Եղիա Ա Արճիշեցի (անհայտ, Արճեշ, Աղիովիտ, Տուրուբերան, Հայկական մարզպանություն - 717, Դվին, Արմինիա կուսակալություն), Ամենայն հայոց կաթողիկոս 703 թվականից առ 717 թ։ Նախքան կաթողիկոս կարգվելը եղել է Բզնունիների նախարարարական տան եպիսկոպոսը։ Նրա օրոք վերանորոգվում են Դվին քաղաքի եկեղեցիները, հայրապետանոցը։ Կաթողիկոսի գահակալության տարիներին Աղվանից կաթողիկոս Ներսես Բակուրը ընդունում է քաղկեդոնական դավանանքը և սկսում վարել հունամետ քաղաքականություն։ Եղիա Ա Արճիշեցին սկզբում նամակներով պահանջում է Ներսես Բակուրից՝ հետ կանգնել իր քաղկեդոնականությունից, իսկ երբ իր հորդրոներն ապարդյուն են անցնում, 713 թվականին արաբ ոստիկանից ստացած զորաջոկատով գնում է Պարտավ, ձերբակալում Ներսես Բակուրին և ուղարկում նրան Դամասկոս։ Պարտավում ժողով է գումարվում, որտեղ Աղվանից կաթողիկոս է ընտրվում Սիմեոն եպիսկոպոսը։ Աղբանքում բարեկարգչական միջոցառումներ ձեռնարկելուց հետո Եղիա Ա Արճիշեցին վերադառնում է Հայաստան։

Եղիա Ա Արճիշեցի
Ծնվել էանհայտ
ԾննդավայրԱրճեշ, Աղիովիտ, Տուրուբերան, Հայկական մարզպանություն
Մահացել է717
Մահվան վայրԴվին, Արմինիա կուսակալություն
ՄասնագիտությունEastern Orthodox priest
Զբաղեցրած պաշտոններԱմենայն Հայոց Կաթողիկոս

Կաթողիկոսական գահին Եղիա Ա Արճիշեցուն նախորդել է Սահակ Գ Ձորոփորեցին, իսկ հաջորդել՝ Հովհաննես Գ Օձնեցին։

Աղբյուրներ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել


Նախորդող՝
Սահակ Գ Ձորոփորեցի
Կաթողիկոս
703–717
Հաջորդող՝
Հովհաննես Գ Օձնեցի
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 505