Էդուարդ Վիկտոր Էփլթոն, (անգլ.՝ Edward Victor Appleton, սեպտեմբերի 6, 1892(1892-09-06)[1][2][3][…], Բրեդֆորդ, Միացյալ Թագավորություն[4] - ապրիլի 21, 1965(1965-04-21)[4][2][3][…], Էդինբուրգ, Շոտլանդիա, Միացյալ Թագավորություն[4]), անգլիացի ռադիոֆիզիկոս, Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ (1927 թվականից)։ 1924 թվականին ապացուցել է (անգլիացի ֆիզիկոս Բառնեթի հետ համատեղ) մթնոլորտում անդրադարձնող շերտի (իոնոլորտի E շերտ) գոյությունը 80-90 կմ, իսկ 1927 թվականին՝ 200-250 կմ բարձրության վրա։ Առաջիններից մեկն է սկսել մշակել իոնոլորտում դիսպերսիայի և երկբեկման տեսությունը, ուսումնասիրել բևեռափայլերի, արեգակնային, երկնաքարային ակտիվության և իոնոլորտային երևույթների կապը։ 1947 թվականին արժանացել է ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի։

Էդուարդ Վիկտոր Էփլթոն
անգլ.՝ Edward Victor Appleton
Ծնվել էսեպտեմբերի 6, 1892(1892-09-06)[1][2][3][…]
Բրեդֆորդ, Միացյալ Թագավորություն[4]
Մահացել էապրիլի 21, 1965(1965-04-21)[4][2][3][…] (72 տարեկան)
Էդինբուրգ, Շոտլանդիա, Միացյալ Թագավորություն[4]
ԳերեզմանMorningside Cemetery[5]
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
Մասնագիտությունֆիզիկոս, աստղագետ, պրոֆեսոր և հետազոտող
Հաստատություն(ներ)Լոնդոնի թագավորական քոլեջ, Լոնդոնի համալսարան և Քեմբրիջի համալսարան
Գործունեության ոլորտֆիզիկա
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Պապական գիտությունների ակադեմիա[6], Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Հնդկաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերԷդինբուրգի համալսարան, Սուրբ Ջոնի քոլեջ և Քեմբրիջի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն
Գիտական ղեկավարՋոզեֆ Թոմպսոն[7] և Էռնեստ Ռեզերֆորդ[8]
Եղել է գիտական ղեկավարՋոն Էշվորթ Ռաթքլիֆ[9], Charles Oatley?[10] և Karl George Emeleus?[8]
Հայտնի աշակերտներՄերի Թեյլոր Սլոու[11]
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Helen Lennie Appleton?
Երեխա(ներ)Rosalind Appleton-Collins?[18]
 Edward Appleton Վիքիպահեստում

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Encyclopædia Universalis (ֆր.)Encyclopædia Britannica.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Эплтон Эдуард Виктор // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. Find A Grave — 1996.
  6. http://www.pas.va/content/accademia/en/academicians/deceased/appleton.html
  7. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  8. 8,0 8,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  9. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  10. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  11. Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  12. The Nobel Prize in Physics 1947Nobel Foundation.
  13. Table showing prize amountsNobel Foundation, 2019.
  14. https://www.ieee.org/content/dam/ieee-org/ieee/web/org/about/awards/recipients/moh-rl.pdf
  15. https://corporate-awards.ieee.org/wp-content/uploads/liebmann_rl.pdf
  16. Liste complète des récipiendaires de 1864 à aujourd'huiLaval University.
  17. https://www.iop.org/about/awards/silver-subject-medals/edward-appleton-medal-and-prize-recipients
  18. Rosalind Appleton Collins: dancer // The Times / T. GallagherLondon: Times Newspapers, 2009. — ed. size: 440581 — ISSN 0140-0460; 0956-1382; 1363-7746
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Վիկտոր Էփլթոն» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 98