Եվրոպական վիճակագրական վարչություն

Եվրոպական Վիճակագրական Վարչություն; European Statistical Office
Տեսակ	Directorate-General?, վիճակագրական ծառայություն և կազմակերպություն
Երկիր	Լյուքսեմբուրգ
Հապավում	ԵՎՎ
Ստեղծման թվական	1953
Վերադաս մարմին	Եվրոպական հանձնաժողով
Շտաբակայան	Լյուքսեմբուրգ
Կայք	ec.europa.eu/eurostat

Եվրոպական Վիճակագրական Վարչություն (Եվրոստատ), Եվրոպական հանձնաժողովի գլխավոր տնօրինություն, որը գտնվում է Լյուքսեմբուրգի Լյուքսեմբուրգ քաղաքի Կիրշբերգ թաղամասում։ Նրա հիմնական պարտականություններն են Եվրոպական Միության (ԵՄ) ինստիտուտներին վիճակագրական տեղեկությունների տրամադրումը և Եվրոմիության անդամ և անդամակցման թեկնածու երկրներում, ինչպես նաև ԵՏՀ անդամ երկրներում վիճակագրական մեթոդների ներդաշնակեցմանը նպաստելը։ Տարբեր երկրներում գործող և Եվրոստատի հետ համագործակցող կազմակերպությունները ամփոփված են Եվրոպական Վիճակագրական Վարչության հայեցակարգի շրջանակներում։

Կազմակերպություն խմբագրել

Եվրոստատը գործում է ԵՄ No 223/2009 կանոնակարգի համաձայն։ 2019 թվականի դեկտեմբերին Լեյենի հանձնաժողովի երդումից ի վեր Եվրոստատը տրամադրվում է տնտեսության հարցերով Եվրոպական հանձնակատար Պաոլո Ջենտիլոնիի պորտֆելին։

Եվրոստատի գլխավոր տնօրենը Եվրոստատի նախկին տնօրենի տեղակալ և Բուլղարիայի ազգային վիճակագրական ինստիտուտի նախագահ Մարիա Կոցևան է։

Պատմություն խմբագրել

1953 Ստեղծվել է Ածխի և Պողպատի Եվրոպական համայնքի վիճակագրական բաժինը։
1958 Հիմնադրվել է Եվրոպական համայնքը և ստեղծվել Եվրոստատի նախկին տարբերակը։
1959 Ընդունվել է Եվրոստատի ներկայիս անունը՝ «Եվրոպական Համայնքների Վիճակագրական Վարչություն»։ Կատարվել է առաջին հրապարակումը գյուղատնտեսական վիճակագրության վերաբերյալ։
1960 Կատարվել է համայնքների աշխատուժի վերաբերյալ առաջին հետազոտությունը։
1970 Հրապարակվել է Ինտեգրացված Տնտեսական Հաշիվների Եվրոպական Համակարգը (Հաշիվների Եվրոպական Համակարգ, ՀԵՎՀ), և հաստատվել Եվրոպական համայնքում տնտեսական գործունեության տեսակների վիճակագրական դասակարգումը։
1974 «Cronos» վիճակագրական տվյալների շտեմարանում տեղադրվել է առաջին տիրույթը։
1988 Եվրոպական հանձնաժողովը ընդունել է վիճակագրական տեղեկատվության ոլորտում առաջին քաղաքականությունը սահմանող փաստաթուղթը։
1989 Ստեղծվել է վիճակագրական ծրագրի կոմիտեն և Խորհրդի կողմից ընդունվել է առաջին ծրագիրրը (1989–1992), որպես վիճակագրական տեղեկատվության քաղաքականություն իրականացնող գործիք։
1990 Խորհուրդը ընդունել է հրահանգ ՝ Եվրոստատին գաղտնի տվյալների փոխանցման մասին, ինչը նախկինում խոչընդոտում էր համայնքային վիճակագրական աշխատանքին։
1991 Եվրոստատի դերը մեծացավ Եվրոպական Տնտեսական Շրջանի ստեղծման համաձայնագրի և Մաաստրիխտի պայմանագրի արդյունքում։
1993 Միասնական շուկան ընդլայնել է Եվրոստատի գործունեությունը, օրինակ՝ ստեղծվել է Ինտրաստատը, որը պատասխանատու էր Եվրամիությունում առևտրի վիճակագրության համար։ Եվրոստատը սկսել է թողարկել կանոնավոր լրատվական թողարկումներ։
1994 Տեղի է ունեցել տնային տնտեսությունների վերաբերյալ եվրոպական առաջին ուսումնասիրությունը, որտեղ վեր են լուծվել եկամուտը, բնակչության զբաղվածությունը, աղքատությունը, օտարացումը, տնային տնտեսությունները, առողջությունը և այլն։
1997 Առաջին անգամ խորհրդի կողմից Ամստերդամի պայմանագրին և Վիճակագրական Օրենքին ավելացվել է վիճակագրություն։ Առաջին անգամ հրապարակվել է Սպառողական գների ներդաշնակեված ինդեքսները, որոնք Եվրոմիության Տնտեսական ու Արժույթային միության կոնվերգենցիայի չափանիշներն էին։
1998 Եվրոստատը թողարկել է Եվրոմիության Տնտեսական ու Արժույթային միությանը հատուկ առաջին ցուցանիշները։
1999 Եվրոմիության Տնտեսական ու Արժույթային միության գործունեության սկիզբը, 2001թ․ հունվարի 1։
2001 Ապրիլին Եվրոստատն սկսել է նավթի վերաբերյալ տվյալների հավաքման գործընթաց՝ համագործակցելով հինգ այլ միջազգային կազմակերպությունների հետ (ԱԽՏԽ, Էներգիայի միջազգային գործակալություն, Էներգիայի լատինաամերիկյան կազմակերպություն, ՆԱԵԿ, Միավորված ազգերի վիճակագրական բաժանմունք)։ Այդ համագործակցությունը 2005թ․-ին դարձավ Միավորված կազմակերպությունների տեղեկատվական նախաձեռնություն (JODI)։
2002 Հունվարի 1-ից մեկնարկվել եվրոյի օգտագործումը, Եվրոստատը ներկայացրել է դրամավարկային քաղաքականության հիմնական վիճակագրական տվյալները։
2003 Եվրոստատում նկատվել էին խախտումներ։
2004 Հետազոտական նպատակներով սկսեցին ազատ տարածել բոլոր վիճակագրական տվյալները՝ բացառությամբ միկրոտվյալների։
2005 Ընդունվել է հանձնաժողովի հանձնարարականը Ազգային ու Համայնքային վիճակագրական մարմինների անկախության ու հաշվետվողականության մասին (Պրակտիկայի Եվրոպական Վիճակագրական օրենսգիրք)
2007 Ընդունվել է 2008-2012 թվականների հնգամյա վիճակագրական ծրագիրը
2009 Եվրամիության տարածքում վիճակագրական համագործակցությունը կարգավորող նոր եվրոպական կանոնակարգ է ընդունվել^[1]^[2]։
2011 Եվրոպական վիճակագրական համակարգի կոմիտեի կողմից վերանայվել է Եվրոպական վիճակագրության պրակտիկայի օրենսգիրքը^[3]։

