Երկնային օրեր, ռոմանտիկ ֆիլմ, գրվել և նկարահանվել է Թերենս Մալիկի կողմից 1978 թվականին։ Գլխավոր դերերում խաղում են Ռիչարդ Գիրը, Բրուկ Ադամսը, Սեմ Շեպարդը և Լինդա Մանզը։ Ֆիլմը նկարագրում է 1916 թ-ի դեպքեր, պատմում Բիլլի և Էբբիի սիրո պատմությունը։ Սիրահարները գնում են Տեխասի Պանհանդլեն, բերքահավաքի համար։ Բիլլը խրախուսում է Էբբիին կեղծ ամուսնություն խաղա ծեր ֆերմերի հետ, որ տիրանա հարստությանը։ Երկնային օրերը Մալիկի երկրորդ գեղարվեստական ֆիլմն է, որը խանդավառորեն մեծ ճանաչում ստացավ Բեդլենդս(1973) ֆիլմից հետո,որի բյուջեն կազմեց 3,000,000 ԱՄՆ դոլար։ Նկարահանումները մեծ դժվարություններ են առաջացնում հստակ նկարահանման ժամանակացույցի և բյուջետային խոշոր սահմանափակումների պատճառով։ Բացի այդ, նկարահանումը Մալիկից պահանջեց երեք երկար տարիներ, այն պատճառով, որ դժվար էր հասնել ընդհանուր հոսքի և տեսարանների սահուն ավարտմանը։ Դա վերջապես լուծվեց Լինդա Մանզի[13] կողմից ավելացված պատմությամբ։ Ֆիլմի ստեղծման մեջ մեծ դեր խաղացին նաև Էննիո Մորիկոնին, Նենսի Ալմենդրոսը և Հասկել Վաքսլերը։ Երկնային օրեր ֆիլմը դրական կարծիքներ է ստանում նաև օրիգինալ թատերական բեմից, նրա լուսանկարումը լայնորեն գովաբանվում է, չնայած փոքր թվով քննադատներ համարում էին, որ միայն այս առարկան է արժանի բարձր գովասանքի[14]։ Դա նշանակալից կոմերցիոն հաջողություն չէր, բայց արժանացել է «Լավագույն կինեմատոգրաֆիա» անվանակարգում «Ակադեմիա» մրցանակին, ինչպես նաև երեք այլ անվանակարգեր, կոստյումի դիզայնի և ձայնի համար։ Մալիկը հաղթել է նաև Կաննի կինոփառատոնի լավագույն մրցանակին։ Երկնային օրերը դարձել են իր տասնյակի առավել ճանաչված ֆիլմերից մեկը[15]։ 2007 թ. այն գրանցվել է Կոնգրեսի գրադարանի ազգային կինոյի ռեգիստրում որպես «մշակութային, պատմական կամ էսթետիկան » պահպանող ֆիլմ։ Այն շարունակում է հայտնվել երբևէ կատարված լավագույն ֆիլմերի հարցումների ժամանակ և հայտնվել է 49-րդ հորիզոնականում`ամերիկյան լավագույն ֆիլմերի ԲիԲիՍի-ի հարցման ժամանակ[16]։

Երկնային օրեր
անգլ.՝ Days of Heaven
Երկիր ԱՄՆ
Ժանրդրամա[1][2] և ռոմանտիկ ֆիլմ[1][2][3]
Թվականսեպտեմբերի 13, 1978[4], մայիսի 25, 1979[5] և հոկտեմբերի 6, 1978[4]
Լեզուանգլերեն և իտալերեն[6]
ՌեժիսորԹերենս Մալիք[7][1][8][…]
ՊրոդյուսերԲերտ Շնայդեր
Սցենարի հեղինակԹերենս Մալիք
ԴերակատարներՌիչարդ Գիր[7][2][1][…], Բրուկ Ադամս[2][1][8][…], Սեմ Շեփարդ[1][8][9][…], Լինդա Մենզ[1][8][3], Թիմոթի Սքոթ[1][8], Ռոբերտ Ուիլսոն, Դագ Կերշոու[1][8], Ռիչարդ Լիբերտինի[1][8], Ռոբերտ Ուիլկի[1], Ստյուարտ Մարգոլին[1][8] և John Wilkinson?[8][10]
ՕպերատորՆեստոր Ալմենդրոս
ԵրաժշտությունԷնիո Մորիկոնե
ՄոնտաժԲիլլի Վեբեր
Պատմվածքի վայրՏեխաս
Նկարահանման վայրԱլբերտա
ԿինոընկերությունParamount Pictures
Տևողություն95 րոպե և 91 րոպե
Բյուջե3 000 000 $[11]
Շահույթ3 446 749 $[11][12] և 3 660 880 $[12]
 Days of Heaven Վիքիպահեստում

