Լայոս Տոլնաի
Լայոս Տոլնաի (հունգ.՝ Lajos Tolnai, իսկական ազգանունը՝ Հադմաշի, հունվարի 31, 1837[1], Györköny, Հունգարիա - մարտի 19, 1902, Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա[2]), հունգարացի արձակագիր, հրապարակախոս։
Լայոս Տոլնաի | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | հունգ.՝ Hagymássy Lajos |
| Ծնվել է | հունվարի 31, 1837[1] |
| Ծննդավայր | Györköny, Հունգարիա |
| Վախճանվել է | մարտի 19, 1902 (65 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Բուդապեշտ, Ավստրո-Հունգարիա[2] |
| Գերեզման | Ֆիումեի փողոցի գերեզմանոց[3] |
| Մասնագիտություն | լրագրող |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Հունգարիա |
 Lajos Tolnai Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Լայոս Տոլնաին ծնվել է սնանկացած ազնվականի ընտանիքում, սովորել է Նադ-Կյորյոշկի գիմնազիայում, այնուհետև Պեշտի ռեֆորմատակամ սեմինարիայում, որն ավարտելով որոշ ժամանակ դասավանդում է տեղում, հետո մեկնում է գավառ՝ Մարոշվաշարհեյ, որտեղ քահանայի է կարգվում։ Տասնվեց տարի անց՝ 1884 թվականին վերադառնում է Պեշտ, որտեղ վաստակում է միայն գրական աշխատանքով և ապրում աղքատության մեջ։ 1887 թվականին Տոլնաին սկսում է սկսում է լույս ընծայել «Գրականություն» ամսագիրը, որը երկար չի տևում։ 1889 թվականին մեծ դժվարությամբ ստանում է ուսուցչի պաշտոն, իսկ ավելի ուշ՝ ստանձնում է տնօրենի պարտականությունները։
Տոլնաին մահացել է աղքատության և միայնության մեջ[4]։
Ստեղծագործությունը խմբագրել
Լայոս Տոլնաիի ստեղծագործությունները սուր սոցիալական բովանդակություն ունեն։ Երգիծանքի մեծ ձիրքով և վարպետությամբ օժտված հեղինակը մասնակի երևույթների մեջ տեսնում է տիպականը և խարազանում իր ժամանակի հասարակության արատները։
Գրական կյանքն սկսելով որպես բանաստեղծ՝ հետագայում նա ամբողջովին տրվում է արձակին։ Տոլնաիի տաղանդին հատուկ է նովելի ժանրը։ Նրա գրչին են պատկանում նաև բազմաթիվ վեպեր, որոնցից են՝ «Պարոնայք» (1872), «Տիկին բարոնուհին» (1882), «Ազնվական արյուն» (1882), «Պարոն քաղաքագլուխը» (1885), «Նոր նահանգապետը» (1886) վեպերը և «Մութ աշխարհ» ինքնակենսագրական վեպը[4]։
Լայոս Տոլնաին հայերեն խմբագրել
- Հայրենիքը քաղցած է։ Հունգարական նովելներ, Ե., «Սովետական գրող», 1978, էջ 5-19։ Ռուսերենից թարգմանեց Արմեն Մկրտչյանը։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 http://mek.oszk.hu/00300/00355/html/ABC15363/15795.htm
- ↑ 2,0 2,1 2,2 PIM identifier
- ↑ http://resolver.pim.hu/auth/PIM72911
- ↑ 4,0 4,1 Հունգարական նովելներ, Ե., «Սովետական գրող», 1978, էջ 3-4։
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լայոս Տոլնաի» հոդվածին։ |