Լ'Աքվիլա (նաև՝ Աքվիլա, Լ'Ակվիլա, Ակվիլա իտալ.՝ L'Aquila - արծիվ), քաղաք և կոմունա կենտրոնական Իտալիայում՝ Աբրուցո մարզի Լ'Աքվիլա գավառում[2]։ Իտալական Աբրուցո տարածաշրջանի գլխավոր քաղաքը, Լ'Աքվիլա գավառի վարչական կենտրոնը։ Բնակչության թիվը՝ շուրջ 73,150 մարդ։ Յուրաքանչյուր օր շուրջ 100 հազար մարդ էլ այցելում է Լ'Աքվիլա՝ ուսանելու, աշխատելու, տեսարժան վայրերևը դիտելու, հանգստանալու (մերձակայքում գործում են լեռնադահուկային մի շարք առողջարաններ)։ Քաղաքը կառուցվել է Ատերնո գետի հովտում, բլրի վրա, շրջապատված է Ապենինյան լեռներով։ Քաղաքից հյուսիս-արևելք գտնվում է Ապենինների բարձրագույն գագաթը՝ Գրան-Սասսո լեռը։ Լ'Աքվիլան սահմանակից է Անտրոդոկո, Բարետե, Բարիշանո, Բորգոռոզե, Կանյանո Ամիտերնո, Կամպոտոստո, Կապիտինյանո, Կրոնյալետո, Ֆանո Ադրիանո, Ֆոսա, Իզոլա դել Գրան Սասո դ'Իտալիա, Լուկոլի, Մալիանո դե Մարսի, Օկրե, Պիետրակամելա, Պիցոլի, Ռոկա դի Կամբիո, Ռոկա դի Մեձո, Սանտո Ստեֆանո դի Սեսանիո, Սկոպիտո, Տոռնիմպարտե համայնքներին[3][4][5][6]։

Քաղաք
Լ'Աքվիլա
իտալ.՝ L'Aquila
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրԻտալիա Իտալիա
ՄարզԱբրուցո
ԳավառԼ'Աքվիլա
Հիմնադրված է13-րդ դար, մայիսի 20, 1254 և 1266 թ.
Մակերես473,91 կմ²
ԲԾՄ714±1 մետր
Պաշտոնական լեզուիտալերեն
Բնակչություն69 558 մարդ (հունվարի 1, 2023)[1]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ0862
Փոստային դասիչ67100
Պաշտոնական կայքcomune.laquila.it
Լ'Աքվիլա (Իտալիա)##
Լ'Աքվիլա (Իտալիա)
Լ'Աքվիլա (Աբրուցո)##
Լ'Աքվիլա (Աբրուցո)

Լ'Աքվիլայի պատմական կենտրոնում, որը շրջանակված է միջնադարյան պարսպով, պահպանվել են նեղլիկ փողոցներ, Վերածննդի և բարոկկո ոճերով կառուցված շինություններ, գեղատեսիլ հրապարակներ։ Քաղաքն ունի համալսարան, ուսանողական ավան, մշակութային բազմաթիվ հաստատություններ, այդ թվում՝ թատրոն, սիմֆոնիկ նվագախումբ, գեղարվեստի ակադեմիա, կոնսերվատորիա...

Բնակչություն խմբագրել

Տարի Բնակչություն
2009 73 150 մարդ
2016 69 627 մարդ [7]
2017 69 605 մարդ [8]
2018 69 439 մարդ [9]
2023 69 558 մարդ [1]


Կլիմա խմբագրել

Լ'Աքվիլային բնորոշ է օվկիանոսային կլիման, որը Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ նշագրվում է Cfb):

Լ'Աքվիլայի օդերևութաբանական կայան 42°22′ հս․ լ. 13°21′ ավ. ե.HGЯOի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Միջին բարձր °C (°F) 6.4
(43.5)
8.5
(47.3)
12.3
(54.1)
16.3
(61.3)
20.9
(69.6)
25.3
(77.5)
29.0
(84.2)
29.1
(84.4)
24.7
(76.5)
18.4
(65.1)
12.2
(54)
7.4
(45.3)
17.54
(63.57)
Միջին օրական °C (°F) 2.3
(36.1)
3.8
(38.8)
7.0
(44.6)
10.7
(51.3)
14.9
(58.8)
18.7
(65.7)
21.6
(70.9)
21.6
(70.9)
18.1
(64.6)
12.8
(55)
7.8
(46)
3.7
(38.7)
11.92
(53.45)
Միջին ցածր °C (°F) −1.8
(28.8)
−1.0
(30.2)
1.7
(35.1)
5.0
(41)
8.8
(47.8)
12.2
(54)
14.2
(57.6)
14.1
(57.4)
11.4
(52.5)
7.2
(45)
3.3
(37.9)
−0.1
(31.8)
6.25
(43.26)
Անձրևի տեղումներ մմ (դյույմ) 66.1
(2.602)
64.5
(2.539)
51.2
(2.016)
56.6
(2.228)
51.0
(2.008)
46.1
(1.815)
34.7
(1.366)
37.7
(1.484)
52.8
(2.079)
66.3
(2.61)
91.3
(3.594)
83.7
(3.295)
702
(27.636)
Ձյան տեղումներ սմ (դյույմ) 27
(10.6)
19.8
(7.8)
7.2
(2.83)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
13.8
(5.43)
67.8
(26.66)
Միջ. անձրևոտ օրեր 8 8 8 9 8 6 5 5 6 8 10 10 91
Միջ. ձնառատ օրեր 3 2.2 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1.6 7.8
աղբյուր: [10]

