Թուր Հեյերդալ
Թուր Հեյերդալ (նորվ.՝ Thor Heyerdahl, հոկտեմբերի 6, 1914[1][2][3][…], Լարվիկ, Նորվեգիա[4] - ապրիլի 18, 2002[1][5][2][…], Colla Micheri, Անդորա[6]), նորվեգացի ճանապարհորդ, ազգագրագետ, հնագետ և գրող։
| Թուր Հեյերդալ նորվ.՝ Thor Heyerdahl | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 6, 1914[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Լարվիկ, Նորվեգիա[4] |
| Մահացել է | ապրիլի 18, 2002[1][5][2][…] (87 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Colla Micheri, Անդորա[6] |
| Քաղաքացիություն |  Նորվեգիա |
| Կրոն | աթեիզմ |
| Կրթություն | Օսլոյի համալսարան |
| Գիտական աստիճան | փիլիսոփայության դոկտոր |
| Ազդվել է | Քրիստին Բոննևի |
| Մասնագիտություն | ճանապարհորդ հետազոտող, մարդաբան, հնագետ, պատմաբան, սցենարիստ, ծովային կենսաբան, արկածախնդիր, կինոռեժիսոր, ծովագնաց, ազգագրագետ, world traveler և գրող |
| Ամուսին | Լիվ Ռոքեֆելեր, Ժակլին Բիր[7] և Yvonne Dedekam-Simonsen? |
| Ծնողներ | հայր՝ Թոր Հեյերդալ[8], մայր՝ Էլիսոն Մարտին Լինգ[8] |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | Նորվեգիայի գիտությունների ակադեմիա |
| Երեխաներ | Թոր Հեյերդալ[5] և Բյորն Հեյերդալ[5] |
 Thor Heyerdahl Վիքիպահեստում | |
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին՝ Դիմադրության նորվեգական շարժման մասնակից։ 1937-1938 թվականներին ապրել է Մարկիզյան կղզիներում, ուր պոլինեզացիների առասպելները՝ Արևելքից իրենց նախնիների գալու վերաբերյալ, Հեյերդալի մեջ ծնեցին նրանց էթնոգենեզն ուսումնասիրելու գաղափարը։ Քանի որ նրա ենթադրությանը (թե Պոլինեզիայի արևելյան կղզիները նախապես բնակեցրել են պերուական լաստանավերով Ամերիկայից եկածները) գիտնականները վերաբերվեցին թերահավատորեն, նա 1947 թվականին, հինգ ուղեկիցների հետ 101 օրվա ընթացքում Կոն-Տիկի լաստանավով անցավ Պերուից մինչև Տուամոտու կղզիախմբի Ռարորիա կղզին (մոտ 8000 կմ)։
1953 թվականին Հեյերդալը ղեկավարել է հնագիտական արշավախումբը Գալապագոսյան կղզիներում, ուր հայտնաբերել է մինչինկական դարաշրջանի հնդկացիների բնակատեղերի գոյության ապացույցներ։ 1955-1956 թվականներին հնագիտական արշավախումբ է ղեկավարել Զատկի, Ռապաիտի և Մարկիզյան կղզիներում և ապացույցներ գտել մ. թ. IV դարում դրանց բնակեցված լինելու վերաբերյալ։ Հետագա տարիներին Հեյերդալն ուսումնասիրել է Պերուի, Բոլիվիայի, Մեքսիկայի, Եթովպիայի, Չադ Հանրապետության հնարավոր փոխադրամիջոցները (եղեգից և կաշվից նավակներ), որոնք հնում կարող էին ծառայել անդրատլանտյան գաղթի համար։ Այդ նպատակով էլ Հեյերդալը 1969 թվականին և 1970 թվականին 2 պապիրուսե նավակներով (Ռա I և Ռա II), կազմակերպել է գիտարշավ Մարոկկոյի արևմտյան ափերից Բարբադոս կղզի։ 1971-1974 թվականներին Մերձավոր Արևելքում Հեյերդալն ուսումնասիրել է այդ շրջանի հնագույն մշակույթների պատմական հաջորդականությունը։ 1977 թվականին գիտարշավ է կազմակերպել «Տիգրիս» նավով։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Хейердал Тур // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ 6,0 6,1 6,2 http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/ai102_folder/102_articles/102_heyerdahl_storfjell.html
- ↑ Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.
- ↑ Royal Geographical Society Gold Medal Recipients — Royal Geographical Society, 2022.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Թոր Հեյերդալը գրապահարանում Արխիվացված 2020-07-03 Wayback Machine
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թուր Հեյերդալ» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 351)։ 
|