Լևոն Բլբուլյան

հայ հրապարակախոս, թարգմանիչ, բանաստեղծ, գրող

Լևոն Ռաֆիկի Բլբուլյան (հունիսի 15, 1949(1949-06-15), Նոր Բայազետ, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գրող, բանաստեղծ, թարգմանիչ, հրապարակախոս։

Լևոն Բլբուլյան
Ծնվել էհունիսի 15, 1949(1949-06-15) (74 տարեկան)
ԾննդավայրՆոր Բայազետ, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունբանաստեղծ, թարգմանիչ, հրապարակախոս և գրող
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունՀայաստանի ազգային ագրարային համալսարան (1971) և Մաքսիմ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտ (1990)
ԱնդամակցությունՀԳՄ
ԱշխատավայրԱվանգարդ
Կայքlevonblbulyan.do.am
Լևոն Բլբուլյան Վիքիդարանում

Երգահան, դերասանուհի Ժաննա Բլբուլյանի եղբայրն է։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է 1949 թվականի հունիսի 15-ին, Նոր Բայազետ (այժմ՝ Գավառ) քաղաքում։ 1971 թվականին ավարտել է Հայկական գյուղատնտեսական ինստիտուտի մեքենայացման ֆակուլտետը։ Լրագրությամբ և գրականությամբ սկսել է զբաղվել 1970-ական թվականներից։ Աշխատել է շրջանային «Լենինյան դրոշով» թերթում, Հանրապետական ռադիոյի «Երիտասարդություն» ռադիոկայանում, «Երկիր», «Երկիր Նաիրի» թերթերում, 10 տարի վարել է «Ավանգարդի» գրականության ու արվեստի բաժինը։ 1989-1990 թվականներին գրողների միության գործուղումով սովորել, գերազանցությամբ ավարտել է Մոսկվայի Մաքսիմ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտի գրական երկամյա բարձրագույն դասընթացները։ Հայաստանի գրողների և լրագրողների միությունների անդամ է, 2014 թվականից Համահայկական գրական հիմնադրամի գործադիր տնօրենն է[1]։

Ստեղծագործություններ և ճանաչում խմբագրել

1999 թվականին ճանաչվել է «Հայացք Երևանից» ամսագրի տարվա լավագույն հեղինակ։ 2002 թվականին հրատարակել է «Ժամանակ և դեմքեր» գիրքը, որտեղ ներկայացված են հարցազրույցներ հայ մտավորականների, արվեստի և գրականության ճանաչված գործիչների հետ։ Բանաստեղծական, թարգմանական, երգիծական բազմաթիվ գրքերի հեղինակ է[2]։ Թարգմանություններ է կատարել Վլադիսլավ Խոդասևիչից, Վլադիմիր Վիսոցկուց, Աննա Ախմատովայից, Բուլատ Օկուջավայից, ժամանակակից մի շարք ռուս բանաստեղծներից։ Պարսիկ մեծ բանաստեղծ Օմար Խայամի քառյակների թարգմանական հատորի համար 2018-ին արժանացել է Հայաստանի գրողների միության Հովհաննես Մասհեյան թարգմանական մրցանակին:Բազմաթիվ երգերի խոսքերի հեղինակ է։ Համագործակցել է Կոնստանտին Օրբելյանի, Ալեքսանդր Աճեմյանի, Տիգրան Մանսուրյանի, Ռոբերտ Ամիրխանյանի, Մարտին Վարդազարյանի, Երվանդ Երզնկյանի, Արամ Սաթյանի և այլ կոմպոզիտորների հետ։ Քրոջ՝ երգահան Ժաննա Բլբուլյանի հետ համատեղ թողարկել են «Հանդիպման տանգո» (1993) «Խաչված սրտեր» (2003) ալբոմները։ Արամ Սաթյանի՝ հայկական առաջին փոփ օպերան («Լիլիթ») ստեղծվել է Բլբուլյանի խոսքերով ( 2003)։ Տարբեր կոմպոզիտորների հետ նրա ստեղծած երգերի ընտրանին թողարկվել է «Արևոտ անձրև» ալբոմով (2006)։

Մրցանակներ, մեդալներ խմբագրել

  • Գրողների միությունների միջազգային ընկերակցության ոսկե մեդալ, 2004
  • Հայաստանի գրողների միության Ավետիք Իսահակյանի անվան մրցանակ, 2008
  • Ռուսաստանի գրողների միության Գրիբոեդովի անվան հուշամեդալ, 2008
  • ՀՀ մշակույթի նախարարության ոսկե մեդալ, 2009
  • Գրողների միության «Վաստակի համար» մեդալ, 2009
  • Հայաստանի գրողների միության և Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի «Կանթեղ» թարգմանական մրցանակ, 2014
  • Ռուսաստանի գրողների միության Լերմոնտովի անվան հուշամեդալ, 2014
  • Հայաստանի գրողների միության Հովհաննես Մասհեյանի անվան մրցանակ, 2018
  • Գավառ քաղաքի պատվավոր քաղաքացու հավաստագիր, 2018
  • Երևանի քաղաքապետի ոսկե մեդալ, 2019
  • Համահայկական գրական հիմնադրամի հատուկ մրցանակ. 2022