Քույր քաղաքներ խմբագրել

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 https://demo.istat.it/?l=it
  2. «Bilancio demografico Anno 2016 Gennaio Provincia (search key: L'Aquila)». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2017 հուլիսի 8-ին.
  3. citar web|url=http://demo.istat.it/pop2011/index.html%7Ctítulo=Statistiche(չաշխատող հղում) demografiche ISTAT|publicado=Dato istat|acessodata=|língua2=it
  4. citar web|url=http://demo.istat.it/bil2010/index.html%7Ctítulo=Popolazione(չաշխատող հղում) residente al 31 dicembre 2010|publicado=Dato istat|acessodata=|língua2=it
  5. citar web|url=http://dati.istat.it/Index.aspx%7Ctítulo=Istituto(չաշխատող հղում) Nazionale di Statistica|publicado=Statistiche I.Stat|acessodata=|língua2=it
  6. citar web|url=http://dati.istat.it/Index(չաշխատող հղում).aspx|título=[[Istituto(չաշխատող հղում) Nazionale di Statistica]]|autor=|data=|publicado=Statistiche I.Stat|acessodata=|língua2=it
  7. http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html
  8. Popolazione Residente al 1° Gennaio 2017Italian National Institute of Statistics.
  9. Popolazione Residente al 1° Gennaio 2018Italian National Institute of Statistics.
  10. «Il clima dell'Aquila». CETEMPS. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 26-ին.
  11. «Gemellaggi: cooperazione L'Aquila-San Carlo de Bariloche» [Twinning: L'Aquila-San Carlo de Bariloche cooperation]. Consolato Generale d'Italia (իտալերեն). 2014 թ․ ապրիլի 24. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 17-ին.
  12. Adele Console (2018 թ․ օգոստոսի 28). «Sant'Angelo D'Alife, il gemellaggio con l'Aquila compie dieci anni: Amministrazione in terra d' Abruzzo» [Sant'Angelo D'Alife, the twinning with L'Aquila turns ten: Administration in the Abruzzo region]. CasertaWeb (իտալերեն). Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 17-ին.
  13. «Panathlon, confermato gemellaggio tra L'Aquila e Siena» [Panathlon, confirmed twinning between L'Aquila and Siena]. IlCapoluogo.it (իտալերեն). 2014 թ․ հունիսի 22. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 17-ին.
  14. «Venti anni di gemellaggio con Zielona Gora: due giorni di incontri e iniziative» [Twenty years of twinning with Zielona Gora: two days of meetings and initiatives]. Città Dell'Aquila (իտալերեն). 2017 թ․ մարտի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 17-ին.
  15. Figueira da Foz e município italiano de L'Aquila geminados contra alterações climáticas - „Figueira da Foz und Stadtverwaltung von L'Aquila gehen Partnerschaft gegen Klimawandel ein“, Artikel der portugiesischen Zeitung Diário de Notícias vom 13. Juni 2019, abgerufen am 26. August 2019

Գրականություն խմբագրել

  • Roger Willemsen: Die Abruzzen. Das Bergland im Herzen Italiens. Kunst, Kultur und Geschichte. DuMont, Köln 1990, ISBN 3-7701-2256-9, S. 154.
  • Poland, Chris; Razzano, Holly; Scott, Andrew; Hernandez, Ricardo (2009). «L'Aquila, Italy: The Next Lesson». Civil Engineering. 79 (11): 46–53. doi:10.1061/ciegag.0000254. ISSN 0885-7024.
  • Bindi, V. (1889). Monumenti storici ed artistici degli Abruzzi. Naples. էջ 771 seq.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Արտաքին հղումներ խմբագրել