Թորոս Ռասթկելենյան

Թորոս Ռասթկելենյան; ֆր.՝ Toros Rasguélénian և Թորոս Ռասթկելենեան
Ծնվել է	դեկտեմբերի 12, 1934
Ծննդավայր	Հալեպ, Սիրիա
Մահացել է	հուլիսի 29, 2020 (85 տարեկան)
Վախճանի վայրը	Ռոման սյուր Իզեր
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Ստեղծագործություն(ներ)	Սայաթ-Նովայի կիսանդրի, Հայոց ցեղասպանության հուշարձան, Եղեռնի զոհերի հուշարձան և Genocide stele in Vienne?
Մասնագիտություն	քանդակագործ
Պարգևներ և ; մրցանակներ	և
Կայք	toros-sculpteur-galerie-art.com
	R. Toros Վիքիպահեստում

Թորոս Ռասթկելենյան, Թորոս - Թորոս Ռասթ - Կլան (դեկտեմբերի 12, 1934(1934-12-12)^[1], Հալեպ, Սիրիա^[1] - հուլիսի 29, 2020(2020-07-29)^[2]^[1], Ռոման սյուր Իզեր^[1]), սփյուռքահայ քանդակագործ, Ֆրանսիայի Դրոմ դեպարտամենտի գրականության, գիտության և արվեստների ակադեմիայի անդամ (2003)։

Կենսագրություն խմբագրել

Թորոս Ռասթկելենյանն արմատներով Արևմտյան Հայաստանի Ուրֆա քաղաքից է, ծնվել է Հալեպում 1934 թվականին։ Հորից ժառանգել է պղնձագործի ավանդական արհեստը, զբաղվել դրվագումով և արձանագործությամբ^[3]։

1966 թվականին «Ազատագրված արաբ կինը» միջազգային մրցույթում Թորոսի յոթմետրանոց «Ազատության ջահ» արձանը շահել է առաջին մրցանակը և տեղադրվել Հալեպի հրապարակներից մեկում։

1967 թվականից բնակվում է Դրոմ դեպարտամենտի Ռոման քաղաքում։ 1968 թվականից ցուցադրվում է Ֆրանսիայի և եվրոպական այլ երկրների պատկերասրահներում և ցուցահանդեսներում։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Թորոսի բրոնզե և պղնձե մոնումենտալ 15 քանդակներ տեղադրված են Ֆրանսիայի տարբեր քաղաքներում (Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտող՝ Մարսելի, Էքս Ան Պրովանսի, Վալանսի, Վիենի և Սենտ Էտիենի կոթողները և այլն), որոնք առանձնանում են մետաղամշակման նրբությամբ և խիստ ընդհանրացված ծավալաձևերով («Սրնգահարը», բրոնզ, 1978, տեղադրվել է Ռոմանի փոքրիկ հրապարակում, «Ընտանիք», բրոնզ, 1999, «Սիրեն», համաձուլվածք, 2001 և այլն)^[4]։

Կերտել է նաև դիմաքանդակներ՝ «Սայաթ-Նովա», «Ստեփան Շահումյան», «Գալուստ Գյուլբենկյան» և այլն։

2009 թվականի հոկտեմբերի 16-ին Թորոսի կերտած Սայաթ-Նովայի բրոնզաձույլ կիսանդրին տեղադրվել է Երևանի Սայաթ-Նովայի պողոտայի և Խանջյան փողոցի խաչմերուկում^[5]։

Մրցանակներ խմբագրել

ՀՀ նախագահի հրամանագրով պարգևատրվել է Մովսես Խորենացու մեդալով^[6]։
Ֆրանսիայի Պատվո լեգեոնի ասպետի I և II աստիճանների շքանշանակիր է (1984, 2000)։

Պատկերասրահ խմբագրել

Սայաթ-Նովայի կիսանդրի (Երևան)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թորոս Ռասթկելենյան» հոդվածին։

[_b0d71c91dab5e8c7-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Fichier des personnes décédées

[_65c3dadb9f18ca29-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Մահացել է ֆրանսահայ քանդակագործ Թորոս Ռասթկելենյանը

[3] Թորոս Ռասթկելենյան

[4] Թորոս - Թորոս Ռասթ - Կլան, Թորոս Ռասթկելենյան

[5] «Սայաթ-Նովայի» բրոնզաձույլ կիսանդրին` Սայաթ-Նովա - Խանջյան խաչմերուկում

[6] «ՀՀ Նախագահի հրամանագրերը - Փաստաթղթեր - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ». նախագահ.հայ. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Թորոս Ռասթկելենյան ֆր.՝ Toros Rasguélénian և Թորոս Ռասթկելենեան

Ծնվել է	դեկտեմբերի 12, 1934(1934-12-12)^[1]
Ծննդավայր	Հալեպ, Սիրիա^[1]
Մահացել է	հուլիսի 29, 2020(2020-07-29)^[2]^[1] (85 տարեկան)
Վախճանի վայրը	Ռոման սյուր Իզեր^[1]
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Ստեղծագործություն(ներ)	Սայաթ-Նովայի կիսանդրի, Հայոց ցեղասպանության հուշարձան, Եղեռնի զոհերի հուշարձան և Genocide stele in Vienne?
Մասնագիտություն	քանդակագործ
Պարգևներ և մրցանակներ	և
Կայք	toros-sculpteur-galerie-art.com
R. Toros Վիքիպահեստում