Էդվարդ Բրաուն
Էդվարդ Բրաուն (անգլ.՝ Edward Granville Browne, փետրվարի 7, 1862[1], Stouts Hill, Uley, Ստրուդ, Գլոստերշիր, Գլուսթերշիր, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - հունվարի 5, 1926[1][2], Քեմբրիջ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), բրիտանացի գրող և արևելագետ, ով հրատարակել է ակադեմիական մակարդակի անթիվ հոդվածներ և գրքեր, հիմնականում պատմության և գրականության բնագավառներում։
Էդվարդ Բրաուն անգլ.՝ Edward Granville Browne | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 7, 1862[1] |
| Ծննդավայր | Stouts Hill, Uley, Ստրուդ, Գլոստերշիր, Գլուսթերշիր, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն |
| Վախճանվել է | հունվարի 5, 1926[1][2] (63 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Քեմբրիջ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն |
| Մասնագիտություն | արևելագետ, բժիշկ, համալսարանի դասախոս, թարգմանիչ և պատմաբան |
| Լեզու | անգլերեն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն |
| Կրթություն | Պեմբրոկ քոլեջ |
| Անդամակցություն | Դամասկոսի արաբերենի ակադեմիա |
| Աշխատավայր | Քեմբրիջի համալսարան |
| Պարգևներ | |
| Ամուսին | Alice Caroline Blackburne Daniell? |
| Զավակներ | Patrick Browne?[2] և Michael Browne?[2] |
 Edward Granville Browne Վիքիպահեստում | |
Գիտական ներդրում խմբագրել
Նրա գործերը գնահատվում են իրենց գիտական, յուրահատկության և ոճի համար։ Նրա աշխատանքի գիտական արժեքը ճանաչվեց նրա կյանքի ընթացքում և, առավել ևս, նրա մահանալուց հետո։
Նա հրատարակել է աշխատություններ այն գիտական ոլորտների վերաբերյալ, որոնք արևմտյան գիտնականների կարծիքով դեռ գտնվում էին այս կամ այն աստիճանի ուսումնասիրության փուլում։ Նա օգտագործում էր լեզուն և ոճը, որով մեծ հարգանք է արտահայտել, նույնիսկ, նրանց նկատմամբ, ում նա անձամբ չի դիտարկել դրական լույսի ներքո։ Իր «Տարին պարսիկների մեջ» (1893) աշխատության մեջ նա նկարագրել է պարսիկների ողբերգական պահերը, որը նախկինում տեսել էր արևմտյան ժողովուրդը, ներառյալ ափիոնի ազատ պատմությունը։ Այս աշխատությունը պատշաճ ուշադրություն չի գրավել առաջին հրապարակման ժամանակ, բայց 1926 թվականին՝ նրա մահից հետո այն վերահրատարակվել է՝ դառնալով անգլիական ճանապարհորդական գրականության գրքերից մեկը։ Նա 1902 թվականին հրատարակել է «Պարսկական գրականության պատմություն» առաջին հատորը, իսկ մյուս հատորները՝ 1906, 1920 և 1924 թվականներին։ Մինչև քսաներորդ դարի վերջը, այս աշխատանքը մնացել է այդ ոլորտում ճշգրիտ և հեղինակավոր աղբյուրը։
Բաբիտական շարժման ուսումնասիրություն խմբագրել
Ժամանակին, երբ գրեթե ողջ պարսկական ժողովուրդը խիստ կասկածում էր օտարերկրացիներին, հատկապես բրիտանացիներին և ռուսներին, այդ ժամանակի քաղաքական տրամադրության պատճառով, Էդվարդ Բրաունը բավականին լավ ընդունվեց տեղի հասարակության կողմից։
Նրա հրապարակումների մեծ մասը կապված է Պարսկաստանի (այժմ՝ Իրան) անունով, ինչպես պատմության, այնպես էլ գրականության ոլորտում։ Նա ամենից շատ հայտնի է «Բաբիդ» շարժման իր վավերագրական և պատմական ստեղծագործություններով։ Նա հրատարակեց «Բաբիդ» շարժման մասին պատմվածքների երկու թարգմանություն և նկարագրեց արևմտյան մի քանի նոր հայացքներ Բաբիդների և Բահայիների վաղ պատմության վերաբերյալ։
Նրան այսօր լավ են հիշում․ Թեհրանի փողոցներից մեկը կրում է նրա անունը, որի վրա դեռ կա 1973-ի իրանական հեղափոխությունից հետո պահպանված Բրաունի հուշարձանը։
Կարևոր է նշել, որ Է. Բրաունը բահայ չէր, նա արևելագետ էր։ «Բաբիդ» շարժման նկատմամբ նրա հետաքրքրությունը հարուցեց Գոբինո գիրքը, որին նա հանդիպեց Քեմբրիջի գրադարանում՝ սուֆի շարժման վերաբերյալ նյութեր որոնելու ժամանակ։