Գլխավոր տնօրեներ խմբագրել


Անուն	Ազգություն	Ժամկետ
Ռոլֆ Վագենֆուր	Արևմտյան Գերմանիա	1952-1966
Ռայմոնդ Դումանս	Ֆրանսիա	1966-1973
Ժակ Մայեր	Ֆրանսիա	1973-1977
Դորնովիլ դե լա Քոուր	Դանիա	1977-1982
Պիտեր դե Գեուս	Նիդերլանդներ	1982-1984
Սիլվիո Ռոնշետի	Իտալիա	1984-1987
Իվ Ֆրանշետ	Ֆրանսիա	1987-2003
Միշել Վանդեն Աբել	Բելգիա	2003-2004
Գյունթեր Հանրեյխ	Ավստրիա	2004-2006
Էրվե Կարե	Ֆրանսիա	2006-2008
Վալտեր Ռադերմախեր	Գերմանիա	2008-2016
Մարիանա Կոտցևա	Բուլղարիա	2017-այսօր

Կանոնադրություն խմբագրել

Եվրոպական խորհրդարանի No 223/2009 և Եվրոպական խորհրդի 2009թ․ մարտի 11-ի կանոնադրությունը սահմանում է Եվրոպայի վիճակագրական վարչության իրավական համակարգը^[4]։

Եվրոստատի նախորդ կանոնադրությունները եղել են Եվրոստատի № 2012/504/EU և № 97/281/EC որոշումները։

Վիճակագրական գործունեության հիմնական տարածաշրջանները խմբագրել

Եվրոստատի վիճակագրական աշխատանքի կառուցվածքը բաղկացած է թեմաներից ու ենթաթեմաներից^[5]։

Ընդհանուր և տարածաշրջանային վիճակագրություններ խմբագրել

Տարածաշրջաններ և քաղաքներ
Հողածածկույթի և հողօգտագործման վիճակագրություններ
Միջազգային համագործակցություն

Տնտեսություն և Ֆինանսներ խմբագրել

Ազգային հաշիվներ (այդ թվում՝ ՀՆԱ)
ԵՏԳ մուտքի-ելքի աղյուսակներ
Եվրոպական սեկտրի հաշիվներ
Կենսաթոշակները Ազգային հաշիվներում
Կառավարության ֆինանսներ և էլեկտրոնային տվյալների մշակում
Փոխարժեք և տոկոսադրույքներ
Սպառողական գների ներդաշնակեցված ցուցանիշներ
Բնակարանների գների վիճակագրություն
Գնողունակության համարժեքություն
Վճարային հաշվեկշիռ
Տնտեսության համաշխարհայնացում