Սյուժե խմբագրել

Իրադարձությունները տեղի են ունենում Ամերիկայում Առաջին համաշխարհային պատերազմի նախաշեմին։ Բիլը, որն աշխատում էր Չիկագոյի մետալուրգիական գործարանում, վիճաբանության արդյունքում մարդէ սպանում և փախուստի է դիմում։ Իր ընկերուհու՝ Էբբիի և նրա քրոջ՝ Լինդայի հետ միասին նա թաքնվում է Տեխաս գետի ակունքներում, որտեղ աշխատում են ագարակում։ Լինդան պատմում է կադրերից դուրս տեղի ունեցած իրադարձությունների մասին։ Բամբասանքից խուսափելու համար Բիլը և Էբբին ձևացնում են, որ եղբայր և քույր են։ Երբ Էբբիին սկսում է սիրահետել մի հարուստ ֆերմեր, որը անբուժելի հիվանդ էր, Բիլը տալիս է իր համաձայնությունը և նրանք ամուսնանում են։ Սակայն ֆերմերի առողջությունը շատ ամուր էր և նույնիսկ ժամանակի ընթացքում Էբբին սիրահարվում է իր ամուսնուն։

Դերերում խմբագրել

  • Ռիչարդ Գիր- Բիլ
  • Բրուկ Ադամս- Էբբի
  • Սեմ Շեպարդ- ֆերմեր
  • Լինդա Մանց- Լինդա
  • Ռոբերտ Ուիլկ- ֆերմայի բրիգադիր
  • Ջեկի Շուլտիս- Լինդայի ընկերուհին
  • Ստուարտ Մարգոլին- ջրաղացի բրիգադիր

Նկարահանումներ խմբագրել

Նկարահանումը տեղի է ունեցել 1976 թվականի աշնանը, հիմնականում Կանադայում։ Բյուջեի մեջ տեղավորվելու համար ֆիլմում ներգրավեցին նորեկ, քիչ հայտնի դերասաններ[17]։ Ֆերմերների տունը սեփական նախագծով կառուցել էր արտադրության դիզայներ Ջեք Ֆիսկը, որը հայտնի է որպես Սիսի Սպեյսեկի ամուսին և Դեյվիդ Լինչի մոտ ընկեր։ Ձգտելով հասնել առավելագույն ռեալիզմի, դերձակ Պատրիսիա Նորիսը հագուստներ էր կարում արդեն իսկ օգտագործված կտորից և իրերից։ Նկարահանումը շատ դանդաղ էր, հիմնականում «ոսկե լույսի» 20 րոպեանոց կարճ ժամանակահատվածում, որն անմիջապես նախորդում էր մայրամուտին (այսպես կոչված, մոգական ժամ)։ Ֆիլմի օպերատոր Ալմենդրոսը նշեց, որ ֆիլմի ռեժիսորը նկարահանող խմբի առջև դրել էր նախապայման, որ պատմությունը վարեն ոչ թե խոսքերով և երկխոսություններով, այլ տեսողական շարքի օգնությամբ. «Շատ քչերն են նախապատմությունը տալիս ուղղակի «նկարին»։ Շատ ղեկավարներ գերակայությունը տալիս են սյուժեին և դերասաններին[18] »: Ֆիլմի քննադատներից մեկի կարծիքով Մալիկը ձգտում էր ազդել ոչ միայն հասարակության լսողության և տեսողության վրա, այլև դիպչել, զգալ բուրմունքը, նույնիսկ զգալ համային գամմաները։ Բարրի Լինդոնայից հետո որոշ օպերատորներ այդ թվում նաև Ալմենդրոսը անհրաժեշտ համարեցին նկարահանել պատմական ժապավենները, օգտագործելով զուտ բնական լուսավորություն. 20-րդ դարի սկզբին էլեկտրաէներգիան դեռևս չէր ներթափանցել գյուղ։ Արհեստական լույսի նվազագույն օգտագործումը և յուրաքանչյուր շրջանակի զգայուն հարթությունը (դրան խորությունը տալը) հետաձգեց նկարահանման գործընթացը։ Որպեսզի նկարահանեն մորեխների ներխուժումը, ինքնաթիռից ներքև էին լցնում չորացած ոլոռի տերևներ։ «Պարամաունթ փիքչրսի» կողմից հատկացված գումարը շուտով սպառվում է։ Ալմինդրոսն իր նկարահանող խմբի հետ գնում է Ֆրանսիա, իր փոխարեն թողնելով Հասկելլա Վեսկլերին, որը նկարահանում է «Երկնային օրեր» ֆիլմը։

