Լուկա (մալթ.՝ Ħal Luqa, բառացի՝ բարդի), գյուղ Մալթայի հարավում։ Այս հին գյուղը՝ խիտ բնակչությամբ, տիպական է Մալթա կղզու համար։ 2004 թվականի մարտի դրությամբ գյուղն ունեցել է 5.945 բնակիչ[2]։ Գլխավոր հրապարակում կա եկեղեցի՝ նվիրված Անդրեաս առաքյալին[3]։ Սուրբ Անդրեաս առաքյալի տոնն ավանդաբար նշվում է հուլիսի առաջին կիրակի օրը[4]։

Բնակավայր
Լուկա
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՄալթա Մալթա
Մակերես6,28 կմ²
ԲԾՄ75 մետր
Բնակչություն5945 մարդ (մարտի 31, 2014)[1]
Հեռախոսային կոդ395
Փոստային դասիչLQA
Լուկա (Մալթա) (Մալթա)##
Լուկա (Մալթա) (Մալթա)

Նշանավոր գյուտարար, ժամագործ Միքելանջելո Սապյանոն (1826-1912) ապրել է Լուկայում։ Նա պատրաստել է տարբեր տեսակի ժամացույցներ. զանգակատան ժամացույցի հեղինակը ևս նա է։ Տունը, որտեղ ապրել է ժամագործը, գտնվում է Պաուլա Մագրի փողոցում[5]։

Պատմություն խմբագրել

 
Լուկայի տեսարաններ

Լուկան հիմնադրևվել է 1634 թվականին Հռոմի Ուրբանոս VIII-ի հրամանով։ 1592 թվականին այն տուժել է բուբոնային ժանտախտից, որն այդ ժամանակ տարածված էր Մալթայի շատ բնակավայրերում և բազմաթիվ մարդկային կյանքեր էր խլել։ Այս ցավալի իրադարձության վկան է գերեզմանատունը, որը հայտնաբերվել է Կարմել փողոցում. այստեղ մարդիկ թաղված են գերեզմանի վերածված դաշտավայրում։

Լուկայի համար ևս մեկ ողբերգություն է եղել խոլերայի համաճարակը 1850 թվականին, երբ մահացել է 13 մարդ։ Ի վկայություն այս իրադարձության՝ Վալետո Ռոուդում մինչ օրս պահպանվել է գերեզմանոց։

20-րդ դարի սկզբներին Լուկան ճանաչում է ստացել օդանավակայանի շնորհիվ։ Մեծ Բրիտանիայի թագավորական ռազմաօդային ուժերը Լուկայի մոտ հիմնադրել են օդանավակայան, որը հետագայում դարձել է քաղաքացիական։ Այդ ուժերը օդանավակայանն օգտագործել են մինչև 1979 թվականի մարտի 31-ը, երբ այն նվիրվել է Մալթայի կառավարությանը քաղաքացիական նպատակներով։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Լուկայում շատ մարդիկ են մահացել, ինտենսիվ ռմբակոծման արդյունքում ավերվել են շատ շինություններ։ Մինչ օրս Լուկայում հիշում են այն ողբերգությունը, որ տեղի է ունեցել 1942 թվականի ապրիլի 9-ին։ Այդ օրը ռումբն ընկել է ռազմապաստարանի վրա, և ներսում եղած մարդիկ կենդանի թաղվել են։ Տեղական խորհուրդը մինչ օրս հիշում է մարդկանց, որոնք մահացել են պատերազմի ժամանակ, և դրան ի հիշատակ՝ պսակ դնելու արարողություն է կատարվում, որին մասնակցում են տեղական այլ կազմակերպություններ, ակումբներ։

Լուկայի հովանավորն է համարվում Անդրեաս առաքյալը։ Լուկայում կա նրան նվիրված արձան՝ երկհարկանի շեքօի բարձրությամբ։

Կլիմա խմբագրել

Մալթա (Լուկա, 1981–2010)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Միջին բարձր °C (°F) 15.6
(60.1)
15.6
(60.1)
17.3
(63.1)
19.8
(67.6)
24.1
(75.4)
28.6
(83.5)
31.5
(88.7)
31.8
(89.2)
28.5
(83.3)
25.0
(77)
20.7
(69.3)
17.1
(62.8)
23.0
(73.4)
Միջին օրական °C (°F) 12.8
(55)
12.5
(54.5)
13.9
(57)
16.1
(61)
19.8
(67.6)
23.9
(75)
26.6
(79.9)
27.2
(81)
24.7
(76.5)
21.5
(70.7)
17.7
(63.9)
14.4
(57.9)
19.3
(66.7)
Միջին ցածր °C (°F) 9.9
(49.8)
9.4
(48.9)
10.6
(51.1)
12.4
(54.3)
15.5
(59.9)
19.1
(66.4)
21.7
(71.1)
22.6
(72.7)
20.8
(69.4)
18.1
(64.6)
14.6
(58.3)
11.6
(52.9)
15.5
(59.9)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 98.5
(3.878)
60.1
(2.366)
44.2
(1.74)
20.7
(0.815)
16.0
(0.63)
4.6
(0.181)
0.3
(0.012)
12.8
(0.504)
58.6
(2.307)
82.9
(3.264)
92.3
(3.634)
109.2
(4.299)
595.8
(23.457)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) 10 7 5 4 1 1 0 1 4 6 9 10 58
Միջին ամսական արևային ժամ 176.7 194.3 235.6 261.0 310.0 351.0 384.4 362.7 282.0 220.1 189.0 164.3 3131,1
աղբյուր: Meteo Climate (1981–2010 Data)[6], climatetemp.info (Sun Data)[7]

Կառավարում խմբագրել

Լուկայի քաղաքացիները երեք տարին մեկ ընտրում են տեղական խորհուրդ, որը բաղկացած է յոթ անդամից։ Նրանցից մեկը դառնում է քաղաքապետ։

Տնտեսություն խմբագրել

Air Malta և Medavia ընկերությունների գլխամասային գրասենյակները գտնվում են Լուկայի միջազգային օդանավակայանում[8][9]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. http://www.webcitation.org/6ZSEwl5UZ
  2. «Estimated Population by Locality 31st March, 2014». Government of Malta. 2014 թ․ մայիսի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 21-ին.
  3. Mahoney, Leonardo (1996). 5,000 years of Architecture in Malta. Malta: Valletta Publishing. Format. p. 154. 9990958157. 9789990958157.
  4. Malta Annual Festivals Retrieved on 18 March 2010.
  5. No Man is an Island Արխիվացված 2013-05-10 Wayback Machine Cuckoo Clock Information. Retrieved on 18 March 2010.
  6. «Luqa Weather Averages 1981–2010». Meteo-climat-bzh.dyndns.org. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 2-ին.
  7. «Sunshine & Daylight Hours in Luqa, Malta Sunlight, Cloud & Day length». Malta.climatemps.com. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 1-ին.
  8. "Contact Us Արխիվացված 2013-05-02 Wayback Machine." Air Malta. Retrieved on 23 April 2013. "Air Malta plc Level 2, Skyparks Business Centre Malta International Airport Luqa, Malta. LQA 9020"
  9. "Contact Us Արխիվացված 2012-07-29 Wayback Machine." Medavia. Retrieved on April 23, 2013. "P.O. Box 48, Malta International Airport Luqa LQA 4000"

Արտաքին հղումներ խմբագրել