Իվան Ֆեոդորովիչ Կրուզենշտեռն (ռուս.՝ Иван Фёдорович Крузенштерн, գերմ.՝ Adam Johann von Krusenstern, նոյեմբերի 8 (19), 1770[1][2][3][…], Hagudi Manor, Wierland County, Էսթլյանդյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն - օգոստոսի 12 (24), 1846[4][2][3][…], Կիլտսի դաստակերտ, Väike-Maarja Parish, Wierland County, Էսթլյանդյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն), ռուս ծովագնաց, ծովակալ (1842 թ.), Պետերբուրգի ԳԱ պատվավոր անդամ (1806 թ.)։

Իվան Կրուզենշտեռն
Иван Крузенштерн
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 8 (19), 1770[1][2][3][…]
ԾննդավայրHagudi Manor, Wierland County, Էսթլյանդյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էօգոստոսի 12 (24), 1846[4][2][3][…] (75 տարեկան)
Մահվան վայրԿիլտսի դաստակերտ, Väike-Maarja Parish, Wierland County, Էսթլյանդյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն
ԳերեզմանՏալլին
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Մայրենի լեզուգերմաներեն
ԿրթությունԾովային կադետական դպրոց (1787)[1]
Մասնագիտությունճանապարհորդ հետազոտող, տարածքների սեփականատեր և ռազմական գործիչ
ԱշխատավայրՍանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա
ԱմուսինJulia Charlotta von Taube?
Ծնողներհայր՝ Johann Friedrich von Krusenstiern?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունՇվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
ԵրեխաներPaul Theodor von Krusenstern?, Otto von Krusenstern?, Alexander Gotthard Julius von Krusenstiern? և Charlotte von Krusenstern?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Adam Johann von Krusenstern Վիքիպահեստում

1803-1806 թթ.-ին ղեկավարել է «Նադեժդա» և «Նևա» նավերից կազմված ռուսական առաջին շուրջերկրյա արշավախումբը[6], կատարել օվկիանոսագրական և օդերևութաբանական մեծ աշխատանքներ, նկարագրել Կուրիլյան կղզիների մի մասը, Սախալինի, Կամչատկայի և ճապոնական մի շարք կղզիների ափերը։ Ուսումնասիրությունների արդյունքներն ամփոփված են «Ճանապարհորդություն աշխարհի շուրջը 1803 թ., 1804 թ., 1805 թ. և 1806 թ. «Նադեժդա» և «Նևա» նավերով» (1809-1812 թթ.) եռահատոր աշխատության մեջ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Белавенец П. Крузенштерн, Иван Федорович (ռուս.) // Русский биографический словарьСПб.: 1903. — Т. 9. — С. 455—460.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Krusenstern, Adam Ivan // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 15. — P. 934.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 Крузенштерн, Иоганн-Антон (ռուս.) // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1895. — Т. XVIа. — С. 849.
  5. List of Royal Society Fellows 1660-2007Royal Society. — P. 207.
  6. Adam Johann von Krusenstern (1813). Voyage Round the World., vol. II, translated from German into English by Richard Belgrave Hoppner
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 701