Լաթակիայի մարզ

Լաթակիայի մարզ; արաբ․՝ مُحافظة اللاذقية‎‎
Երկիր	Սիրիա
Կարգավիճակ	մարզ
Մտնում է	Սիրիա
Ներառում է	4 գավառ
Վարչկենտրոն	Լաթակիա
Հիմնական լեզու	արաբերեն
Բնակչություն (2011);	1 364 985 (1 տեղ)
Ազգային կազմ	արաբներ, թուրքեր հայեր, քրդեր
Կրոնական կազմ	մուսուլմաններ, ալավիներ, քրիստոնյաներ, մուրշիդիներ
Տարածք	2297 (5 տեղ)
Ժամային գոտի	UTC+2,; ամռանը UTC+3
ISO 3166-2 կոդ	SY-HL
	Լաթակիայի մարզ Վիքիպահեստում

Լաթակիայի մարզ (արաբ․՝ مُحافظة اللاذقية‎‎), մարզի կարգավիճակ ունեցող վարչական միավոր Սիրիայի Արաբական Հանրապետության հյուսիս-արևմուտքում։ Գտնվում է Սիրիայի արևմուտքում, ունի ելք դեպի Միջերկրական ծով և սահմանակցում է Թուրքիայի հետ։ Մարզը զբաղեցնում է 2297 կմ² տարածք^[1] և Սիրիայի փոքր մարզերից է։ Ունի 1,364,985 բնակչույթուն (2010 թ.)^[2]՝ հիմնականում ալավիներ, որոշակի թիվ են կազմում նաև հայերը՝ բնիկ և վերջին 200 տարում տեղափոխված։ Խոշոր քաղաքներն են՝ Լաթակիա, Ջաբլե, Քեսաբ, Ալ-Կարդահա և Սլինֆա։

Պատմություն խմբագրել

Լաթակիան մ.թ.ա. 1-ին դարում եղել է Տիգրան Մեծի հայկական պետության կազմում։ Տարբեր ժամանակներում ամբողջությամբ կամ մասամբ ընդգրկված է եղել Անտիոքի, Կիկիկյան Հայաստանի, Հալեպի ամիրայության և այլ պետությունների ու պետական կազմավորումների կազմում։ Խաչակրաց արշավանքների ընթացքում եղել է արաբների և խաաչակիրների բախման կիզակետում։

2011 թվականից սկսված Սիրիայի քաղաքացիական պատերազմի ընթացքում քաղաքը տուժել է Սիրիայի ապստամբների ռազմական գործողություններից, քանի որ երկրի ղեկավար ուժի՝ ալ-Ասադ ընտանիքի ու ալավիների միջնաբերդն է։ 2014 թվականի մարտի կեսերից նույն պատճառով, միջազգային տարբեր ահաբեկչական խմբավորումների անդամ հանդիսացող մի քանի հազար գրոհայիններ Թուրքիայի զինուժի անմիջական աջակցությամբ Թուրքիայի տարածքից ներխուժել են մարզի տարածք՝ գրոհելով ավելի քան 2000 տարի հայաբնակ Քեսաբի շրջանի գյուղերն ու ավանները, առաջին հերթին հենց Քեսաբ, որոնք անմիջապես հարակցում էին Թուրքիային։

Աշխարհագրություն խմբագրել

Լաթակիայի մարզն գտնվում է Սիրիրայի հյուսիս-արևմուտքում, վարչկենտրոն Լաթակիա։ Սահմանակից է հյուսիսում՝ Թուրքիա, հյուսիս-արևելքում՝ Իդլիբի մարզ, արևելքում՝ Համայի մարզ, հարավում Տարտուսի մարզ, արևելքում՝ Միջերկրական ծով։ Մարզի ընդհանուր տարածքը 2297 կմ² է^[3]։

Ժողովրդագրություն խմբագրել

Ըստ 2011 թվականի տվյալներով մարզի բնակչությունը կազմում է 1,364,985 մարդ, մարզի բնակչությունն ընդգրկում է էթնիկական տարբեր խմբեր՝ արաբներ, հույներ և հայեր բնիկ և վերջին 200 տարում տեղափոխված։ Բնակչության մեծամասնությունն Ալավիներ են^[4]։

Տարի	1960	1970	1981	1997	2004	2007	2010	2011	2014
Բնակ.	956,561	1,316,872	554,384*	936 000	879,551*	943,000	991,000	1,008,000**	1,890,000
Աղբյուր։ World Gazetteer և Statoids, գնահատված քանակ *հաշվարկային քանակ

Վարչական բաժանումը խմբագրել

Մարզը բաժանվում է 4 գավառների (մինտականեր)։ Դրանք են՝

Ալ-Հաֆֆայի գավառ (արաբ․՝ منطقة الحفة‎‎), կենտրոն՝ Ալ-Հաֆֆա, բնակչություն 81 213, 5 շրջան
Ալ-Կարդահայի գավառ (արաբ․՝ منطقة لقرداحة‎‎), կենտրոն՝ Ալ-Կարդահա, բնակչություն 75 279, 4 շրջան
Լաթակիայի գավառ (արաբ․՝ منطقة اللاذقية ‎‎), կենտրոն՝ Լաթակիա, բնակչություն 526 888, 7 շրջան
Ջաբլեի գավառ (արաբ․՝ منطقة جبلة ‎‎), կենտրոն՝ Ջաբլե, բնակչություն 196 171, 6 շրջան