Բրաունը թարգմանեց «Ուխտավորի նոտաները» գիրքը, որը գրվել է Աբդուլ Բահայի կողմից, քանի որ նա հիացած էր նրա դրսևորման պատմական հեռանկարների զարգացմամբ, և նա այս հրատարակությանը համալրեց հիանալի ներածությամբ և հավելվածներով։
Կրթական գործունեություն խմբագրել
1902 թվականին Բրաունը ստանձնեց Քեմբրիջի համալսարանում արաբերենի ամբիոնի պրոֆեսորի պաշտոնը։ Քեմբրիջի համալսարանում Բրաունը նախևառաջ պատասխանատու էր Եգիպտոսի, Սուդանի և Լիբանանի դեսպանատների համար՝ քաղաքացիական ծառայողների վերապատրաստման հետ կապված՝ ստեղծելու կենդանի արևելյան լեզուների դպրոց։
Մրցանակներ և պարգևներ խմբագրել
Ընտանիք խմբագրել
Ամուսնացել է 1906 թվականին։ Ամուսնության ընթացքում ունեցել է երկու որդի՝ Պատրիկ և Էդվարդ Էնդրյու Մայքլ Բրաունները, որոնք հետագայում դարձել են Անգլիայի Գերագույն դատարանի հայտնի իրավաբան և դատավոր[4]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ Oxford Dictionary of National Biography Browne, Edward Granville
- ↑ Там же
Տես նաև խմբագրել
Տպագիր աշխատանքներ խմբագրել
- Browne, Edward Granville (1997). A Literary History of Persia (4 volumes). Bethesda, MD: Ibex Publishers. ISBN 0-936347-66-X.
- Browne, Edward Granville (1987). Selections from the Writings of E.G. Browne on the Bábí and Bahá'í Religions, ed. M. Momen. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0853982473.
- Religious Systems of the World: A Contribution to the Study of Comparative Religion (London: Swann Sonnenschein), «The Bab», by E.G. Browne, pp. 335.
- BÁBISM, by Edward G. Browne.
- `Abdu'l-Bahá, (Browne, E.G., Tr.) (1891). A Traveller's Narrative: Written to illustrate the episode of the Bab. Cambridge University Press.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - `Abdu'l-Bahá, (Browne, E.G., Tr.) (2004) [1886]. A Traveller's Narrative: Written to illustrate the episode of the Bab (2004 reprint, with translator's notes ed.). Los Angeles, USA: Kalimát Press. ISBN 1-890688-37-1.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - A YEAR AMONGST THE PERSIANS — IMPRESSIONS AS TO THE LIFE, CHARACTER, & THOUGHT OF THE PEOPLE OF PERSIA — Received during Twelve Months' Residence in that Country in the Year 1887—1888.
- The Persian Revolution of 1905—1909, by Edward G. Browne, with a new introduction by Abbas Amanat in the Persia Observed series by Mage Publishers (1995, 2006)
- E.G. Browne. Literary History of Persia. (Four volumes, 2,256 pages, and twenty-five years in the writing). 1998. ISBN 0-7007-0406-X
- A Summary of the Persian Bayan is a Section 3 (pages: 316—406) of the book «Selection from the Writings of E. G. Browne on the Babi and Baha’i Religions» by Moojan Momen (Oxford: George Ronald, 1987. ISBN 0-85398-247-3, ISBN 0-85398-246-5)
- «Персидский Байан. Конспект» («Selection from the Writings of E.G. Browne on the Babi and Baha’i Religions» стр. 316—406) Перевод с английского, издательство «Фолиантъ», Казань, 2002, 2006, ISBN 5-94990-001-4, 120 с.
Տեղեկատվական աղբյուրներ խմբագրել
- Fück J. Die arabischen Studien in Europe. — Leipzig, 1955. — S. 280, 283, 284.
- Balyuzi, H.M. (1970). Edward Granville Browne and the Bahá'í Faith. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0853980233.
- Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press (2004).
- Biography, by Moojan Momen.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդվարդ Բրաուն» հոդվածին։ |