' Sets April Record». Ուոլթ Դիսնեյ ընկերություն. 2014 թ․ ապրիլի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 8-ին.
  179. «Rentrak Announces Worldwide Box Office Results for Weekend of April 13, 2014». Rentrak. 2014 թ․ ապրիլի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  180. «Rentrak Announces Worldwide Box Office Results for Weekend of April 20, 2014». Rentrak via The Wall Street Journal. 2014 թ․ ապրիլի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  181. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»». Metacritic (CBS Interactive). Վերցված է 2014 թ․ մարտի 21-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  182. «Box office update: 'Captain America' supersizes Friday's box office with $37 million». Entertainment Weekly. Time Inc. 2014 թ․ ապրիլի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 5-ին.
  183. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»։ Ֆիլմի կարծիքներ». The Hollywood Reporter. 2014 թ․ մարտի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 20-ին.
  184. «Ֆիլմի կարծիք։ «Կապիտան Ամերիկա․ Ջմռան զինվոր»». Variety. 2014 թ․ մարտի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 20-ին.
  185. ««Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»-ը սուպերհերոսի ֆիլմն իր մեջ պարունակում է ֆանտաստիկայի և դրամայի խառնուրդ». Chicago Sun-Times. 2014 թ․ ապրիլի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
  186. «Ֆիլմի կարծիք։ «Կապիտան Ամերիկա․ Ջմռան զինվոր» (2014)». Entertainment Weekly. 2014 թ․ ապրիլի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
  187. «Որոշ բաներ մռայլանում են Կապիտան Ամերիկայի համար». The Boston Globe. 2014 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  188. «In 'Captain America: The Winter Soldier,' a Franchise Comes Alive». The Wall Street Journal. 2014 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  189. «Review: 'Captain America: The Winter Soldier' sticks to Marvel formula». Los Angeles Times. 2014 թ․ ապրիլի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
  190. «Courage, Loyalty, Honor, Kablooey». Նյու Յորք Թայմս. 2014 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
  191. «Ֆիլմի կարծիք։ «Կապիտան Ամերիկա․ Ձմեռային Զինվոր»». The Daily Telegraph. 2014 թ․ մարտի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 3-ին.
  192. «'Captain America' sequel pits freedom against security». St. Louis Post-Dispatch. 2014 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  193. «15-րդ ամենամյա Ոսկե Թրեյլեր մրցանակաբաշխության անվանակարգվածները». Golden Trailer Awards. 2014 թ․ մայիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 11-ին.
  194. «Teen Choice Awards-ի 2014 թվականի նոմինանանտերը». Yahoo! Movies. 2014 թ․ հունիսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 18-ին.
  195. «Երիտասարդ Հոլիվուդ մրցանակաբաշխության անվանակարգվածների ցանկը». Young Hollywood Awards. 2014 թ․ հունիսի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 30-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 28-ին.
  196. «Քննադատների ընտրության մրցանակաբաշխություն։ «Բոյհուդ»-ը հաղթեց լավագույն կինոնկար անվանակարգը, իսկ «Բրդմեն»-ը գլխավորեց 7 նոմիանացիաներում». Deadline Hollywood. 2014 թ․ հունվարի 15. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 15-ին.
  197. «Հայտնի են դարձել Մարդկանց ընտրության մրցնակաբաշխության 2015 թվականի հաղորդավարներն ու անվանակարգվածների ցանկը». CBS News. Նայեմբերի 4, 2014. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է Նայեմբերի 5, 2014-ին.
  198. «Օսկարի անվանակարգերը». Deadline.com. 2015 թ․ հունվարի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հունվարի 15-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 15-ին.
  199. «Սատուրն մրցանակաբաշխություն․ 2015 թվականի անվանակարգվածների ցանկը». 2015 թ․ մարտի 3. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 3-ին.
  200. The Jameson Empire Awards 2015 Live Blog
  201. «Ռեժիսորներ Ջո և Էնթոնի Ռուսսոները հաստատեցին, որ Կապիտան Ամերիկայի մասին պատմող ֆիլմի 3-րդ մասը կրկին իրենք են նկարահանելու։ Ավելին, սցենարը նորից գրվել է Քրիստոֆեր Մարկուսի և Սթիվեն ՄաքՖիլիի կողմից». Collider. 2014 թ․ մարտի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 14-ին.
  202. «Կապիտան Ամերիկան կինոթատրոններ կվերադառնա 2016 թվականի մայիսի 6-ին». Marvel. 2014 թ․ ապրիլի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 7-ին.
  203. «'Captain America 3' Takes Shape at Marvel (Exclusive)». Variety. 2014 թ․ հունվարի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 21-ին.
  204. «Դենիել Բրահլը չարագործի դեր կխաղա «Կապիտան Ամերիկա․ քաղաքացիական պատերազմ» ֆիլմում». Deadline.com. 2014 թ․ նոյեմբերի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 14-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.
  205. «Marvel Studios –ը սկսում է «Կապիտան Ամերիկա․ քաղաքացիական պատերազմ» ֆիլմի աշխատանքները». Marvel.com. 2015 թ․ մայիսի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 7-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 7-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կապիտան Ամերիկա։ Ձմռան զինվորը» հոդվածին։