Լատիներեն արտահայտությունների ցանկ «N»
Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ
Այս էջը ներկայացնում է ամենատարածված լատիներեն արտահայտությունների հայերեն թարգմանությունները։ Ընդգրկված արտահայտություններից շատերն իրենք նույնպես թարգմանված են հին հունարեն հռետորական արտահայտություներից, քանզի Հին Հունաստանում գրականությունը և հռետորական արվեստը մի քանի հարյուրամյակ ավելի վաղ են զարգացել քան Հին Հռոմում։
Այս ցանկի մեջ ընդգրկված է N տառը։ Հիմնական ցանկն ամբողջությամբ տես՝ Լատիներեն արտահայտությունների ցանկ (ամբողջը) էջում։
Բովանդակություն |
---|
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · ամբողջը |
Հղումներ |
N խմբագրել
Լատիներենը | Թարգմանությունը | Ծանոթագրություններ |
---|---|---|
Nam vitiis nemo sine nascitur | Ոչ ոք չի ծնվում առանց արատների | |
nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur | Չծնվածը ծնված է այնքանով, որ իր ստացած ժառանգությունը շոշափվում է | Վերաբերում է իրավիճակին, երբ դեռ չծնված երեխային որոշակի ժառանգական իրավունքներ են տրվել։ |
Natura abhorret a vacuo | Բնությունն ատում է դատարկությունը | Որպես բացատրություն, թե ինչու է հեղուկը բարձրանում դատարկ խողովակով, մթնոլորտային ճնշման մեկնաբանություն է։ |
natura nihil frustra facit | Բնությունը ոչինչ անտեղի չի կատարում | Լևկիպոս՝ «Ամեն ինչ որ կատարվում է, կատարվում է ինչ-որ պատճառով և անհրաժեշտությունից»։ |
natura non facit saltus | բնությունը ցատկեր չի անում | Կառլ Լիննեյի հայտնի աֆորիզմը, որը նշում է, որ օրգանիզմները, բոլոր կողմերից կապվածություններ ունենալու պատճառով իրենց ձևերը փոխում են աստիճանաբար, մի վիճակից անցնելով մյուսին։ Ասվել է 1751 թ. Philosophia Botanica-ում։ |
Ne diruatur fuga temporum | Թող չկործանվի ժամանակի ընթացքով | |
nemo est supra legis | Ոչ ոք բարձր չէ օրենքից | |
nemo dat quod non habet | Ոչ ոք չի տալիս չունեցածը | |
nihil novi | Ոչ մի նոր բան | |
nil mortalibus ardui est | Ոչինչ անհնար չէ մարդու համար | Հորացիուս. |
nomen nescio (N.N.) | Անունը չգիտեմ | Նշանակում է՝ հարցի մեջ նշվող մարդու անունը հայտնի չէ։ |
non est medicina, sine linguae latinae | Չկա բժշկություն առանց լատիներենի | |
non progredi est regredi | Առաջ չգնալը նշանակում է նահանջել | |
nota bene N.B. | Lավ նայի'ր | NB տեսքով գրվում է՝ տեքստի որևէ մասի վրա ուշադրություն հրավիրելու համար։ |
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- Լատիներեն արտահայտությունների հիմնական զանգվածը վերցված է 1728 թ. հրատարակված «Կիկլոպեդիա կամ արվեստների և գիտությունների ունիվերսալ բառարան» հրատարակությունից, (en:Cyclopaedia, or Universal Dictionary of Arts and Sciences), որն ամբողջությամբ հանրային օգտագործման տիրույթում է։
- Հոդվածում ընդգրկված են նաև արտահայտություններ Ա.Ս.Ղարիբյանի խմբագրությամբ Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայի լեզվի ինստիտուտի կողմից 1958 թ. հրատարակված Ռուսերեն հայերեն քառահատոր բառարանի 4րդ հատորին հավելված լատիներեն արտահայտությունների ցանկից։
- Adeleye, Gabriel G. (1999). World Dictionary of Foreign Expressions. Ed. Thomas J. Sienkewicz and James T. McDonough, Jr. Wauconda, IL։ Bolchazy-Carducci Publishers, Inc. ISBN 0865164223.
- John Hardo Modern Catholic Dictionary.
- Stone, Jon R. (1996). Latin for the Illiterati. London & New York։ Routledge. ISBN 0415917751.