Լուկա դելլա Ռոբբիա (իտալ.՝ Luca della Robbiaհուլիս 1399[1][2], Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն - փետրվարի 10, 1482, Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[3]), քվատրոչենտոյի ժամանակաշրջանի ֆլորենցիացի առաջատար քանդակագործ, որին Ջորջո Վազարին անվանել է բազմագույն կերամիկայի (մայոլիկա) գյուտարար։

Լուկա դելլա Ռոբբիա
իտալ.՝ Luca della Robbia
Ծնվել էհուլիս 1399[1][2]
ԾննդավայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն
Մահացել էփետրվարի 10, 1482 (82 տարեկան)
Վախճանի վայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[3]
Ուշագրավ աշխատանքներCantoria by Luca della Robbia? և Cantoria by Donatello?
 Luca della Robbia Վիքիպահեստում
Մադոննան Օրսանմիքելի տաճարում
Ֆլորենցիական տաճարների կամարամահիկներից մեկի ծեփապատճենը հավաքի ժամանակ Ա․Ս․Պուշկինի անվան կերպարվեստի Պետական թանգարան

Կենսագրություն խմբագրել

Նկարչի մանկության և պատանեկության, ինչպես նաև ստեղծագործական վաղ շրջանի մասին քիչ բան է հայտնի։ Ենթադրաբար ունեցել է Լորենցո Գիբերտի ազդեցությունը[4]։ Սկզբում աշխատել է մարմարով։ 1430-ականներին կերտել է քաղաքի տաճարի խմբերգչական ճառաբեմի մարմարե բարձրաքանդակները, որոնք լայնորեն հայտնի են դարձել Ֆլորենցիայում։

ՄՍՀ-ը նշում է, որ ավագ դելլա Ռոբբիայի աշխատելաոճին բնորոշ առանձնահատկություններն են եղել երկրային կենսահաստատ ոգին և քնարական ոգեշնչվածության զգացողությանը, սակայն Պիստոյիայից «Մարիամի հանդիպումը Ելիզավետայի հետ» խմբի օրինակով կարելի է տեսնել, որ նրա մարմարե քանդակներին խորթ չէ լարված դրամատիզմը։

Մայր տաճարի լունետների վրա աշխատելիս Լուկա դելլա Ռոբբին հորինել է յուրահատուկ բաղադրության փայլ (թիթեղի հիման վրա)։ Հետագայում Ֆլորենցիայում և նրա սահմաններից դուրս նա շատ եկեղեցիներ է զարդարել բազմագույն կերամիկական լունետներով (որպես կանոն, Մադոննայի պատկերով), այդ թվում` Սանտա Կրոչեի մատուռը (ճարտարապետ Ֆ. Բրունելեսկի), Խաչելության տաճարը Սան Մինիատո Ալ Մոնտեում և սուրբ Դոմինիկի եկեղեցին Ուրբինոում։

16-րդ դարում դելլա Ռոբբիայի ստեղծած ոճը շարունակել է զարգացնել գունավոր մայոլիկայի տեխնիկան, որը կիրառվում էր կլոր պլաստիկայի և բարձրաքանդակների վրա։ Լուկայից հետո արհեստանոցը ղեկավարում էին նրա եղբորորդին՝ Անդրեա դելլա Ռոբբիան, իսկ հետո վերջինիս որդին ՝ Ջովաննին։ 19-րդ դարի Պրեռաֆայելիտների (նախառաֆայելականներ) շարքում դելլա Ռոբբիայի ստեղծագործությունների ժողովրդականությունն այնքան մեծ էր, որ 1894 թվականին անգլիական Բիրկենհեյդ քաղաքում սկսեց աշխատել «Դելա Ռոբբիայի ազդեցության ներքո» կերամիկայի արտադրության մեջ մասնագիտացած արտադրամասը։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 https://rkd.nl/explore/artists/67264
  2. 2,0 2,1 Luca di Simone di Marco della Robbia (նիդերլ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 Union List of Artist Names — 2017.
  4. «Luca della Robbia» (անգլերեն). 2019 թ․ դեկտեմբերի 18. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)

Արտաքին հղումներ խմբագրել