Թամարա Նիժնիկովա
Թամարա Նիկոլաևնա Նիժնիկովա (ռուս.՝ Тамара Николаевна Нижникова, մարտի 9, 1925[1], Սամարա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] - փետրվարի 15, 2018[2], Մինսկ, Բելառուս), բելառուսական, խորհրդային օպերային երգչուհի (կոլորատուրային սոպրանո), մանկավարժ։ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1964)։
Թամարա Նիժնիկովա | |
---|---|
Ծնվել է | մարտի 9, 1925[1] Սամարա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] |
Երկիր | ԽՍՀՄ և Բելառուս |
Մահացել է | փետրվարի 15, 2018[2] (92 տարեկան) Մինսկ, Բելառուս |
Գերեզման | Արևելյան գերեզմանատուն |
Մասնագիտություն | օպերային երգչուհի և երաժշտության ուսուցիչ |
Երգչաձայն | սոպրանո |
Գործիքներ | վոկալ |
Աշխատավայր | Բելառուսի օպերայի և բալետի ազգային թատրոն և Բելառուսի երաժշտական պետական ակադեմիա |
Կրթություն | Մոսկվայի կոնսերվատորիա |
Պարգևներ |
Կենսագրություն խմբագրել
Թամարա Նիկոլաևնան ծնվել է 1925 թվականի մարտի 9-ին Սամարայում։
1949 թվականից մինչև 1976 թվականը եղել է Բելառուսական ԽՍՀ օպերայի և բալետի մեծ թատրոնի մենակատար (Մինսկ)։
Իր սիրելի դերերգը համարել է Ռոզինայի դերը Ռոսսինիի «Սևիլյան սափրիչը» օպերայում։
Ակտիվ համերգային գործունեություն է ծավալել[3]։ 1953 թվականից հանդես է եկել արտասահմանում (Լեհաստան, ԳԴՀ, Ռումինիա, Մոնղոլիա, Հունգարիա, Չեխոսլովակիա, Ավստրիա, Ֆինլանդիա, Շվեդիա, Կանադա)։
1964 թվականից դասավանդել է Բելառուսի կոնսերվատորիայում (այժմ՝ Բելառուսի պետական երաժշտական ակադեմիա), 1975 թվականից ղեկավարել է երգեցողության ամբիոնը (1969 թվականից՝ դոցենտ, 1980 թվականից՝ պրոֆեսոր)։
Եղել է ԽՄԿԿ անդամ 1955 թվականից։
Մահացել է 2018 թվականի փետրվարի 15-ին Մինսկում՝ 93 տարեկան հասակում[4]։ Թաղված է Արևելյան գերեզմանատանը[5]։
Պարգևներ և կոչումներ խմբագրել
- Բելառուսական ԽՍՀ վաստակավոր արտիստ (1954)
- Բելառուսական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1955)[6]
- ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1964) – խորհրդային օպերային արվեստի բնագավառում ունեցած վաստակի համար[7]
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (1955) - բելառուսական արվեստի և գրականության զարգացման գործում ունեցած ակնառու վաստակի և Մոսկվա քաղաքում բելառուսական արվեստի և գրականության տասնօրյակի կապակցությամբ[8]
- Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան (1985) – խորհրդային երաժշտական արվեստի զարգացման գործում ունեցած վաստակի համար[9]
- Ֆրանցիսկ Սկորինայի շքանշան (2001)
- Հայրենիքի III աստիճանի շքանշան (2010)[10][11]
- Մեդալ «Ի նշանավորումն Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի» (1970)
- «Աշխատանքի վետերան» մեդալ (1984)
- Բելառուսական ԽՍՀ Գերագույն Խորհրդի պատվոգիր (1954)
- ՌԽՖՍՀ Գերագույն Խորհրդի նախագահության պատվոգիր (1966)
- Բելառուսական ԽՍՀ Գերագույն Խորհրդի պատվոգիր (1971)
- Ուկրաինական ԽՍՀ Գերագույն Խորհրդի պատվոգիր (1975)
- Լիտվայի ԽՍՀ Գերագույն Խորհրդի պատվոգիր (1975)
- Բելառուսական ԽՍՀ Գերագույն Խորհրդի պատվոգիր (1983)
- Բելառուսի Հանրապետության Գերագույն Խորհրդի պատվոգիր (1994)[12]
- ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «Վիկտոր Հյուգո» մեդալ, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գլխավոր տնօրենի դիպլոմ (2015)[13]
- Մեդալներ։
Օպերային դերերգեր խմբագրել
- «Ցարի հարսնացուն», Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակով – Մարֆա