Երկեր խմբագրել

  • «Քեզ սերն է ծնել» (բանաստեղծություններ), Երևան, «Սովետական գրող», 1979 թ. 40 էջ։
  • «Համբույրի ծաղիկ» (բանաստեղծություններ), Երևան, «Սովետական գրող», 1984 թ. 85 էջ։
  • «Գաղտնիքների խեցի» (բանաստեղծություններ), Երևան, «Խորհրդային գրող», 1989 թ., 156 էջ։
  • «Բոյիդ մեռնեմ», զվարճապատումների երեք գրքույկ, 1992, 1995, 2006։
  • «Ты рождена любовью», стихи, Москва, «Голос», 1992 г.
  • «Աներգ օրեր» (բանաստեղծություններ), Երևան, «Նաիրի», 1994 թ., 112 էջ։
  • «Այս ճանապարհին», (բանաստեղծություններ, թարգմանություններ, երգեր), Երևան, «Ապոլլոն», 1999, 336 էջ։
  • «Ժամանակ և դեմքեր», 33 հարցազրույց, Երևան, «Զանգակ-97», 2011 թ., 288 էջ։
  • «Գիրք սիրո», (սիրերգություն), Երևան, «Ամրոց գրուպ», 2004 թ., 223 էջ։
  • «Քառյակներ», Երևան, «Վան Արյան», 2008 թ., 224 էջ[3]։
  • «Բոյիդ մեռնեմ», (զվարճապատումներ) , Երևան, «Աստղիկ գրատուն», 2011 թ., 308 էջ։
  • «Եղանակներ», (ընտրանի), Երևան, «Գրական հայրենիք» ԲՓԸ, 2010 թ. , 464 էջ։
  • «Տարիների միջով» (հարցազրույցներ, հոդվածներ), Երևան, «Աստղիկ գրատուն», 2014 թ., 360 էջ։
  • «Սիրո ու նվիրումի երգեր», քնարական երգեր Ժ. Բլբուլյանի երաժշտությամբ, «Անտարես» , 2015 թ. , 256 էջ։
  • «Раковина тайн», стихи, Москва, «Вече», 2019 г.
  • «Խոսք ու զրույց»  (հարցազրույցներ, հոդվախներ, հուշապատումներ),Երևան, «Վան Արյան», 2021, 412 էջ

Թարգմանություններ (ռուսերենից) խմբագրել

  Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում
  • Մարինա Վլադի, «Վլադիմիր կամ ընդհատված թռիչք» (հուշեր Վ. Վիսոցկու մասին) , Երևան, «Լույս», 1993, 224 էջ։
  • Վլադիմիր Վիսոցկի, «Ես, ինչ խոսք, ետ կգամ», (բանաստեղծություններ, խոհեր, հուշեր բանաստեղծի մասին), Երևան, «Ապոլլոն», 1997, 286 էջ։
  • Իվան Պերևերզին, «Հյուսիսային ծաղիկներ», (բանաստեղծություններ), Երևան, ՀԳՄ հրատ., 2011, 348 էջ։
  • Վլադիմիր Սիլկին, «Ռուսական քամի», (բանաստեղծություններ), Երևան, «Աստղիկ գրատուն» , 2013, 152 էջ։
  • Ալեքանդր Պորյադոչնի, «Արծաթե թել», (պոեմ), Երևան, «Ապոլլոն» , 2014, 64 էջ։
  • Վլադիմիր Բոյարինով, «Կռունկները գնացին», (բանաստեղծություններ) , «Վան Արյան» , 2014, 168 էջ։
  • Վլադիմիր Իսայչև, «Սիրո ճանապարհով», (բանատեղծություններ), «Վան Արյան», 2014, 304 էջ։
  • Օմար Խայամ, «Քառյակներ»(թարգման. պարսկերեն տողացիներից) , «Անտարես» , 2018, 368 էջ։
  • Օմար Խայամ, «Քառյակներ»(թարգման. պարսկերեն տողացիներից) , «Անտարես» , 2021, 380 էջ։
  • Աննա Ախմատովա, «Տարվա հինգերրորդ եղանակը», բանաստեղծություններ «Անտարես» , 2022,, 360 էջ
  • Բուլատ Օկուջավա, «Կիթառով բանաստեղծը», բանաստեղծություններ, «Ասողիկ», 2023, 280 էջ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լևոն Բլբուլյան» հոդվածին։