Մոնտաժ և երաժշտություն խմբագրել

Մալիկը Կանադայից մեծ քանակությամբ տեսանյութ է բերում։ Ռիվետի պես նա նախընտրեց «պատրաստել» ֆիլմը արդեն խմբագրման ստուդիայում[19]։ Նրա ֆիլմերը երբեմն հիշեցնում են ասոցիացիայի խմբագրման սեմինար, որի մասին գրել է Էյնշտեյնը։ Սովորության համաձայն Մալիկին ֆիլմի մոնտաժի ժամանակ օգնում էր Բիլլի Ուզբերը։ Մալիկը որոշեց խմբագրման տարբեր լուծումներ ուսումնասիրելուց հետո նվազեցնել մարդկային խոսքի օգտագործումը։ Նկարահանած շատ երկխոսություններից նա արդեն հրաժարվել էր, սակայն որոշեց ավելացնել Լինդայի ետնաբեմյա երկխոսությունը։ Վերջաբանի համար ընտրվում է բաց եզրակացություն. երբ մի պատմություն ավարտվում է, սկսվում է մեկ այլ պատմություն։ Կալիֆորնիայում եզրափակիչ փուլի ժամանակ որոշ խոշոր պլանով նկարահանումներ են իրականացվել (մասնավորապես, երբ Գիրը դեմքով ընկնում է ջրի մեջ)։ Սակայն ֆիլմի նկարահանումները Մալիկին սպառում են և հոգեպես և ֆիզիկապես։ Նկարահանումից 2 տարի անց պրեմիերայից հետո նա հեռացավ Ամերիկայից Փարիզ և 20 տարով հեռացավ ֆիլմից։ Ֆիլմի երաժշտությունը հանձնարարված էր իտալացի երաժիշտ Էննիո Մորիկոնեին։ Աշխատանքը հեշտ չէր։ Մալիկը ցանկանում էր, որ մեկնարկային կետը լիներ «Ակվարիում» մեղեդին «Կենդանիների բարեկամություն» հավաքածուից։ Հենց այս մեղեդին է հնչում ֆիլմի սկզբնական հատվածում։

Ձեռքբերումներ խմբագրել

  • 1978- Լավագույն ֆիլմի համար ԱՄՆ-ի կինոքննադատների ազգային խորհրդի մրցանակ։
  • 1979- Կաննի կինոփառատոնի լավագույն ռեժիսորի մրցանակ (Թերենս Մալիկ)։
  • 1979- «Օսկար լավագույն կինեմատոգրաֆիայի համար» (Նեսթոր Ալմենդրոս ), ինչպես նաև երեք անվանակարգերում `« Լավագույն եզակի երաժշտություն» (Էննիո Մորիկոնե), «Լավագույն կոստյում» (Պատրիսիա Նորիս), «Լավագույն երաժշտություն» (Ջոն Վիլկինսոն, Ռոբերտ Քեյն Քրեյն, Ջոն Ռիտց, Բարրի Թոմաս)։
  • 1979- երկու անվանակարգ `« Ոսկե գլոբուս » մրցանակ` լավագույն կինո-դրամա և լավագույն ռեժիսոր։
  • 1979- Երկու անվանակարգ «Դավիթ դի Դանթելլո» լավագույն արտասահմանյան սցենարիստ (Թերենս Մալիկ) և լավագույն օտարերկրյա դերասան (Ռիչարդ Գիր)։
  • 1979- ԱՄՆ Սցենարի հեղինակների Գիլդիայի մրցանակաբաշխության առաջադրում (Թերենս Մալիկ)։
  • 1980- BAFTA մրցանակ լավագույն երաժշտության համար (Էննիո Մորիկոնե)։
  • 2007- Ֆիլմը ներառված է Ազգային կինոյի ռեգիստրում։