Բնակչություն և սոցիալական պայմաններ խմբագրել

Բնակչություն․ ժողովրդագրություն, ժողովրդագրական կանխատեսումներ, մարդահամար, ապաստան և միգրացիա
Առողջապահություն
Կրթություն
Աշխատանքի շուկա (այդ թվում՝ աշխատուժի հետազոտություններ)
Եկամուտ, սոցիալական ինտեգրում և կենսապայմաններ
Սոցիալական պաշտպանություն
Տնային տնտեսությունների բյուջեի հետազոտություններ
Երիտասարդություն
Մշակույթ
Սպորտ
Հանցագործություն և քրեական արդարադատություն
Կյանքի որակի ցուցանիշներ
Հավասարություն (տարիքային, գենդերային և հաշմանդամություն)
Վիճակագրական հմտություններ

Տնտեսություն, առևտուր և ծառայություններ խմբագրել

Կառուցվածքային բիզնեսի վիճակագրություն
Կարճաժամկետ բիզնեսի վիճակագրություն
Զբոսաշրջություն
Արտադրված բարիքներ

Գյուղատնտեսություն և ձկնաբուծություն խմբագրել

Գյուղատնտեսություն
Անտառային տնտեսություն
Ձկնաբուծություն

Միջազգային առևտուր խմբագրել

Ապրանքների միջազգային առևտուր
Ծառայությունների միջազգային առևտուր

Տրանսպորտ խմբագրել

Շրջակա միջավայր և էներգիա խմբագրել

Շրջակա միջավայր
Էներգիա
Կլիմայի փոփոխություններ

Գիտություն, տեխնոլոգիաներ, թվային հասարակություն խմբագրել

Գիտություն, տեխնոլոգիաներ և նորարարություններ
Թվային տնտեսություն և հասարակություն

Եվրոպական վիճակագրական համակարգի հետ կապված ընդհանուր վիճակագրական գործողություններն են.

Եվրոպական վիճակագրական համակարգի համակարգում և կառավարում
Վիճակագրական մեթոդաբանական համակարգում և հետազոտություն
Վիճակագրական հավասարություն և հաշվետվություն

Տեղադրություն խմբագրել

1988 թվականին Լյուքսեմբուրգ քաղաքի Կիրշբերգ թաղամասի Ժոզեֆ Բեք շենքի բացումից ի վեր Եվրոստատը տեղակայված է այդ շենքում^[6]։ Գլխավոր տնօրինությունը կտեղափոխվի Կիրշբերգի Եվրոպական շրջանի Jean Monnet 2 շենք, վերջինիս շինարարության առաջին փուլի ավարտից հետո, որը նախատեսվում է 2023 թվականի փետրվարին^[7]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ «Report on Greek Government Deficit and Debt Statistics» (PDF). Eurostat. European Commission: 30. 2010 թ․ հունվարի 8. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին.
↑ Castle, Stephen; Saltmarsh, Matthew (2010 թ․ փետրվարի 15). «Greece Pressed to Take Action on Economic Woes». The New York Times. The New York Times Company. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին. «... the European Commission proposed powers for Eurostat to audit the books of national governments»
↑ «European Statistics Code of Practice». eurostat. European Commission. 2010 թ․ հուլիսի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին.
↑ «Eurostat and the European Statistical System - Statistics Explained». Eurostat. 2019 թ․ ապրիլի 26. ISSN 2443-8219. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին.
↑ «Browse statistics by theme - Eurostat». ec.europa.eu. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 29-ին.
↑ Management Plan 2019 (PDF) (Report). Office for Infrastructure and Logistics in Luxembourg, European Commission. 19 December 2018. Ares(2018)6565888. Վերցված է 28 January 2020-ին.
↑ Management Plan 2019 (PDF) (Report). Office for Infrastructure and Logistics in Luxembourg, European Commission. 19 December 2018. Ares(2018)6565888. Վերցված է 28 January 2020-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եվրոպական վիճակագրական վարչություն» հոդվածին։

[1] «Report on Greek Government Deficit and Debt Statistics» (PDF). Eurostat. European Commission: 30. 2010 թ․ հունվարի 8. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին.

[2] Castle, Stephen; Saltmarsh, Matthew (2010 թ․ փետրվարի 15). «Greece Pressed to Take Action on Economic Woes». The New York Times. The New York Times Company. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին. «... the European Commission proposed powers for Eurostat to audit the books of national governments»

[3] «European Statistics Code of Practice». eurostat. European Commission. 2010 թ․ հուլիսի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին.

[auto-4] «Eurostat and the European Statistical System - Statistics Explained». Eurostat. 2019 թ․ ապրիլի 26. ISSN 2443-8219. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին.

[5] «Browse statistics by theme - Eurostat». ec.europa.eu. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 29-ին.

[Ares(2018)6565888-6] Management Plan 2019 (PDF) (Report). Office for Infrastructure and Logistics in Luxembourg, European Commission. 19 December 2018. Ares(2018)6565888. Վերցված է 28 January 2020-ին.

[Ares(2018)65658882-7] Management Plan 2019 (PDF) (Report). Office for Infrastructure and Logistics in Luxembourg, European Commission. 19 December 2018. Ares(2018)6565888. Վերցված է 28 January 2020-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]