Զվոնիմիրի ծովային շնիկ
Զվոնիմիրի ծովային շնիկ[1] (Parablennius zvonimiri), շնիկազգիներին (Blenniidae) պատկանող ձկների տեսակ։ Տեսակը անվանվել է ի պատիվ Խորվաթիայի թագավոր Դեմետրիուս Զվոնիմիրի, որը ղեկավարել է 1075 թ-ից մինչև 1089 թվականը, հավանական է, կապված այն վայրի հետ, որտեղ հավաքել են տեսակի տիպիկ ներկայացուցիչներին։
| Զվոնիմիրի ծովային շնիկ | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||
| Parablennius zvonimiri
(Kolombatovic, 1892)
|
||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||
|
|
Նկարագրում խմբագրել
Մարմնի երկարությունը` մինչև 7սմ։ Մարմինը երկարավուն է, կարճլիկ` սեղմված կողքերից։ Մեջքային լողակը, որում կան ոչ ավելի, քան 19 ճյուղավորված ճառագայթներ, առջևի և հետևի մասերի միջև նկատելի փոսիկ, բախվում է պոչային լողակի հետ։ Հաճախ գլխի առջևի մասում և ծոծրակին լինում են մի քանի շոշափուկներ։ Աչքերի միջև շոշափուկները` երկար թիակների նման, որոնք գրեթե հասնում են մեջքային լողակին, ունեն մինչև 7 մատնանման ելուստներ և ծայրերում բարակում են։ Առջևի քթանցքերի հետևում ունեն երկար թիակ, որը հասնում է հետևի քթանցքերին և ծայրամասերում ճյուղավորվում է 2-3 ելուստների։ Կողագիծը մինչև կորագիծը անընդհատ է, իսկ հետո ներկայացված է ընդհատվող հատվածներով։ Վերին ծնոտի վրա կան 29-34, իսկ ստորին ծնոտի վրա 28-30 ատամներ. երկու ծնոտներիի վերջին ատամները լայնացած են։ Մարմնի ընդհանուր հիմնագույնը շոկոլադե շագանակագույն է։ Մեջքին և կողքերին կան ոչ մեծ մուգ բծեր, որոնք, երբեմն, միաձուլվում են շերտերով։ Մեջքային լողակի հիմքում կան մինչև 7 սպիտակավուն կամ դեղնավուն բծեր, իսկ պոչային լողակի հիմքում` մուգ շագանակագույն բիծ։ Մեջքային լողակի առջևի մասի միջնորմներում, իրանի առջևի մասում և գլխի հետևի մասում լինում են մուգ կետեր։ Բազմացման շրջանում արուները ավելի գունեղ են դառնում և նրանց հետանցքի լողակի առջևի մասի ճառագայթների ծայրերին ի հայտ են գալիս լայնացումներ[2]։
Արեալ խմբագրել
Տեսակի տարածվածությունը` Միջերգրական, Մարմարա, Սև ծովեր[2]։
Կենսաբանություն խմբագրել
Ծովի` քարքարոտ հատակով, ափամերձ տարածքների հատակաբնակ ձուկ։ Ապրում են ոչ մեծ խմբերով ժայռերի և մեծ քարերի արանքում` 5-6 մ խորություններում։ Բազմացումը, ըստ երևույթին, հունիս-օգոստոսին է, երբ ջրի ջերմաստիճանը 18-25 °С է։ Արուները` բազմացման համար, խորշերում, քարանձավներում և ճեղքերում, քարերի արանքներում և այլն, ծանծաղուտներում 0.5-1 մ խորություններում, սարքում են «բներ»[2]։ Էգերին խնամում են` մարմնի առջևի մասը տարուբերելով։ Մի քանի էգ ձկնկիթը դնում և բեղմնավորվում են մեկ արուի կողմից։ Յուրաքանչյուր բնում նկատվել են 2-3 ձկնկիթի կույտեր, որնցից յուրաքանչյուրում եղել են 200-300 ձու։ Արուն ակտիվորեն պաշտպանում է բույնը։ Բեղմնավորումից 9 օր անց, ջրի 20-22 °С ջերմաստիճանում, ձկնկիթից դուրս են գալիս թրթուրները։ Սնվում է հատակի բուսածածկի օրգանիզմներով։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Парин Н.В., Евсеенко С.Л., Васильева Е.Д. Рыбы морей России: аннотированный каталог. — Сборник трудов Зоологического музея МГУ. — М.: Товарищество научных изданий КМК, 2014. — Т. 53. — 733 с. — 500 экз.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Мовчан Ю. В. Риби України. — Київ: Золоті ворота, 2011. — 444 с. — ISBN 978-966-2246-26-1
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զվոնիմիրի ծովային շնիկ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զվոնիմիրի ծովային շնիկ» հոդվածին։ |