- «Սադկո», Ն. Ռիմսկի-Կորսակով – Վոլխովա
- «Ալեսյա», Եվգենի Տիկոցկի – Մարֆոչկա
- «Միխաս Պոդգորնի», Եվգենի Տիկոցկի – պառավ Լոպոտուխա
- «Սևիլյան սափրիչը», Ջոակինո Ռոսսինի – Ռոզինա
- «Լակմե», Լեո Դելիբ – Լակմե
- «Երիտասարդ գվարդիա», Յու. Մեյտուս – Լյուբով Շևցովա
- «Մարինկա», Գ. Պուկստ – Մարինկա
- «Տրավիատա», Ջուզեպպե Վերդի – Վիոլետա
- «Ռիգոլետտո», Վերդի – Ջիլդա
- «Մանոն», Ժյուլ Մասնե – Մանոն
- «Մարգարիտ որոնողները», Ժորժ Բիզե – Լեյլա
- «Չղջիկ», Յոհան Շտրաուս – Ադել
- «Կյանքը հանուն ցարի», Միխայիլ Գլինկա – Անտոնիդա
- «Հոկտեմբեր», Վանո Մուրադելի – Լենա
- «Седая легенда», Դ. Սմոլսկի
- «Կյանքի ուղով», Գ. Վագներ
- «Դոն Կարլոս», Ջ. Վերդի
- «Պարահանդես-դիմակահանդես», Ջ. Վերդի
- «Օթելլո», Ջ. Վերդի
- «Ձյունանուշիկը», Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակով
- «Փշոտ վարդ», Յու. Սեմենյակո
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Нижникова Тамара Николаевна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 People's Artist of USSR Tamara Nizhnikova passes away — National State Television and Radio Company of the Republic of Belarus, 2018.
- ↑ Будкін, Сяргей (2013 թ․ մայիսի 2). «25 жанчын, без якіх не было б беларускай музыкі (+ аўдыё)» (բելառուսերեն). Будзьма беларусамі!. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 4-ին.
- ↑ «Умерла народная артистка СССР Тамара Нижникова /Новости TUT-BY? 17/02/2018/». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 18-ին.
- ↑ «Белорусская государственная академия музыки». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ «Нижникова Тамара Николаевна». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 18-ին.
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР от 2 июня 1964 года № 2538—VI «О присвоении почетного звания народного артиста СССР творческим работникам Государственного ордена Ленина академического Большого театра оперы и балета Белорусской ССР»
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР от 25 февраля 1955 года «О награждении орденами и медалями работников литературы и искусства Белорусской ССР»
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР от 7 марта 1985 года № 2008—XI «О награждении народной артистки СССР Нижниковой Т.Н. орденом Дружбы народов»
- ↑ Указ Президента Республики Беларусь от 8 декабря 2010 года № 622 «О награждении государственными наградами Республики Беларусь»
- ↑ Народная артистка СССР, сопрано Тамара Нижникова умерла в Белоруссии на 93-м году жизни
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 11 февраля 1994 года № 2782 «О награждении группы сотрудников Белорусской академии музыки Почётной грамотой и Грамотой Верховного Совета Республики Беларусь»
- ↑ «Народным артистам Беларуси вручили медали ЮНЕСКО». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 18-ին.
Գրականություն խմբագրել
- Музыкальная энциклопедия, М., 1973—1982
- Смольскi Б., Любімая спявачка, в сб.: Майстры беларускай сцэны, Мінск, 1960.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Нижникова Тамара Николаевна հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում
- Юбилей Тамары Нижниковой
- Газета Студенческого научно-творческого общества «Академия музыки глазами студента»