Գեղարվեստական առանձնահատկություններ խմբագրել

Կինեմատոգրաֆիստները սովորաբար կենտրոնանում են «Երկնային օրերի» հետևյալ հատկանիշների վրա. սյուժեն և ընդհանրապես այն ամենն, ինչ կապված էր մարդկանց հետ, Մալիկն ուշադրություն չէր դարձնում։ Մալիկն ավելի ուշադիր էր տեսարանների, լանդշաֆտների, լույսի և ստվերի համադրություններին։ Երկխոսությանը փոխարինում էին տպավորիչ տեսողական պատկերներ։ Դեյվ Քերը նշում է խմբագրման տեխնիկայի հմտությունը, մինչդեռ օպերատորի ստեղծած պատկերները ձգվում են մոնումենտալ էպոսի նկատմամբ, վերլուծական մոնտաժը վերացնում է իր ծանրությունը, «նկարները» կտրված էին և արագ հերթափոխում էին միմյանց։ Մոնտաժային համադրումների օգնությամբ մարդկային կրքերը համակցված են կենդանական բնազդով։ Գյուղական ամենօրյա կյանքի պատմությունը անցնում է դեռահաս աղջկա մտքով, որն ուներ բրուկլինյան ակցենտ։ Նա իր մեկնաբանություններում աշխարհը ներկայացնում է մի փոքր այլ, թվում է, թե նա գիտի այս աշխարհի մասին ամեն ինչ, կամ էլ հակառակը։ Ֆիլմը զուրկ է բաց տեսարրաններից՝ սիրահարների մեղավորությունը երկրորդական պլան է մղված։ Պատկերները խորապես մտածված են, երեք հիմնական նիշերից յուրաքանչյուրը համապատասխանում են հիմնական տարրին։ Բիլի հետ կապվում է կրակը և ընդհանրապես կարմիրը, այն ուղեկցվում է տարբեր մեխանիզմներով, որը ֆիլմին դինամիկա է հաղորդում։ Ի տարբերություն Բիլի, ֆերմերն ավելի հանգիստ բնույթով է պատկերած, նրա տարերքը հողն էր և դրա պտուղները՝ համակցված կանաչ և դեղին գույներով։ Էբբին համեմատվում էր ջրի տարերքի հետ, որը լի էր սիրով։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 http://www.imdb.com/title/tt0077405/
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.metacritic.com/movie/days-of-heaven-re-release
  3. 3,0 3,1 http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=6425.html
  4. 4,0 4,1 Internet Movie Database — 1990.
  5. https://www.filmdienst.de/film/details/11888/in-der-glut-des-sudens
  6. Freebase տվյալների վերբեռնումGoogle.
  7. 7,0 7,1 http://www.the-numbers.com/movie/Days-of-Heaven
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 8,8 http://www.cinematografo.it/cinedatabase/film/i-giorni-del-cielo/14370/
  9. http://stopklatka.pl/film/niebianskie-dni
  10. http://www.imdb.com/title/tt0077405/fullcredits
  11. 11,0 11,1 Box Office Mojo — 1999.
  12. 12,0 12,1 The Numbers — 1997.
  13. Profile of Linda Manz Արխիվացված 2015-05-16 Wayback Machine, villagevoice.com, June 1, 2011; accessed August 10, 2014.
  14. Thomson, David (2011 թ․ սեպտեմբերի 1). «Is Days of Heaven the most beautiful film ever made?». The Guardian. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
  15. «A New Digital Restoration of Days of Heaven» (PDF). British Film Institute. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 20-ին. "[Days of Heaven is] widely acclaimed as a landmark of 1970s cinema as well as one of the most gorgeously photographed films ever made, [...]"
  16. «The 100 greatest American films». BBC. 2015 թ․ հուլիսի 20. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 5-ին.
  17. Голливудские «звёзды» Дастин Хоффман и Аль Пачино отказались от участия в «Днях жатвы».
  18. Glassman, Arnold; Todd McCarthy, Stuart Samuels (1992). «Visions of Light: The Art of Cinematography». Kino International.
  19. «Days of Heaven: On Earth as It Is in Heaven - From the Current - The Criterion Collection». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 9-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երկնային օրեր (ֆիլմ)» հոդվածին։